Devrez
| Devrez Çayı | |
|---|---|
| Konum | |
| Ülke(ler) | Çankırı, Kastamonu, Çorum |
| Genel bilgiler | |
| Ağız | Kızılırmak |
| Ağız rakımı | 351 |
| Uzunluk | 211 km |
| Havza alanı | 3,350 km2 |
| Debi | 8.9 m³/sn |
Devrez Çayı (Hitit dili: 𒁕𒄩𒊏 Dahara); Kızılırmak'ın batı kanadında kalan en önemli ikinci koludur. Devrez Çayı 211 km uzunluğunda ve 8.9 m³/sn'lik yıl içi ortalama debiye sahiptir. Havzası 3,350 km2'dir. Akış rejimi düzensizdir; ilkbahar aylarında yağışların başlaması ve karların erimesi ile sularında büyük bir artış görülür; ilkbaharda 600 m³/sn su geçirebilir, yaz aylarında ise 2,5 m³/sn debiye düşer.
Köroğlu Dağlarının kuzeye bakan yamaçlarından inen kolların birleşmesi ile meydana gelir ve Ilgaz Dağları'nı güneyinden sınırlayan Kuzey Anadolu Fayı'nın oluşturduğu çukur alanı izleyerek[1] Kargı topraklarından Kızılırmak'a ulaşarak katılır. Havzanın batı sınırını Ankara-Çankırı il sınırını oluşturan Işık Dağı oluşturur. Kargı'nın güneyinde bulunan Kös Dağı, Ilgaz Dağları'nın devamı iken Devrez tarafından parçalanarak ayrılmıştır.[1]
Başlangıç yeri Kızılcahamam ilçesi sınırları içinde bulunan Yıldırım orman bölgesinde bulunan Semer Köy ile Ortaköy'den doğarak gelen akarsuyun en önemli kaynağını Orta ilçesinin İncecik ve Kayıören Köylerinin batısındaki Yıldırım Dağları ile, Kayılar mahallesi ile Özlü Kasabasının güneyindeki Aydos Dağları'nın gözelerinden beslenerek sırasıyla Orta, Kurşunlu, Ilgaz, Tosya ve Kargı topraklarını sular. Tosya'nın ve Kargı'nın yetiştirdiği çeltik türleri Devrez Çayı ile sulanır.
| Karadeniz | Sakarya (Ankara • Porsuk) • Filyos • Bartın • Kızılırmak (Delice • Devrez • Gökırmak • Meydan) • Terme • Yeşilırmak (Kelkit Çayı • Çekerek) • Harşit • Yağlıdere • Gelevara • Çoruh Nehri |
|---|---|
| Marmara | |
| Ege | Meriç (Tunca • Ergene) • Karamenderes Nehri • Bakırçay Nehri • Gediz Nehri • Küçük Menderes Nehri • Büyük Menderes Nehri (Banaz • Akçay • Çine • Azmak Çayı |
| Akdeniz | Dalaman • Aksu • Manavgat • Köprüçay • Kaledran Çayı • Anamur Çayı • Sini Çayı • Göksu • Şeytanderesi • Limonlu Çayı • Alata Çayı • Tömük Çayı •Karacaoğlan Çayı • Tece Çayı • Mezitli Çayı • Efrenk Çayı • Deliçay • Berdan • Seyhan (Zamantı • Göksu) • Ceyhan • Asi |
| Basra Körfezi | |
| Hazar Denizi | |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b KÖLE, M. Murat (2016). "Devrez Çayı Vadisinin Tektonik Özelliklerinin Morfometrik İndisler ile Araştırılması". / İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi. 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017.