Sosyalist Parti (Portekiz)
Sosyalist Parti Partido Socialista | |
|---|---|
| Kısaltma | PS |
| Genel başkan | Carlos César |
| Genel sekreter | Pedro Nuno Santos |
| Kurucu | Mário Soares |
| Kuruluş tarihi | 19 Nisan 1973 (fiilen) 1 Şubat 1975 (resmen)[1] |
| Önceli | Acção Socialista Portuguesa |
| Merkez | Largo do Rato 2, 1269-143 Lisboa |
| Gazete(ler) | Acção Socialista |
| Öğrenci kolu | Estudantes Socialistas |
| Gençlik kolu | Sosyalist Gençlik |
| Kadın kolu | Departamento Nacional das Mulheres Socialistas |
| Üyelik (2022) | 81,171[2] |
| İdeoloji | Sosyal demokrasi[3][4] Keynesyenizm[5] Pro-Avrupacılık [6] |
| Siyasi pozisyon | Merkez sol |
| Uluslararası üyelik | İlerici İttifak, Sosyalist Enternasyonal |
| Avrupa üyeliği | Avrupa Sosyalistler Partisi |
| Resmî renkler | Kırmızı (resmi) Pembe (geleneksel) |
| Cumhuriyet Meclisi | 78 / 230
|
| Avrupa Parlamentosu | 8 / 21
|
| Bölge Parlamentoları | 34 / 104
|
| Yerel Yönetimler | 1.264 / 3.066
|
| İnternet sitesi | |
| Portekiz | |
Sosyalist Parti (Portekizce: Partido Socialista, Portekizce telaffuz: [pɐɾˈtiðu susiɐˈliʃtɐ], PS), Portekiz'deki sosyal demokrat[7][8] bir siyasi partidir. 19 Nisan 1973 tarihinde Bad Münstereifel kentinde Portekiz Sosyalist Hareket (Portekizce: Acção Socialista Portuguesa) militanları tarafından kuruldu. PS, Portekiz siyasetindeki iki büyük partiden biridir ve rakibi merkez sağ Sosyal Demokrat Parti (PSD)'dir. PS'nin mevcut lideri Pedro Nuno Santos'dur. Portekiz Parlamentosu'nda şu anda 230 sandalyeden 77'sine sahip olan parti, en son 2015 seçimlerinden 2024 seçimlerine kadar iktidarda kalmıştır.
Sosyalist Enternasyonal, İlerici İttifak ve Avrupa Sosyalist Partisi üyesi olup, Avrupa Parlamentosu'nda Sosyalistler ve Demokratlar (S&D) Grubu'nda dokuz sandalyesi vardır.
Seçim sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Cumhuriyet Meclisi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | Cumhuriyet Meclisi | Hükûmet | Sıra | Lider | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | ± | Sandalye | ± | ||||
| 1975 | 2,162,972 | 37.9% | 116 / 250
|
Kurucu Meclis | 1. | Mário Soares | ||
| 1976 | 1,912,921 | 34.9% | 107 / 263
|
Azınlık hükûmeti | 1. | Mário Soares | ||
| 1979 | 1,642,136 | 27.3% | 74 / 250
|
Muhalefet | 2. | Mário Soares | ||
| 1980 | Cumhuriyetçi ve Sosyalist Cephe ile | 66 / 250
|
Muhalefet | 2. | Mário Soares | |||
| 1983 | 2,061,309 | 36.1% | 101 / 250
|
Merkez blok hükümeti PS-PSD |
1. | Mário Soares | ||
| 1985 | 1,204,321 | 20.8% | 57 / 250
|
Muhalefet | 2. | Almeida Santos | ||
| 1987 | 1,262,506 | 22.2% | 60 / 250
|
Muhalefet | 2. | Vítor Constâncio | ||
| 1991 | 1,670,758 | 29.1% | 72 / 230
|
Muhalefet | 2. | Jorge Sampaio | ||
| 1995 | 2,583,755 | 43.8% | 112 / 230
|
Azınlık hükûmeti | 1. | António Guterres | ||
| 1999 | 2,385,922 | 44.1% | 115 / 230
|
Azınlık hükûmeti | 1. | António Guterres | ||
| 2002 | 2,068,584 | 37.8% | 96 / 230
|
Muhalefet | 2. | Eduardo Ferro Rodrigues | ||
| 2005 | 2,588,312 | 45.0% | 121 / 230
|
Çoğunluk hükûmeti | 1. | José Sócrates | ||
| 2009 | 2,077,238 | 36.6% | 97 / 230
|
Azınlık hükûmeti | 1. | José Sócrates | ||
| 2011 | 1,566,347 | 28.1% | 74 / 230
|
Muhalefet | 2. | José Sócrates | ||
| 2015 | 1,747,685 | 32.3% | 86 / 230
|
Azınlık hükûmeti | 2. | António Costa | ||
| 2019 | 1,903,687 | 36.3% | 108 / 230
|
Azınlık hükûmeti | 1. | António Costa | ||
| 2022 | 2,302,601 | 41.4% | 120 / 230
|
Hükûmet | 1. | António Costa | ||
| 2024 | 1,812,469 | 28.0% | 78 / 230
|
Muhalefet | 2. | Pedro Nuno Santos | ||
Avrupa Parlamentosu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | Avrupa Parlamentosu | Sıra | Lider | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | ± | Sandalye | ± | |||
| 1987 | 1,267,672 | 22.5% | 6 / 24
|
2. | Maria de Lourdes Pintasilgo | ||
| 1989 | 1,184,380 | 28.5% | 8 / 24
|
2. | João Cravinho | ||
| 1994 | 1,061,560 | 34.9% | 10 / 25
|
1. | António Vitorino | ||
| 1999 | 1,493,146 | 43.1% | 12 / 25
|
1. | Mário Soares | ||
| 2004 | 1,516,001 | 44.5% | 12 / 24
|
1. | António Costa | ||
| 2009 | 946,818 | 26.5% | 7 / 22
|
2. | Vital Moreira | ||
| 2014 | 1,033,158 | 31.5% | 8 / 21
|
1. | Francisco Assis | ||
| 2019 | 1,106,328 | 33.4% | 9 / 21
|
1. | Pedro Marques | ||
| 2024 | 1,268,915 | 32.1% | 8 / 21
|
1. | Marta Temido | ||
Önemli parti üyeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Genel Sekreterler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mário Soares: 19 Nisan 1973 - 29 Haziran 1986
- Almeida Santos (geçici): 13 Haziran 1985 - 13 Kasım 1985
- António Macedo (geçici): 13 Kasım 1985 - 29 Haziran 1986
- Vítor Constâncio: 29 Haziran 1986 - 15 Ocak 1989
- Jorge Sampaio: 15 Ocak 1989 - 23 Şubat 1992
- António Guterres: 23 Şubat 1992 - 20 Ocak 2002
- Eduardo Ferro Rodrigues: 20 Ocak 2002 - 24 Eylül 2004
- José Sócrates: 24 Eylül 2004 - 23 Temmuz 2011
- António José Seguro: 23 Temmuz 2011 - 28 Eylül 2014
- Maria de Belém Roseira (geçici): 28 Eylül 2014 - 22 Kasım 2014
- António Costa: 22 Kasım 2014 - 7 Ocak 2024
- Pedro Nuno Santos : 7 Ocak 2024 - günümüz
Parti Başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- António Macedo: 15 Aralık 1974 - 29 Haziran 1986
- Manuel Tito de Morais: 29 Haziran 1986 - 15 Ocak 1989
- João Ferraz de Abreu: 15 Ocak 1989 - 23 Şubat 1992
- António de Almeida Santos: 23 Şubat 1992 - 9 Eylül 2011
- Maria de Belém Roseira: 9 Eylül 2011 - 22 Kasım 2014
- Carlos César: 22 Kasım 2014 - günümüz
Meclis Başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Henrique de Barros: 3 Haziran 1975 - 2 Nisan 1976
- Vasco da Gama Fernandes: 29 Temmuz 1976 - 29 Ekim 1978
- Teófilo Carvalho dos Santos: 30 Ekim 1978 - 7 Ocak 1980
- Manuel Tito de Morais: 8 Haziran 1983 - 24 Ekim 1984
- António de Almeida Santos: 31 Ekim 1995 - 4 Nisan 2002
- Jaime Gama: 16 Mart 2005 - 21 Haziran 2011
- Eduardo Ferro Rodrigues: 23 Ekim 2015 – 29 Mart 2022
- Augusto Santos Silva : 29 Mart 2022 - günümüz
Başbakanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mário Soares: 23 Temmuz 1976 - 28 Ağustos 1978; 9 Haziran 1983 - 6 Kasım 1985
- António Guterres: 28 Ekim 1995 - 6 Nisan 2002
- José Sócrates: 12 Mart 2005 - 21 Haziran 2011
- António Costa: 26 Kasım 2015 - günümüz
Cumhurbaşkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mário Soares: 9 Mart 1986 - 9 Mart 1996
- Jorge Sampaio: 9 Mart 1996 - 9 Mart 2006
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Partidos registados e suas denominações, siglas e símbolos" 2 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tribunal Constitucional. (Portekizce)
- ^ Figueiredo, Inês (16 Temmuz 2022). "PSD é o maior partido, mas PS no poder consegue encurtar distâncias. Chega e PAN ocultam número de militantes". Observador. 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2024.
- ^ "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 16 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ Marina Costa Lobo; Pedro C. Magalhães (2004). "The Portuguese Socialists and the Third Way". Giuliano Bonoli; Martin Powell (Ed.). Social Democratic Party Policies in Contemporary Europe (1.1url=https://www.google.com/books?id=sW6CAgAAQBAJ&pg=PA83 bas.). Londra: Routledge. ss. 83-101. ISBN 0415304253.
- ^ ""Portugal cuts its fiscal deficit while raising pensions and wages"". 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ Dimitri Almeida (2012). The Impact of European Integration on Political Parties: Beyond the Permissive Consensus. CRC Press. s. 71. ISBN 978-1-136-34039-0. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2013.
- ^ Andrew Wilson (2009). "Ukraine's Orange Revolution of 2004: the Paradoxes of Negotiation". Adam Roberts; Timothy Garton Ash (Ed.). Civil Resistance and Power Politics: The Experience of Non-violent Action from Gandhi to the Present. Oxford University Press. s. 367. ISBN 978-0-19-161917-5.
| Cumhuriyet Meclisi (230) |
|
|---|---|
| Azorlar Yasama Meclisi (57) |
|
| Madeira Yasama Meclisi (47) |
|
| Avrupa Parlamentosu (21) | |
| Temsili Olmayan partiler | |