I. Dünya Savaşı Balkan Cephesi
Balkan Cephesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
I. Dünya Savaşı | |||||||
İtalyan askerleri Arnavutluk'un Avlonya şehrinde | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Avusturya-Macaristan Alman İmparatorluğu Bulgaristan Krallığı Osmanlı İmparatorluğu |
Rus İmparatorluğu Fransa Büyük Britanya İtalya Sırbistan Krallığı Romanya Yunanistan | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Conrad von Hötzendorf Oskar Potiorek Nikola Jekov Paul von Hindenburg Erich von Falkenhayn August von Mackensen |
Aleksey Brusilov Louis Franchet d'Esperey Maurice Sarrail Luigi Cadorna Armando Diaz Radomir Putnik Constantin Prezan Panagiotis Danglis |
Balkan Cephesi, I. Dünya Savaşı dahilinde Balkanlar'da meydana gelen muharebeleri kapsayan cephedir. I. Dünya Savaşı, Avusturya-Macaristan ve Sırbistan arasında yaşanan çatışmalarla başlamış olması açısından Balkanlar'da çıkmıştır. Balkan Cephesi'ndeki savaşa sonradan Rusya, Osmanlı İmparatorluğu, İtalya ve Bulgaristan gibi ülkeler de katılmıştır.
Rusya'nın savaşa katılmaktaki amacı, Bulgaristan ve Avusturya-Macaristan'ı savaş dışı bırakıp Balkanlar'ı ele geçirmek ve sıcak denizlere inmek olmuştur. İtalya savaştan önce Almanya ve Avusturya-Macaristan ile yakınlaşmış[1] ancak savaş başladığında tarafsız kalmıştır. Londra Antlaşması'nın imzalanması sonucunda, Arnavutluk ve Dalmaçya'da güç kazanmayı amaçlayan İtalya, Almanya ve Avusturya-Macaristan'a savaş ilan etmiştir. Bulgaristan'ın savaşa katılmasında Rusya ve Balkan ülkelerine karşı duyduğu güvensizliğin artması, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı İmparatorluğu ile yakınlaşması[2] ve Makedonya'da ilerlemeyi hedeflemesi gibi nedenler etkili olmuştur. Yunanistan'ın temel amacı ise Megali İdea'yı gerçekleştirmek üzerine kurulmuştur.
Avusturya-Macaristan ve Sırbistan arasındaki savaşta, Sırbistan 1915'in sonlarına kadar büyük bir direniş göstermiştir. Rusya'nın Avusturya-Macaristan üzerinde kurduğu baskı, Sırbistan'ın direnişinin uzun sürmesinde etkili olmuştur. Bulgaristan'ın savaşa katılmasıyla Arnavutluk'a çekilen Sırp birlikleri, savaşın Balkanlar'ın kalanında da yayılmasına neden olmuştur. İtalya, Sırp birliklerinin Yunanistan başta olmak üzere çeşitli bölgelere tahliye edilmesine yardımcı olmuştur.
Romanya'nın İtilaf Devletleri'nin yanında savaşa katılması, cephedeki çatışmaların daha da şiddetlenmesine neden olmuştur. Alman ve Avusturya-Macaristan birlikleri, Romanya'nın büyük çoğunluğunu işgal edip durumu İttifak Devletleri lehine döndürmeye çalışmıştır. Rusya ve Romanya, cephedeki etkinliğini yitirmiştir.
1917'de Yunanistan, İtilaf Devletleri'nin yanında savaşa katılmıştır. İtilaf Devletleri, kısa sürede Büyük Britanya ve Fransa'nın da aralarında olduğu birçok ülkeden birlikler toplamış ve kuzeye doğru bir saldırı başlatmıştır. Bu saldırı sonucunda, Bulgaristan barış görüşmelerine başlamış ve savaştan çekilme kararı almıştır. Sırbistan, yeniden İtilaf Devletleri'nin kontrolüne geçmiştir.
Bulgaristan'ın savaştan çekilmesiyle Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu arasındaki iletişim kesilmiş, İttifak Devletleri'nin cephede başarısız olmasının önü açılmıştır. 1918'in ortalarında, İtilaf Devletleri'nin zaferi kesinleşmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu, Balkan Cephesi'nde Makedonya'daki cephelere 25.000[3] asker ve Romanya'daki cephelere 21.000[4][5] asker göndermiştir. Romanya'da Osmanlı İmparatorluğu yaklaşık 19.000[4][6] kadar zayiat vermiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Military history of Italy during World War I". 5 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Balkans theatre". 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ [1] 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. turkeyswar.com, Campaigns: Eastern Europe (Macedonia) (İngilizce)
- ^ a b [2] 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. turkeyswar.com, Campaigns: Eastern Europe (Romania) (İngilizce)
- ^ Българската армия в Световната война 1915 - 1918, vol. VIII, pag. 283 (Bulgarca)
- ^ Erickson, Edward J. Ordered to die : A history of the Ottoman army in the first World War,ISBN 0313315167, sayfa 147 (İngilizce)
Wikimedia Commons'ta I. Dünya Savaşı Balkan Cephesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.