Khnum
| Khnum | ||||
|---|---|---|---|---|
Mısır tanrısı Khnum genellikle bir koç başı ile tasvir edilmiştir. | ||||
| hiyeroglif yazısıyla adı |
| |||
| Sembolü | çömlekçi çarkı | |||
| Kişisel bilgileri | ||||
| Eşi | Heket, Satis ve Neith | |||
| Çocukları | Heka, Selket ve Anuket | |||
Khnum ya da (Khnemu Romalılaştırılmış /kəˈnuːm/), bilinen en eski Mısır tanrılarından biriydi, asıl olarak Nil'in kaynağının tanrısıydı. Nil'in yıllık selinin beraberinde alüvyon ve kil getirmesi ve suyunun çevresine hayat vermesi nedeniyle, çömlekçi çarkında kilden yaptığı ve yerleştirdiği insan çocuklarının bedenlerinin yaratıcısı olduğu düşünülüyordu. Daha sonra diğer tanrıları şekillendirdiği tanımlandı ve "İlahi Potter" ve "Kendinden yaratılan şeylerin Efendisi" unvanlarına sahipti.
Genel bilgi
[değiştir | kaynağı değiştir]Khnum'un ibadeti, kutsal yerler olarak kabul edilen iki ana nehir kenarı bölgesi olan Elefantin ve Esna'ya odaklanıyordu.Kendisine Elefantin'de Satis ve Anuket ile birlikte ibadet edildi . Esna'da Menhit, Nebtu, Neith ve Heka ile birlikte ibadet edildi . Khnum, Nil Nehri'nin kaynağının koruyucusu olarak kabul edildi. Onun önemi, çocuklar için Khnum-Khufwy "Khnum benim Koruyucumdur" gibi, Büyük Giza Piramidi'nin kurucusu Khufu'nun tam adı gibi erken teoforik isimlerine yol açtı.[1]
Khnum ayrıca tanrı Min ile de ilişkilendirilmiştir .
Elefantin'deki tapınak
[değiştir | kaynağı değiştir]Elefantin'deki tapınak Khnum, eşi Satis ve kızları Anuket'e adanmıştır . Tapınak, en az Orta Krallık'a kadar uzanıyor. On Birinci Hanedan tarafından Khnum, Satis ve Anuket, Elefantin'de tasdik edilmiştir.
Yeni Krallık sırasında, II . Ramses zamanından elde edilen bulgular Khnum'a hala orada ibadet edildiğini gösteriyor.[2]
Elefantin'in karşısında, Aswan'da doğu kıyısında, Khnum, Satis ve Anuket, Ptolemaios Krallığı'na tarihlenen bir şapel duvarında gösteriliyor.[2]
Esna'daki tapınak
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu tapınak, Ptolemaios döneminde inşaata başladı, ancak tapınağın hayatta kalan kısımlarının çoğu Roma döneminde inşa edildi.[2]
Khnum bazen timsah başlı bir tanrı olarak tasvir edilir. Nebt-uu ve Menhit, Khnum'un başlıca eşleridir ve Heka, en büyük oğlu ve halefidir. Hem Khnum hem de Neith, Esna'daki metinlerde yaratıcı tanrılar olarak anılır. Khnum bazen "babaların babası" ve Neith "annelerin annesi" olarak anılır. Daha sonra Khnum-Re olarak da anılan Ra'nın ebeveynleri olurlar.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Shaw, Ian. The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford University Press. 2000. 0-19-280458-8
- ^ a b c Wilkinson, Richard H., The Complete Temples of Ancient Egypt, Thames and Hudson, 2000, 0-500-05100-3
- ^ Kathryn Bard, Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt, Psychology Press, 1999