Morgan (ot zoti)
Morgan, Morgan oti — AQShda yetishtirilgan birinchi ot zotlaridan biridir[1]. Genetik kuzatuvlarga koʻra, u „Figure[en]“ erkak ot jinsidan kelib chiqqan, keyinchalik uning egasi, taniqli selektsioner va bastakor Джастина Моргана[en] sharafiga „Justin Morgan“ nomini oldi.
Morganlarlardan XIX asr Amerika tarixida turli yoʻnalishlarda foydalanilgan: minishda, yer haydashda, aravada, poyga oti sifatida, togʻlarga koʻtarilishda va Amerika fuqarolar urushi paytida otliq askarlar safida. Morganlar Amerikaning boshqa yirik zotlariga, jumladan, Amerika Quarter Horse, Tennessee Walking Horse[en] Standardbred otlariga ta'sir koʻrsatdi. XIX va XX asrlarda ular boshqa mamlakatlarga, shu jumladan Angliyaga eksport qilindi va u yerda Xakne nasllariga ta'sir koʻrsatdi. 1907-yilda AQSh Qishloq xoʻjaligi departamenti Morgan zotini abadiylashtirish va yaxshilash maqsadida Midlberida AQShning Morgan ot fermasini tashkil etdi. Ferma keyinchalik Vermont universitetiga koʻchirildi. Birinchi zot reestri 1909-yilda tuzilgan boʻlib shundan beri AQSh, Yevropa va Okeaniyadagi koʻplab tashkilotlar zotni koʻpaytirish bilan shugʻullanadi. Shunday qilib, 2005-yil holatiga koʻra, ushbu zot butun dunyoda mavjud boʻlgan 175 000 dan ortiq Morgan otlaridan iborat deb hisoblangan.
Morgan ixcham, nozik zot boʻlib, asosan dafna, qora yoki qizil ranglarda boʻladi va Gʻarb sporti fanlarida qoʻllaniladigan bu zot oʻzining koʻp qirraliligi va chidamliligi bilan mashhur. Morgan oti Vermont va Massachusetts shtatlarining ramzi hisoblanadi. Mashhur bolalar mualliflari, jumladan Marguerite Henry[en] va Ellen Feld[en], oʻz kitoblarida ushbu zotni tasvirlagan; Genrining „Justin Morgan Had a Horse“ kitobi keyinchalik Disney tomonidan filmga aylantirildi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Frequently Asked Questions“. American Morgan Horse Association. 2010-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-iyun.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „American Morgan Horse Association“. 2011-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan.