Genç Marx
Bu maddenin listelenen kaynaklarından bazıları güvenilir olmayabilir. (Mayıs 2007) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Makale serilerinden |
| Marksizm |
|---|
Genç Marx, genel Marksizm değerlendirmelerinde Karl Marx'ın entelektüel gelişiminin iki ayrı bölümlemeye tabi tutulmasının bir sonucu olarak ortaya konulan adlandırmadır. Buna göre, Genç Marx, bir anlamda Marksist düşüncenin başlangıç dönemini yani hazırlık ve oluşum aşaması evresini teşkil eder. Bazı eğilimlerde bu varsayımsal bir ayrımdır, bazı eğilimlerde ise daha kesin bir kategorik ayrım olarak görünür.
Bu evrede Marx, henüz bir tür ekonomi felsefesiyle uğraşmaktadır; Hegel ve Feuerbach üzerinden okumalar yapmakta ve burjuva ekonomi-politiğin terimlerini tersyüz etmektedir. Yabancılaşma, İnsan doğası, din, tin, felsefe, ekonomi politik bu dönemin konu başlıklarıdır. Aynı dönem içinde ekonomi politiğin yanı sıra felsefede Alman idealizmiyle de uğraşmaktadır. Genç Marx, bu döneminde henüz daha ideoloji ya da felsefe alanındadır, yani felsefi bir problematik içinde çalışmaktadır ve bu zorunlu bir süreçtir. Olgun Marx ise, Genç Marx'ın çalışmalarının belirli bir evresinde başka bir düzleme, bilim alanına geçiş yapmış varsayılır. Bu ayrımların kuramsal olarak netleştirilmesi ve kesin bir dönemselleştirme yapılması kolay olmamakla birlikte, buradaki ayrımlayışın belirli bir düşünsel gelişimin dönemlerini açıkladığı ve birbirinden ayırdığı söylenebilir.
Şu yapıtlar Gerç Marx'ın söz konusu dönemini karakterize eder;
Daha sonra Marx, kendini somut tarihsel, toplumsal, ekonomik bir bütünselliğin açıklamasına yönlendirir. Özellikle, Grundrisse adlı çalışmasından itibaren ve Kapital'de bunun somut örneğini vermiş olduğu açıklanmaktadır. Soyut kategorik tartışmalardan somutun incelemesine, Tarih felsefesinden Tarih bilimine, yani felsefeden bilime geçiş, Genç Marx ile Olgun Marx arasına konulan ayrımın temelidir.
Althusser'in belirlediği anlamda " epistemolojik kopuş" da bu noktayla ilişkilidir. Bu kopuş'un sonrasında Marx, Althusser'e göre yeni bir kuramsal alandadır. Yani artık felsefi sorunsal'ın değil bilimsel sorunsal'ın içindedir. Althusser burada, genel olarak bir tür bilimlerin kuruluş sürecindeki mantığı Marx'a uyarlar gibidir. Sonuç olarak, buna göre, bütün bilimlerin kuruluşunda olup bitenler, yani bilim öncesinden bilime geçiş, Marksist Bilim'in kuruluşunda da söz konusudur. Genç Marx-Olgun Marx ayrımı bu sürecin Marksizm içindeki tarihini gösterir.