Suriye-Türkiye sınırı
Suriye-Türkiye sınırı, Suriye ile Türkiye arasındaki 877 km'lik kara sınırıdır. Batıda Akdeniz'den başlar ve doğuda Irak sınırıyla kesişen noktada sona erer. İki ülke sınırı hem Suriye'nin hem de Türkiye'nin en uzun sınırıdır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye-Türkiye sınırı Ankara Antlaşması ile şekillenmiş, Hatay Devleti'nin Türkiye Cumhuriyeti'ne katılmasıyla günümüze kadar gelmiştir. 1973 yılına kadar Caber Kalesi eteklerinde bulunan Süleyman Şah Türbesi baraj yapımı ve güvenlik gerekçeleri ile iki kez yer değiştirdi. Halen Suriye'nin Halep sınırları içinde bulunan türbe, Türkiye'nin sınırlı dışındaki tek Türk toprağıdır.[1]
Aralık 2011'de sınır hattında çatışmalar yaşanmıştır. Haziran 2012 Türk uçağının düşürülmesinin ardından Türkiye-Suriye Krizi başlamış, Türk Silahlı Kuvvetleri'nce değiştirilen angajman kurallarınca Türkiye sınırları içerisine karşı IŞİD ve Suriye rejiminden gelen saldırılara Türk Hava Kuvvetleri ve Türk Kara Kuvvetleri tarafından uyarılmadan karşı saldırılar başlatılmış,[2] Suriye tarafından Türkiye sınırına yaklaşan her askeri unsur tehdit olarak değerlendirilip askeri hedef muamelesi görmeye başlamıştır.
2016'da yapımına başlanan ve sınır boyunca inşa edilen 837 km uzunluğundaki ve 4 metre yüksekliğindeki Suriye-Türkiye sınır duvarı 2021'de tamamlandı.[3][4][5]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye-Türkiye sınırı 911 km uzunluğundadır. Batıda Akdeniz'den başlar ve doğuda Irak sınırıyla kesişen noktada sona erer. İki ülke sınırı hem Suriye'nin hem de Türkiye'nin en uzun sınırıdır. Dicle Çayı kavşağından doğu-batı yönünde Hatay il sınırına ulaşır ve daha sonra Hatay ilinin doğu güney sınırını oluşturduktan sonra Akdeniz'e ulaşır. Türkiye'nin en güney noktası Beysun Mahallesi bu sınır üzerindedir. Türkiye sınırları içinde doğan Fırat ve Dicle nehirlerinin suları Suriye ve Irak'tan geçmektedir.
Türkiye-Suriye sınırında, geçmiş yıllardan bu yana kaçakçılık olayları yoğun olup sınırın çok uzun olması, sınır hattının her yerinden Türkiye topraklarına kolayca geçilebilmesi ve her iki tarafın ekonomik yapı farklılıkları da kaçakçılıkta önemli bir rol oynar. Türk sınırı boyunca kurulmuş askeri karakollar ve Türk Jandarması Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Birimleri kaçakçılığa karşı önlemler almaktadır.
Türkiye'den kara yolu ile Suriye'ye geçişin olduğu ana yollar; Gaziantep'ten Karkamış Sınır Kapısı'nın olduğu E216, Şanlıurfa'dan E99, Reyhanlı'dan E98 ve D.D420, Yayladağı'ndan E91, Kilis'ten D.D850 Pazarkule Sınır Kapısı'nın bulunduğu E85'dir. Yine 1953 yılında başlatılan İslahiye, Nusaybin ve Çobanbey'den demiryolu ağı mevcut olduğu halde günümüzde ulaşıma kapalıdır. Suriye İç Savaşı ve PKK ile mücadeleden dolayı mevcut olan birçok sınır kapısı, kara yolu ve demiryolu ulaşımı yapılmamaktadır.
Sınır kapıları
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | İsim | İl | Açılış/Kapanış | Bağlandığı Ülke | Karşı Kapı | Yol | Durum |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Karkamış | Gaziantep | 04.09.1953 | Cerablus | 216 | Açık | |
| 2 | Şemdinli-Derecik | Hakkâri | 14.02.2011 | ? | ? | Kapalı | |
| 3 | Çukurca-Üzümlü | Hakkâri | 07.05.2015 | ? | ? | Açık[6] | |
| 4 | Yayladağı | Hatay | 04.09.1953 | Keseb | 1 | Kapalı | |
| 5 | Cilvegözü | Hatay | 04.09.1953 | Bab el-Hava | M45 | Açık | |
| 6 | Öncüpınar | Kilis | 04.09.1953 | Azez | Yol 214/Yol 217 | Açık | |
| 7 | Çobanbey | Kilis | 08.02.2013 | ? | ? | Geçici açık[7] | |
| 8 | Nusaybin | Mardin | 04.09.1953 | Kamışlı | M4 | Açık | |
| 9 | Şenyurt | Mardin | 04.09.1953 | Derbesiye | Yol yok | Kapalı | |
| 10 | Akçakale | Şanlıurfa | 16.10.1974 | Tel Abyad | Yol 712 | Açık | |
| 11 | Ceylanpınar | Şanlıurfa | 26.03.1999 | Resulayn | ? | Kapalı (Sadece dini bayramlarda açık)[8] | |
| 12 | Mürşitpınar | Şanlıurfa | 08.09.2010 | Ayn el-Arab | ? | Kapalı (Sadece dini bayramlarda açık)[8] | |
| 13 | Habur | Şırnak | 18.07.1969 | Zaho | Kapalı | ||
| 14 | Gülyazı | Şırnak | 24.01.2012 | ? | ? | Kapalı |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Günal, Bülent (27 Mart 2014). "Türkiye'nin sınır dışındaki tek vatan toprağı: Süleyman Şah!". Haberturk.com. 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2018.
- ^ "Angajman kuralları 2012'de değişti". Sabah. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021.
- ^ Serdar Kara (7 Mayıs 2015). "Çukurca'daki Üzümlü sınır kapısı pasaportlu geçişe açıldı". Hürriyet. 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.
- ^ Devam eden Suriye İç Savaşı'nda Türkmenlere yardım götürmek amacıyla.
- ^ a b Bakınız: Ramazan Bayramı & Kurban Bayramı