Axel atlayışı
Axel, artistik buz pateninde bulunan bir atlayış. İlk kez 1882'de Norveçli buz patenci Axel Paulsen tarafından atılmıştır ve ismi buradan gelmektedir. Axel atlayışı yapısı sebebiyle ekstra yarım tur dönmeyi gerektirir. Öne doğru yapılan bir atlayıştır ve bu sebeple geriye doğru kayarak çıkmak için diğer atlayışlardan farklı olarak 1/2 tur fazla dönülür. Örneğin ikili axel'da 2 1/2 tur, üçlü axel'da 3 1/2 tur dönülür. Şu ana kadar hiçbir patenci bir yarışmada dörtlü axel atmamıştır.
Axel tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihte ilk kez 1882'de Axel Paulsen tarafından yapılmıştır.
Dick Button bir yarışmada ikili axel atan ilk patencidir. 1948 Kış Olimpiyatları'nda bunu başarmıştır. 1953'te Carol Heiss ikili axel atan ilk kadın patenci olmuştur.
Kanadalı patenci Vern Taylor 1978 Dünya Artistik Patinaj Şampiyonası'nda ilk üçlü axel'ı atmıştır. Bir yarışmada üçlü axel atan ilk kadın patenci ise 1988 NHK Trophy'de bunu başaran Midori Ito'dur. Tonya Harding, Ludmila Nelidina, Yukari Nakano ve Mao Asada uluslararası yarışmalarda bunu başarırken bir diğer patenci Kimmie Meissner 2005 ABD Ulusal Şampiyonasında üçlü axel atmıştır.
Amerikalı çiftler kategorisinde yarışan buz patenciler Rena Inoue ve John Baldwin, Jr. ilk kez fırlatmalı üçlü axel yapan patencilerdir. Bunu 2006 ABD Ulusal Şampiyonasında yapmışlar ve 2006 Kış Olimpiyatları kısa programında tekrarlamışlardır.