What do you think?
Rate this book
معمای فراوانی
چه چیزی نفت را جام زهرآلود می‌سازد؟ چرا مردمان زیادی درعین‌حال که بر روی میلیاردها بشکهٔ نفت نشسته‌اند، به‌ویژه طی رونق نفتی، چنین فقیراند؟ این‌ها پرسش‌هایی است که میلیون‌ها نفر از سکنان کشورهای صادرکننده نفت ده‌ها سال است از خود می‌پرسند.
کتاب معمای فراوانی نشان می‌دهد چگونه با ورود سیل‌آسای درآمدهای نفتی به اقتصاد کشورهای صادرکنندهٔ نفت، حوزهٔ اختیارات و تعهدات دولت گسترش می‌یابد امّا درعین‌حال اقتدار و نهادهای قانونی آن تضعیف می‌شود. وابستگی به نفت آنها را به سمت تمرکزگرایی شدید قدرت سیاسی و نظام اداری آشفته و نامنسجم هدایت میکند. نویسنده مهم‌ترین ویژگی دولت‌های نفتی را در قوانینی جستجو میکند که حقوق منابع را به دولت اعطا میکند: رانت عظیمی که بسیار بیشتر از سود به‌دست‌آمده در بخش خصوصی است.
مطالعهٔ این کتاب که متکی به اسناد دقیق و نوآوریهای تئوریک است برای علاقه‌مندان به مباحث اقتصاد سیاسی توصیه می‌شود.
کتاب معمای فراوانی نشان می‌دهد چگونه با ورود سیل‌آسای درآمدهای نفتی به اقتصاد کشورهای صادرکنندهٔ نفت، حوزهٔ اختیارات و تعهدات دولت گسترش می‌یابد امّا درعین‌حال اقتدار و نهادهای قانونی آن تضعیف می‌شود. وابستگی به نفت آنها را به سمت تمرکزگرایی شدید قدرت سیاسی و نظام اداری آشفته و نامنسجم هدایت میکند. نویسنده مهم‌ترین ویژگی دولت‌های نفتی را در قوانینی جستجو میکند که حقوق منابع را به دولت اعطا میکند: رانت عظیمی که بسیار بیشتر از سود به‌دست‌آمده در بخش خصوصی است.
مطالعهٔ این کتاب که متکی به اسناد دقیق و نوآوریهای تئوریک است برای علاقه‌مندان به مباحث اقتصاد سیاسی توصیه می‌شود.
432 pages, Hardcover
First published September 10, 1997
10 people are currently reading
330 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 10 of 10 reviews
March 30, 2021
لین کارل در کتاب معمای فراوانی ، رونق های نفتی و دولت های نفتی به بررسی اثر وارد شدن پول نفت ، این جام زهر آلود به داخل کشورهای نفتی و بودجه آنها پرداخته است .
آقای کارل کشورها را به دو گروه تقسیم کرده ، گروه اول کشورهای ثروتمند و کم جمعیت عربی هستند که به دلیل وفور ثروت و جمعیت کم بررسی نشده اند و گروه دوم کشورهای با جمعیت زیاد مانند ونزوئلا ، ایران ، نیجریه و اندونزی و اثرات ورود سیل آسای دلارهای نفتی به اقتصاد این کشورها هستند که آقای کارل کاملا و با جزییات زیاد به این موضوع پرداخته .
نویسنده به این موضوع اشاره کرده که گروه دوم کشورهای نفتی ، کشف شدن نفت و قراردادهای نفتی مصادف بوده با فرآیند دولت سازی مدرن در این کشورها و عموما قبل از آن دولتی به معنای مدرن و امروزی وجود نداشته و فاقد ساختار و بخشهای دولتی بوده اند .
اما این کشورها تقریبا مراحل یکسانی را انجام داده اند ، رهبران آنها اینگونه تصور کرده اند که فرصت و زمان اندکی برای پیشرفت ویا همانطور که شاه سابق گفته بود رسیدن به تمدن بزرگ دارند ، اقتصاد سنتی و عموما متکی بر کشاورزی تبدیل شد به اقتصاد نفتی ، تولیدات کشاورزی سقوط کرد وبیشتر کشورها وارد کننده محصولات غذایی شدند ، تعداد کشاورزان کم شد و آنها به شهرهای بزرگ مهاجرت کردند و بیشتر به عنوان کارگران ساده و بدون تخصص در حاشیه شهرها ساکن شدند . پول ملی این کشورها بدون پشتوانه قوی شد و واردات بی رویه ، کمر تولیدات داخلی را شکست . در نبود ساختارهای مالیاتی توجه به اخذ مالیات از مردم کم رنگ و کم رنگتر شد و دولت نفتی خود را بی نیاز از پول مالیات و پاسخ گویی به مردم دید و بدون حس نیاز به پاسخگویی شروع به پخش دلارهای نفتی در جامعه ، ایجاد رانت و ساخت جامعه ای رانت جو و رانت خوار کرد . رهبران این کشورها مغرور به موفقیت کوتاه مدت خویش ، شروع به پند و اندرز جهان کردند و خواستار مشارکت خود در نظم جهان شدند غافل از آنکه خانه خویش را روی آب ساخته اند .
صنایعی بزرگ ونمایشی و بیشتر ضرر ده ساخته شد و رفاهی کاذب برای ملت فراهم شد که شاید در رویا هم قابل تصور نبود . برای مثال نویسنده به ونزوئلا و دموکراسی شکننده آن اشاره می کند ، بودجه ونزوئلا در زمانی دو برابر ایتالیا و برابر با بودجه آلمان غربی بود اما با اولین سقوط قیمت نفت ، شاکله اقتصاد آن از هم فرو پاشید و نشانه های سقوط آن آشکار شد .
تقریبا پس از بحران سقوط قیمت نفت ، بیشتر این کشورها دچار تغییرات اساسی شدند ، شدت این تغییرات در ایران و نیجریه بیشتر و در اندونزی کمتر بود ، در ایران ، انقلاب و سپس جنگ شد و کشور مسیر دیگری را در پیش گرفت .
آقای کارل با دقت اطلاعات مربوط به صادرات نفت و اقتصاد سیاسی در مورد کشورهای ذکر شده را در کتاب جمع آوری کرده و البته به ونزوئلا به عنوان ناکام و بازنده اصلی بیشتر پرداخته است . در پایان نویسنده نتیجه گیری می کند که دلارهای نفت مانند شمشیر دو لبه بوده و در مورد جوامع کمتر توسعه یافته که سوژه اصلی این کتاب هستند ، همانگونه که پرس آلفونسو بنیان گذار اپک گفته نفت ویرانی و بیچارگی به ارمغان می آورد.
*****
دکتر محمد فاضلی در پادکست دغدغه ایران در سه قسمت بسیار شنیدنی خلاصه ای از کتاب معمای فراوانی بیان کرده :
قسمت اول که خلاصه کتاب است نام دولت نفتی : دون کیشوت در لی لی پوت
قسمت دوم بررسی ونزوئلا یا راه فلاکت
قسمت سوم ، کشورهای موفق نروژ و اندونزی : بدون تمرین نفت نام دارد .
برای من گوش دادن پادکست ها با صدای گرم دکتر فاضلی ، تجربه ای بهتر از خواندن کتاب بود .
آقای کارل کشورها را به دو گروه تقسیم کرده ، گروه اول کشورهای ثروتمند و کم جمعیت عربی هستند که به دلیل وفور ثروت و جمعیت کم بررسی نشده اند و گروه دوم کشورهای با جمعیت زیاد مانند ونزوئلا ، ایران ، نیجریه و اندونزی و اثرات ورود سیل آسای دلارهای نفتی به اقتصاد این کشورها هستند که آقای کارل کاملا و با جزییات زیاد به این موضوع پرداخته .
نویسنده به این موضوع اشاره کرده که گروه دوم کشورهای نفتی ، کشف شدن نفت و قراردادهای نفتی مصادف بوده با فرآیند دولت سازی مدرن در این کشورها و عموما قبل از آن دولتی به معنای مدرن و امروزی وجود نداشته و فاقد ساختار و بخشهای دولتی بوده اند .
اما این کشورها تقریبا مراحل یکسانی را انجام داده اند ، رهبران آنها اینگونه تصور کرده اند که فرصت و زمان اندکی برای پیشرفت ویا همانطور که شاه سابق گفته بود رسیدن به تمدن بزرگ دارند ، اقتصاد سنتی و عموما متکی بر کشاورزی تبدیل شد به اقتصاد نفتی ، تولیدات کشاورزی سقوط کرد وبیشتر کشورها وارد کننده محصولات غذایی شدند ، تعداد کشاورزان کم شد و آنها به شهرهای بزرگ مهاجرت کردند و بیشتر به عنوان کارگران ساده و بدون تخصص در حاشیه شهرها ساکن شدند . پول ملی این کشورها بدون پشتوانه قوی شد و واردات بی رویه ، کمر تولیدات داخلی را شکست . در نبود ساختارهای مالیاتی توجه به اخذ مالیات از مردم کم رنگ و کم رنگتر شد و دولت نفتی خود را بی نیاز از پول مالیات و پاسخ گویی به مردم دید و بدون حس نیاز به پاسخگویی شروع به پخش دلارهای نفتی در جامعه ، ایجاد رانت و ساخت جامعه ای رانت جو و رانت خوار کرد . رهبران این کشورها مغرور به موفقیت کوتاه مدت خویش ، شروع به پند و اندرز جهان کردند و خواستار مشارکت خود در نظم جهان شدند غافل از آنکه خانه خویش را روی آب ساخته اند .
صنایعی بزرگ ونمایشی و بیشتر ضرر ده ساخته شد و رفاهی کاذب برای ملت فراهم شد که شاید در رویا هم قابل تصور نبود . برای مثال نویسنده به ونزوئلا و دموکراسی شکننده آن اشاره می کند ، بودجه ونزوئلا در زمانی دو برابر ایتالیا و برابر با بودجه آلمان غربی بود اما با اولین سقوط قیمت نفت ، شاکله اقتصاد آن از هم فرو پاشید و نشانه های سقوط آن آشکار شد .
تقریبا پس از بحران سقوط قیمت نفت ، بیشتر این کشورها دچار تغییرات اساسی شدند ، شدت این تغییرات در ایران و نیجریه بیشتر و در اندونزی کمتر بود ، در ایران ، انقلاب و سپس جنگ شد و کشور مسیر دیگری را در پیش گرفت .
آقای کارل با دقت اطلاعات مربوط به صادرات نفت و اقتصاد سیاسی در مورد کشورهای ذکر شده را در کتاب جمع آوری کرده و البته به ونزوئلا به عنوان ناکام و بازنده اصلی بیشتر پرداخته است . در پایان نویسنده نتیجه گیری می کند که دلارهای نفت مانند شمشیر دو لبه بوده و در مورد جوامع کمتر توسعه یافته که سوژه اصلی این کتاب هستند ، همانگونه که پرس آلفونسو بنیان گذار اپک گفته نفت ویرانی و بیچارگی به ارمغان می آورد.
*****
دکتر محمد فاضلی در پادکست دغدغه ایران در سه قسمت بسیار شنیدنی خلاصه ای از کتاب معمای فراوانی بیان کرده :
قسمت اول که خلاصه کتاب است نام دولت نفتی : دون کیشوت در لی لی پوت
قسمت دوم بررسی ونزوئلا یا راه فلاکت
قسمت سوم ، کشورهای موفق نروژ و اندونزی : بدون تمرین نفت نام دارد .
برای من گوش دادن پادکست ها با صدای گرم دکتر فاضلی ، تجربه ای بهتر از خواندن کتاب بود .
Read
July 1, 2022همینجا تمومش می‌کنم بدون نمره.
تا اواسط کتاب اومدم و بعد هم فصل دولت‌های نفتی از منظر تطبیقی که کمی راجع به ایران اندونزی الجزایر صحبت می‌کنه رو خوندم.
کتاب بسیار شدید ریز می‌شه در مسائل سیاست داخلی ونزوئلا و کتابی تخصصی به حساب میاد که برای من خواننده‌ی عام آورده‌ی چندانی نداشت. یه جورایی حوصله سربر هم بود.
ترجمه هم اصلا چنگی به دل نمی‌زد در کل؛ مثلا برخی معادل‌سازی‌هایی انجام داده شده بود بدون اینکه عبارت زبان اصلی آورده بشه و همین گنگش می‌کرد.
تا اواسط کتاب اومدم و بعد هم فصل دولت‌های نفتی از منظر تطبیقی که کمی راجع به ایران اندونزی الجزایر صحبت می‌کنه رو خوندم.
کتاب بسیار شدید ریز می‌شه در مسائل سیاست داخلی ونزوئلا و کتابی تخصصی به حساب میاد که برای من خواننده‌ی عام آورده‌ی چندانی نداشت. یه جورایی حوصله سربر هم بود.
ترجمه هم اصلا چنگی به دل نمی‌زد در کل؛ مثلا برخی معادل‌سازی‌هایی انجام داده شده بود بدون اینکه عبارت زبان اصلی آورده بشه و همین گنگش می‌کرد.
May 23, 2022
Limited in scope but exhaustive
This book is very narrow in scope, focusing almost entirely on the history of Venezuela. I would have liked deeper comparisons between Venezuela and other petro states. That being said, this book has exhaustive amounts of research, providing a detailed history of Venezuela.
This book is very narrow in scope, focusing almost entirely on the history of Venezuela. I would have liked deeper comparisons between Venezuela and other petro states. That being said, this book has exhaustive amounts of research, providing a detailed history of Venezuela.
June 21, 2022
There's some good stuff here. But not even approaching the effect of the Petrodollar on these issues feels like a gaping hole that isn't even nodded at.
Read
October 20, 2022به صورت خلاصه از پادکست دغدغه ایران محمد فاضلی گوش داده ام .... بسیار مفید و عالی
July 20, 2024
کتابی خیلی خوب در مورد نفت، بودجه و سیاست. مثال مورد مطالعه کتاب، ونزوئلا است ولی تطبیقی هم بررسی میکند.
February 4, 2023
I read most of the chapters of this book to write an undergraduate university paper; what a great resource to understand, as Terry Lynn Karl put it, "The Paradox of Plenty."
April 5, 2010
An intersting and thought-provoking book, but not one I'd suggest taking on vacation!
October 8, 2016
The single most important book to read to understand the failure of 'chavismo' and contradictions of nationalism, statism and extractionism in Latin America and other developing countries.
January 5, 2024
توسعه لزوما بر مبنای منابع سرشار نیست، در واقع هرگز نبوده و هرگز نخواهد بود.
نحوه مدیریت صحیح منابع آن چیزی است که دنیا را به توسعه‌یافته و نیافته تقسیم میکند.
نحوه مدیریت صحیح منابع آن چیزی است که دنیا را به توسعه‌یافته و نیافته تقسیم میکند.
Displaying 1 - 10 of 10 reviews