Ict RB g-9
Ict RB g-9
;dlaIKh
          9 fYa%‚h
        lshùï fmd;
ISBN 978-955-25-0372-6
 ii
iii
     wms fjuq tl ujlf. orefjda
     tl ksjfiys fjfikd
     tl mdge;s tl reêrh fõ
     wm lh ;=< ÿjkd
wdkkao iurfldaka
iv
                                fmrjok
	      oshqKqfõ ysKsfm; lrd .uka lrkd j;auka f,djg" ks;e;skau wjeis jkqfha
jvd;a kjH jQ wOHdmk l%uhls' tu`.ska ks¾udKh l< hq;af;a ukq.=Koï imsreKq yd
l=i,;dj,ska hqla; oremrmqrls' tlS W;a;=x. fufyjrg cj n,h imhñka" úYaùh
wNsfhda. i`oyd Èßfhka uqyqK Èh yels isiq mrmqrla ks¾udKh lsÍu i`oyd iydh ùu
wmf.a mru j.lSu jkafka h' bf.kqï wdOdrl iïmdok ld¾hh fjkqfjka il%Sh
f,i ueÈy;a fjñka wm fomd¾;fïka;=j ta fjkqfjka odhl;ajh ,nd fokafka
cd;sfha oreoeßhkaf.a keK myka o,ajd,Sfï W;=ï wÈgfkks'
                                                                       v
kshdukh yd wëlaIKh		
mS' tka' whs,mafmreu		 wOHdmk m%ldYk flduidßia ckrd,a"
				wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j	
fufyhùu			-
ví,sõ' ta' ks¾u,d mshiS,s		   flduidßiaa ^ixj¾Ok&" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
iïnkaëlrKh			                 -
tia' olaIsKd lia;=ßwdrÉÑ 	        ksfhdacH flduidßiaa" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
ixialdrl uKav,h
wdpd¾h m%idoa úu,r;ak		        wxYdêm;s" ikaksfõok yd udOH ;dlaIK wOHhkdxYh"
				                           fld<U úYajúoHd,hSh mß.Kl wOHhkdh;kh" fld<U 07
wdpd¾h tÉ' t,a' fma%ur;a;	     fcHIaG lÓldpd¾h" fld<U úYajúoHd,hSh mß.Kl 		
				wOHhkdh;kh" fld<U 07
wdpd¾h mS' tï' à' î' ikaÈß.u	 fcHIaG lÓldpd¾h" mß.Kl bxðfkare fomd¾;fïka;=j"
				                           bxðfkare mSGh" fmardfoKsh úYajúoHd,h" fmardfoKsh
tia' ta' tia' f,dfrkaiq fyajd	 fcHIaG lÓldpd¾h" mß.Kl úoHd wOHhkdxYh" reyqK
				úYajúoHd,h" ud;r
fla' mS' tï' fla' is,ajd 		    lÓldpd¾h" fld<U úYajúoHd,hSh mß.Kl wOHhkdh;kh"
				fld<U
tia' olaIsKd lia;=ßwdrÉÑ 	     ksfhdacH flduidßiaa" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
f,aLl uKav,h
ta' iqks,a iurùr		       	    .=re WmfoaYl" l,dmSh mß.Kl iïm;a uOHia:dkh" lE.,a,	
whs' wd¾' tka' tÉ' lreKdr;ak	 uOHia:dk l<ukdlre" l,dmSh mß.Kl iïm;a uOHia:dkh"
    				                      ckdêm;s úoHd,h" uyr.u
fla' ù' tia' tï' fudydka,d,a	 mß.Kl iïm;a uOHia:dk WmfoaYl" l,dmSh mß.Kl 	
				                          iïm;a uOHia:dkh" fo‚hdh uOH uyd úoHd,h" fo‚hdh
ví' tï' ta' tia' úfÊfialr	    uOHia:dk l<ukdlre ^úY%dñl&" yd,swe, mß.Kl iïm;a
				uOHia:dkh" yd,swe,
à' fla' m,a,sh.=ref.a   		    mß.Kl iïm;a uOHia:dk WmfoaYl" nm$ch$Y%S hfYdaOrd
				uyd úoHd,h" msÜgq.," ud,fí
mS' fÊ' fla' ly.,a,		         mß.Kl iïm;a uOHia:dk WmfoaYl" l,dmSh mß.Kl
				                          iïm;a uOHia:dkh" Y%S rdyq, nd,sld úoHd,h" ud,fí
NdId ixialrKh
 rxð;a b¨mamsáh			            ksfhdacH flduidßiaa" wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
 		
msg ljr ks¾udKh		
pñkao ymqwdrÉÑ		              wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j
  vi
                             mgqk
								                                           msgq wxl
 	
	       mß.Kl iy m¾hka; Wmdx. ñ, § .ekSu i`oyd
    1                                                  1
        msßú;r ieliSu
2 úoHq;a me;=reïm;a 22
3 l%uf,aL f.dvke.Su 29
5 mß.Kl cd,lrKh 66
                                                     vii
       6 - 11 fY%aKs f;dr;=re yd ikaksfõok ;dlaIKh fm<fmd;aj,
       wka;¾.; lreKq iy isiqkaf.a ks¾udKYS,s;ajh j¾Okh ms<sn`o
       fhdackd iy .=Kfodia feedbackicttextbook@gmail.com hk
       ,smskhg tjkafka kï lD;{ fjuq'
                                            ixialdrl uKav,h
viii
  1
          mß.Kl iy m¾hka; Wmdx. ñ, §
            .ekSu i`oyd msßú;r ieliSu
2
         igyk - m%Odk jYfhka mßYS,l foj¾.hla y`ÿkd .; yels h'
         moaO;s mßYS,l (system - user) úiska wjika mßYS,l (end - user)
         i`oyd uDÿldx. ks¾udKh lrkq ,nhs' wjika mßYS,l moaO;s
       mßYS,l úiska ks¾udKh lrk ,o uDÿldx. Ndú; lrhs'
                              wka;¾cd,hg
                                 msúiSu  Y%jH$oDYH
                   ,sms f,aLk            ixialrKh
                    ieliSu                  lsÍu
                                                     .%e*sla
               mß.Kl                                ks¾udKh
               l%Svd lsÍu                             lsÍu
                                                                         3
²	 cx.uj Ndú; lrk mß.Kl
	        Wl=¿ mß.Klh (laptop)" fkdaÜnqla mß.Klh (notebook)" geí,Ü mß.Klh
(tablet computer) iy iaud¾Ü cx.u ¥rl:kh (smart phone) jeks mß.Kl l%hs d;aul
lsÍu i`oyd kej; wdfrdamKh l< yels negßhlska úÿ,s n,h ,nd .efka' tneúka
.ukaìuka w;r;=r nifha §" ÿïßfha §" .=jkahdkfha § fyda fjk;a myiq ´kE u
ia:dkhl § fyda tjekakla Ndú; lsÍug yels fõ'
                               fïi mß.Klh
                             (desktop computer)
       fiajdodhl mß.Klh                           ish,a, u tll mß.Klhl
        (server computer)                            (all-in-one computer)
                                  mß.Kl
                                   j¾.
   jevy,a mß.Kl
(workstation computer)                                      Wl=¿ mß.Klh
                                                           (laptop computer)
                                                     fkdaÜnqla mß.Klh
            iqyqre ¥rl:kh                            (notebook computer)
             (smart phone)
                              geí,Ü mß.Klh
                              (tablet computer)
            rEmh 1'2 - ñ, § .; yels mß.Kl j¾. lsysmhla i`oyd WodyrK
 4
           jeo.;a - mß.Kl ms<sn`o ;j ÿrg;a oek .ekSu i`oyd my;
           oelafjk l%u wkq.ukh l< yels h'
      ²	 mß.Kl hka;% ms<sn`oj ilid we;s uqøs; fyda úoHq;a fyda fjf<`o
         oekaùï ne,Su
      ²	 mß.Kl ms<sn`oj m<ù we;s mqj;am;a yd i`.rd mßYS,kh lsÍu
      ²	 mß.Kl wdY%s; lreKq we;=<;a fjí wvú mßYS,kh lsÍu
      ²	 mß.Kl ms<sn`o ukd wjfndaOhla iys; mqoa.,hl=f.ka wid oek
         .ekSu
      ²	 mß.Kl fjf<`ofmd< fj; f.dia ksÍlaIKh lsÍu yd úia;r ,nd
         .ekSu
       uhsfl%df*dakh
                                                         ixo¾Ylh
                                             m%ldY
                  oDV ;eáh                    ;eá
   uqøK hka;%h                               Odjlh
                                                            kdolh
                                    iefK,s
                                    Odjlh
                 h;=re mqjrej
                                                       uQislh
                       rEmh 1'3 - mß.Kl m¾hka; Wmdx.
                                                                        5
	    by; rEmh 1'3 ys oelafjk m¾hka; Wmdx. wdodk" m%;os dk iy wdphk f,i
j¾. lr my; j.=j 1'2 ys olajd we;'
                          j.=j 1'2 - m¾hka; Wmdx.
  wdodk (input)    m%;sodk (output)             wdphk (storage)
h;=remqjrej     ixo¾Ylh (monitor)      oDV ;eá Odjlh (hard disk drive)
(keyboard)
uQislh (mouse) uqøK hka;%h (printer)   m%ldY ;eá Odjlh (optical disk drive)
uhsfl%df*dakh   kdolh (speaker)        iefK,s Odjlh (flash drive)
(microphone)
      iam¾Yl ;srh (touch screen)       pqïnl má Odjlh (magnetic tape
                                       drive)
                       È. 		              : 210 mm
                       m<,		              : 148 mm
                       msgq .Kk	          : 40
                       fld<hl >klu        : 60 GSM
                       j¾.h 		            : ;ksrE,a
wNHdi fmd;lg msßú;r ;sfnk wdldrhg u mß.Klhl o msßú;r we;'
 6
 mqoa., wjYH;djg wkqj msßú;r fjkiaùu
	     isiqka fofofkl= úIh wjYH;d wkqj fmd;a 2la ñ, § .ekSfï wjia:djla
i,luq' ksoiqkla f,i .Ks;h úIhh i`oyd fldgqrE,a wNHdi fmd;la o" Ñ;%
úIhh i`oyd úYd, m%udKfha Ñ;% w`osk fmd;la o" ñ, § .ekSfï § tjeks fmd;aj,
msßú;r i`oyd WodyrK my; oelafõ'
 1'5'1    ilikh
	      ñksid hkq ish¨ Ôùka w;ßka nqoaêu;a u
Ôúhd fõ' ñksid úiska .kq ,nk fndfyda ;SrK
i`oyd fuka u lrkq ,nk fndfyda l%shd i`oyd ñksia
fud<h iïnkaO fõ' ;j o ñksia fud<h ^rEmh 1'4&
fj; ,efnk iEu wdfõokhla u b;d u fõ.fhka
yeisrùfï yelshdj thg mj;s'
                                                  rEmh 1'4 - ñksia fud<h
                                                                           7
	       ñksidg fud<h fuka mß.Klhg ilikh ^rEmh 1'5& jeo.;a u tallh
fõ' ilikh u.ska o;a; ieliSfï ld¾hh fõ.j;aj isÿlrkq ,efí' fï ksid
mß.Klfha zzfud<hZZ f,i ilikh ^uOHu ieliqï tallh - Central Processing
Unit - CPU) y`ÿkajkq ,nhs'
                                                         4th Gen
                                                     Intel Core i7
                                                               TM
ilikfha fõ.h
 8
	     tall ld,hla ;=< íf,kav¾ fol fjk fjk u l%shd;aul lr iEÈh yels
îu ùÿre m%udKh ii`od n,k úg ^rEmh 1'6 n,kak& jeä fõ.hlska l%shd;aul
jk íf,kavrfhka iEÈh yels m,;=re hqI m%udKh idfmalaIj jeä h' tneúka
hka;%hla l%shd;aul jk fõ.h jeä jk úg tys ld¾h idOkh o jeä fõ'
	      mß.Klhl ld¾h idOkh" ilikfha fõ.h ^processor speed& u; r`od
mj;S' ilikfha fõ.h jeä kï tall ld,hl § ielish yels o;a; m%udKh
jeä fõ' tkï" mß.Klfha ld¾h idOkh jeä fõ' túg uDÿldx. jeä fõ.fhka
Odjkh l< yels fõ' tneúka ilikhla f;dard .kakd úg jeä fõ.hla iys;
ilikhla f;dard .ekSu WÑ; fõ'
	      ;;amrhlg l%shd;aul flfrk Wmfoia ixLHdj u.ska ilikfha fõ.h
ukskq ,efí'
    ilikfha j¾.h
	      idudkHfhka ilikh ;=< mj;sk uOH ieliqï tall m%udKh wkqj
ilikfha j¾.h ;SrKh l< yels h' ta wkqj ilikh ;=< CPU tlla" folla
fyda y;rla mj;S kï my; oelafjk mßÈ kï flf¾' ^j.=j 1'3 n,kak&
	      j.=j 1'3 - ilik j¾.
    CPU m%udKh    j¾.h
        1      Single Core
        2       Dual Core
        4      Quad Core
                                                                      9
	     ilikfha uOHu ieliqï tall m%udKh jeä jk úg tys ld¾h idOkh
jeä fõ' ksoiqkla f,i bkafg,a iud.u ksIamdokh l< ilik lsysmhla i,ld
n,uq'
                      j.=j 1'4 - ilik j¾. iy y`ÿkajk ku
                                                              Book
                                                   Exercise
                                                               ageess
                                                        161060p pag
                                                                        4 TB oDV ;eáh
                   1 TB oDV ;eáh
  msgq 40 fmd; 	
                                                  msgq 160 fmd; 	
                           rEmh 1'8 - oDV ;eáj, Odß;d
10
                   l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 1'4 n,kak'
 1'5'3 ixo¾Ylh
	     mß.Klfha m%Odk;u m%;sodk Wmdx.h ixo¾Ylh (monitor) fõ' fndfydaúg
mßYS,lhl= mß.Klh yd ikaksfõokfhys fhfokq ,nkafka ixo¾Ylh yryd h'
 ixo¾Ylfha m%udKh
	      w;a Trf,daij
                  q lg idfmalI
                             a j ì;a;s Trf,daij
                                              q la úYd, ksid fõ,dj myiqfjka
oel .; yels fia u l=vd ixo¾Ylhlska oiqka keröug jvd úYd, ixo¾Ylhlska
oiqka keröu myiq fõ'
	      jvd mq¿,a oiqka keröu i`oyd ;srfha m%udKh b;d jeo.;a fõ' ;srfha
m%udKh .Kkh flfrkafka úl¾Kh Tiafia mj;sk È. m%udKh w``.,aj,sks'
^rEmh 1'9 n,kak&
19 inch
 ixo¾Ylfha ;dlaIKh
ksIamdok ;dlaIKh wkqj ixo¾Ylh my; oelafjk mßÈ j¾. lr we;'
²	 lef;dav lsrK k< ixo¾Ylh (CRT - Cathode Ray Tube monitor)
²	 øj iaMál ixo¾Ylh (LCD - Liquid Crystal Display monitor )
²	 wdf,dal úfudapl vfhdav ixo¾Ylh (LED - Light Emitting Diode monitor)
                                                                       11
                                         LCD /LED ixo¾Ylh
                 CRT - ixo¾Ylh
                       rEmh 1'10 - CRT iy LCD /LED ixo¾Yl
12
           jeo.;a - m%Odk u;lfha Odß;dj fu.d nhsÜ (MB) fyda .s.d nhsÜ
           (GB) hk tallj,ska olajkq ,efí'
1024 MB = 1 GB
                                                                        13
 	      HDMI /yeka u.ska mß.Klh yd rEmjdyskS ;srhla fyda nyqudOH m%lafIamK
 hka;%h fyda iïnkaO l< úg Yío yd rEm hk foj¾.h u iïfm%aIKh fõ' VGA
 /yeka u.ska mß.Klhg rEmjdyskS ;srhla fyda nyqudOH m%lafIamK hka;%hla fyda
 iïnkaO l< úg Yío yer rEm muKla iïfm%aIKh fõ'
1'5'6 Yío m;
Yío flfjks
  14
  1'5'7 ia:dms; uDÿldx.
          mßYS,l
                                                       mßYS,l
                                                   fhÿï uDÿldx.
       fhÿï uDÿldx.
                                                 fufyhqï moaO;sh
                                                       oDVdx.
     fufyhqï moaO;sh
oDVdx.
                                                                       15
             mß.Klhla ñ, § .ekSfï § i,ld ne,sh hq;=
      1'6
             ;dlaIKsl fkdjk fjk;a lreKq
	      wNHdi fmd;la ñ, § .ekSug fmr ksIamdok iud.u" fmdf;a j¾.h yd ñ,
jeks ;dlaIKsl fkdjk msßú;r i,ld n,kjd fuka u mß.Klhla ñ, § .ekSug
m%:ufhka tys ;dlaIKsl fkdjk msßú;r flfrys o wjOdkhla fhduq l< hq;= h'
1'6'1 j.lSu
a. ksIamdol j.lSu
 c. jevìfï j.lSu
	     fuys § ks,OdÍka meñK NdKavh kv;a;= lsÍu" wl%sh
fldgia mj;S kï tajd bj;a lr kj fldgia we;=<;a lsÍu
yd NdKavfha l%shdldÍ;ajh mÍlaId lsÍu jeks lghq;= isÿlsÍu
idudkHfhka isÿ fõ'
	     mß.Klhla ñ, § .ekSfï § fmdÿfõ ,nd fok j.lSï
ld,hla mej;sh o mß.Klfha úúO fldgia i`oyd úfYaI j.lSï
ld, we;=<;a úh yels h'
16
	WodyrKhla f,i Wl=¿ mß.Klhla ñ, § .kakd úg jir 3 l j.lSï
ld,hla ,nd § we;s úg negßh i`oyd wjqreoaol j.lSï ld,hla muKla ,nd§u
isÿúh yel'
    1'6'2 ñ,
	    mßYS,l wjYH;dj,g .e<fmk msßú;r iys; mß.Klhla .ekSfï § tys
ñ, fjkiaùug bvlv mj;S'
WodyrK -
	    1' fõ.h jeä ilikhla iys; mß.Klhla .ekSfï § ñ, jeäùu
	    2' m%udKfhka úYd, ixo¾Ylhla iys; mß.Klhla .ekSfï § ñ, jeäùu
	    3' wvq u;l Odß;djla iys; mß.Klhla .ekSfï § ñ, wvqùu
	    4' jeä wdphk Odß;djlska hq;= oDV ;eáhla iys; mß.Klhla ñ, § .ekSfï
	       § ñ, jeäùu
	     fjf<`o wdh;k lsysmhlska ñ, .Kka ii`od" kshñ; ;dlaIKsl msßú;r yd
j.lSï ld,h o ie,ls,a,g f.k wvq u ñ, i`oyka mß.Klh ñ, § .ekSu iqÿiq
fõ'
                                                                     17
  1'6'4 flfjks iy cd, iïnkaO;d
	     mß.Klhlg m¾hka; Wmdx. iïnkaO lsÍu flfjks (port) yryd isÿ fõ'
tneúka mßYS,lf.a wjYH;d wkqj mß.Kl m¾hka; Wmdx. f;dard .;a; o tajd
mß.Klhg iïnkaO lsÍug iqÿiq flfjks mß.Klh ;=< ;sìh hq;= h' tneúka
i,ld ne,sh hq;= flfjks yd tajdg iïnkaO l< yels m¾hka; Wmdx. lsysmhla
my; oelafõ'
Network port
USB Port
rEmh 1'18
18
 c. Bluetooth iy Wi-Fi myiqlï
	     cx.uj Ndú; lrkq ,nk mß.Kl i`oyd /yeka rys; cd, iïnkaO;d f.dv
ke.Sug Bluetooth iy Wi-Fi myiqlï mej;Su
mß.Klhla f;dard .ekSfï § i,ld ne,sh hq;= uQ,sl msßú;r w;ßka lsysmhla
my; oelafõ' ^rEmh 1'19 n,kak&
                                                         WodyrK
                                   ilikfha fõ.h
                                   processor speed       2.8 GHz
                                            ;srfha m%udKh
                                                                     19 inches
                                             screen size
mß.Kl msßú;r
 specification                             mß.Klfha ñ,
                                                                   Rs 65000.00
                                           computer price
                                               j.lSu
                                                                      3 years
                       ;dlaIKsl               warranty
                        fkdjk
                     non-technical       iud.fï lS¾;skduh
                                         company reputation
                                                                                  19
 mßYS,l wjYH;d wkqj mß.Kl i`oyd ;dlaIKsl msßú;r ieliSfï §
 i,ld ne,sh hq;= idOl
 idrdxYh
²	 mqoa., wjYH;dj wkqj ñ, § .; yels mß.Kl j¾. lsysmhls'
     ◦	   fiajdodhl (server)
     ◦	   jevy,a (workstation)
     ◦	   fïi (desktop)
     ◦	   ish,a, u tll (all-in-one)
     ◦	   Wl=¿ (laptop)
     ◦	   fkdaÜnqla (notebook)
     ◦	   geí,Ü (tablet)
     ◦	   iqyqre ¥rl:kh (smart phone)
20
²	 mß.Kl yd m¾hka; Wml%uj, uQ,sl msßú;r jkafka"
                                                        21
  2                     úoHq;a me;=reïm;a
22
                                   fmdÿ fuj,ï
                                        fuj,ï
                                                                              23
                              me;=reïm;l úfYaI ,laIK
                              G7
                          A           B       C      D      E       F       G
                  1
                  2
                  3
 fma<s - Row      4
   fma<shlg       5
   f,an,hla       6
we;' tajd 1 isg   7
  wdrïN jk        8
  b,lalï h'       9
                  10
                  11
  24
                       fldaI yeviõ lsÍfï fuj,ï - cell formatting tools
12 B
ab
                                                                                          25
fldaIfha we;s o;a; j¾.hg wkqj yeviõ lsÍfï fuj,ï - number formating tools
General
  26
me;=reïm;a Ndú; lrñka iQ;%hla ye`Èkaùfï § fhdod .kq ,nk i,l=Kq iy
                                 jpk
              iQ;% i`oyd i,l=Kq - symbols for formula
 iQ;% fyda Y%s; wdrïN
  lsÍug fmr fhdod
        .efka                    wvq lsÍu i`oyd                  fn§u i`oyd
       =                +              -               *              /
               tl;= lsÍu i`oyd                  jeä lsÍu i`oyd
Y%s; - Function
                                                                           27
            me;=reïm;a wdY%s; wNHdi i`oyd jevfmdf;ys 2'1 isg 2'10
            olajd l%shdldrlï lrkak'
 idrdxYh
²	 Y%s; iy iQ;% fhdod .ksñka .Kkh lsÍï o" o;a; f;aÍï o" m%ia;dr ks¾udKh
   lsÍu o i`oyd fhdod .; yels ;Sre iy fma<sj,ska iukaú; f,aLkhla
   me;=reïm;la f,i ye`Èkafõ'
²	 ;Srejla iy fma<shla tl;= jk ia:dkh fldaIhla hkqfjka ye`Èkafõ'
²	 ;Sre bx.%Sis A wlaIrfhka wdrïN jk w;r fma<s wxl 1ka wdrïN fõ'
²	 kj f,aLkhla ,nd .ekSu New" újD; lsÍu Open" ;ekam;a lsÍu Save"
   uqøKh Print" uqøK fmr oiqk Print Preview" fmr l%shdj Redo" wdmiq l%shdj
   Undo, lemSu Cut, msgm;a lsÍu Copy" we,ùu Paste, wlaIr úkHdih yd
   jHdlrK Spelling wdÈh fmdÿ fuj,ï h'
²	 Y%s; Ndú;fhka .Kkh lsÍï lrkq ,nhs'
²	 SUM, AVERAGE, MAX, MIN wdÈh .Kkh lsÍï i`oyd fhdod .kq ,nk
   ir, Y%s; fõ'
²	 ;Sre m%ia;dr" ia;ïN m%ia;dr" f¾Ld m%ia;dr" jg m%ia;dr wdÈh u.ska o;a;
   úYaf,aIKh isÿ lrkq ,nhs'
28
3                  l%uf,aL f.dvke.Su
7 fY%K
     a h
       s f;dr;=re yd ikakfs õok ;dlaIKh fm<fmdf;ys i`oyka wdldrhg
Scratch l%uf,aLh http://www.scratch.mit.edu u.ska ,nd .kak'
                                                                      29
                                                               ta fldfydu o@
	
3'1 ir, f;aÍu 	
           jegqfKa     Tõ     zzisriZZ nj
           isri o@            fmkajkak                                      isri
                 ke;                                   isri        2
     zzw.hZZ nj fmkajkak
                                                       w.h         2
            ksudj
                                                        Scratch l%uf,aLh 1
 .e,Sï igyk 1 - ldishl isri fyda w.h ,eîu
30
 	      ir, f;aÍul tla fldkafoaishla mj;sk w;r wjia:d folla w;ßka tla
 wjia:djla f;dard .ekSug yelshdj we;' fldkafoaish ;Dma; ^i;H& jk úg tla
 wjia:djla o fldkafoaish ;Dma; fkdjk ^wi;H& úg wfkla wjia:dj o f;dard
 .efka'
          wdrïNh
                                                     odÿ legh Wv oukak                      2
   odÿ legh Wv oukak                                 jegqk w.h lSho @
                                                        1           2
                         Tõ w.h zz1ZZ nj
       w.h 1 fõ o@
                             fmkajkak                                           2
               ke;                                          2           2
                         Tõ w.h zz2ZZ nj
       w.h 2 fõ o@
                             fmkajkak                                               3
               ke;                                              3               2
       w.h 3 fõ o@      Tõ w.h zz3ZZ nj
                            fmkajkak                                                    4
                ke;
                                                                    4               2
       w.h 4 fõ o@      Tõ w.h zz4ZZ nj
                            fmkajkak                                                        5
               ke;
                                                                            5           2
                        Tõ w.h zz5ZZ nj
       w.h 5 fõ o@
                            fmkajkak                                        6           2
                ke;
   w.h ''6'' nj fmkajkak
           ksudj
                                                       Scratch l%uf,aLh 2
.e,Sï igyk 2 - odÿ leghl w.h ,nd .ekSu
                                                                                                31
	     fuys w.hla ,efnk wjia:dj fldkafoais myla w;ßka tla fldkafoaishla
;Dma; jk úg fyda fldkafoais my u ;Dma; fkdjk úg fyda isÿfõ'
 WodyrK 1 - jrlg tla ixLHdj ne.ska 1 isg 5 olajd we;s mQ¾K ixLHd m%;sodkh
	           lsÍu
                wdrïNh
                                                 fuu .e,Sï igyfka wvx.=
                                                 fldkafoaish zzixLHdj 5 fyda
              ixLHdj = 1
                                                 5 g wvq o@ZZ hkakhs'
                                                 wdrïNfha § u fldkafoaish
              ixLHdj 5         ke;               mÍlaId flfrk w;r th
             fyda 5 g wvq                ksudj   i;H jk ksid mqk¾lrKh
                  o@                             wdrïN flf¾'
                                                 ixLHdj m%;sodkh l< miq tu
                      Tõ
                                                 ixLHdjg tlla tl;= lrkq
     ixLHdj m%;sodkh lrkak                       ,efí'
                                                 ixLHdj 5g jvd úYd, jQ úg
      ixLHdjg 1 tl;= lrkak                       fldkafoaish wi;H jk ksid
                                                 mqk¾lrKh kj;S'
     .e,Sï igyk 3 - 1 isg 5 olajd we;s
          mQ¾K ixLHd m%;sodkh
32
                   wdrïNh
            c, fudagrh l%shd;aul
            lsÍug Wmfoia ,nd§u
               gexlsh c,fhka
  ke;            msÍ mj;S o@
                      Tõ
           c, fudagrh l%shd úrys;
            lsÍug Wmfoia ,nd§u
WodyrK 3 - YsIH kduf,aLkh ,l=Kq lsÍu i,lkak' fuys § isiqjd meñK isà
		         kï kduf,aLkfha 1 f,i o" meñK fkdisà kï 0 f,i o igyka
		lsÍu isÿfõ'
wdrïNh
                                         ke;
              isiqjd meñK isà o@                     meñKSu 0 f,i igyka lsÍu
                      Tõ
         meñKSu 1 f,i igyka lsÍu
                                                                                     33
      3'4 Scratch mqk¾lrK md,k jHqy
	Scratch l%uf,aL f.dvke.Su i`oyd mqk¾lrK md,k jHqy ;=kla y`ÿkajd §
we;' tu md,k jHqy iy tajdfha l%shdldß;ajh my; j.=fõ olajd we;'
                         j.=j 3'1 - mqk¾lrK md,k jHqy
      mqk¾lrK Wmfoia ldKavh                             WodyrKh
ksYaÑ; jdr .Kkla mqk¾lrKh lsÍu
                mqk¾lrK fldkafoaish                                          5
                olajk ;ek
                                                         1
                     mqk¾lrKh l< hq;=
                                                                         1
                     Wmfoia fhduq l<
                     hq;= ;ek
                                         w.h 5 g jvd úYd, jk ;=re we;s
                                         ish¨ Ok mQ¾K ixLHd m%;sodkh lsÍu
wiSñ; jdr .Kkla mqk¾lrKh lsÍu
                                                                     1
                    mqk¾lrKh l< hq;=
                    Wmfoia fhduq l<
                    hq;= ;ek
                                                             1
                                                                             1
 34
         3'5 mqk¾lrKh iys; oDYH jevigyka ixj¾Okh
     WodyrK 1 	 ´kE u ixLHdjl m<uq .=Kdldr (multiples) 12 m%;sodkh lsÍu
            igyk - WodyrK - 2ys m<uq .=Kdldr 12 jkafka 2" 4" 6" 8" 10" 12" 14"
            16" 18" 20" 22" 24 hk ixLHd h' 3ys m<uq .=Kdldr 12 jkafka 3" 6" 9"
            12" 15" 18" 24" 27" 30" 33" 36 fõ'
wdrïNh
         jdr .Kk = 1
                                                              1
                                             ixLHdj lSho @
                         ke;
        jdr .Kk <=12           ksudj
                                                12
          Tõ
.=Ks;h = ixLHdj × jdr .Kk
                                                                  2
        .=Ks;h fmkaùu                                                 1
     WodyrK 2 1 isg 100 olajd we;s wyUq ixLHdjla wiSñ; jdr .Kkla m%;sodkh
 	       	lsÍu
                 wdrïNh
                                      1
                     ixLHdj lSho @
12
                                          2
                                              1
Scratch l%uf,aLh 8
0 0
            150
                              10
              1
36
      3'6 kSä; mqk¾lrK iys; l%uf,aL f.dvke.Su
0 0
            100
              4
                  100
                      90
                            10
                  5
rEmh 3'3
          Scratch l%uf,aLh 10
fuys mqk¾lrKhla ;=< mqk¾lrKhla l%shd;aul fõ'
12 11 10 9 8 7
                                              1    2     3     4     5    6
                                            rEmh 3'4 - kd.hska iy bKsux l%Svdj
                                                                           37
                   wdrïNh
ke;
ksudj
.e,Sï igyk 8
38
                     0
           0
                                    36                     36
                   Tõ
     bksu. osf.a tys fl<jr fldgqjg b;a;d f.k hkak
     fldgqfõ wxlh lSho @
                      Tõ
         kd.hd osf.a j,s.h ksujk fldgqjg b;a;d f.k hkak
        fldgqfõ wxlh lSho@
                        o@
Scratch l%uf,aLh 11
                                                                39
       3'7 wrdj iys; l%uf,aL f.dvke.Su
 wrdjla (array) hkq l=ula o@
	     l%uf,aLfha § w.hhka ;ekam;a lsÍu i`oyd úp,H fhdod .ekSu ms<sn`oj
Tn 7 fY%aKsfha § wOHhkh l< lreKq isysm;a lrkak' tys § ;ekam;a l< hq;=
w.hhka ixLHdjg iudk úp,H ixLHdjla Ndú; l< hq;= fõ'
	     ksoiqkla f,i idudkH oekSu m%Yak m;% 5lg ms<s;=re imhd ,nd .;a ,l=Kq
;ekam;a lr .ekSfï wjia:dj i,luq'
	    fuys § ,l=Kq wjia:d 5la i`oyd ;ekam;a lsÍug isÿ jk ksid úp,H 5la
wjYH fõ'
	      tu úp,H marks_1, marks_2, marks_3, marks_4, marks_5 wdldrfhka
fhdod .; yels fõ' túg isiqjd ,nd.;a ,l=Kq tu úp,Hj, ;ekam;a l< yels fõ'
m%Yak m;% 5 i`oyd isiqjd ,nd .;a ,l=Kq ms<sfj<ska 78, 85, 69, 93, 87 hehs is;uq'
      78               85               69            93              87
 marks_1          marks_2            marks_3     marks_4          marks_5
	      w.hhka ;ekam;a lsÍu i`oyd úp,H Ndú;fha § tla úp,Hhlg tla kduhla
ne.ska ish¨ u úp,H kï lsÍug isÿfõ' úp,H m%udKh jeä jk úg fuh ;rula
wmyiq ld¾hhla fõ' ;j o l%uf,aLh ixlS¾K jk w;r tys m%udKh wêl f,i
jeäùula isÿfõ' tjeks wjia:dj, l%uf,aL ieliSfï § wrdj Ndú; lrkq ,efí'
	     wrdjla hkq w.hhka ´kE u m%udKhla ;ks kduhlska ;ekam;a lsÍug yels
o;a; jHqyhls' wrdj Ndú;h u.ska l%uf,aL ieliSu ksid ixlS¾K nj iy Wmfoia
m%udKh wju lr .ekSug yels fõ'
 wrdjla iE§u
	Scratch j, wrdjla ,ehsia;=jla (list) f,i olajd we;' my; oelafjk mßÈ
wrdjla f.dvke.sh yels h'
i;=kaf.a kï we;=<;a lsÍug Animal wrdj f.dvke.Su'
1'	 Data j,ska Make a List f;darkak'
2'	 wrdj i|yd kula ,nd fokak'
3'	 For this sprite only f;darkak'
4'	 OK lrkak'
40
                  Data
Make a Variable
Make a List
thing
thing 1
1 thing
thing
	
                                    Scratch l%uf,aLh 12
                                                                    41
 wrdjlg wjhj we;=<;a lsÍu
all
                            5
                          Enter the Country
Scratch l%uf,aLh 13
Scratch l%uf,aLh 14
42
          Tnf.a ku l=ulao @
Tnf.a ku l=ulao @
Tnf.a ku l=ulao @
                                         1                    1
          Tnf.a ,l=Kq lSho @
                                         2                    2
                                         3                    3
          Tnf.a ku l=ulao @
                                         4                    4
                                         5                    5
          Tnf.a ,l=Kq lSho @
	       mdif,a oekqu ñkqu ;r.hla i`oyd isiqka f;dard .ekSu msKsi iïuqL
mÍlaIKhlg fmkS isá isiqka w;ßka ,l=Kq 75 lg jvd jeäfhka ,nd .kakd
isiqka f;dard m;a lsÍug mdif,a úÿy,am;s;=ud ;SrKh lr we;' fï i`oyd isiqka 10
fofkl= iïuqL mÍlaIKhg fmkS isàug kshñ; h'
	     fuys § ku iy ,l=Kq wrdjka foll ;ekam;a lr ,l=Kq wrdfjka 75
g jeä wh f;dard ku iu. f;aÍ m;aj weoao@ keoao@ hkak mÍlaId lsÍu i`oyd
ks¾udKh lrk ,o my; l%uf,aLh wOHhkh lrkak'
                                                                           43
                  all
                  all
                           0
                  5
                 Tnf.a ku l=ulao @
                           1
                                           5
75
Scratch l%uf,aLh 17
                               10
                               ixLHdj we;=,;a lrkak
Scratch l%uf,aLh 18
44
2' ixLHd oyfhys tl;=j fiùu
                              0
                               1
                  10
Scratch l%uf,aLh 19
10
Scratch l%uf,aLh 20
idudkH w.h 2
                                       Scratch l%uf,aLh 21
	     fuu wkqfldgiaj,g wod< l%uf,aL fldgia wkqms<sfj<g talrdYs lsÍfuka
ixLHd oyhl idudkH w.h ksjerÈ j fiùug iqÿiq l%uf,aLh ks¾udKh l< yels
h'
                       all
                        10
                       ixLHdj we;=,;a lrkak
                                   0
                                   1
                        10
10
idudkH w.h 2
Scratch l%uf,aLh 22
                                                                      45
                  l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 3'4 n,kak'
	 idrdxYh
 m%ldYhla fyda m%ldY lsysmhla fyda kej; kej; isÿùu mqk¾lrKh f,i
 ye`Èkafõ'
 mqk¾lrKh wdrïNùu fyda wjikaùu hïlsis fldkafoaishlg wkqj isÿfõ'
 Scrach mqk¾lrK md,k jHqy 3 ls'
  (i) ksYaÑ; jdr .Kkla mqk¾lrKh lsÍfï md,k jHqyh
                                                                10
10
46
4               laIqø md,l Ndú;h
                                                                47
  mfiys ;;a;ajh y÷kd .ekSu" mßirfha
  WIaK;ajh uek .ekSu jeks mßirfha
   isÿjk fndfyda fjkiaùï y÷kd.;
  yels ixfõol j¾. ;sfhkjd' úfYaIs;
   jQ mß.Kl l%uf,aL fhdodf.k tajd
         md,kh lrkak mq¿jka'
                                                laIqø
                     wdf,dal                  md,lh
                    ixfõolh                    (micro
                  (light sensor)             controller)
48
	      wdf,dal ixfõolh u.ska /ialr .;a o;a;" laIqø md,lh úiska ilia lr
n,anh oe,aùu fyda ksùu fyda isÿ lrhs' fuu ilia lsÍug wjYH úOdk l%uf,aLhla
u.ska laIqø md,lhg wm úiska ,nd Èh hq;= fõ'
                                                                         49
     4' m¾hkak Wmdx. (peripherals)
     	     wdodk ,nd .kakd yd m%;sodk ,nd fok l=vd w.% (pins) fuu
     .Khg wh;a fõ' fuu wdodk oaúiu (analog)" ixLHdxl (digital) hk
     wdldr folg u ,nd .kakd w;r" m%;sodkh ixLHdxl fõ'
           jeo.;a
           ;ks mqjre mß.Klhla (Single Board Computer-SBC)
            	;ks mqjre mß.Klhla hkq ;ks mßm: mqjrejla u; u;lh" wdodk"
     m%;sodk laIqø md,lh iy wfkl=;A wjYH wx. we;=<;a mß.Klhls'
     Wod - Raspberry pi
     ;ks Ñmfha mß.Klhla (Single Chip Computer-SCC)
     	    uOH ieliqï tallh" wdodk m%;sodk iy u;lh ;ks wkql,s;
     mßm:hla (IC) ;=<g we;=<;a lsÍfuka ilia lrk ,o mß.Klhls'
     Wod - Arduino chip
50
      4'2 laIqømd,l m%dfhda.slj Ndú; lsÍu
	      ixfõol iy laIqø md,l iys; fuj,ï lÜg,hla (microcontroller based
kit) fhdod .ksñka wmg wjYH wdldrhg m%;sodk ,nd .; yel' fï i|yd nyq,j
fhdod  .kq ,nk laIqø md,l fuj,ï lÜg, lsysmhla my; oelafõ'
		
			
                       my; fjí wvúj,ska fuu fuj,ï lÜg, ms<sn`o jeäÿr
  micro:bit
                       f;dr;=re ,nd .; yel'
  Arduino
                       www.microbit.co.uk
  Raspberry pi
                       www.ardino.cc, www.raspberry.org
micro:bit yd Arduino hk laIqø md,l ms<sn`oj fuu mßÉfþofha § jeäÿr wOHhkh
flf¾'
micro:bit
	fuh BBC wdh;kh u.ska ksmojd we;s laIqø md,l fudähq,hla
(microcontroller module) jk w;r fuhg wdodk ,nd§u iy tu wdodk
l%shdj,shlg ,lalr m%;sodk ,nd.ekSu isÿl< yel' fuh ;=< u;lhka o wka;¾.;
fõ' tu ksid mß.Klhl uQ,sl ,laIK fuu mqjrefõ o olakg ,efnhs' Bg
wu;rj ixfõol lsysmhla o fuh ;=< wka;¾.; lr we;' fuys ieleiau my;
oelafõ'
micro:bit laIqø md,l fudähq,fhys bÈßmi
4 cm B
         1
                            A
                             2                       3        4         5
                    rEmh 4'1 - micro:bit laIqø md,l fudähq,fhys bÈßmi
                                                                            51
1 	 l%uf,aLkh l< yels fnd;a;ï (programmable buttons) - A, B kï fla; .;
      l< yels fnd;a;ï folla we;'
                         7                                  8
  6
                                                                          9
10 11
52
6 	íÆgQ;a iqyqre wekagkdj (Bluetooth Smart antenna) - Bluetooth u.ska
    WmlrK iïnkaO lsÍug iy .=jkaúÿ,s ;rx. iïfm%aIKhg wjYH Bluetooth
    wekagkdjla we;'
7 	 laIqø md,lh
8 	laIqø USB flfjksh (Micro USB port) - mß.Klhg iïnkaO lsÍug
9 	 fldaI iïnkaOlh (battery connector) - 3V fjda,aàh;djlska hq;= ndysr n,
    iemhqula ,ndÈh yel'
                                                                            53
 micro:bit fudähq,h fla;kh lsÍu
	      www.makecode.com hk fjí wvúfhys micro:bit Code hkak Ndú; lr
ud¾..; (online) wdldrhg fuh fla;kh l< hq;= h' fï i`oyd myiq l%uhla
y`ÿkajd § we;s w;r th u.ska wjYH mshjr weo oeóu (drag and drop) u.ska
fla;kh lsÍu myiq lr we;'
More
Untitled
54
fï i`oyd More → Language → Sinhala hk mshjr wkq.ukh l< hq;= h'
	       fuu fla; ilia l< úg u tys l%shdj,sh ldKav ixialdrlh (Block
editor) ;=< wka;¾.; micro:bit fudähq,fha wkqrej u.ska o¾Ykh l< yelsfõ'
	     túg by; rEmh 4'7 mßÈ o¾Ykh jk w;r fuys blocks hkak la,sla l<
úg blocks iïnkaO lsÍfuka myiqfjka fla; .; lsÍu isÿ lr .; yel' tfia
fkdue;skï Java scripts, Python, C++ jeks mß.Kl NdId l%uf,aL Ndú; lr fla;
.; lsÍu isÿlr .; yel'
	       fuys § kj jHdmD;shla ,nd.;a úg" fla; ixialdrlh ;=< my; rEmh 4'8
ys oelafjk ldKav (blocks) fol o¾Ykh fõ'
                                                                     55
                                                             kej; kej;
                    wdrïNl
                                                             isÿúh hq;= l%shd
                    l%shdj fuh
                                                             fuh ;=<g
                    ;=< wka;¾.;
                                                             wka;¾.;
                    flf¾'
                                                             flf¾'
	
                  rEmh 4'8 - fla; ixialdrlh ;=< we;s ldKav
56
fuys Basic fukqj u.ska my; oelafjk ldKav ,nd.; yel'
                                                 hï h;=re,shkh lrk ,o
                                                 fldgila o¾Ykh lsÍug
                                                                           57
fuys Input fukqj u.ska my; oelafjk ldKav ,nd.; yel'
                                        X                ;ajrK ixfõolfha
                                                        o;a;h o¾Ykh lsÍug
                                                         wdf,dal ixfõolfha
                                                        o;a;h o¾Ykh lsÍug
58
                    l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 4'2 iy 4'3 n,kak'
Arduino
    	fuh Atmel iud.u úiska ilia lrk ,o laIqø md,lhls' fuh my; oelafjk
    fldgiaj,ska iukaú; mqjrejls' fuhg wdodk ,nd§u yd tu wdodk l%shdj,shlg
    ,lalr m%;sodk ,nd.ekSu l< yels w;r fuh ;=< u;lhka o wka;¾.; fõ' tu
    ksid mß.Klhl uQ,sl ,laIK fuu mqjrefõ o olakg ,efnhs'
  MINI
  USB
    1
úÿ,s kshdulh
  - (Power
 Regulator)                                                              ATMEGA328p
     2                                                                      6
     3
   DC úÿ,s
  iemhqu -
 (DC Power)
                                           4                  5
                                     Power Pins           m%;siu ;=vq
                                                         (Analog Pins)
                             rEmh 4'12 - Arduino Board
                                                                                59
                        j.=j 4'1 - Arduino mqjrefjys fldgia
         MINI USB
úÿ,s kshdulh
         Power Pins
                               mqjrefjka ndysr mßm:hlg úÿ,s n,h ,nd
     4                         .ekSug yd mqjrefjys hï l%shdldrlï md,kh
                               lsÍug fuh Ndú; flf¾'
m%;siu ;=vq
         ATMEGA328p
                               fuh Arduino Uno mqjrefjys olakg ,efnk micro
     6                         controller Ñmh fõ' ATMEL iud.u úiska fuh
                               ksIm
                                  a dokh lr we;'
ixLHdxl ;=vq
60
j¾;udkfha Ndú; jk Arduino mqjre w;=frka lsysmhla my; oelafõ'
	
	      by; i`oyka l< Arduino mqjre w;=frka Arduino Uno mqjrej Ndú; lr tys
l%shdldß;ajh wOHhkh lsÍu fuu tallh ;=< § isÿ lrkq ,nhs'
                                                                         61
    laIqø md,lhg iïnkaO lrk fjk;a Wmdx.
1. Bread board tflys ieleiau
	      fuys § fuhg iïnkaO lrkq ,nk wu;r WmlrK y`ÿkd.ekSug wjYH
fõ' tajd my; mßÈ fõ'
	
                                                                         + w.%
- w.%
mßm:hla ilia lsÍfï §" Bhï Ndú; lr mEiaiSulska f;drj" mßm:fha fldgia
iïnkaO lsÍug fuh Ndú; flf¾'
²	 fuys + w.%j,g wod< isÿre tlg iïnkaO lr we;'
²	 fuys - w.%j,g wod< isÿre tlg iïnkaO lr we;'
²	 rEmigyfka oelafjk mßÈ fld< j¾Kfhka igyka lr we;s isÿre mylska hq;=
   fldgia fjk fjk u tlg iïnkaO lr we;'
2. wdf,dal úfudapl vfhdav (Light Emitting Diode - LED)
	
	      wdf,dal úfudapl vfhdav hkq úÿ,sh
.uka lrk úg wdf,dAlh úfudapkh lrk
vfhdavhls'                                                                - w.%h
	    vfhdavj, úoHq;h .uka lrkafka tla
ÈYdjlg muKs'
                                                                        + w.%h
                                               rEmh 4'14 - wdf,dal úfudapl vfhdav
3. ixfõol (sensors)
62
(i) Passive Infrared Sensor (PIR) ixfõol
	      ñksia isrefrka mssgjk wfOdarla; lsrK ixfõokh lr.ekSu fuu.ska isÿ
jk w;r" tu wjia:dfõ hï fjda,aàh;djla iys; m%;sodkhla o fuu.ska ,ndfohs'
^rEmh 4'15 n,kak&
                                             OUT VCC
                                           GND
                                                                       ixfõ§;dj
                                                                      óg¾ 7 olajd
 GND                                                      mudùfï
  OUT VCC (+5V)                                            ld,h
      rEmh 4'15 - PIR (Passive Infrared Sensor) ixfõolfha bÈßmi yd msgqmi fmkqu
ndOlh
                                                                                  63
	     fuu ixfõolfha l%shdldÍ;ajh jjq,l= úiska ;u .ukau. fidhd .kq ,nk
l%ufõohg iudk fõ' ^rEmh 4'17 n,kak&
                                fodaxldrh (echo)
               rEmh 4'17 - w;sèjks ixfõolfha l%shdldÍ;ajh i`oyd WodyrK
    64
 idrdxYh
²	 laIqø md,l wka;¾.;h
      uOH ieliqï tallh (Central Processing Unit)
      u;lh (memory)
      moaO;s fydardj (system clock)
      Wmdx. (peripherals)
                                                                      65
5                       mß.Kl cd,lrKh
66
	    mdi,l" mß.Kl úoHd.drhl fyda fjk;a wdh;khl fyda we;s mß.Kl
tlsfkl yd iïnkaO lsÍu mß.Kl cd, .; lsÍu kï fõ'
                            laIKsl mKsjqv
                           iy Bfï,a u.ska
                             cd,h Ndú;
                            lrkakka iu.               Ñ;%l" mska;+r"
                           ikaksfõokh l<           PdhdrEm" .S;" ùäfhda
                               yelsùu              jeks úúO wdlD;sj,
       wka;¾cd,hg
       iïnkaOùug                                   f.dkq fmdÿfõ Ndú;
         yelsùu                                       lsÍug yelsùu
                                                                          67
            mß.Kl cd, iïnkaO lsÍfï § fhdod .kq ,nk udOH
 68
                j.=j 5'1 - mß.Kl cd,lrKhg wjYH uQ,sl Wmdx.
                                                       fiajdodhl
mß.Kl folla fyda Bg jeä m%udKhla
fyda w;r iïnkaO;djla f.dvke.Su i`oyd
ueÈy;alre f,i l%shd lrkafka iaúphhs'
cd,fha we;s mß.Klhlska fjk;a mß.Klhlg
fyda Wmdx.hlg fyda mKsúvhla fyda o;a; fyda
hjk úg fyda wod< mß.Klh fyda Wmdx.h
fyda ksjerÈj y`ÿkdf.k thg" tu mKsúvh                     iaúph
fyda o;a; fyda ,nd fohs'
Wod - tla mß.Klhlska uqøK úOdkh ÿka
úg" tu mKsúvh iaúph yryd th ,eìh hq;=
Wmdx.h - tkï uqølh - fj; hjkq ,nhs'
RJ45 flan,h
                                                                    69
	
         		
         igyk - ux yiqrej
         ux yiqrej Ndú; lrkqfha tla mß.Kl cd,hla
         mßndysr fjk;a mß.Kl cd,hlg fyda wka;¾cd,hg
  fyda iïnkaO lsÍu i|yd h' Tn isák mß.Klh fyda cd,h
	 myiqfjka u wka;¾cd,hg iïnkaO lsÍug ux yiqrej Wmldr
  fõ'
	by; WmlrK Ndú; lr mß.Kl folla cd, .; lr we;s wdldrh my;
WodyrKfha oelafõ'
mß.Klh 4
                                                           mß.Klh 3
           fiajdodhlh
                                        iaúph
mß.Klh 1 mß.Klh 2
70
                 l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 5'1 iy 5'2 n,kak'
                                                                      71
yjqf,a Ndú; l< yels fjk;a Wmdx. i`oyd WodyrK
  ²	 mß.Kl jeä m%udKhla i`oyd tla oDVdx.hla yjqf,a Ndú; lsÍug yelsùu
  ²	 uqo,a b;sß lr .ekSug yelsùu
  ²	 ld,h b;sßùu
     f.dkq nyd¨u
      (file folder)     f.dkq nyd¨ula cd,h ;=< yjqf,a ;nd .;a l, tu
                        f.dkq nyd¨u ;=< ;sfnk ish¨ j¾.fha f.dkq cd,fha
                        isák ish¨ mßYS,lhkag Ndú; l< yels fõ'
                        tneúka Tn jvd;a leu;s Ñ;%l" PdhdrEm" .S;" ùäfhda
                        hkdÈh Tfí ñ;=rka w;f¾ yjqf,a Ndú; lsÍug Tng
                        wjia:dj Wod fõ'
72
      		
      igyk - úOdk f¾Ld w;=re uqyqK; (Command Line Interface - CLI)
       úOdk f¾Ld w;=re uqyK       q ; hkq
mß.Klhg ,nd Èh hq;= úOdk mßYS,l úiska
wkqlñ% l mdG (text) f,i h;=re,shkh lsÍu
i|yd fhdod .kakd w;=re uqyK
                          q ;hs' Ñ;%l w;=re
uqyK
   q ; y÷kajd§ug fmr mß.Kl fufyhqï
moaO;s ilia ù ;snf q Ka úOdk f¾Ld w;=re
uqyK
   q ; iys;j h'
	     úOdk f¾Ld w;=re uqyqK;g wu;rj LAN Messenger, Net Send GUI,
POP Messenger jeks f;jk md¾Yajfha uDÿldx. Ndú;fhka o cd,h ;=<
myiqfjka ksfõokh l< yels h'
idrdxYh
mß.Kl cd,
   ²	 mß.Kl folla fyda jeä .Kkla fyda tlsfkl yd .kqfokq l< yels
      wdldrhg iïnkaO l< úg th mß.Kl cd,hla f,i ie,lsh yels h'
   ²	 mß.Kl cd,.; lsÍfuka jdis /ila w;a jk w;r tys uQ,sl wruqK
      jkafka iïm;a yjqf,a Ndú; lsÍu iy tlsfkl w;r ikaksfõokh
      lsÍuhs'
mß.Kl cd, iïnkaO lsÍfï § fhdod .kakd l%u
   ²	 /yeka iys; l%uh (wired)
   ²	 /yeka rys; l%uh (wireless)
/yeka iys; l%ufha Ndú; jk udOH
   ²	 m%ldY ;ka;= flan, (optical fiber)
   ²	 weUß hq., flan, (twisted cable)
/yeka rys; l%ufha § Ndú; jk udOH
   ²	 wfOdarla; ;rx. (infrared waves)
   ²	 íÆgQ;a (Bluetooth)
   ²	 Wi-Fi ;rx. (Wi-Fi waves)
   ²	 f¾äfhda ;rx. (radio waves)
                                                                 73
 mß.Kl cd, .; lsÍug wjYH uQ,sl Wmdx.
     ²	 cd,lrK w;=re uqyqK;a ldâm;la (Network Interface Card - NIC)
        iys; mß.Kl
     ²	 iaúphla - switch
     ²	 iïnkaOl udOHhla
 ²	fiajdodhlh (server)
      ³	mß.Kl cd,hl úúO ld¾hhka i|yd fjka l< fiajdodhl we;'
        WodyrK f,i fjí fiajdodhl" f.dkq fiajdodhl" uqøl fiajdodhlh
        hkdÈh oelaúh yels h'
      ³	cd,hla ;=< uDÿldx." oDVdx." f.dkq iy m‚jqv l<ukdlrKh
        fiajdodhlh u.ska isÿflf¾'
      ³	 wod< uDÿldx. ia:dmkh lrk ,o idudkH mß.Kl o fiajdodhl f,i
         Ndú; l< yels h'
 ²	iaúph (switch)
      ³	mß.Kl folla fyda Bg jeä m%udKhla fyda w;r iïnkaO;djla
        f.dvke.Su i|yd ueÈy;alre f,i l%shd lrkafka iaúphhs'
      ³	 cd,fha we;s mß.Klhlska fjk;a mß.Klhlg fyda Wmdx.hlg fyda
         m‚úvhla fyda o;a; fyda hjk úg" iaúph úiska wod< mß.Klh fyda
         Wmdx.h fyda ksjerÈj y÷kd f.k thg" tu m‚úvh fyda o;a; fyda
         ,nd fohs'
 iïm;a fnodyod .ekSu yd ikaksfõokh
     ²	 mß.Kl cd,.; lsÍu ;=<k    s a uDÿldx. (software)" oDVdx. (hardware) iy
        o;a; iy f;dr;=re (data and information) yjqf,a Ndú; l< yels h'
     ²	 m‚úv heùu (messaging) iy B-;eme,a heùu (e-mailing) u.ska
        tlsfkl w;r ikaksfõokh l< yels h'
 f.dkq nyd¨ula yjqf,a Ndú; lsÍu
     ²	 f.dkq nyd¨ula cd,h ;=< fmdÿfõ .;a úg tu f.dkq nyd¨u ;=<
        ;sfnk ish¨ j¾.fha f.dkq" cd,fha isák ish¨ mßYS,lhkag yjqf,a
        Ndú; l< yels fõ'
74
uqølh yjqf,a Ndú; lsÍu
  ²	 mß.Kl cd,hlg iïnkaO uqølhla fmdÿfõ ;nd .; yels f,i ilia
     lsÍu u.ska mß.Kl cd,hg m%fõY úh yels ish¨ fokdg tu uqølh
     yjqf,a Ndú; l< yels h'
mß.Kl cd,h Ndú; lsÍfuka ikaksfõokh
  ²	 mß.Kl cd,hg iïnkaO ù isák Tfí ñ;=rka iu. úOdk f¾Ld w;=re
     uqyqK; (Command Line Interface - CLI) Ndú; lr m‚úv yqjudre
     lr .ekSug Tng mq¿jk'
                                                             75
   6
                  f;dr;=re yd ikaksfõok
                   ;dlaIKh iy iudch
                                                  f;dr;=re yd ikaksfõok
                                                  ;dlaIKh iy wka;¾cd,h
                                                Ndú;h ksid fndfyda ;ekaj,
                                                   iEu lghq;a;la u jdf.a
                                                  ld¾hlaIu fj,d; fõ.j;a
                                                fj,d' tjeks ia:dkj,ska wmg
                                                ,efnk fiajdjka fudkjd oehs
                                                           n,uq'
 76
²	 mska;+r iy m%dfhda.sl mÍlaIK iys;
   ùäfhda o¾Yk u.ska meyeÈ,s lsÍu           mdi, - e-bf.kqu
²	 wka;¾cd,h u.ska f;dr;=re fidhd
   .ekSu
²	 fjk;a mdi,a iu. ixjdo iy
   mKsúv yqjudrej
²	 ´kE u ;ekl isg ´kE u fõ,djl
   wOHdmkh ,eìh yels ùu
                         e-jdKsc
                                              ²	 wka;¾cd,h yryd NdKav
                                                 yqjudrej
                                              ²	 ud¾..; idmamq ijdßh
                                                 (online shopping) iy ñ, §
                                                 .ekSu
                                                                             77
                   l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 6'1 n,kak'
wxls; fn§u
78
                 l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 6'2 n,kak'
                                  øj iaMál m%o¾Ylh
               ixhqla; ;eá yd
  uõ mqjrej         ljr                                      lef;dav lsrK k<h
                                                                 iys; ;srh
                                                                                79
          úoHq;a wmøjH ksid we;s úh yels úI j¾. iy tu.ska
          ñksidg isÿ úh yels ydks
80
        3R l%ufõoh yryd úoHq;a wmøjH wju lruq
                                                                    81
 uDÿldx. ;;a;aj iy;sl bxðfkare             o;a; iuqodh mßmd,l
Software Quality Assurance Engineer        Database Administrator
82
                l%shdldrlu i`oyd jevfmdf;a 6'6 iy 6'7 n,kak'
idrdxYh
                                                                     83
                            English-Sinhala-Tamil Glossary
No     English                   Sinhala                     Tamil
 13.   arithmetic and logical    අාව ගණිත හො තොරකිව          vz;fzpj kw;Wk; ju;f;f
       unit (ALU)                ඒවවය                        myF
84                                          115
22.   autonomous               ස්වයාපොකව/                 RahjPd
                               ස්වතන්තර/ස්වොයත්ත
29.   binary coded decimal     ද්ීමය තක්තිව දශමය          ,Ukf; FwpKiw jrkk;
      (BCD)
44. cathode ray tube (CRT) වැතතෝය කිරණ නකය fNjhl;Lf; fjpu; Foha;
                                           116                                   85
45.   central processing unit   මධ්ය සැවසුේ ඒවවය        kj;jpa nraw;ghl;L
      (CPU)                                              myF
86                                         117
70.   database management     දත්ත සමුදාය කළමනාකරණ     juTj;js Kfhikj;Jt
70.   database  management    දත්
                              පද්ධතත�සමුදාය කළමනාකරණ   juTj;js Kfhikj;Jt
                                                       Kiwik
      system (DBMS)
      system (DBMS)           පද්ධත�                   Kiwik
71.   data definition         දත්ත නි�ව�න භාෂාව        juT tiuaiw nkhop
71.   data definition
      language  ( DDL)
                              දත්ත නි�ව�න භාෂාව        juT tiuaiw nkhop
      language ( DDL)
72.   data dictionary         දත්ත   ශ�දෙක�ෂය          juT   mfuhjp
72.   data dictionary         දත්ත   ශ�දෙක�ෂය          juT   mfuhjp
73.   data flow diagram       දත්ත   ගැල�� සටහන        juT   gha;r;ry;   tiuglk;
73.   data flow diagram       දත්ත   ගැල�� සටහන        juT   gha;r;ry;   tiuglk;
74.   data flow model         දත්ත   ගැල�� ආකෘත�ය      juT   gha;r;ry;   khjpup
74.   data
      (DFM)flow model         දත්ත   ගැල�� ආකෘත�ය      juT   gha;r;ry;   khjpup
      (DFM)
75.   data link layer         දත්ත   සබැඳ� ස්ථරය       juT   ,izg;G mLf;F
75.   data link layer         දත්ත   සබැඳ� ස්ථරය       juT   ,izg;G mLf;F
76.   data manipulating       දත්ත   හැසු�� බස         juT   ifahsy; nkhop
76.   data manipulating
      language  ( DML)
                              දත්ත   හැසු�� බස         juT   ifahsy; nkhop
      language ( DML)
77.   data migration          දත්ත ප�යටනය              juT ngau;r;rp
77.   data migration          දත්ත ප�යටනය              juT ngau;r;rp
78.   debugging               නිෙදාස් ��ම              tO ePf;fy;
78.   debugging               නිෙදාස් ��ම              tO ePf;fy;
79.                           ත�රණ සහාය පද්ධත�         jPu;khd cjT Kiwik
79.   decision support        ත�රණ සහාය පද්ධත�         jPu;khd cjT Kiwik
      decision  support
      system (DSS)
      system (DSS)
80.   declarative             ප�කාශාත්මක               mwptpg;G
80.   declarative             ප�කාශාත්මක               mwptpg;G
81.   default values          ෙපරනි� අගය               ,ay;Gepiy kjpg;G
81.   default values          ෙපරනි� අගය               ,ay;Gepiy kjpg;G
82.   defragmentation         ප�ත����නය                Jzpf;if ePf;fy;
82.   defragmentation         ප�ත����නය                Jzpf;if ePf;fy;
83.   demodulation            �මූ��නය                  gz;gpwf;fk;
83.   demodulation            �මූ��නය                  gz;gpwf;fk;
84.   device                  උපාංගය / උප�මය           rhjdk;
84.   device                  උපාංගය / උප�මය           rhjdk;
85.   device driver           උපාංග ධාවක මෘ�කාංග       rhjdr;; nrYj;jp
85.   device driver           උපාංග ධාවක මෘ�කාංග       rhjdr;; nrYj;jp
86.   digital                 අං�ත                     ,yf;f Kiw
86.   digital                 අං�ත                     ,yf;f Kiw
87.   digital camera          අං�ත කැමරාව              ,yf;fKiwg; glf;fUtp
87.   digital camera          අං�ත කැමරාව              ,yf;fKiwg; glf;fUtp
88.   digital economy         අං�ත ආ��කය               ,yf;fKiwg;
88.   digital economy         අං�ත ආ��කය               ,yf;  fKiwg;
                                                       nghUshjhuk;
                                                       nghUshjhuk;
89.   digitizer               සං��ාංකකය                ,yf;fkhf;fp
89.   digitizer               සං��ාංකකය                ,yf;fkhf;fp
90.   direct implementation   සෘජ�ස්ථාපනය              Neub mKyhf;fk;
90.   direct implementation   සෘජ�ස්ථාපනය              Neub mKyhf;fk;
91.   disk formatting         තැ�/�සක හැ�ස� ගැන්�ම     tl;L tbtikg;G
91.   disk formatting         තැ�/�සක හැ�ස� ගැන්�ම     tl;L tbtikg;G
92.   distortion              �කෘත�ය                   jpupG
92.   distortion              �කෘත�ය                   jpupG
                                         118                                87
                                         118
93.   distributive law         ��ටන න�ාය                gq;fPl;L tpjp
88                                       119
112. extended binary coded      �ස්තෘත ද්�මය ෙ�තක දශම    ePbj;j Jtpj FwpKiw
     decimal interchange                                 jrk ,lkhw;wf; Fwp
     cod (EBCDIC)
122. fixed internal hard disk   අචල අභ�න්තර දෘඪ තැ�      epiyahd cs;sf
                                                         td;jl;L
                                            120                               89
135. full adder               ප��ණාකලකය                  KOikf; $l;b
90                                         121
160. identity                   ස�වසාම�                  milahsk;
176. internet of things (IoT)   සා�ව �ව� අනත් �ජාලය/     nghUl;fspd; ,izak;
                                සබැඳ� �ව� අන්ත�ජාලය
                                                                            91
                                           122
182. least significant         අඩුමෙවෙසසි               rpWk kjpg;G
200. magnetic ink character    ච��බ�ත ත�න්ත අනු ලක�ණ�   fhe;j ik vOj;JU
     reader( MICR)             �යවනය                    thrpg;ghd;;
92
                                           123
204. management              කළමනාකරණ ෙතාරත��         Kfhikj;Jt jfty;
     information system      පද්ධත�ය                  Kiwik
     (MIS)
                                         124
                                                                           93
      computing                 ප�කෘත� අනුෙප�්�ත ප�ගණනය   fzpg;G
249. optical character reader   ප�කාශ අණ� ලක�ණ� �යවනය     xspapay; vOj;JU
     (OCR)                                                thrpg;ghd;;
94                                          125
250. optical mark reader     ප�කාශ ලක�ණ� �යවනය         fhe;j ik vOj;JU
     (OMR)                                             thrpg;ghd;
                                                                              95
                                        126
273. pointing device          දැ�ව�� උපාංගය             Rl;b rhjdk;
283. primitive data type ප�ාථ�ක දත්ත ව�ගය G+u;tPfj; juT tif
96
                                          127
296. prototyping             මූලාකෘත�කරණය           %ytif khjpup
                                         128                             97
319. relational schema    ස�බන්ධතා ප�පා�ක සටහන     njhlu;G Kiwj; jpl;lk;
98                                     129
                               ප�මාණනය / �ං�ත
                               ප�මාණනය
                                          130
                                                                           99
  370. sub-program
370.
 370.   sub-program
         sub-program              උප-�මෙල්
                                   උප-�මෙල්
                                    උප-�මෙල්
                                           ඛඛඛ
                                             යයය                   Jizr;
                                                                   Jizr;
                                                                    Jizr;nra;
                                                                          nra;
                                                                           nra;
                                                                              eepuy;
                                                                                 epuy;
                                                                                    puy;
  371. sum
371.
 371.   sum
         sumofofofproducts
                   products   (SOP) ග�ග�ග�
                    products(SOP)
                             (SOP)     � � �
                                           තයන්
                                            තයන්
                                            තයන්ෙෙග්
                                                  ෙග්ග්�ක�ය
                                                       �ක�ය
                                                        �ක�ය       ngUf;
                                                                    ngUf;
                                                                     ngUf;ffq;fq;q;
                                                                                ffspd;
                                                                                    fspd;
                                                                                     spd;
                                                                   $l;
                                                                    $l;
                                                                     $l;
                                                                      LLLj;j;n
                                                                            j;njhif
                                                                               njhif
                                                                                 jhif
  372. supply
372.
 372.   supply
         supplychain
                chain
                 chain            සැපයු
                                  සැපයු
                                   සැපයු���දාම
                                            දාම
                                             දාමකළමනාකරණය
                                                කළමනාකරණය
                                                 කළමනාකරණය         tpepNahf
                                                                    tpepNahf
                                                                     tpepNahf
         management
       management
        management                                                   rq;
                                                                   rq;
                                                                    rq;  fpypj;
                                                                           pypj;
                                                                      ffpypj;   njhlu;
                                                                                  jhlu;
                                                                             nnjhlu;
                                                                     Kfhikj;
                                                                   Kfhikj;
                                                                    Kfhikj;     JJJ tk;
                                                                                  tk;
                                                                                   tk;
  373. swapping
373.
 373.   swapping
         swapping                 ප�ප�ත
                                     ප�තත
                                        �හ�හ�හ
                                             රණය
                                              රණය
                                               රණය                 ,lkhw;
                                                                   ,lkhw;
                                                                    ,lkhw;wwy;
                                                                            wy;y;
  374. switch
374.
 374.   switch
         switch                   ස්ස්ස්
                                     ���ය��ය
                                          �ය                       Msp
                                                                   Msp
                                                                    Msp
  375. syntax
375.
 375.   syntax
         syntax                   කාරක
                                  කාරක
                                   කාරක�ත�
                                        �ත�
                                         �ත�                       njhlupay;
                                                                    njhlupay;
                                                                     njhlupay;
  376. system
376.
 376.   system
         systemdevelopment
                 development
                  development     පද්
                                   පද්
                                    පද්
                                      ධධධ
                                        ත�ත�ත�සංව�ධන
                                              සංව�ධන
                                               සංව�ධන�වන
                                                      �වන
                                                      �වන��ය
                                                          ��ය
                                                          ��ය Kiwik
                                                              Kiwik
                                                               KiwiktpUj;   tpUj;
                                                                             tpUj;
                                                                                 jjpjp p
       life
        life
         lifecycle(SDLC)
              cycle(SDLC)
               cycle(SDLC)                                    tho;
                                                              tho;
                                                               tho;
                                                                 ffi
                                                                   ; fi
                                                                      ;i
                                                                       ; ffftl;
                                                                            tl;
                                                                             tl;
                                                                              llk;
                                                                                lk;k;
  377. table
377.
 377.   table
         table                    වග�
                                   වග�
                                    වග�
                                      වවව                          ml;
                                                                   ml;
                                                                    ml;
                                                                     lltiz
                                                                       ltiz
                                                                        tiz
  378. table
378.
 378.   table
         tablecheck
               check   constraint වග�
                checkconstraint
                      constraint   වග�
                                    වග�ප���ා
                                        ප���ා
                                         ප���ාසංෙර�ධකය
                                              සංෙර�ධකය
                                               සංෙර�ධකය            ml;
                                                                    ml;
                                                                     ml;
                                                                       lltiz
                                                                         ltiz tizrupghu;
                                                                                      rupghu;
                                                                                       rupghu;
                                                                                            jj;j;jy;
                                                                                                  ;jy;y;
                                                                   fl;
                                                                    fl;
                                                                     fl;
                                                                      LLLg;g;gg;ghL
                                                                                 ghL
                                                                                   hL
  379. tag
379.
 379.   tag
         tag                      උසු
                                   උසු
                                    උසු
                                      ලලල
                                        නය
                                         නය
                                         නය                        Xl;
                                                                    Xl;
                                                                     Xl;
                                                                      LLL
  380. Technical
380.
 380.   Technical
         Technicalfeasibility
                   feasibility
                    feasibility   තා���ක
                                  තා���ක
                                   තා���ක�ක�තාව
                                         �ක�තාව
                                          �ක�තාව                   njhopDl;
                                                                    njhopDl;
                                                                     njhopDl;ggr;gr;r;rhj;
                                                                                       rhj;
                                                                                        rhj;
                                                                                           jjpaf;
                                                                                              jpaf;
                                                                                                paf;
                                                                   fw;
                                                                    fw;
                                                                     fw;
                                                                       iii
                                                                         fff
  381. telecommuting
381.
 381.   telecommuting
         telecommuting            �රස්
                                   �රස්
                                    �රස්
                                       ථථථසංවාදය
                                              සංවාදය
                                               සංවාදය/ //�ර
                                                          �ර
                                                           �ර      njhiynray;
                                                                    njhiynray;
                                                                     njhiynray;
                                  සන්
                                   සන්
                                    සන්
                                      නනන
                                        ිෙිෙ�දනය
                                            ිෙ�දනය
                                               �දනය
  382. testing
382.
 382.   testing
         testingstrategy
                 strategy
                  strategy        ප���ණ
                                   ප���ණ
                                    ප���ණඋප�මය
                                          උප�මය
                                           උප�මය                   guP
                                                                    guP
                                                                     guP
                                                                      ll;rl;rpj;
                                                                              ;rpj;pj;
                                                                                 jjy;  jy;y;cghak;
                                                                                            cghak;
                                                                                             cghak;
  383. text
383.
 383.   text
         textand
              and
               andfont
                   font
                    font          පාඨ
                                   පාඨ
                                    පාඨසහ
                                       සහ
                                        සහඅ��ර
                                           අ��ර
                                            අ��ර                   thrfKk;
                                                                   thrfKk;
                                                                    thrfKk;vOj;
                                                                            vOj;
                                                                             vOj;
                                                                               JJJUTk;
                                                                                  UTk;
                                                                                   UTk;
  384. text
384.
 384.   text
         textformatting
              formatting
               formatting         පාඨ
                                   පාඨ
                                    පාඨහැ�ස�
                                       හැ�ස�
                                        හැ�ස�ගැන්
                                             ගැන්
                                              ගැන්��ම
                                                    �මම            thrf
                                                                   thrf
                                                                    thrftbtikg;
                                                                        tbtikg;
                                                                         tbtikg;
                                                                              GGG
  385. text
385.
 385.   text
         textinput
              input
               input              පාඨ
                                   පාඨ
                                    පාඨආදාන
                                       ආදාන
                                        ආදාන                       thrf
                                                                   thrf
                                                                    thrfcs;
                                                                        cs;
                                                                         cs;sss
                                                                              PLPLPL
  386. normal
386.
 386.   normal
         normalform
                form
                 form             ප�ප�ම
                                     ප�මත
                                        මතතඅවස්
                                            අවස්
                                             අවස්
                                                ථථාව
                                                  ථාව
                                                    ාව             ,ay;
                                                                   ,ay;
                                                                    ,ay;
                                                                      gghf;
                                                                        ghf;
                                                                          hf;
                                                                           ffy;
                                                                             fy;y;tbtk;
                                                                                  tbtk;
                                                                                   tbtk;
  387. thumbnail
387.
 387.   thumbnail
         thumbnail                සැෙක�
                                  සැෙක�
                                   සැෙක��
                                        ��                         FWk;
                                                                   FWk;
                                                                    FWk;gglk;
                                                                          glk;
                                                                            lk;
  388. time
388.
 388.   time
         timedivision
              division
               division           කාල
                                  කාල
                                   කාලෙ���
                                       ෙ���
                                        ෙ���මූමූ�
                                               මූ��නය
                                                  ��නය
                                                    �නය            Neug;
                                                                    Neug;
                                                                     Neug;gpup;
                                                                           gpup;
                                                                            gpup;
                                                                              TTT g;g;g;gz;
                                                                                         gz;
                                                                                          gz;
                                                                                            gghf;
                                                                                              ghf;
                                                                                                hf;
                                                                                                 ffk;
                                                                                                   fk;k;
         modulation(TDM)
       modulation
        modulation    (TDM)
                     (TDM)
  389. time
389.
 389.   time
         timesharing
              sharing
               sharing            කාල
                                  කාල
                                   කාල���නය
                                       ���නය
                                        ���නය                      Neug;
                                                                    Neug;
                                                                     Neug;
                                                                         ggfpu;
                                                                           gfpu;
                                                                             fpu;
                                                                                TTT
  390. timing
390.
 390.   timing
         timing                   කාල
                                  කාල
                                   කාලගණනය
                                      ගණනය
                                       ගණනය                        Neuf;
                                                                    Neuf;
                                                                     Neuf;
                                                                        ffzpg;
                                                                          fzpg;
                                                                           zpg;
                                                                             GGG
  391. top
391.
 391.   top
         topdown
             down
              downdesign
                   design
                    design        මුමු�
                                     මු�න්
                                        �න්න්��
                                             ��
                                              ��සැලසු
                                                සැලසු
                                                 සැලසුමමම          NkypUe;
                                                                    NkypUe;
                                                                     NkypUe;
                                                                           JJJfPfPo
                                                                                 fPohd
                                                                                    ohd
                                                                                      hd
                                                                   tbtikg;
                                                                    tbtikg;
                                                                     tbtikg; GGG
100
                                                 131
                                                  131
                                                   131
392. touch pad                ස්ප��ක උපධානය / පාදකය    njhL ml;il
                                          132
                                                                          101
 417. video graphic adapter   �ශ� �ත�ක අනුහු�ක��ව      fhnzhsp tiuap
      (VGA)                                            nghUj;jp
102 133