Sınırlı devlet
| Makale serilerinden |
Siyaset felsefesinde sınırlı devlet, gücü sınırlı bir hükûmet kavramıdır. Liberalizm tarihinde anahtar bir kavramdır.[1]
Anayasalarla İlişkisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sınırlı yönetim, anayasalarla yakından ilişkilidir; 1789 Birleşik Devletler Anayasası ve 1793 Fransız Anayasası, farklı şekillerde de olsa, sınırlı hükûmeti yeniden onaylama çabasıyla yasalaştırılmıştır.[2] ABD Anayasası, bir güçler ayrılığı yoluyla sınırlı bir hükûmet sağladı: "yatay" güçler ayrılığı, gücü hükûmet dalları arasında dağıttı (her biri diğerinin yetkilerini kontrol eden yasama, yürütme ve yargı); "dikey" güçler ayrılığı (federalizm), gücü federal hükûmet ve eyalet hükûmeti arasında böldü.[2] Federalist Yazılar'ın yazarlarından biri olan James Madison, Amerikan Anayasasını hazırlayanların hem kontrol edilebilen hem de kontrol uygulayabilen bir hükûmet yaratmaya çalıştıklarını belirtti.[3]
Öte yandan 1793 Fransız Anayasası, yasama üstünlüğünü kabul etti ve (Rousseau'dan etkilenen) sınırlı hükûmete en iyi şekilde "mutlak monarşinin keyfi kuralına en uygun panzehir olarak genel iradeye ifade vermeye çalışan akılcı demokratik özyönetim" yoluyla ulaşabilecekleri fikrine dayanıyordu.[2]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Magna Carta ve ABD Anayasası da hükûmet gücünün sınırlandırılmasında önemli kilometre taşlarını temsil ediyor. Sınırlı devlet teriminin en erken kullanımı, 16. yüzyılın sonlarında Kral I. James'e kadar uzanır.[4]
| Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Amy Gutmann, "How Limited Is Liberal Government" in Liberalism Without Illusions: Essays on Liberal Theory and the Political Vision of Judith N. Shklar (University of Chicago Press, 1996), pp. 64-65.
- ^ a b c Michel Rosenfeld, "Modern Constitutionalism as Interplay Between Identity and Diversity" in Constitutionalism, Identity, Difference, and Legitimacy: Theoretical Perspectives (ed. Michel Rosenfeld: Duke University Press, 1994) pp. 11-12.
- ^ John Samples, "Introduction" in James Madison and the Future of Limited Government (Cato Institute, 2002), p. 1.
- ^ "limited government". Oxford Dictionaries. Oxford University Press. 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2016.