Yeoryos Kondilis
| Yorgos Kondilis Γεώργιος Κονδύλης | |
|---|---|
| Yunanistan başbakanı | |
| Görev süresi 10 Ekim 1935 - 30 Kasım 1935 | |
| Yerine geldiği | Panayis Çaldaris |
| Yerine gelen | Konstantin Demercis |
| Yunanistan Askeri İşler Bakanı | |
| Görev süresi 12 Mart 1924 - 11 Haziran 1924 | |
| Yerine geldiği | Nikolaos Triantaphyllakos |
| Yerine gelen | Teodoros Pangalos |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 14 Ağustos 1878 Prusos, Evritanya, Yunanistan |
| Ölüm | 1 Şubat 1936 (57 yaşında) Atina, Yunanistan |
| Milliyeti | Yunan |
Yorgos Kondilis, (Yunanca: Γεώργιος Κονδύλης; Latin harfleriyle: Georgios Kondylis), (14 Ağustos 1878 - 1 Şubat 1936) Yunan bir general ve Yunanistan başbakanıydı. Yunanca Keravnos (Türkçe: Şimşek) lakabı ile tanınıyordu.
Askeri kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Proussós'ta doğdu. 1896'da orduya gönüllü olarak katılmış ve Girit'teki Yunan seferi birlikleri ile beraber savaşmıştı. Daha sonra kendi gerilla grubunu yöneten Makedon bağımsızlık mücadelesine (1904-1908) üye olarak görev yapmış ve Balkan Savaşları sırasında yüzbaşılığa terfi etti. I. Dünya Savaşı'nda Elefterios Venizelos'un Ulusal Savaşı Hareketi'ni destekledi ve yarbay rütbesine yükseldi. Venizelosçu biri olarak, 1920'de Kral I. Konstantin'e karşı çıktı ve diğer Venizelos yanlısı subaylarla birlikte İstanbul'a kaçarak orada Demokratik Savunma'yı (Yunanca: Δημοκρατική Άμυνα) örgütledi. 1922 Devrimi'nden sonra tümgeneral rütbesiyle geri döndü, 1923'teki kral taraftarı isyanı bastırdı, ordudan emekliye ayrıldı ve siyasete girdi.
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk başta Demokratik Birliği'den Rodop seçim bölgesinde 1923 seçimlerinde Parlamentoya seçildi ve daha sonra 1928 Ulusal Radikal Partisi (Εθνικό Ριζοσπαστικό Κόμμα) olarak yeniden adlandırılan Ulusal Cumhuriyet Partisi'ni (Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα) kurdu. Mart-Haziran 1924 tarihleri arasında savaş bakanı olarak görev yapıyordu. 24 Ağustos 1926'da Teodoros Pangalos diktatörlüğünü kansız bir darbeyle devirdi ve Kasım ayında seçimler ilan eden bir hükûmet kurdu. Özellikle, partisi bunlara katılmadı. Ağustos 1928 seçimlerinde Kavala'dan seçildi.
Bu süre içerisinde sağ kanada doğru hareket etmeye başladı. 1932'de Popülist hükûmete verdiği destek karşılığında tekrar savaş bakanı oldu. Popülistler 1933'te yeniden seçildikten sonra elinde tuttuğu görevdi. Bu görevden sonra Mart 1935'te Venizelos yanlısı ayaklanmayı ezici bir araç olarak kullandı. İsyanın hemen ardından kalan dönemde ülkenin gerçek gücü oldu. Çok cumhuriyetçi cumhuriyet yanlısı asker ve memurları görevden aldı ve gıyabında Venizelos'u ölüme mahkûm etti.
Monarşinin en güçlü destekçilerinden biri idi. Ancak Başbakan Panayis Çaldaris'in referandum çağrısında bulunmasına karşı çıktı. 10 Ekim 1935'te bazı subaylar ile birlikte Çaldaris'in istifasını istedi. Cumhurbaşkanı Aleksandros Zaimis'e kendisini yeni başbakan ilan etmeye zorladı. Aynı günün ilerleyen saatlerinde Zaimis'i istifaya zorladı, kendini naip ilan etti, cumhuriyet'i kaldırdı ve 3 Kasım'da monarşinin dönüşü için bir referandum düzenledi.
Resmi tutum, seçmenlerin yüzde 98'inin II. Yeoryos'un geri dönmesini desteklediğini gösterdi. Nitekim, oylama daha gizli olmayan koşullar altında gerçekleşti. Seçmenlere, monarşiyi destekledikleri takdirde, mazeretli bir kâğıt parçasını sandık kutusuna bırakma ve cumhuriyeti destekledikleri takdirde kırmızı bir kâğıt bırakma seçeneği verildi. Cumhuriyet'i destekleyenlerin dövülmesi riskiyle karşı karşıya idiler. Bu koşullar altında, "hayır" oyu vermek cesurca bir davranıştı. Faşizmle açıkça sempati duyması yüzünden sağa döndü.
Georgios, 25 Kasım'da Yunanistan'a geri döndü ve Kondilis'i başbakan olarak elinde tuttu. Kondilis yakın zamanda kukla olmak istemeyerek kralla kavga etti ve beş gün sonra istifa etti. Ocak 1936 seçimlerinde Yannis Rallis ile iş birliği yaptı ve on beş milletvekili seçildi. Ancak kısa bir süre sonra Atina'da 1 Şubat 1936'da kalp krizinden öldü. Yeğeni Yorgo Kondilis Jr., Yunan ordusunda general oldu ve daha sonra Alman'ın Yunanistan'ı işgali sırasında Mihverlere karşı savaştı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
| |
| |
| |