Feluka

Feluka (Arapça: فلوكة, falawkatun, muhtemelen Yunancadaki ἐφόλκιον (Epholkion) kelimesinden türemiş^[1]) Doğu Akdeniz'de kullanılan tahta yelkenli ve Doğu Karadeniz'de kullanılan geleneksel teknedir. Tahta yelkenli olan feluka Malta, Irak ve Tunus da dahil olmak üzere en çok Mısır ve Sudan'da (özellikle Nil ve Kızıldeniz boyunca) kullanılmaktadır. Giydirme paneli bir veya iki Latin yelkeninden oluşmaktadır. Genellikle on yolcu alabilen feluka yelkenlilerin mürettebatı iki veya üç kişiden oluşur.

Mısır

Motorlu tekne ve feribotların ülkede bulunmasına rağmen felukalar, günümüzde Asvan ve El-Uksur gibi Nil'e bitişik şehirlerde ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır. Motorlu teknelerden daha sessiz olmasından dolayı özellikle turistler tarafından tercih edilmektedir.

San Francisco

Union Street'teki balıkçı iskelesinde yer alan bir feluka

Büyük bir feluka filosu, devlete ait Balıkçı İskelesinin inşasından önce ve sonra San Francisco rıhtımlarına gelmiştir. Hafif, küçük ve manevra kabiliyetine sahip olan felukalar, San Francisco Körfezi'ndeki balıkçı filosunun dayanak noktasıydı.

Doğu Karadeniz

Laz botu olarak da bilinen feluka, Trabzon-Rize-Artvin ve Gürcistan'ın Karadeniz kıyısında balık avlamak ve ticaret yapmak için kullanılan av kayıklarına verilen isimdi. Genellikle kestane ağacından yapılan felukanın kendisi ve ağları Lazlar tarafından inşa edilmekteydi. Felukalar 1970'lere kadar yunus avlamak için kullanılmıştır.^[2] Romalı tarihçi Tacitus'a göre, felukalar antik Kolhis krallığından beri bölgede kullanılmaktadır. Yaklaşık 24 metre uzunluğunda olan felukalar saatte 25 kilometre hızda gidebiliyordu ve 6-8 arası yük taşıyabiliyordu.^[3] Evliya Çelebi, Gonio'dan Anapa'ya feluka ile seyahat etmiştir. Çelebi'ye göre, felukalar Çoruh'un yanında yetişen ağaçlardan yapılıyordu. Gezgin Hermann Koehler, felukaların Sürmene ve Rize'deki üretim merkezlerinde üretildiği belirtmektedir. Koehler, felukların ters rüzgara karşı iyi yüzebildiğini ve fırtına esnasında durduğunu yazmıştır. Ters rüzgar olduğunda Batum'dan Trabzon'a gitmek 14 ila 18 saat arası sürüyordu.^[4]

Ayrıca bakınız

Dhov
Taka

Kaynakça

^ El Houssi, Abdelmajid; Foscari, Ca’. Retour sur l’étymologie de felouque (PDF). s. 20. 5 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.
^ Sarı, İbrahim (2017). Dil Tarih ve Gelenekleriyle Lazlar. noktaekitap. s. 66. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.
^ "ლაზური ნავი". visualanthropology.iliauni.edu.ge. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.
^ "ნავი (წყლის ტრანსპორტი)". nplg.gov.ge. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.

Muscat, Joseph (2003) The Gilded Felucca and Maltese Boatbuilding Techniques. Pubblikazzjonijiet Indipendenza, Malta. 99932-41-45-8

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Feluka ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

"Tides of change: Fisherman's Wharf, 1870 - 1930": by John Muir, an Associate Curator of Small Craft at the San Francisco Maritime National Historical Park.^{[ölü/kırık bağlantı]}
Nil Nehrindeki feluka yolculuğunun fotoğrafları

[1] El Houssi, Abdelmajid; Foscari, Ca’. Retour sur l’étymologie de felouque (PDF). s. 20. 5 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.

[2] Sarı, İbrahim (2017). Dil Tarih ve Gelenekleriyle Lazlar. noktaekitap. s. 66. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.

[3] "ლაზური ნავი". visualanthropology.iliauni.edu.ge. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.

[4] "ნავი (წყლის ტრანსპორტი)". nplg.gov.ge. 7 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]