Tiếng Aymara
| Tiếng Aymara | |
|---|---|
| Aymar aru | |
| Sử dụng tại | Bolivia, Peru và Chile |
| Tổng số người nói | 2,8 triệu (2000–2006)[1] |
| Dân tộc | Người Aymara |
| Phân loại | Aymara
|
| Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Bolivia Peru |
Ngôn ngữ thiểu số được công nhận tại | |
| Mã ngôn ngữ | |
| ISO 639-1 | ay |
| ISO 639-2 | aym |
| ISO 639-3 | cả hai:ayr – Trung Aymaraayc – Nam Aymara |
| Glottolog | nucl1667[2] |
Phân bố địa lý tiếng Aymara | |
| ELP | Aymara |
Tiếng Aymara (Aymar aru) là ngôn ngữ của người Aymara tại Andes. Đây là một trong số ít ngôn ngữ bản địa châu Mỹ với hơn một triệu người nói.[3][4] Tiếng Aymara, cùng với tiếng Quechua và tiếng Tây Ban Nha, là ngôn ngữ chính thức của Bolivia và Peru. Nó cũng được nói tại vùng quanh Hồ Titicaca ở Nam Peru, và tại một vài cộng đồng ở Chile và Tây Bắc Argentina.
Vài nhà ngôn ngữ học cho rằng tiếng Aymara có liên quan đến tiếng Quechua. Tuy nhiên, quan điểm này còn được tranh luận và không thống nhất. Dù đúng là có nhiều điểm tương tự, hệ thống âm vị gần như đồng nhất, phần lớn các nhà nghiên cứu cho rằng sự tương tự này là do sự tiếp xúc lâu dài giữa hai ngôn ngữ, chứ không do chúng có chung nguồn gốc.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Tiếng Aymara tại Ethnologue. 18th ed., 2015.
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Aymara Hạt nhân”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ “Bolivia: Idioma Materno de la Población de 4 años de edad y más- UBICACIÓN, ÁREA GEOGRÁFICA, SEXO Y EDAD”. 2001 Bolivian Census. Instituto Nacional de Estadística, La Paz — Bolivia. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 9 năm 2010. Truy cập ngày 3 tháng 9 năm 2012.
- ^ Những ngôn ngữ bản địa châu Mỹ khác với hơn một người nói là tiếng Nahuatl, tiếng Quechua, và tiếng Guaraní.
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Danh sách ngôn ngữ
- Danh sách các nước theo ngôn ngữ nói
- Núñez, R., & Sweetser, E. With the Future Behind Them: Convergent Evidence From Aymara Language and Gesture in the Crosslinguistic Comparison of Spatial Construals of Time. Lưu trữ 2021-02-23 tại Wayback Machine Cognitive Science, 30(3), 1-49.
- Gifford, Douglas. Time Metaphors in Aymara and Quechua. St. Andrews: University of St. Andrews, 1986.
- Guzmán de Rojas, Iván. Logical and Linguistic Problems of Social Communication with the Aymara People. Manuscript report / International Development Research Centre, 66e. [Ottawa]: International Development Research Centre, 1985.
- Hardman, Martha James. The Aymara Language in Its Social and Cultural Context: A Collection Essays on Aspects of Aymara Language and Culture. Gainesville: University Presses of Florida, 1981. ISBN 0-8130-0695-3
- Hardman, Martha James, Juana Vásquez, and Juan de Dios Yapita. Aymara Grammatical Sketch: To Be Used with Aymar Ar Yatiqañataki. Gainesville, Fla: Aymara Language Materials Project, Dept. of Anthropology, University of Florida, 1971.
- Hardman, Martha James. Primary research materials online as full-text in the University of Florida's Digital Collections, on Dr. Hardman's website Lưu trữ 2007-10-26 tại Wayback Machine, and learning Aymara resources by Dr. Hardman Lưu trữ 2007-11-24 tại Wayback Machine.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]| Có sẵn phiên bản Tiếng Aymara của Wikipedia, bách khoa toàn thư mở |
Ở Peru, bất kỳ ngôn ngữ Peru bản địa nào cũng là ngôn ngữ chính thức ở những vùng mà nó được sử dụng bởi phần lớn dân cư. Ở Bolivia, tất cả 36 ngôn ngữ bản địa của Bolivia là các ngôn ngữ chính thức của quốc gia này. |