Ebu Lü'lüe
Firuz en-Nihavendî bilinen adıyla Ebu Lülü veya Ebû Lü'lüe el-Mecusî (Arapça: أبو لؤلؤة المجوسي, Farsça: فیروز نهاوندی; d. yaklaşık 600 - ö. 31 Ekim 644), Halife Ömer'i öldüren İranlı köle. Sasani ordusu'nda görev yapan bir generaldi ancak 636 yılında yapılan Kadisiye Muharebesi'nde Sasaniler'in yenilgisi sonucunda esir düşmüştür.
Firuz yakalandıktan sonra Mugire bin Şu'be'ye köle olarak verildi.[1] Askeri yeteneklerine ek olarak, Firuz görünüşe göre yetenekli bir marangoz ve zanaatkârdı.
Ömer'i öldürmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebû Lü'lüe, Ömer'in yanına gelerek sahibi Mugire bin Şube'nin kendisinden fazla ücret aldığını söylerek bunun azaltılmasını istedi. Ömer de ne iş yaptığını sorunca, Firuz, nakkaşlık, marangozluk ve demircilik yaptığını söyledi. Mesleklerini duyan Ömer, ücretinin fazla olmadığını söyledi. Marangoz olduğunu öğrenen Ömer, Firuz'e bir değirmen yapmasını söyledi. Firuz ise Sana öyle bir değirmen yapacağım ki, dillere destan olacak diyerek Ömer'i tehdit etti.
Bir süre sonra Ömer'i öldürmek için sabah namazına Mescid-i Nebevî'ye gitti ve tam Ömer'in namaz kıldıracağı mihrabın arkasında saf tuttu. Ömer namaz kıldırtmaya başlayınca hançeri ile Ömer'i çeşitli rivayetlere göre üç veya beş kez bıçakladı. Kaçmaya çalışırken 6, 9 veya 13 kişiyi daha bıçakladı ve sonunda kaçamadan yakalandı ve kendisini de hançerleyerek intihar etti.[2]
Türbesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebû Lü'lüe'nin türbesi[3] Kaşan'dan Fins'e giden yol üzerinde, 11. yüzyıldan kalma bir Harezmşah Devleti mimari tarzında inşa edilmiş olup, bir avlu, sundurma ve turkuaz renkli çinilerle dekore edilmiş konik kubbe ve boyalı tavanlardan oluşmaktadır. Yapının orijinal tarihi bilinmemektedir, ancak 14. yüzyılın ikinci yarısında tamamen restore edilmiş ve mezarına yeni bir mezar konulmuştur.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Saheeh al-Tawtheeq, Seerah wa Hatat al Farooq, page 369
- ^ Michael Newton (2014). Famous Assassinations in World History: An Encyclopedia. ABC-CLIO. s. 585. ISBN 9781610692861.
- ^ Mark Downes (2002). Iran's Unresolved Revolution (illustrated bas.). Ashgate Publishing. s. 7. ISBN 9780754631880.
- ^ Mohammad-Ali E. (28 Haziran 2007), CAIS NEWS: Tomb of Firuzan (Abu-lolo) in Kashan to be Destroyed