Mazda
Eski ad(lar) | Toyo Cork Kogyo (1920) Toyo Kogyo (1927) |
---|---|
Tip | Halka açık şirket (K.K.) |
Menkul değer sembolü | TYO: 7261 |
Endüstri | Otomotiv |
Kuruluş | 30 Ocak 1920 | )
Kurucu | Juijiro Matsuda |
Genel merkezi | 3-1 Shinchi, Fuchū, Aki, , |
Hizmet alanları | Dünya çapında |
Önemli kişiler | Masamichi Kogai (başkan) Akira Marumoto (CEO) |
Ürün | Otomobil, motor |
Üretim | 1,202,489 adet (2016) Otomobil Motor |
Gelir | 3.4 trilyon yen (FY 2016)[1] |
Büyüme | 22.6 milyar yen (FY 2016)[1] |
Net gelir | 13.4 milyar yen (FY 2016)[1] |
Sahibi | Japan Trustee Services Bank (6.6%) Toyota (5.1%)[2] The Master Trust Bank of Japan (4.7%) Sumitomo Mitsui Banking Corporation (1.6%) [3] |
Çalışan sayısı | 46,398 (2016) |
Web sitesi | mazda.com |
Mazda Motor Corporation (Japonca: マツダ株式会社, Hepburn: Matsuda Kabushiki-gaisha), 1920 yılında Fuchū, Hiroshima Prefektörlüğü, Japonya'da kurulan çok uluslu Japon otomobil üreticisidir.
2015 yılında, Mazda 1.5 milyon araba üretip satmıştır, bunun büyük çoğunluğu (neredeyse 1 milyonu) şirketin Japonya montaj hattında, geri kalanı ise diğer ülkelerdeki montaj hatlarında üretilmiştir.
2015 yılında dünya çapındaki en büyük 15. otomobil üreticisiydi.[4]
Adı
[değiştir | kaynağı değiştir]Şirketin web sitesi, adının "Batı Asya'daki ilk medeniyetlerin bir tanrısı, bilgelik, zekilik ve uyum tanrısı Ahura Mazda'dan geldiğini belirtmektedir. Ahura Mazda, Perslerin Zerdüştlük Tanrısı'dır. Şirketin web sitesi şirket adının aynı zamanda kurucusu olan Jujiro Matsuda'dan geldiğini belirtmektedir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda Motor Corporation, Hiroşima, Japonya temelli bir Japon otomobil markası. Mazda, hayatına 1920 yılında Japonya'da kurulan mantar üreten bir fabrika olan Toyo Cork Kogyo Co. Ltd olarak başladı. Toyo Cork Cogyo 1927 yılında Toyo Kogyo Co. Ltd adını aldı. Toyo Kogyo, 1931 yılında Mazda-Go'nun tanıtılması ile makine takımları üretiminden araç üretimine geçti. Toyo Kogyo, II. Dünya Savaşı esnasında Japon ordusu için silah üretti. Bu silahların en ünlüsü 30 – 35 serisi Tip 99 tüfekti. Şirket, resmi olarak Mazda adını 1984 yılında aldı; ancak, en başından bu yana satılan tüm araçlar bu adı taşıyordu. Mazda R360 modeli 1960 yılında piyasaya sürüldü; bunu 1962 yılında Mazda Carol takip etti.
Mazda, kendisini diğer Japon araç üreticisi şirketlerden farklılaştırmak için 1960'lardan itibaren Wankel döner motorunun geliştirilmesine yönelik büyük bir mühendislik çabası sarf etti. 1967 yılında Cosmo Sport'un sınırlı sayıda üretimi ile başlayan ve günümüzün RX-8 modeli ile devam eden Mazda, Wankel tipi motorlarının tek üreticisi haline geldi.
(NSU ve Citroën bu motorun tasarımını 1970'lerde bıraktı ve General Motors'un prototip Corvette çabaları hiçbir zaman üretim aşamasına ulaşamadı. Görünen o ki, bu dikkati kendine çekme çabası işe yaradı; çünkü Mazda hızlı bir şekilde araçlarını ihraç etmeye başladı. Hem pistonlu hem de döner motorlu modelleri dünyaya yayıldı. Döner motorlu modeller, aynı gücü üretebilmek için daha ağır olan V6 veya V8 motorlarına ihtiyaç duyan pistonlu modeller ile karşılaştırıldığında sağladıkları iyi güç seviyeleri ve hafiflikleri sayesinde hızlı bir şekilde popüler hale geldiler. R100 ve ünlü RX serisi (RX-2, RX-3 ve R-X4) şirketin ihracat çabalarının başını çekti. 1959 yılında Kanada'da Mazda araçları görülmüş olmasına rağmen, Mazda Kanada'daki (MazdaCanada) resmi çalışmalarını 1968 yılında başlattı. 1970 yılında, Mazda resmi olarak Amerikan pazarına girdi (Mazda Kuzey Amerika Operasyonları); burada oldukça başarılı oldu ve Kuzey Amerikalı müşterileri için özel olarak Mazda Rotary Pickup'ı yarattı (konvansiyonel pistonlu B-Serisi modelini temel alıyordu). Günümüzde, Mazda, Wankel motorlu pikap kamyonet üretmiş olan tek araç üreticisidir. Ek olarak, döner motorlu otobüs (Mazda Parkway, sadece Japonya'da satılmıştır) veya station wagon (ABD pazarı için RX-3 ve RX-4 serisi içerisinde) sunan tek markadır. Mazda'nın döner motorda elde ettiği başarı, 1973 petrol krizine kadar devam etti. Amerikan alıcılar (ve diğer ülkelerdeki alıcılar da) hızlı bir şekilde daha iyi yakıt verimliliğine sahip araçlara yöneldiler; nispeten daha fazla yakıt tüketen döner motorlu modeller gözden düşmeye başladı. Hâlihazırda büyük bir borcun altında olan Toyo Kogyo iflasın eşiğindeydi ve Sumitomo Bank’ın müdahalesi ile kurtuldu. Akıllı bir şekilde davranan şirket, pistonlu motorlara sırtını tamamen dönmemişti; 1970'li yıllar boyuncu dört silindirli modeller üretmeye devam etti. Özellikle, küçük boyutlu olan Familia serisi Mazda’nın 1973 yılı sonrasında dünya çapındaki satışları açısından çok önemli hale geldi; aynı şekilde daha büyük olan Capella serisi de büyük bir öneme sahipti.
Mazda çabalarını yeniden odaklandırdı ve döner motoru yaygın olarak kullanılan bir motor yerine spor araç sürücüleri için bir seçenek haline getirdi. 1978 yılında hafif RX-7 ile başlayan ve modern RX-8 ile devam eden Mazda, bu eşsiz motora olan bağlılığını sürdürdü. Bu odak değişimi aynı zamanda, “jinba ittai” konseptinden ilham alan diğer hafif spor aracı Mazda Roadster'ın (dünyada daha çok MX-5 veya Miata adları ile tanınmaktadır) geliştirilmesine de önayak oldu. 1989 yılında dünyanın beğenisine sunulan Roadster, 1970'lerin sonundaki düşüşünden sonra küçük spor araç konseptini canlandırması ile büyük takdir kazandı.
Ford Motor Company ile ortaklık
[değiştir | kaynağı değiştir]1979'dan 2010 yılına kadar, Mazda, 1979'da hisselerin %7'sine sahip olan ve 1996 yılına kadar hisse oranı %33.3'e çıkan Ford Motor Company ile bir ortaklığa sahipti. Alan Mulally'nin idaresi altında, Ford, 2008 yılından 2010 yılına kadar kademeli olarak hisselerini elden çıkardı. Ford, şu anda Mazda hisselerinin %3'üne sahiptir; bu durum, üretim ve geliştirme bağlantılarını oldukça azaltmıştır.
Mazda'nın 1960'lı yıllarda yaşadığı mali sıkıntılar, yeni bir şirketin, yani Ford Motor Company'nin yatırımı ile sonuçlanmıştır. 1979 yılında %7'lik finansal hisse ile başlayan Ford, Mazda ile yeni bir ortaklığa girdi ve bu ortaklık çok sayıda ortak projeye yol açtı. 1980'li yıllarda, Ford finansal hisselerin yüzde 20'lik kısmını elde etti. Bunlara, otomotiv dünyasının tüm alanlarındaki büyük ve küçük tüm girişimler dahildi; en fazla olarak da pikap kamyonetler (1972 yılında Kuzey Amerika'da Ford Courier'ın bir çeşidini doğuran Mazda B-Serisi gibi) ve küçük araçlar buna dahildir. Örneğin, Mazda'nın Familia platformu Laser ve Escort gibi Ford modelleri için kullanıldı. Capella platformu ise, Ford'un Telstar sedan ve Probe sport modellerinde kendine yer buldu. 2002 yılında, Ford hisselerin yüzde 5'ini daha elde etti. Probe modeli, yaygın 626 sedan (Capella'nın Kuzey Amerika versiyonu) ve ona eşlik eden Mazda MX-6 ile birlikte Flat Rock, Michigan'da bulunan yeni bir Mazda fabrikasında üretildi. (Bu fabrika günümüzde Ford – Mazda ortak girişimi olan AutoAlliance International olarak bilinmektedir.) Ayrıca, Ford ihtiyaç olduğunda Mazda'ya kapasitesinin bir kısmını ödünç verdi: Avrupa'da ve Güney Afrika'da satılan ve Ford Fiesta'nın bir versiyonu olan Mazda 121 belli bir süreliğine Avrupa ve Güney Afrika'daki fabrikalarda üretildi. Mazda geçmişte, büyük oranla Autorama bayii grubu üzerinden Ford'un bazı araçlarını Japonya'da satmaya da çalıştı. Ayrıca, Mazda, 1991 yılından 1994 yılına kadar iki kapılı Mazda Navajo olarak satılan 1991 Explorer'ın geliştirilmesinde Ford'a yardımcı oldu. İşe bakın ki, Ford kısa süre içerisinde Amerika Birleşik Devletleri'nde (başından bu yana 4 kapılı veya 2 kapılı olarak sunulmaktadır) en çok satan spor arazi aracı olurken ve bu unvanını on yıldan uzun bir süre sürdürürken, Mazda'nın versiyonu başarısız oldu. Mazda, 1994'te başlayıp 2010'a kadar devam eden Kuzey Amerika pazarına yönelik olan B-Serisi kamyonetleri için Ford'un Ranger pikaplarını temel olarak kullandı; Mazda, Chicken Tax (Tavuk Vergisi) ile ilişkili masraflardan dolayı B-Serisi kamyonet ithalatını durdurdu.
Alternatif motor teknolojisi ile birlikte uzun süreli cazibesini takip eden Mazda, otomotivde kullanım için ilk Miller çevrimli motorunu 1995 yılında Millenia lüks sedan modelinde tanıttı. Millenia'nın (ve Miller tipi V6 motorunun) 2002 yılında üretimine son verilmesine rağmen, şirket, 2008 yılında piyasaya sürülen Demio modeli ile daha küçük bir Miller çevrimli dört silindirli motoru tanıttı. Wankel teknolojisindeki liderliğinde olduğu gibi, Mazda (şimdiye kadar) otomotiv dünyasında tek Miller çevrimli motor kullanan tek araç üreticisidir.
1990'lı yıllarda Mazda'da devam eden finansal sıkıntılar (bu sıkıntılar kısmen 1997 Asya mali krizinden kaynaklanıyordu) Ford'un Mayıs 1996'da hissesini yüzde 33.4'e yükseltmesine ve çoğunluk hissesine sahip olmasına neden oldu. Haziran 1996'da, Henry Wallace Başkan seçildi ve Mazda'yı yeniden yapılandırmaya ve yeni bir stratejik yön belirlemeye başladı. Şu anki Mazda markalarının tasarımı da dahil olmak üzere, marka için yeni bir yön belirledi; Ford ile birlikte bir sinerji oluşturmak için yeni bir ürün planı oluşturdu ve yeni ürünlerin gelişimini hızlandırmak için Mazda'nın dijital inovasyon programını başlattı. Aynı zamanda, yurtdışı dağıtımlarının, rasyonalize edilmiş bayilerin ve üretim tesislerinin kontrolünü eline almaya ve Mazda'nın operasyonlarında en çok ihtiyaç duyulan verimlilikleri ve maliyet azaltımlarını yönlendirmeye başladı. İlk başlarda gerçekleştirdiği işlerin çoğu, Mazda'yı tekrar kâra geçirdi ve gelecekte elde edilecek başarılar için temelleri attı. Wallace'ın yerine 1997'nin Kasım ayında Jamer Miller geçti ve onu da 1999 yılının Aralık ayında Mazda'nın yeni ürün gamının genişletmesi ve 2000'li yılların başında şirketin toparlanmasına liderlik etmesi ile anılan Ford yöneticisi Mark Fields takip etti. 1990'lı yıllarda Ford'un artan etkisi, Henry Wallace'nin bir Japon araç şirketinin yurt dışında doğan ilk başkanı olması ile birlikte, Mazda'nın tarihte bir başka ayırt edici özelliğe daha sahip olmasını sağladı.
2008 yılının sonunda dünyada yaşanan finansal krizin ortasında, varlık tabanını düzene sokmanın bir yolu olarak Ford'un Mazda'daki hissesini satmayı düşündüğüne dair haberler çıktı. BusinessWeek, Ford ve Mazda arasındaki işbirliğinin çok başarılı olduğunu ve Mazda'nın geliştirme mâliyetleri bakımından yılda neredeyse 90 milyon dolar tasarruf ettiğini ve Ford'un tasarrufunun bunun birkaç katı olduğunu ve Mazda'daki hisselerini satmasının çok umutsuz bir önlem olacağını açıkladı. 18 Kasım 2008 tarihinde, Ford Mazda'daki %20 hissesini satacağını, sahip olduğu hissesini %13.4'e indireceğini ve şirketin kontrolünü bırakacağını açıkladı.
Bir sonraki gün, Mazda, anlaşmanın bir parçası olarak %6.8'lik hisseyi Ford'dan geri satın alacağını duyurdu. Ayrıca, Hisakazu Imaki'nin başkanlığı bırakacağı ve yerini Takashi Yamanouchi alacağı bildirildi. 18 Kasım 2010 tarihinde, Ford hissesini %3 daha azalttı ve gelişen pazarlarda büyüme sağlamak için daha fazla esneklik sağlayacak olan mülkiyeti azaldı. Ford ve Mazda, ortak girişimler ve teknolojik bilgi paylaşımı aracılığıyla stratejik ortak olarak kalmışlardır.
Başkanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]İsim | Görev süresi | Açıklamalar |
---|---|---|
Shinpachi Umizuka | Eylül 1920 - Mart 1921 | Hiroşima Endüstriyel Bankası Başkanıdır. İflâs eşiğindeki Kyotani Ticaret Odasını yeniden ayağa kaldırmak amacıyla, Hiroşima iş liderlerini çağırmış ve Toyo Cork Kogyo Co, Ltd' ni kurmuştur. Hastalık nedeniyle yaklaşık altı aylık sürede istifa etmek durumunda kalmış ve yerini Shigejiro Matsuda' ya bırakmıştır. |
Matsuda Shigejiro | Mart1921- Aralık 1951 | Kurucu. Şirket adını Toyo Kogyo Co, Ltd olarak değiştirdi. Hiroshima' ya atılan Atom bombası etkisi nedeniyle, merkez binasını geçici olarak Hiroshima Eyalet Yönetimine tahsis etmiştir. |
Tsuneji Matsuda | Aralık 1951- Kasım1970 | Shigejiro Matsuda' nın en büyük oğludur. Dört çeker araç sektörü, Wankel motoru veya döner pistonlu motor geliştirilmesini teşvik etmiş, Mazda Cosmo Sport modelini satışa sunmuştur. Büyük kitlelere ulaşan Familia, Luce, Capella modellerini satışa sunmuştur. Hiroshima Toyo Carp Beyzbol kulübünün ilk kuşak sahibidir. Başkanlık görevin devam ederken ölmüştür. |
Kohei Matsuda | Kasım 1970 – Aralık 1977 | Tsuneji Matsuda' nın en büyük oğludur. Düşük emisyonlu Luce AP yarattı. Cosmo' ya yeniden hayat verdi.. Hiroshima Toyo Carp Beyzbol kulübünün ikinci kuşak sahibidir. Japon Şöhretler Beyzbol Salonu özel takdirname sahibidir. Hiroshima Toyo Carp Beyzbol kulübünün (şu an) üçüncü kuşak sahibi olan Hajime Matsuda 'nın babasıdır. |
Yoshiki Yamazaki | Aralık 1977- Kasım 1984 | Matsuda Ailesinden olmayan ilk başkan. Mazda Savanna ve RX-7'yi piyasaya sürüldü. Familia modeli Capella FF modeline dönüştü. Mazda Large Onebox Bongo Brawny ortaya çıktı. Şirketin adı Mazda Motor Corporation olarak değişti. Sanfrecce Hiroshima Futbol Kulübünün öncüsü olan Toyo Kogyo Futbol Kulübü' nün ilk başkanıdır. |
Kenichi Yamamoto | Aralık 1984-Kasım 1987 | Mazda eski mühendislerinden. Wankel motoru geliştirme ekibi lideridir. MAZDA R360 coupe' nin yaratıcısıdır. |
Norimasa Furuta | Aralık 1987-1991 Aralık | Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (şu anda Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı) kökenli şirketin ilk dış kaynaklı başkanıdır. 5 Satış kanalının geliştirilmesini sağladı. Önceki yılın mini aracı Mazda Carol'ı Autozam markası ile tekrar hayata döndürdü. Lüks sedan Sentia ve Capella Sedanın halefi Cronos ve Roadster satışa sundu. Sanfrecce Hiroshima Futbol Kulübü'nün ilk başkanı oldu. |
Yoshi Hiroshi Wada | Aralık 1991- Haziran 1996 | Sumitomo Bank (şu anki- Sumitomo Mitsui Banking Corporation) kökenlidir. Balon Ekonomisin çöküşü ile yönetimin kötüleşti ve bu Beş kanalı etkiledi. Brawny van modelinin halefi One Box Car bongo friendee satışa sunuldu. Capella Sedan yeniden hayata döndürüldü. Taksi amaçlı versiyonu geri çekildi |
Henry Wallace | Haziran1996 - Kasım 1997 | Ford kökenli, Japon olmayan ilk başkandır. Mazda'yı Finansal krizden çıkaran kompakt otomobil, Mazda Demio satışı sunuldu |
James Miller | Kasım 1997-Aralık 1999 | Ford kökenli ikinci başkandır. Minivan-MPV karışını örnekler ilk kez ortaya çıktı. Mazda Premacy satışa sunuldu. Mini araçların OEM olarak üretimine geçildi. Lüks sınıf sedan modeli olan Sentia'nın üretimi durduruldu ve lüks sınıf pazarından çekildiler. |
Mark Fields | Aralık 1999- Haziran 2002 | Ford kökenli üçüncü başkanıdır. "Zoom-Zoom" reklam sloganı duyuruldu. Mazda Ar-ge ürünü SUV model olam Mazda Tribute ve Capella modelinin halefi olan Atenza satışa sunuldu. |
Lewis Booth | Haziran 2002-Ağustos 2003 | Ford kökenli başkanların dördüncüsü ve bu sürecin son başkanıdır. Mazda RX-8 modeli lanse edildi. İlk nesil Mazda Demio modeli değiştirdi. |
Hisakazu Imaki | Ağustos 2003-Kasım 2008 | Yoshi Hiroshi Wada döneminden sonraki 7 yıllık sürecin sonunda Ford kökenli başkanlardan sonra başkan olmuş ilk Japondur. Familia modelinin halefi olan Axela (Japonya dışında Mazda3) satışa sunuldu. Millenia modelinin üretimin durdurulması ile lüks otomobil pazarından tamamen çekildiler. Verisa, CX-7, Biante modelleri satışa sunuldu. Roadster, Demio, Atenza modelleri değişikliğe uğradı |
Takashi Yamauchi | Kasım 2008 - 2013 | Yönetim kurulu başkan yardımcılığı görevinden terfi ettirildi. Axela modeli makyajlandı. "SKYACTIV TEKNOLOJİSİ" yaygın kullanılmaya başladı. CX-5 modeli satışa sunuldu. |
Masamichi Kogai | 2013- |
Markalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda geçmişte Japon pazarında (ve bazen Avustralya pazarında) aşamalı olarak kullanımı terk edilen Autozam, Eunos ve ɛ̃fini markalarını içeren bir dizi farklı marka kullandı. Bu değişiklikler, Mazda'da sınırlarını aşan ürün geliştirme gruplarını vurgulamaktadır. Herhangi bir platform üzerinde yarım düzine farklı model üretmek yerine, geliştiricilerden düzinelerce farklı model üzerinde çalışmaları istendi ve tüketiciler, birbirine benzer yeni modellerin patlama yapmasından dolayı şaşkınlık yaşadılar.
En garip alt markalardan biri, Eunos Roadster'ın (M2-1001, M2-1002 ve M2-1028) üç nadir versiyonu ve Autozam AZ-1'in (M2-1015) bir tanesidir. M2 kendisine ait şirket merkezine bile sahipti; ancak, burası kısa bir süre sonra kapatıldı.
Günümüzde, eski markalar Japonya'da satış kanalı işlevi görüyor (özel bayiler); ancak, artık özel markalı araçlara sahip değiller. Carol, Autozam mağazasında (burası küçük araçlar üzerinde uzmanlaşmıştır) satılmaktadır; ancak, geçmişte olduğu gibi Autozam Carol markası ile değil, Mazda markası ile satılmaktadır.
1992 yılının başında, Mazda, Kuzey Amerika'da Acura, Infiniti ve Lexus markaları ile rekabet etmek için lüks model Amati'yi piyasaya çıkarmayı planladı. Bu araç 1993 yılının sonunda satışa sunulacaktı. İlk Amati serisinde, Mazda Cosmo ve Amati 1000 modellerini baz alan (Mazda 929 modelinin halefi, arkadan çekişli V12) lüks spor coupe olan Amati 500 modeli (bu model Avustralya'da ve Japonya'da Eunos 800 ve Amerika'da Mazda Millenia ve Avrupa'da da Mazda Xedos 9 olarak tanındı) yer alacaktı. Amati markası, hiçbir araç piyasaya çıkamadan tarihten kazındı.
Avrupa'da, Xedos adı, 1992'den 1997'ye kadar üretimde kalan iki model olan Mazda Xedos 6 ile de ilişkiliydi. Xedos serisi Mazda markası altında pazarlandı ve bu yıllarda Mazda amblemini kullandı.
Amblemler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Sembol | Açıklama |
---|---|---|
1936 | 1936 yıllarında üç tekerlekli kamyonetlerde bulunan ilk kayıtlı şirket logosu. | |
1936 | İlk stil verilen marka. Hiroşima'yı temsil eden üç dağ aynı zamanda Latin alfabesindeki M harfini de temsil etmektedir. Bu harf, “Mazda Motor Manufacturer” adı için üç kez tekrarlanmıştır. Yanda bulunan uzatma kısımları çeviklik ve hız için kanatları temsil eder. | |
1959-1975 | Mazda R360’tan 1975’e kadar çoğu Mazda aracında görülen sembol ve şirket arması | |
1975–1991 | 1975 ve 1991 yılları arasında, Mazda resmi bir sembole sahip değildi; sadece adının stilize edilmiş bir şekli vardı. Eski mavi renkli “m” sembolü 1980'li yıllara kadar bazı bayilerde hala kullanılıyordu; ancak, daha sonraları bayilerde ve belgeler üzerinde Mazda adının yanında düz mavi kare kullanıldı. | |
1991-1992 | 1991 yılında, Mazda, bir güneşi ve kalben hissedilen tutku ateşini temsil eden bir şirket sembolü kullandı. Mazda meraklıları bundan genel olarak “cylon” logosu şeklinde bahsediyorlardı. | |
1992-1997 | Yeni sembolün çıkarılmasından kısa bir süre sonra, Renault’un sembolüne benzerliği azaltmak için sembolün tasarımı üzerinde değişiklikler yapıldı. Bu yeni sembolden bazen “ebedi ateş” logosu olarak bahsediliyordu. Bu sembol aynı zamanda Mazda'nın ünlü döner motorunun tasarımını da temsil ediyordu. Ebedi ateş aynı zamanda Zerdüştlük dininin de bir kavramıdır. Bu ebedi ateş İran'da bulunan Zerdüşt ateş tapınağı içerisinde hala yanmaktadır. | |
1997-Günümüz | Yeniden tasarlanan sembol 1997 yılında tanıtıldı. Stillendirilen ve kanatlı “M” harfi Mazda'nın geleceğe doğru açılan kanatlarını göstermek amacını taşımaktadır. Kanatlar, Zerdüştlüğün Koruyucu Meleği Mazda'nın sembolüdür. |
Çevresel Çalışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda, onlarca yıldır hidrojen yakıtlı araçlar üzerinde araştırma yapmaktadır. Mazda, hidrojen veya benzin ile çalışabilen ünlü döner motorunun bir versiyonunu kullanarak Premacy kompakt minivan modelinin hibrid bir versiyonunu geliştirdi. 2008 yılında piyasaya sürme planlarına rağmen, 2010 yılı itibarıyla araç sınırlı deneme aşamasındadır. 2010 yılında, Toyota ve Mazda, Toyota Prius modelinde kullanılan hibrid teknolojisi için bir tedarik anlaşması yaptıklarını duyurdu.
Bio Araç
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda, daha fazla çevre dostu olmayı planladığı için, plastikten süte kadar birçok madde için araçlarında bir kullanım alanı bulmaktadır. Mazda, biyoplastik iç konsollar ve biyo-fabric koltuklar gibi yeniliklerini Mazda 5 modeli bünyesinde Bangkok'ta bulunan Queen Sirikit National Convention'da düzenlenecek EcoInnovasia 2008'de tanıtmayı planlamaktadır. Mazda 5'in kabin içinin %30'a kadar olan bir kısmı biyomateryal olmayan maddelerden yapılmıştır.[5]
SkyActivTeknolojisi
[değiştir | kaynağı değiştir]SkyActiv teknolojisi belli yeni Mazda araçlarında kullanılan teknolojiler silsilesine verilen genel addır. Bu araçlar arasında Mazda 2, Mazda 3, Mazda 6, Mazda CX-3 ve CX-5 yer almaktadır. Bu teknolojiler, bir araya geldiklerinde yakıt ekonomisini hibrid bir aktarma organı seviyesine kadar azaltmaktadır. Motorun güç çıkışı artırılmakta ve emisyon seviyeleri de azaltılmaktadır. Bu teknolojiler, yeni 2 kademeli turboşarj tasarımı, yüksek verimliliğe sahip otomatik şanzımanlar, daha hafif düz şanzımanlar, hafif gövde tasarımları ve elektrikli direksiyon ile birlikte yüksek sıkıştırma oranına sahip benzinli motorlara (13.0'dan 1'e kadar) ve azaltılmış sıkıştırma oranına sahip dizel motorlara (14.0'dan 1'e kadar) sahiptir. Aynı zamanda, daha fazla yakıt ekonomisi elde etmek için bu teknolojileri bir hibrid aktarma organı ile birleştirmek de mümkündür.
Motor Sporları
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda, hem ünlü Wankel motorlu araçları (iki rotorlu, üç rotorlu ve dört rotorlu şekillerde) hem de pistonlu motora sahip modelleri ile yarış dünyasında büyük başarılar kazandı. Mazda araçları ve motorları dünya çapında geniş dallarda ve serilerde yarışmaktadır. Mazda araçları, her hafta olmak üzere diğer araç markalarından çok daha fazla yarış yapmaktadır (bu başarıların büyük bir kısmı Miata'nın başarılarına ve temel motor sporlarında gördüğü takdire dayanmaktadır).
Uluslararası Rekabet
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda'nın mücadelesi, 20 Ekim 1968 tarihinde iki tane Mazda Cosmo Sport 110S coupe modeli Nürburgring'de düzenlenen 84 saatlik Marathon de la Route ultra-dayanıklılık yarışına girdiğinde başladı; bu araçlardan biri yarışı dördüncü sırada tamamladı; diğerinin ise 81 saat yarıştıktan sonra aksı kırıldı. Bir sonraki yıl, Mazda Familia R100 M10A coupe modelleri ile yarıştı. 1969'un Nisan ayında Singapur Grand Prix'ini kazandıktan ve 19 Ekim 1969 yılında Spa 24 Saat yarışında beşinci ve altıncı olduktan sonra (sadece Porsche 911'lere kaybetti), Mazda, 84 saatlik Nürburgring yarışına tekrar katıldı ve burada dört Familia modeli ile yarıştı. Bu araçların biri yarışı bitirdi ve beşinci sırayı aldı.
Amerika Birleşik Devletleri'nde Wankel motorlu bir aracın kazandığı ilk zafer 1973 yılında Pat Bedard'ın bir Mazda RX-2 içerisinde Lime Rock Park'da IMSA RS yarışını kazanması ile elde edildi. 1976 yılında, Z&W Mazda'nın sahibi Ray Walle Princeton, New Jersey'de bulunan bir bayiden Daytona'ya kadar bir Cosmo (Mazda RX-5) kullandı ve 24 Hours of Daytona yarışında 2.5 Litre Altı Touring Sınıfında zafer elde etti ve New Jersey'e yine aracıyla geri döndü. Cosmo, 72 araçlık bir alanda toplamda 18. Sırayı aldı. Araç üzerinde yapılan tek modifikasyon yarış fren balataları ve güvenlik ekipmanıydı. Mazda RX-2 ve Mazda RX-3 ile oldukça büyük başarılar kazanıldıktan sonra, Mazda RX-7 sınıfında diğer otomobil modellerinden daha fazla IMSA yarışı kazandı; yüzüncü zaferini 2 Eylül 1990 tarihinde kazandı. Bunu takiben, RX-7, IMSA 2 Litre Altı Grand Touring Yarışını (GTU) 1980'den 1987'ye kadar her yıl art arda kazandı.
1991 yılında, dört rotorlu bir Mazda 787B (2622 cc asıl, FIA Formula tarafından ölçülen 4708 cc) Le Mans 24 Saat oto yarışını kazandı. 787B'nin zaferine hala erişilemedi. Çünkü Le Mans'ı kazanan ilk pistonsuz motorlu araçtı ve Mazda günümüzde Batı Avrupa veya Amerika dışından olan ve Le Mans'ı kazanan tek takımdır – ne gariptir ki, bu başarı Nissan Dünya Sportscar Şampiyonası programını sonlandırdıktan ve Toyota 1991 yılının çoğunu 3.5 litrelik TS010'unu geliştirmek için harcarken yarışlara katılmamayı tercih ettiğinde geldi. Bu durum, 1992 yılından itibaren Le Mans yarışında döner motorların yasaklanmasına neden oldu; bu yasak hala geçerlidir. 1991 yarışından sonra, kazanan motor içinin incelenmesi için gözler önünde söküldü; bu işlem, 24 saatlik ağır kullanıma rağmen, motorun çok az bir aşınmaya uğradığını gözler önüne serdi. 1991 yılında elde edilen Le Mans başarısını, 757 ve 767'yi içeren diğer Mazda prototiplerinin başarıları takip etti. Mazda 12A motoruna sahip olan Sigma MC74 modeli, 1974 yılında Le Mans 24 Saat yarışını bitirebilen Batı Avrupa ve Amerika dışından ilk takım ve motor oldu. Ayrıca, Mazda, Le Mans yarışını bitirmesine en kesin gözle bakılan markadır (sadece bir yılda üç araçla birlikte yarışa giren Honda hariç); yarışa giren modellerinin %67'si yarışı bitirmiştir. Mazda, Road Atlanta'da düzenlenecek American Le Mans Series yarışında Courage C65 LMP2 aracının tanıtılmasıyla 2005 yılında prototiplere geri dönecek. Bu prototip yarış aracı RX-8'in Renesis Wankel motoruna sahiptir. Mazda araçları, Kara hız rekoru rekabetinde, SCCA yarışında, drag yarışında, pro rally yarışında (Familia, 80'lerin sonunda ve 90'ların başında WRC'de birçok kez yer aldı) One Lap of America yarışında (MazdaSpeed5 modeli ile SUV ve kamyonet kategorisinde zafer elde edildi) ve diğer yarışlarda da büyük başarı kazandılar. Wankel motorları belli bir süre Uluslararası Formula 1 yarışında ve Gene Angelillo, North East Midget Racing Association şampiyonasını 1985 yılında 13B motoruna sahip bir araçla kazandıktan ve daha sonra 1986 yılında 12A motorlu bir araçla kazandıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde küçük araç yarışlarında yasaklandı.
Spec serileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Cooper Tires Atlantic Championship powered by Mazda, Kuzey Amerika'da düzenlenen bir açık tekerlekli yarış serisidir. Bu yarış serisi, bir seviyenin sezon içerisindeki kazananlarını bir sonraki seviyede otomatik araç ile ödüllendiren bir sürücü programı olan MAZDASPEED basamağının son adımıdır. 2006'dan bu yana, Atlantik Şampiyonası, 300 bhp (224 kW) güç üreten Mazda-Cosworth MZR 2300 cc (2.3L) DOHC sıralı 4 silindir motorlarına sahip olan Swift 016.a şasi ile gerçekleştirilmektedir. Araçlar, 282 km/s hıza erişebilmektedir.
Formula Mazda, Mazda motorlu açık tekerlekli araçlarla yapılmaktadır. Bu motor, yarışın belli noktalarında hem oval pistlere hem de yol pistlere uygun hale getirilebilir. 1991 yılından bu yana, profesyonel olarak organize edilen Star Mazda Serileri; sponsorlar, seyirciler ve yükselmeye çalışan sürücüler için en popüler format olmuştur. Daha önce bahsedilen MAZDASPEED sürücü gelişim basamağında en yüksek ikinci basamaktır. Star Mazda serisi için kullanılan motorların hepsi, tanımlanan gücü üretmek sertifikası olan tek bir üretici tarafından üretilir ve motorlar üzerinde oynanmasını engellemek için mühürlenir. Oldukça güvenilir olmaları ve motorun yeniden yapılandırılması arasında uzun yılların geçmesi amacıyla, bu motorlar tam olarak yarış ayarında değildir.
Spec Miata, Kuzey Amerika'daki en popüler ve en makul fiyatlı yol yarışı sınıflarından biri haline gelmiştir. Spec Miata sınıfının amacı, sınırlı modifikasyona sahip düşük maliyetli, sınırlı modifikasyonlarla araba yapmaya dayalı, yarışa uygun araçlar ile yarışma fırsatı sağlamaktır. Kurallar, Showroom Stock sınıfından daha açık olacak ve Geliştirilmiş Touring sınıfından daha fazla sınırlandırılmış olacak şekilde düzenlenmiştir.
Spec RX7, ilk nesil RX7 araçlarının bolluğu ve düşük başlangıç maliyetleri nedeniyle popüler bir kulüp yarışı sınıfıdır. Bazı bölgelerde, RX7'ler, en ucuz maliyetli spor araç sınıflarından biri olarak tanınmaktadır.
Sponsorluklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda, birden çok profesyonel spor takımının büyük bir sponsorudur; bunlar arasında:
- Kendi şehrinin takımları:
- Sanfrecce Hiroshima (J. Ligi): Orijinalinde Toyo Kogyo Futbol Kulübü olarak bilinen ve 1938 yılında kurulan bu takımın sahibi 1992 yılına kadar doğrudan Mazda'ydı; Mazda bu tarihte kulübü yeni J. Ligi için profesyonelleştirmek için sahip olduğu hisse oranını azalttı.
- Hiroshima Toyo Carp (Nippon Profesyonel Beyzbol): Takımın adındaki “Toyo” kısmı, 1968'den bu yana takımın kısmi sahibi olan Mazda'yı temsil etmektedir (bu tarihte Mazda hala Toyo Kogyo olarak biliniyordu). Mazda'nın kuruculuğunu yapan Matsuda ailesi takımın hisselerinin büyük bir kısmına sahiptir
- Yurt dışındaki takımlar:
- North Melbourne Football Club (Avustralya Futbol Ligi)
- ACF Fiorentina (İtalyan futbol ligi – Serie A)
- AS ROMA Futbol Kulübü – 2004/2005 sezonu forma isim sponsoru.
- Diğerleri
- Nippon Professional Baseball All-Star Game – 2008 yılından bu yana isim sponsoru.
- A3 CHAMPIONS CUP 2003- İsim sponsoru.
- Toyo Champion Scout – Toyo Kogyo zamanında TV programı isim sponsorluğu.
- MIZUNO CLASSIC – Geçmişte “Mazda Japan Classic” adı altında sponsorluk yapmıştır.
Şirket, Japonya'da düzenlenen Hiroşima Uluslararası Barış Maratonu ve Hiroşima Prefektörlüğü Ekiden Yarışı gibi çeşitli maraton ve bayrak koşusu etkinliklerine; Hiroşima ve Hofu’da düzenlenen sayısız diğer spor ve yardım girişimlerine sponsorluk yapmaktadır. Mazda, aynı zamanda, şu anda feshedilmiş olan Avustralya Rugby Şampiyona’sının sponsoruydu.
Aynı zamanda, Mazda, Kaliforniya’da bulunan ve çok sayıda yarış etkinliğinin yanı sıra (çok sayıda Mazda’ya özel seriler dahil) kendi araçlarını test etmek amacıyla ve Mazda RX-8’in 2003 yılındaki lansmanı için kullanılan Laguna Seca yarış pistinin de sponsorudur. Ayrıca, Mazda, WPA’da oynayan ve dünyanın en iyi oyunculardan bazılarına sahip olan kadınlar profesyonel futbol takımı olan Western New York Flash’ın da sponsorudur.
Pazarlama
[değiştir | kaynağı değiştir]Mazda’nın geçmişteki reklam sloganları arasında “Ne kadar bakarsanız, o kadar seversiniz” (1970'lerden 1980'lerin başına kadar); “Mazda’yı Tecrübe Edin” (1980'lerin ortaları); “Tam memnun kalmanız için bağlılık. İşte Mazda’nın Yolu” (1980'lerin sonu); “Tam da doğru hissettiriyor” bulunmaktadır. Bunların yanı sıra, Mazda'nın Kansei mühendisliğini kullanmasını tanımlayan (1990-1995): “Yola olan tutku” (1996) ve “Bin. Hareket et.” (1997 – 1999) reklamları bulunmaktadır.
2000 yılından bu yana, Mazda, araçlarının genlerinde olduğunu ifade ettiği “hareket hissi” adı verdiği şeyi açıklamak için “Zoom-Zoom” ifadesini kullandı. Oldukça başarılı ve uzun ömürlü olan (diğer otomotiv pazarlama ifadeleri ile karşılaştırıldığında) Zoom-Zoom kampanyası, artık Kuzey Amerika'dan dünyaya yayıldı.
Zoom-Zoom kampanyasına birçok televizyon ve radyo reklamında “Zoom-Zoom-Zoom” şarkısı eşlik etti. Şarkının Jibril Serapis Bey tarafından seslendirilen orijinal hali (Avrupa, Japonya ve Güney Afrika'da reklamlarda kullanılan hali), Mazda'nın resmi şarkısı olmadan önce, 1993 yılında çıkan Only The Strong filminin müziklerinden biri olarak kaydedilmişti. Serapis Bey versiyonu, “Capoeira Mata Um” adı verilen geleneksel bir Capoeira şarkısının yeniden yorumlanmış halidir. 2010 yılında, şu anki sloganı “Sonsuza Dek Zoom-Zoom”dur. Televizyonlarda kullanılan uzun hali ise “Zoom-Zoom, Bugün, Yarın, Sonsuza Dek”.
Zoom-Zoom kampanyasının ilk reklamları, “Zoom-Zoom” ifadesini fısıldayan genç bir çocuğu da içeriyordur (Micah Kanters).
2011 yılından bu yana, Mazda, Zoom-Zoom ifadesini “Ne Sürmek İstiyorsunuz?” adı verilen başka bir kampanyada da kullanmıştır. Bu kampanyanın can alıcı sözleri şunlardır: “Mazda olarak, sürülmeye değer değilse, üretilmeye değer olmadığına inanıyoruz. Biz Mazda üretiyoruz. Siz ne sürüyorsunuz?”
Mazda Araçları Listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Japon iç piyasasında çoğu Mazda aracı dünyanın geri kalanının kullandığından farklı isimler kullanmaktadır. Japonca isimleri (çoğu kez daha tutarlı) sıklıkla birincil olsa da, her iki isim de aşağıda mevcuttur.
Mazda, zaman içinde üretimleri durdurulmuş olsa da, Autozam, Eunos ve Efini gibi Japon piyasasında bir dizi farklı model kullanmıştır. 1990'ların başında Mazda, Kuzey Amerika'daki Acura, İnfiniti ve Lexus'a meydan okuyacak lüks bir modeli, Amati'yi neredeyse çıkarıyordu, ancak bu hiçbir zaman gerçekleşemedi, onun yerine Mazda, lükse yakın Millenia modelini piyasaya sundu.
Birçok Mazda aracı, yeniden markalanıp Ford olarak satıldı. Çoğu, araçların kendi sayfalarında belirtilmiştir.
Mazda’nın normal araçlarının bugünkü spor modelleri Mazdaspeed adıyla anılmaktadır. Mazdaspeed, Mazda'nın yarış silahıdır ve amatör ve profesyonel motor sporlarında sıklıkla yer almaktadır.
Mazda Modelleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüz Modeller
[değiştir | kaynağı değiştir]Üretimi Durmuş Modeller
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de Satılmayan Modeller
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mazda CX-7
- Mazda Tribute
- Mazda BT-50 (son nesli)
- Mazda 2 (son nesli)
- Mazda CX-9
Klasikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Consolidated Financial Results" (PDF). mazda.com/investors. 15 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2011.
- ^ Tajitsu, Naomi. "Toyota takes stake in Mazda, links up for $1.6 billion U.S. plant". Reuters. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019.
- ^ "World motor vehicle production OICA correspondents survey without double counts world ranking of manufacturers year 2015" (PDF). 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Bioplastic, Research, Environmentally | Fabric and consoles in Mazda". bioplastics24.com. 1 Mayıs 2006. 26 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2008.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mazda resmi sitesi18 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta Mazda ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.