Ernst von Mansfeld
| Ernst von Mansfeld | |
|---|---|
| Doğum | 1580 Lüksemburg, İspanya Hollandası |
| Ölüm | 29 Kasım 1626 (46 yaşında) Rakovica, Bosna, Osmanlı İmparatorluğu |
| Hizmet yılları | 1595-1626 |
| Ailesi | |
| Babası | Peter Ernst von Mansfeld-Vorderort |
Kont II. Peter Ernst von Mansfeld (Almanca: Peter Ernst Graf von Mansfeld; y. 1580 – 29 Kasım 1626) genelde Ernst von Mansfeld, Otuz Yıl Savaşları'nın ilk yıllarında Katolik olmasına rağmen Protestanlar için savaşan Alman kökenli önemli bir paralı asker ve askeri liderdi.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Mansfeld, İspanyol kraliyeti döneminde Hollanda valisi Kont Peter Ernst von Mansfeld'in (1517-1604)[1] gayrimeşru oğluydu. Babasının Lüksemburg'daki sarayında Katolik inancıyla büyüdü.
İlk askeri deneyimlerini, aynı zamanda ünlü bir asker olan ağabeyi Karl'ın (1543-1595) ordusunda yüksek bir komutadaki göreviyle Macaristan'daki 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda kazandı. Kardeşi kısa bir süre sonra salgına yenik düşüp ölürken genç Ernst birkaç yıl daha savaş alanında kaldı. Jülich Veraset Savaşı'nda, prensin gerçek ya da hayali nankörlüğü onu Habsburg'ların bir düşmanı yapana kadar Avusturya Arşidükü V. Leopold'a hizmet etti. Bir Roma Katoliği olmasına rağmen 1610'dan itibaren Protestan prenslerle açıkça ittifak kurdu ve Otuz Yıl Savaşları'nın başlarında Protestanların en önde gelen savunucularından biri oldu.[1][2]
Savoy Dükü Charles Emmanuel tarafından 1618'de savaş patlak verdiğinde isyancı Bohemyalılara yardım etmesi için yaklaşık 2,000 kişilik bir orduyla Bohemya'ya yollandı. Pilsen'i aldı ancak 1619 yazında Sablat Muharebesi'nde yenildi. Bundan sonra İmparator II. Ferdinand, Mansfeld'i kısa süre sonra Bohemya'daki ordusunu komuta etmek üzere atandı ve 1621'de Johann Tserclaes'in onu yerinden etme uğraşlarına başarılı şekilde direnerek Yukarı Pfalz'daki yerini korudu.[1]
Yukarı Pfalz'dan Ren Pfalz'ına geçti. Burada Frankenthal'ı rahatlattı ve Hagenau'yu aldı, daha sonra komutanı Elektör Frederick'in de katıldığı Wiesloch'ta (25 Nisan 1622) Tilly'i yendi ve Alsas ile Hessen'i yağmaladı. Mansfeld'in yarattığı yıkıntı yalnızca düşmanlarının topraklarıyla sınırlı kalmadı, savunmakla görevlendirildiği yerler de mahvoldu. Bu yüzden Frederick, Mansfeld'in birliklerini hizmetinden kovdu. Brunswickli Christian ile kont, Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nin hizmetine girdi ve İspanyol Hollandası üzerinden Cumhuriyet topraklarına doğru ilerledi. Ağustos 1622'de İspanyolların kendisini engelleme girişimiyle kalınca Fleurus Muharebesi'nde savaşmak zorunda kaldı. Ordusu Eylül ayında toparlandı ve yeniden kuşandı, ardından İspanya tarafından kuşatılan Bergen op Zoom şehrine yardım için Hollanda ordusuyla harekete geçti. Daha sonra, Doğu Frizya'daki kampından ayrılarak kaleleri ele geçirerek ve bölge sakinlerine büyük zorluklar yaşattı. Bir paralı asker ve paralı askerlerin lideri olan Mansfeld, seferlerini sık sık para toplamak ya da kısacası hizmetini en yüksek parayı verene satmak amacıyla yaptığı yolculukları kesti ve bu diplomatik konularda önemli bir beceri gösterdi.[1][3]
1624 tarihlerinde, halk tarafından bir kahraman gibi selamlandığı Londra'ya üç, Paris'e en az bir kere yolculuk yaptı. Pfalz Elektörü V. Frederick'in kayınbiraderi olan I. James, ona Pfalz'ı geri alınması için adam ve para verme konusunda endişeliydi ancak Ocak 1625'te Mansfeld'in "ham ve zavallı ahmaklar" ordusunun Breda Kuşatması'nı kurtaramadan Dover'dan Hollanda'ya yelken açması ile kararını vermişti.[4] Bununla birlikte Mansfeld, Habsburg hanedanının topraklarına saldırmayı amaçladığı bir başka orduyu çabucak toparladı ve Wallenstein tarafından takip edilerek Macaristan'a doğru ilerledi ve burada amacını Macaristan ve Erdel prensi Bethlen Gábor'un yardımıyla gerçekleştirmeyi umdu. Ancak Bethlen politikasını değiştirip imparatorla barış yapınca Mansfeld birliklerini dağıtmak zorunda kaldı. Venedik'e doğru yola çıktı ancak Bosna'da Saraybosna yakınlarındaki Rakovica'ya vardığında hastalığa yakalandı ve 29 Kasım 1626'da eceliyle öldü. Split'te gömüldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Hrsg., Preece, Warren E. (1973). ""Mansfeld, Ernst". Encyclopaedia Britannica. Encyclopaedia Britannica, Benton. ss. 599-600. OCLC 1069869478.
- ^ "Mansfeld, Peter Ernst von". Lexikon des gesamten Buchwesens Online. 30 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2022.
- ^ Krüssmann, Walter (2010). Ernst von Mansfeld (1580–1626). Grafensohn, Söldnerführer, Kriegsunternehmer gegen Habsburg im Dreißigjährigen Krieg. Historische Forschungen. Duncker & Humblot. ISBN 978-3-428-53321-3.
- ^ F. H. M. (27 Haziran 1874). ""The life and death of John of Barneveld."". Notes and Queries. s5–I (26): 508-508. doi:10.1093/nq/s5-i.26.508a. ISSN 1471-6941.