Tait
Tait (misrcha: T3yt) — qadimgi Misr mato maʼbudasi. Baʼzi tadqiqotchilar uni Neprining turmush oʻrtogʻi, boshqalari esa Xedjxotep deb atashadi[1].
Toʻquv maʼbudasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tait qadimgi Misrning toʻquv, toʻqimachilik va kamroq mumiyalash maʼbudasi edi.Uning vazifalari Hedgehotepning vazifalariga yaqin. Uning ismi Tait kiyim degan soʻzdan kelib chiqadi[2]. Qadimgi Misrning boshqa toʻquv maʼbudalari Isis va Neftis edi. Qadimgi Misrdagi kiyimlar asosan zigʻir matosidan tayyorlanganligi sababli, Tait koʻpincha xudolar va yuqori martabali amaldorlarga toʻquv yoki zigʻir bosh kiyimlarini berayotgani tasvirlangan. Xudolarning haykallari qimmatbaho matolarga oʻralgan. Zigʻir oʻsimliklaridan zigʻir olinadi: oʻsimlikqancha yosh boʻlsa, matoning sifati shuncha yuqori boʻladi. Kiyim-kechaklarni yashirish va himoya qilish maqsadi tufayli Tait himoyachi ona bilan bogʻlana boshladi. "Piramida matnlarida "(matn 738a) Tait Fir’avnning boshini himoya qiladi va unga boshqa xudolarning marhamatini qozonishga yordam beradi[3]. Qadimgi Misrda toʻquvchilik qirol oilasining ishchilari va ayollari orasida mashhur tijorat faoliyati hisoblanagan. Rim hukmronligi davrida Misrga paxta keltirilgan[4].
Dafn maʼbudasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mumiyalashda toʻqimalardan foydalanish tufayli Tait dafn bilan bogʻlangan. Taitni mumiyalashda matolardan foydalanilgani tufayli qabrlar bilan bogʻlay boshlashdi. U „xotirjam uygʻonadi“ va xudolarning marhamatiga sazovor boʻlish uchun toʻqimachilik qurbonliklari qilgan deb hisoblangan[5]. Dafn maʼbudasi sifatida u Gʻorlar kitobining beshinchi boʻlimida tasvirlangan, unda Raning yer osti dunyosi boʻylab sayohati va uning laʼnatlanganlar bilan munosabati tasvirlangan. Unga U Ra va Osirisni pastki registrda kutib olgani koʻrsatilgan[6]. V va VI sulolalarning „Piramida matnlari“ da Tait, „Tait mamlakati“ da oʻlgan Fir’avnni bintlar bilan oʻrab olgan ona deb atalgan[7].
Diniy markaz
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tait, piramida matnlaridan kelib chiqqan holda, Tait shahrining himoyachisi hisoblangan.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Zecchi, Marco. The god Hedjhotep // Chronique d'Égypte. — 2001. — Т. LXXVI, № 5. — С. 19.
- ↑ Encyclopedia of Religion and Ethics: Mundas-Phrygians. Andover-Harvard Theological Library — 791-bet.
- ↑ „The goddess of weaving Tait“ (deadlink). www.reshafim.org.il. 2019-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 10-yanvar.
- ↑ „Women's Clothing and Fashion in Ancient Egypt“. Woman in the Ancient World. 2019-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 18-may.
- ↑ Willems, Harco. The coffin of Heqata: (Cairo JdE 36418); a case study of Egyptian funerary culture of the Early Middle Kingdom. Leuven: Peeters, 1996 — 400-bet. ISBN 90-6831-769-5.
- ↑ „The Book of Caverns“ (ru). www.touregypt.net.
- ↑ Ancient Egyptian materials and technology. Cambridge: Cambridge Univ. Press, 2000 — 295-bet. ISBN 0-521-45257-0.