Перейти к содержанию

Чиңгис

Википедия деп сайттан
Чиңгистерниң янзылары. Эрнста Геккельдиң «Kunstformen der Natur» номундан чурумал, 1904
Mniaceae аймактың Plagiomnium affine чиңгистиң клеткаларында хлоропластылары

Тывада чиңгис (лат. Bryophyta; орус. мох) тайгада, шалбааланчак аргалар иштинде үнүп турар, хөй чылдыг, үр үеде чыткаш кадыгланып, торфталы бээр, сывы чиңге тудушкак, бүрүлери олуртунчак, хылыргай, чаттылып, көвүдеп өзер үнүш.

Чиңгисти колдуунда, шарыг материалы кылдыр ажыглап турар. Ооң эки шынары, хөвеңден каш катап артык. Чиңгисти шарыг кылдыр ажыглаарынга, чүгле балыгның суун бодунче сиңирип тыртып турар эвес, а ооң тургузуунда микробтарга удур, оларны өлүрер шынарлыг бүдүмелдер база бар. Чиңгисти медицинага ажыглаарындан аңгыда, үлетпүр-бүдүрүлгелерге, саазын, будук үндүрүп алырынга болгаш оттулар чүүл кылдыр база ажыглап турар.


  1. Доржу Көк-оолович Куулар, Тана Моңгушевна Куулар - "ЛЕКАРСТВЕННЫЕ РАСТЕНИЯ В ТУВЕ"