Kırgızistan Anayasası
| Bu kategoride yer alan maddeler Kırgızistan hükûmeti ve siyasetinin bir parçasıdır. |
|
|
| Anayasa |
Kırgızistan Anayasası, Kırgız Cumhuriyeti'nin en yüksek yasasıdır. Kırgızistan, ülkenin 1991 yılında Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasından bir buçuk yıl sonra, 1993 yılında ilk anayasasını kabul etmiştir. Son değişiklikleri Nisan 2021'de kabul edilen anayasa birkaç revizyondan geçmiştir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1993 anayasası
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk anayasa 5 Mayıs 1993'te kabul edilmiştir.
1993 tarihli anayasa birkaç kez değişiklik geçirmiştir: ilk olarak 10 Şubat 1996'da, ardından 2 Şubat 2003'te ve son olarak Mart 2005'teki Lale Devrimi'nden sonra 9 Kasım 2006 ve 15 Ocak 2007'de art arda iki kez. Son iki değişiklik, başkent Bişkek'te uzun süren halk protestolarının baskısı altında kabul edildi, ancak Eylül 2007'de, 2003 anayasasını geri getiren ve Ekim 2007'de başka bir anayasa referandumunun yolunu açan Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi.
2007 anayasası
[değiştir | kaynağı değiştir]2010 anayasası
[değiştir | kaynağı değiştir]2021 anayasası
[değiştir | kaynağı değiştir]Kırgızistan'ın mevcut anayasası, 2010 Kırgızistan Anayasası'nın yerine[1] 11 Nisan 2021'de referandumla kabul edildi. Ülkeye yeniden güçlü bir cumhurbaşkanı getirerek yasama organının gücünü azalttı. Will Partlett, yeni anayasayı, "...Kırgızistan'ı yarı-denetim sistemine dayalı bir yarı-başkanlık sisteminden, Sovyet sonrası Avrasya alanında otoriter tarzdaki 'taç-başkanlık sistemine' yakın bir başkanlık sistemine doğru hareket etmiş..." olarak tanımlamıştır.[2]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kyrgyzstan: Referendum hands Japarov the super-presidency he craved" https://eurasianet.org/kyrgyzstan-referendum-hands-japarov-the-super-presidency-he-craved 18 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. EurasiaNet. 11 April 2021
- ^ William Partlett, Kyrgyzstan’s 2021 Constitution: A Brief Comparative and Historical Analysis 12 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hükümet web sitesinde Kırgızca anayasanın tam metni 5 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.