Kontent qismiga oʻtish

hur

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

hur I

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

hur

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

a. حُرّ — ozod, erkin; mustaqil; erksevar; asil, toza

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

Birovning izmidan xoli, erki oʻzida boʻlgan; ozod, erkin. ◆ Hur oʻlka. Hur inson. m ◆ Gʻoyat mamnun boʻldik.. chindan ham hur fikrli kishi ekansiz. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

hur II

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

hur

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

a. حُور — shahlo koʻz (qizlar)

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Islom anʼanasi va Qurʼonga koʻra, taqvodorlar bilan birgalikda jan-natda yashaydigan, jismoniy va maʼnaviy kamchiliklardan xoli boʻlgan nihoyatda goʻzal qiz(lar). ◆ Masjidda namozshomdan keyin imom namozxonlarni toʻplab, jannatdagi hurlarning husnini maqtay ketdi. "Latifalar" . ◆ Behishtdagi hurlar kabi, Bilmam, yorim qayga ketdi. "Shirin bilan Shakar" .

2 kuchma Juda chiroyli, goʻzal, nozanin qiz. ◆ [Majdiddin:] Xazinangizni boyitaman, haramingizni hurlar bilan toʻldiraman, soʻngra, mayli, boshimni kesing, amringizga muntazirman. Uygʻun va I . Sulton, Alisher Navoiy.

3 koʻchma Sharm-hayoli, pok (xotin-qizlar haqida). ◆ Mana, ikkovlaring, xudoga shukur, qogʻozga oʻralgan qandday top-toza boʻlib yetishdinglar. Koʻzlaring erkak betini koʻrmadi. Sizlar hur ekansizlar. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ҲУР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

hurlik

hur I
свободный, вольный, привольный; // свободно, вольно, привольно; ◆ ~ mamlakat свободная страна;◆ buyuk Sovet mamlakatining ~ grajdanlari свободные граждане великой Советской страны; ◆ ~ fikr свободомыслие; ◆ ~ fikrli или ◆  ~ fikr yurituvchi свободомыслящий; ◆ ~ yashamoq жить свободно, вольно.

hur II
1 гурия (в мусульманской миифологии - райская дева);
2 перен. красивая, очаровательная (женщина ила девушка); ◆ ~ qiz 1) гурия; 2) красивая, очаровательная девушка.