İçeriğe atla

Rusya'da tarım

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2015'te Rusya'nın tarımsal üretiminin gelişimi, 1961'den beri ABD doları bazında.
Koroçanski Bölgesi, Belgorod Oblastı'ndaki elma bahçesi

Rusya'da tarım, Rusya Federasyonu ekonomisinin önemli bir parçasıdır. Tarım sektörü, planlı ekonomiden piyasa odaklı bir ekonomiye geçmek için mücadele ederken 1990'ların başında ciddi bir geçiş dönemi düşüşü yaşadı.[1] Sovyetler Birliği'nin 1991'de dağılmasının ardından, Sovyet tarımının bel kemiği olan büyük kolektif ve devlet çiftlikleri, devlet garantili pazarlama ve tedarik kanallarının ani kaybıyla ve yeniden yapılanma için baskı yaratan değişen yasal ortamla mücadele etmek zorunda kaldı. On yıldan kısa bir süre içinde, besi hayvanı stokları yarı yarıya azaldı, yemlik tahıllara olan talebi aşağı çekti ve tahıl için ekilen alan %25 oranında düştü.

Mineral gübre kullanımı ve diğer satın alınan diğer girdiler düştü ve verimde düştü. Çoğu çiftliğin artık yeni makineler ve diğer sermaye yatırımlarını satın almaya gücü yetmiyordu. Yaklaşık on yıllık bir düşüş döneminin ardından, Rus tarımı kademeli olarak devam eden bir iyileşme yaşadı.[2] Rublenin 2014 yılındaki devalüasyonu ve yaptırımların uygulanması, yerli üretimi teşvik etti; 2016'da Rusya, Sovyet Rusyası'nın tahıl üretim seviyelerini aştı ve o yıl dünyanın en büyük buğday ihracatçısı oldu.[3] Son yıllarda Rusya, çeşitli zorluklarla karşılaşmasına rağmen,[4][5] yeniden büyük bir tarımsal güç olmaya başlamıştır.[5]

Rusya'nın küresel pazarda özellikle yağlı tohumlar ve buğday ile ilgili tahıl ihracatının önemi nedeniyle Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı istilası sırasında yaptırımların ve Ukrayna'dan ticarete yönelik kesintilerin olması, küresel tahıl fiyatlarında önemli bir artışa sebep olacağı ve bazı yorumcular tarafından savaşın 2022 gıda krizini hızlandıracağı öne sürülüyor.[6][7][8][9] İklim değişikliğine bağlı olarak yapılan jeopolitik analizler, Sibirya'nın ekilebilirliği arttıkça 21. yüzyılın geri kalanında Rus tarımı için büyük fırsatlar öngörüyor.[10] İç ve dış göç akışlarının yönetilmesinin sürecin merkezi bir yönü olması bekleniyor.[10]

Üretim istatistiklerine genel bakış

[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer tarım ürünlerinin daha küçük üretimlerine ek olarak, 2018 üretim istatistikleri aşağıdakileri içermektedir:[11]

  • Dünyanın en büyük 3. buğday üreticisi (72.1 milyon ton), Çin ve Hindistan'dan sonra ikinci;
  • Şeker ve etanol üretimine hizmet eden dünyanın en büyük şeker pancarı üreticisi (42 milyon ton) idi;
  • Dünyanın en büyük 3. patates üreticisiydi (22,3 milyon ton), Çin ve Hindistan'dan sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük arpa üreticisiydi (17 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük 2. ayçiçeği tohumu üreticisi (12.7 milyon ton), sadece Ukrayna'dan sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük 13. mısır üreticisi (11.4 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük yulaf üreticisiydi (4,7 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük 12. domates üreticisiydi (2,9 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük 4. lahana üreticisi (2,5 milyon ton), Çin, Hindistan ve Güney Kore'den sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük 2. kuru bezelye üreticisi (2.3 milyon ton), Kanada'dan sonra ikinci sıradaydı;
  • Dünyanın en büyük 3. çavdar üreticisi (1,9 milyon ton), Almanya ve Polonya'dan sonra ikinci sıradaydı;
  • Dünyanın en büyük 10. kanola üreticisiydi (1,9 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük 8. elma üreticisiydi (1.8 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük 4. salatalık üreticisi (1,6 milyon ton), Çin, İran ve Türkiye'den sonra ikinci;
  • Dünyanın 9. en büyük soğan üreticisiydi (1,6 milyon ton);
  • Dünyanın en büyük 4. havuç üreticisi (1.4 milyon ton), Çin, Özbekistan ve ABD'den sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük 3. balkabağı üreticisi (1,1 milyon ton), Çin ve Hindistan'dan sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük 2. karabuğday üreticisi (931 bin ton), sadece Çin'den sonra ikinci oldu;
  • Dünyanın en büyük 3. keten üreticisi (557 bin ton), sadece Kazakistan ve Kanada'dan sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük 4. nohut üreticisi (620 bin ton), Hindistan, Avustralya ve Türkiye'den sonra ikinci;
  • Dünyanın en büyük kuş üzümü üreticisiydi (398 bin ton);
  • Dünyanın 4. büyük kiraz üreticisi (268 bin ton);
  • Dünyanın en büyük 8. mercimek üreticisi (194 bin ton);
  • 4 milyon ton soya üretti;
  • 1,9 milyon ton karpuz üretildi;
  • 1 milyon ton pirinç üretildi;
  • 627 bin ton üzüm üretti.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya, kış ve yaz aylarında aşırı sıcaklıklar yaşar ve yaz yağışları düşüktür. Rusya'nın pek çok bölgesi her yıl altı ay karla kaplıdır ve bu yerlerde toprak altı genellikle kalıcı olarak donabilir. En verimli bölgeler, Rusya'da chernozem ("kara toprak") olarak adlandırılan Kazakistan ve Ukrayna arasındaki ülkenin güney kısımlarındadır. Ülkenin toplam arazisinin %7'sinden biraz fazlası ekilebilir olup, bunun %60'ı ekili arazi ve geri kalanı mera için kullanılmaktadır.[12]

İklim değişikliğinin jeopolitik analizleri, Sibirya'nın ekilebilirliği arttıkça 21. yüzyılın geri kalanında Rus tarımı için büyük fırsatlar öngörüyor.[10] Dahili ve uluslararası göç akışlarını yönetmenin, sürecin merkezi bir yönü olması bekleniyor.[10]

Ekilebilir arazinin azalması

[değiştir | kaynağı değiştir]

20. yüzyılın sonunda başlayan değişimler tarımı büyük ölçüde etkilemiştir.[1] Tarımsal üretim keskin bir şekilde azaldı;[13] ve bazı bölgelerde ekilebilir arazilerde önemli bir azalma oldu.[14]

Tarım makineleri fabrikası (Moskova bölgesi, Temmuz 2019)
Bölgelerde ekilebilir arazi, binlerce hektar
Rusya'nın federal bölümleri 1959[15] 1990[16] 1995 2000[16] 2005[17] 2010 2015[17] 1990'dan 2015'e düşüş
Tuva 328 282 194,2 44,2 38,4 27,8 27,2 10,37
Murmansk Oblastı 6 24,8 16 14,9 12,1 7,8 7,1 7,7
Zabaykalskiy Özerk Bölgesi 1698 1542,9 746,8 339,6 278,8 217,2 208,2 7,41
Magadan Oblastı 5 36,5 22,7 11,7 6,8 6,1 6,5 5,62
Buryatya 846 767,8 551,1 361,6 221,8 192,8 154 4,99
Astrahan Oblastı 169 324 218,5 96 70 75,5 76,7 4,22
Arhangelsk Oblastı 331 295,1 273,3 215,6 134,5 104,4 77 3,83
Smolensk Oblastı 1570 1438,8 1107,1 807,7 547,4 455,8 400,2 3,60
Pskov Oblastı 1034 874,7 695,7 575,6 365,3 275,5 245,3 3,57
Kostroma Oblastı 771 661,7 576,7 467,2 328,8 207,1 192,0 3,45
Kamçatka Krayı 15 64,9 54,8 32,6 18,8 22 20,8 3,12
Tver Oblastı 369 1475,2 1223,7 905,1 688,9 633,1 534,4 2,76
Kalmukya 647 726,6 567,5 270,3 275,1 298,8 263,1 2,76
Novgorod Oblastı 567 484,8 371,8 280,1 180,6 181,4 178,5 2,72
Kaluga Oblastı 1044 918,9 754,3 535,1 370,7 302,1 338,4 2,72
İvanovo Oblastı 660 609,2 528,2 407,3 256,9 219,2 231,3 2,63
Karelya Cumhuriyeti 67 82,8 77,3 66,5 46,9 38,4 32,5 2,55
Kirov Oblastı 2810 2193,9 1838,1 1626,9 1207,9 853 862,8 2,54
Komi Cumhuriyeti 101 100,5 99,6 83,2 52,7 40,5 40,7 2,47
Perm Krayı 2118 1850,3 1501,9 1289 999,5 795,2 757,2 2,44
Yaroslavl Oblastı 848 768,9 671 570,6 442,3 337,3 315,0 2,44
İrkutsk Oblastı 1636 1573,2 1398,4 1020,9 715,4 639 675,3 2,33
Vologda Oblastı 906 815,1 757,3 702,3 541,6 451,8 372,4 2,19
Moskova Oblast 1249 1224,1 1096,4 977,9 699,4 550,7 579,1 2,11
Mari El 656 603 585,6 500,5 400,8 299,5 292,4 2,06
Ryazan Oblastı 1938 1687 1407,3 994,2 808,2 771,1 858,8 1,96
Vladimir Oblastı 688 643,6 553,4 485 409,1 331,2 329,2 1,96
Leningrad Oblastı 357 436,4 402,7 386,7 293,3 250,5 229,9 1,90
Sahalin Oblastı 34 50 46,6 36,7 23,9 25,4 26,5 1,89
Kurgan Oblastı 3026 2640,3 2094,8 1675,9 1203,7 1373,9 1393,4 1,89
Krasnoyarsk Krayı 3927 2879,1 2507,6 1926,4 1608 1461,1 1538,1 1,87
Tula Oblastı 1683 1448 1295,5 912,8 739,6 749,5 780,8 1,85
Tomsk Oblastı 583 622,9 549,2 488,4 388,4 381,3 339,9 1,83
Nijni Novgorod Oblastı 2367 2055,5 1716,4 1494,6 1186,8 1165,1 1125,0 1,83
Primorski Krayı 626 741,6 564,5 448,1 340,1 314 413,7 1,79
Sverdlovsk Oblastı 1521 1516,3 1334,1 1175,1 959,6 851,9 866,4 1,75
Penza Oblastı 2630 2229,6 1945,3 1258,2 1169,1 1304,1 1304,1 1,71
Kaliningrad Oblastı 369 416,3 349,6 262,1 217,9 148,1 245,5 1,70
Ulyanovsk Oblastı 1869 1643,8 1567,4 1127,7 769,6 950,2 1010,2 1,63
Bryansk Oblastı 1413 1292 1169,6 865,8 654,8 671,6 826,1 1,56
Volgograd Oblastı 5303 4619,1 3992,1 2610,2 2979,3 2726,2 2988,0 1,55
Habarovsk Krayı 194 121,3 109,6 102,6 77,3 72,6 78,5 1,55
Saratov Oblastı 6399 5564,5 4438,4 3955,7 3589,5 3604,6 3730,9 1,49
Tümen Oblastı 1775 1634,3 1296,8 1181,9 990 1091,2 1102,7 1,48
Kemerovo Oblastı 1599 1447 1275,6 1141,6 1065,3 1037,1 971,7 1,49
Novosibirsk Oblastı 4123 3442,9 3049,2 2718,8 2536,6 2326,2 2339,9 1,47
Çelyabinsk Oblastı 3086 2694,3 2431,8 1994,7 1844,0 2074,4 1834,9 1,47
Başkurdistan 4886 4399,3 4245,8 3744,3 3048 3146,9 3060,6 1,44
Amur Oblastı 1486 1623,5 1082,1 659,5 576,4 790,3 1165,1 1,39
Çuvaşistan 874 799,9 770,6 693,1 551,3 571,9 574,7 1,39
Udmurtya 1620 1400,8 1271,5 1152 1153,8 1067,2 1028,9 1,36
Karaçay-Çerkesya - 192,3 155,2 142 117,6 121,9 141,9 1,36
Altay Cumhuriyeti - 146,5 132,1 106,6 103,4 103,3 108,3 1,35
Orenburg Oblastı 6200 5569 4894,1 4454,1 3840,2 4051,4 4196,3 1,33
Samara Oblastı 3166 2678,5 2414,8 1968,5 1874,2 1834 2016,7 1,33
Oryol Oblastı 1768 1568,5 1369,5 1201,5 1079,9 1076,5 1212,6 1,29
İnguşetya - - 85,3 56,7 53,3 62,7 67,5 1,26
Dağıstan 511 435,2 359,6 307,3 319,3 271 344,8 1,26
Omsk Oblastı 4384 3745 3463,2 2964,8 2911,8 2797,5 3029,4 1,24
Altay Krayı 7669 6380 5832,6 5344,9 5191,3 5149,3 5393,0 1,18
Rostov Oblastı 5937 5224 4621,7 3858,1 4180,1 4351,4 4467,8 1,17
Kursk Oblastı 2117 1855,4 1639,1 1363,4 1197,6 1355,3 1619,3 1,15
Voronej Oblastı 3311 2985,5 2725,3 2319,1 2147,9 2336,6 2590,5 1,15
Lipetsk Oblastı 1766 1513 1382,9 1132,1 1050 1214,4 1324,1 1,14
Tataristan 3886 3402,4 3337,7 2991,4 2897,1 2927,8 3000,9 1,13
Kabardino-Balkarya 329 325,3 316,8 308,7 290,9 291,1 289,6 1,12
Tambov Oblastı 2437 2068,3 1766,9 1360,3 1282,1 1426,7 1757,1 1,18
Kuzey Osetya-Alanya 201 205,8 192,5 177,3 150,6 160,6 175,9 1,17
Adige Cumhuriyeti - 269,7 233,7 217,3 184,1 228,9 236,7 1,14
Stavropol Krayı 4207 3433,9 3268,9 2851,6 2736,8 2890,5 3051,9 1,13
Belgorod Oblastı 1762 1586,2 1498,9 1416,2 1287,5 1248,5 1449,3 1,09
Krasnodar Krayı 4306 3902,6 3747,8 3669,5 3531,7 3634,4 3679,0 1,06
Çeçenistan - - - - 163,8 189 220,0 0,75

Çiftçiler kötü çalışma ve yaşam koşullarından memnun değil.[18][19] Kırsal yerleşimlerin sayısı kötü koşullar nedeniyle sürekli azalmaktadır. Örneğin, 2 yılda (1 Ocak 2017'den 1 Ocak 2019'a kadar) 721 köy (18101'den 17380'e) boşaldı.[20] Son yıllarda hükûmetin sayısız önlemi sayesinde özel çiftçiler, doksanlı yıllara kıyasla Rus tarımında yeni bir dayanak noktası haline geldi.[21]

RSFSR ve Rusya Federasyonu'nda ekilebilir arazi :
yıl 1940 1945 1950 [22] 1970 [23] 1990 1995 2000 [16] 2005 2010 2015 [17]
Bin km 2 920,76 670,61 889,52 1219,12 1177,1 1025,4 854,19 758,37 751,88 793,19

Mülkiyet ve çiftlik yapısı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Rostov Oblastında bir biçerdöver.

Sovyetler Birliği, Stalin yıllarından 1980'lere kadar tarım sektörünü kolektifleştirdikten sonra, Rusya'daki çoğu tarım arazisi devlet mülkiyetindeydi ve piyasa odaklı bir ekonomiye geçiş, arazi ve çiftlik varlıklarının özelleştirilmesiyle başlamak zorunda kaldı.[24] Rusya'nın tarımsal özelleştirme programı, Gorbaçov yönetimindeki Sovyet mevzuatının ilk olarak kooperatifler şeklinde devlet dışı ticari işletmelerin kurulmasına izin verdiği 1989-90'a kadar uzanabilir; ve ikincisi, arazinin bireyler tarafından özel mülkiyet edinilmesiyle gerçekleşti (Kasım 1990 Arazi Reformu Yasası). Kolektif çiftlik çalışanları ve diğer kırsal bölge sakinleri tarafından ekilen hane arazileri 1930'lardan beri Rus tarımında kilit bir rol oynamış olsa da, kolektivist çerçevenin dışında bağımsız özel çiftliklere izin veren yasa ancak 1990 Kasım'ında kabul edildi.

Yeni yasal ortam, Batılı bilim adamları ve Rus reform savunucuları arasında, aile çiftliklerinin çok sayıda ortaya çıkacağı ve büyük ölçekli kolektif çiftliklerin yeniden yapılandırılacağı yönünde beklentiler yarattı. Ancak ortaya çıktığı gibi, birkaç köylü bireysel çiftlikler kurmakla ilgilendi ve büyük tarımsal işletmelerdeki yönetim ve işletme uygulamaları, yeniden örgütlenmeye rağmen büyük ölçüde değişmeden kaldı.[24] Özel çiftliklerin yaratılmasına yönelik coşku eksikliği küçük üreticiler için işleme ve pazarlama hizmetleri sağlamayan yetersiz kırsal altyapıya ve ayrıca, kendi başlarına grev yapan ailelerin, belediye yerine yerel şirket çiftliği tarafından geleneksel olarak sağlanan sosyal hizmetlerden yararlanma hakkını kaybedebilecekleri korkusuna da atfedildi.[25]

Rus tarımı bugün üç ana çiftlik türü ile karakterizedir. Bu çiftlik tiplerinden ikisi – kurumsal çiftlikler ve hane arazileri – tüm Sovyet dönemi boyunca mevcuttu (birincisi temelde Sovyet kolektif (kolhoz) ve devlet (sovhoz) çiftliklerinin ardıllarıdır). Üçüncü tip - köylü çiftlikleri - ancak 1990'dan sonra, Sovyet sonrası geçiş sırasında yeniden ortaya çıkmaya başladı. 1990'dan bu yana Rus tarımının evrimi, eskiden baskın olan kurumsal çiftliklerden bireysel tarım sektörüne doğru önemli bir kaynak ve üretim değişikliği göstermektedir. 1990'da ev arazileri ve köylü çiftlikleri, tarım arazilerinin %2'si ve sığırların %17'sini, 2006'da ise tarım arazilerinin yaklaşık %20'sini ve sığırların %48'ini kontrol ediyordu.[26] Bireysel sektörün gayri safi tarımsal üretimdeki payı 1990'da %26'dan 2005'te %59'a yükseldi. Arazinin %20'sinde tarımsal çıktının %59'unu üreten bireysel çiftlikler, kurumsal çiftliklerden çok daha fazla üretkenlik sağlar.

Ev arazileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Nizhny Novgorod yakınlarındaki Fedyakovo'da tipik bir ev arazisi.

Reform sürecinde ev arazileri daha fazla arazi kazandıkça, Rusya'nın tarımsal üretimdeki payları 1990'da toplam değerin %26'sından 2005'te %53'üne yükseldi.[27] Üç Rus köyünde yapılan bir ankete göre,[25] arazi holdingleri ve çiftlik üretimindeki artış, 1997'de aylık 512 ruble olan nominal aile gelirini 1999'da ayda 1.525 rubleye üç katına çıkardı (buna hem nakit geliri hem de ailenin hane arazisinden tükettiği yiyeceğin değeri dahildir.) Aile gelirindeki değişim, reel olarak %18 artarak enflasyonu geride bıraktı (Tüketici Fiyat Endeksi 1997 ile 1999 arasında %252 arttı[28]). Aile gelirindeki bu gerçek büyüme, kırsalda yaşayan hanelerin yoksulluk içinde yaşama oranını 1997'de %29'dan 1999'da %17'ye düşürdü.[25]

Sektörler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Taman Yarımadası'nda üzüm bağları Cabernet Sauvignon, Krasnodar Krai

Tahıl

[değiştir | kaynağı değiştir]

2016 yılında Rusya, Sovyet tahıl üretim seviyelerini[2] yakaladı ve aştı ve o yıl dünyanın en büyük buğday ihracatçısı oldu.[3]

İhracat

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus tahıl ihracatı, başta buğday olmak üzere diğer ülkelere tahıl satışı için yapılan dış ticaret işlemleri, yüzyıllardır Rusya için geleneksel bir ihracat geliri kalemi olup, 21. yüzyılda Rusya Federasyonu'na AB (2. Sıra 2019/20), ABD (3. Sıra), Kanada (4. Sıra), Ukrayna (5. Sıra) ile birlikte dünya pazarının ana tahıl tedarikçileri arasında liderliği sağlamaktadır.[29]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Gordeev, A.V (2004). "Agricultural industry [Агропромышленный комплекс]". Great Russian Encyclopedia (Rusça). Russia [Россия]. Scientific publishing house "Great Russian Encyclopedia". ss. 535-544. ISBN 5-85270-326-5. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  2. ^ a b "Russia Becomes a Grain Superpower as Wheat Exports Explode". Bloomberg.com. 6 Ekim 2016. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017. 
  3. ^ a b "Russia has emerged as an agricultural powerhouse". The Economist. 1 Aralık 2018. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2019. 
  4. ^ "Russia has emerged as an agricultural powerhouse". The Economist. 1 Aralık 2018. ISSN 0013-0613. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019. 
  5. ^ a b "Special issue (theme issue): Challenges for Russia's agriculture", Russian Journal of Economics, 6 (1), 2020, 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 31 Mart 2020  Birden fazla editör-name-list parameters kullanıldı (yardım); r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ "War has brought the world to the brink of a food crisis". CNN. 12 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022. 
  7. ^ "U.N. to Keep Beasley at WFP as Food Crises Roil the World". Foreign Policy (İngilizce). 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022. 
  8. ^ "What the Russian invasion of Ukraine could mean for global hunger". Vox (İngilizce). 27 Şubat 2022. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022. 
  9. ^ Nicas (20 Mart 2022). "Ukraine War Threatens to Cause a Global Food Crisis". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022. 
  10. ^ a b c d Lustgarten (16 Aralık 2020). "How Russia wins the climate crisis". New York Times. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  11. ^ "Russian Federation production in 2018, by FAO". 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  12. ^ Food Culture in Russia and Central Asia. Greenwood. 2005. s. 19. 
  13. ^ Buzdalov, I.N (2015). "Agricultural sector [Сельское хозяйство]". Great Russian Encyclopedia (Rusça). 29. Scientific publishing house "Great Russian Encyclopedia". ss. 708-709. ISBN 978-5-85270-366-8. 16 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  14. ^ "Russia lost one fifth of its territory [Россия потеряла пятую часть территории]". www.svpressa.ru (Rusça). Moscow, RF: Автономная некоммерческая организация «Интернет-Пресса». 4 Temmuz 2018. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  15. ^ "Main parameters of agriculture by republics, territories and regions [Основные показатели сельского хозяйства по республикам, краям и областям]". Agriculture of the USSR. Statistical compendium (1960) [Сельское хозяйство СССР. Статистический сборник (1960)] (Rusça). Moscow, RF: State Statistics Committee [Государственный комитет по статистике]. 1960. s. 667. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.  Areas of agricultural land and arable land (pages 500-503) Площади сельскохозяйственных угодий и пашни в обработке, находящиеся в пользовании сельскохозяйственных предприятий и хозяйств 15 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ a b c "Plant growing. 14.1 Acreage of all agricultural crops [Растениеводство. 14.1 Посевные площади всех культур]". Regions of Russia. Social and economic indicators. 2016 [Регионы России. Социально экономические показатели. 2016] (Rusça). Moscow, RF: State Statistics Committee [Госкомстат России]. 2016. s. 863. ISBN 978-5-89476-108-4. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.  Arable land (on page 490) 6 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  17. ^ a b c "Plant growing. 14.5 Acreage of agricultural crops [Растениеводство. 14.5 Посевные площади сельскохозяйственных культур]". Regions of Russia. Social and economic indicators. 2002 [Регионы России. Социально экономические показатели. 2002] (Rusça). Moscow, RF: Federal state statistics service [Федеральная служба государственной статистики]. 2002. s. 1326. ISBN 978-5-89476-428-3. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.  Arable land (on page 726) 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ "The bureaucrats hate farmers [Чиновники ненавидят простого жителя] (speech at the Moscow economic forum)". www.rospisatel.ru (Rusça). Moscow, RF: Writers' Union of Russia [Союз писателей России]. 16 Temmuz 2019. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  19. ^ "Why are the Russians running away from the Far East? / How did China buy the Primorsky Krai? [Почему все бегут с Дальнего Востока? / Как Китай купил Приморский край?]". www.youtube.com (Rusça). Moscow, RF: Видео Дня. 10 Mart 2019. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  20. ^ "Database of municipal entities' indicators by regions [База данных показателей муниципальных образований - Число муниципальных образований по субъектам Российской Федерации]". www.gks.ru (Rusça). Moskova: Russian Federal State Statistics Service. 16 Temmuz 2019. 13 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.  Information for individual years: 2017 31 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; 2018 1 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; 2019 31 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Since 1991, more than 20,000 villages have disappeared, exceeding the Wehrmacht invasion during the World War II.
  21. ^ Golovina (4 Temmuz 2019). "Networking among Russian farmers and their prospects for success". Post-Communist Economies. 31 (4): 484-499. doi:10.1080/14631377.2018.1537737. ISSN 1463-1377. 
  22. ^ Agriculture of the USSR. 1960 [Посевные площади СССР] (Rusça). Moscow, RF: Central Statistical Department of the USSR [Госстатиздат ЦСУ СССР]. 1960. ss. 20, 21. 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  23. ^ "The main indicators of crop production [Основные показатели развития растениеводства]". Agriculture of the USSR. 1988 [Сельское хозяйство СССР. 1988] (Rusça). Moscow, RF: Federal state statistics service [Федеральная служба государственной статистики]. 1988. ISBN 5-279-00165-1. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019.  Acreage of agricultural crops in the Soviet republic, Autonomous republics, territories and regions (with distribution on economic areas); in all categories of households; thousand hectares (on page 56) Посевные площади сельскохозяйственных культур по союзным республикам, автономным республикам, краям и областям (с распределением по экономическим районам); во всех категориях хозяйств; тысяч гектаров 26 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  24. ^ a b Privatisation began in the late 1980s and within a short time most Soviet food was being grown on about 5% of the land that had been freed up for private farming. Lerman and K. Brooks (1996). "Russia's Legal Framework for Land Reform and Farm Restructuring", Problems of Post-Communism, 43(6):48-58.
  25. ^ a b c Rural Reform in Post-Soviet Russia. The Woodrow Wilson Center Press. 2002. s. 126. ISBN 0-8018-6960-9. 7 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022. 
  26. ^ Exporting Red Meat to Russia: Understanding the Context Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş., 7 October 2010. Retrieved on 2010-10-22.
  27. ^ Statistical Yearbook of the Russian Federation 2007, Rosstat – Federal State Statistical Service, Moscow (2008), Chapter 14, p. 445 et seq. Download from http://www.gks.ru/ 3 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. > Публикации > Электронные версии публикаций > Российский статистический ежегодник, 2007г. (Rusça).
  28. ^ Statistical Yearbook of Russia 2001, State Statistical Committee of the Russian Federation, Moscow, 2001, p. 583 (Rusça).
  29. ^ Владимир Демчук (15 Nisan 2020). "ТОП-10 стран-производителей пшеницы". Latifundist.com (Rusça). 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Rusya%27da_tarım&oldid=34172438" sayfasından alınmıştır