Chapter 18 https://blog.curogram.

com/history-of-telemedicine
So we come now to chapter 18 which is about telenursing and remote access
telehealth.
- So before we start, can anyone from the class give an insight when you heard
the word TELEHEALTH?
~ So from the word itself tele, it means telecommunication and health that deals
with health medicine in general. Pag pinagsama, telehealth, ibig sabihin meron
ng mga health services na nadedeliver through telecommunications-ready tools
or mga devices na may access sa telecommunication. Sabi nga dito sa slide,
READ SLIDE.
~ So itong mga devices na ito, tend to play a very vital or crucial role sa
telehealth kasi through these devices healthcare professionals are now able to
connect with their patients or barangay health workers of a certain community
regardless of their distance from each other. And ang pinaka basic or relevant na
device sa lahat ay ang telephone na ginagamit na ng health professionals for so
many years already.
For example nurses may counsel a patient by telephone or doctors may respond
to patient status changes or family requests.
For example, nurses specially community health nurses who has a contact from
whoever barangay official from a particular community, can call them via mobile
phone or telephone, kasi diba even nowadays may mga gumagamit pa naman
ng telephone for communication kahit pa masyado ng advanced or high tech na.
So pwedeng kontakin ng mga CHN yung mga official sa barangay na yun to ask
if kumusta ba ang kalagayan ng community regarding their health. Through
verbatim, nakakapag assess din ang mga nurses if kailangan ba ng call for
health education or home visit for example. So pwede yon.
~ Okay, speaking of home visit, nag hehealth educate ang mga nurses or bhws
or other healthcare practitioners natin kapag nag ho-house to house sila sa
community. And during that, nagpoprovide din sila or tayo ng mga infographics or
learning materials about sa pinag health educate ta. And pwede or as much as
possible iniinclude natin yung mga contact informations ng mga tao or facilities or
even mga organization na pwedeng lapitan or i-contact ng mga tao sa
community if ever may mga health concerns sila. And vise versa. Tayo rin pwede
rin nating hingin yung mga contact informations nila if ever magseset tayo ng
reschedule ng home visit. And dun na papasok ulit si ating telehealth. Once we
have their contact tapos kailangan nating magset ng home visit ulit, pwede natin
silang tawagan. Or pwede natin silang tawagan para iremind sila let’s say for
example para iremind sila ng mga kailangan nilang gawin like pag inom ng
medication on time. And sila rin if ever may concerns sila or queries sila about
their health, we can instruct them through telecommunication. Halimbawa ngaya
naka duty ka sa hospital tapos biglang may tumawag sayo or sa landline ng
mismong hospital na pinagtatrabahuhan mo para magtanong kung anon nga
yung dapat nilang gawin sa isang certain na health concern nila, halimbawa kung
anong pwedeng first aid sa hypertension. So through telecommunication we can
be able to health educate regarding that situation. Sa ganoong paraan rin, naging
convenient sya kasi hindi na nating umalis or magpa excuse sa duty natin kasi
yung patient/client natin sa community tumawag satin para mag ask for first aid
or initial care or initial home remedy. And sa part din ng client, nagiging
convenient din sya kasi hindi na nila kailangang pumunta agad sa hospital or
RHUs para magpacheck up. Pero syempre, part ng health education natin na if
symptoms persist, consult your doctor physically . Going back, convenient sya
both parties especially kung masyadong remote area na yung community diba.
Let’s say our IPs or indigenous people.

~ Another example, sinong mahilig manood dito sa mga content creators na

doctor? Doc Willie, Doc Alvin, Doc Kilimanguru etc? Diba ginamit nila ang media
 to health educate. Minsan nakapanood ako ng video ni Doc Alvin na nag omegle
ata sya non tapos may nakausap sya ron na smoker na gusto nang mag quit, so
si Doc Alvin nag health educate sya and all. So that may be or could be
considered as telehealth kahit na hindi yun through phone call na purposedly na
nangyari. Pero sa ganong paraan na achieve pa rin yung telehealth kasi both
parties used their devices and media to have communication even if parehas
silang naisipan lang gamitin yung media na yon. Since real time naman silang
nakapag usap at nakapag health educate si Doc, that’s also a form of telehealth.

~ Another example, I know lahat naman siguro tayo aware na meron ng mga
online consultations diba? Especially nung pandemic, since restricted nun yung
paglabas labas dahil sa quarantine policies, nagging relevant yung mga online
consultations. And even before pandemic, meron naman na talagang mga online
consultations. Meron ako nakikita sa facebook na mga pages ng mga healthcare
professionals na nag ooffer ng online consultations about mental health, parang
advocacy nila na magpromote ng mental health awareness with the use of
media.

~ And for the last example base sya sa personal experience ko po. Last 2023
nagkaron po ako ng chickenpox. So nag isolate po ako nun since very
contagious sya. So yung tita ko po na may kaibigang doctor, tapos through
messaging app po, nirecommend nya po sa akin na gumamit raw po ng
ointment, nakalimutan ko po yung pangalan, tapos nag advise rin po sya na pag
maliligo raw po ako dapat maligamgam or medyo malamig na tubig para raw po
mabawasan yung kati tas stay hydrated po. So based po dun sa mga sinabi ko,
lahat po yun na achieve ang telehealth kasi with the use of different platforms na
naooffer or na mahahanap natin using our devices, nagkaroon po ng palitan ng
informations between the clients and the healthcare providers. And lahat rin yun
convenient para sa lahat kasi regardless of the distance healthcare providers
were able to the health teachings na akma sa situation ng mga clients. And the
clients as well, got the health teachings they need for their certain health
concerns.

However, despite being convenient, syempre may mga disadvantages din sya. At
kasama yun sa mga madidiscuss later on.
Sa ngayon, alamin muna natin kung paano nagsimula ang telehealth.
~ The first one is, READ SLIDE.
Okay, so yung concept raw ng telehealth is nagsimula noong early 1960s when the
Former President John F. Kennedy gave the National Aeronautics and Space
Administration or NASA the goal of landing an American on the moon. Sa scenario na
ito, dito pinanganak ang kauna unahang telehealth kasi nung mga panahong to ang aim
nila is magpadala ng or ng mga astronaut sa buwan kaya kasama sa plano nila is i-
monitor yung overall health and safety ng mga astronaut before, during, and after nila
makalapag sa buwan. Para malaman rin nila kung may changes ba na nangyayari sa
vital signs, especially kapag nasa outer space na sila, kasi wala naming oxygen sa
outer space so may tendency na kapusin sila ng hininga if ever man magkaron ng
damages yung space ship or yung space suits or Extravehicular Mobility Unit (EMU)
nila. So para masiguro ng NASA na ligtas na makakarating sa buwan ang mga
astronaut na pinadala nila naisip nila na i-monitor yung hindi lang yung mga heavenly
bodies na makakasulubong ng mga astronaut but also their health all the way to the
moon. And surprisingly, nagging effective yung ginawa nilang remote monitoring. So
from then on narealize ng mga tao or scientists na pwede pala na mamonitor ang health
ng isang tao kahit gaano pa sila kalayo. Let’s just imagine kung gaano kalayo ang
buwan sa earth, tapos kinaya ang telehealth, what more pa if locations or places lang
sa earth ang magkakalayo diba? So walang imposible.
Next, READ SLIDE. So based naman kina Craig and Patterson of 2005 yung much
earlier examples raw ay yung paggamit ng bonfires noong middle ages para mag bigay
ng signal or i-alert yung ibang karatig bayan or neighbouring villages of the arrival of
bubonic plague (is a type of infection caused by the Yersinia pestis (Y. pestis) bacterium
which is spread mostly by fleas on rodents and other animals. Humans who are bitten
by the fleas then can come down with plague. It's an example of a disease that can
spread between animals and people (a zoonotic disease).)

Next, READ SLIDE. Nangyari naman nung mid-19th century yung palitan ng mga
postals and telegraphs, mga sulat regarding health informations.

1910: Electrocardiography and Remote Diagnosis

In 1910, cardiologists in New York published the first American electrocardiography

review. The report described the successful transmission of electrocardiograms (ECGs)
through cables from the wards to the ECG room.

The same year, Sidney Brown, an English engineer, made tweaks to the telephone that
supposedly made it possible for doctors to listen to the sound of a stethoscope a patient
held miles away and arrive at an accurate diagnosis.

Noong 1910, sa New York, ang mga doktor na eksperto sa puso (cardiologists) ay
gumawa ng isang pagsusuri tungkol sa paggamit ng electrocardiogram (ECG). Ang
ECG ay isang test para makita ang kalusugan ng puso. Ang espesyal na nangyari dito
ay nagawa nilang ipadala ang mga resulta ng ECG mula sa mga kwarto ng pasyente
papunta sa isang espesyal na lugar (ECG room) gamit ang mga kable. Ibig sabihin,
hindi na kailangang pumunta mismo ang doktor sa kwarto ng pasyente, at makikita pa
rin nila ang resulta ng test.

Sa parehong taon, si Sidney Brown, isang inhinyero mula sa England, ay gumawa ng

mga pagbabago sa telepono. Ang mga pagbabago niyang ito ay naging dahilan para
marinig ng mga doktor ang tunog ng stethoscope (yung gamit ng doktor para
pakinggan ang puso o baga ng pasyente) kahit malayo sila sa pasyente. Ibig sabihin,
kahit hindi nila kasama ang pasyente sa isang lugar, kaya nilang magbigay ng
diagnosis gamit lang ang telepono.

Kaya, noong 1910, nagsimula na ang paggamit ng teknolohiya para tulungan ang mga
doktor na magbigay ng tamang diagnosis kahit hindi nila kasama ang pasyente o
malayo sila.

The 1920s: Two-Way Radio Communication

The Haukeland Hospital in Norway started using two-way radio communication in 1920
to connect physicians with ships and enable medical treatment of seafarers. Several
countries followed suit and embraced two-way radio communication in the following
decade.

In 1923, police forces in Victoria, Australia, began relying on mobile two-way radios to
communicate with colleagues while on duty and report injuries in need of medical
attention.
1959: The First Use of Two-Way Video Communication for Telemedicine Occurs

As the 1950s were drawing to an end, two-way video communication became a reality
for telemedicine and cemented in history.

The University of Nebraska spearheaded the first use of two-way video communication
for telemedicine in the United States. In 1959, clinicians used interactive video
communication to transmit neurological examinations across campus to medical
students. It is universally considered the first use of real-time video communication in
telemedicine.

Various universities across the country followed suit, leveraging telemedicine in

academic settings, mainly focusing on transmitting medical data like X-rays, ECGs,
stethoscope sounds, etc.

The 1960s: Wide Adoption of Telemedicine in the United States

A breakthrough in telemedicine happened in the 1960s. The National Aeronautics and

Space Administration (NASA), Lockheed Corporation, and the Indian Health Service
launched a wide-scale telemedicine project.

The main idea behind the Space Technology Applied to Rural Papago Advanced Health
Care (STARPAHC) project was to provide easier access to healthcare to American
Indian reservations, leveraging the same telecommunications technologies initially
intended for NASA astronauts.

Satellite communication greatly expanded telemedicine opportunities and facilitated

healthcare delivery in rural areas. In 1972, NASA's Applications Technology Satellite
(ATS-1) enabled telecommunications access for various smaller communities in Alaska,
including larger hospitals. The success of STARPHAC and the advanced satellite
communication capabilities led to the significant expansion of telemedicine in the
following years.

The 1980s: Radiology as the First Medical Specialty to Fully Embrace Telemedicine

The success of STARPHAC prompted various other government-supported

telemedicine projects and initiatives.

The main uses of telemedicine in the 70s and 80s included:

 Providing medical care to patients in war zones

 Providing medical care to remote research stations in the Arctic and the Antarctic

 Providing healthcare services to inmates at correctional facilities without having

to transport them to a hospital
  Transmitting radiology images

In the ‘80s, radiology stepped up as the first medical specialty to fully embrace
telemedicine. Grant-sponsored projects largely influenced the success of telemedicine
adoption that enabled radiologists to showcase the efficiency and benefits of remote
care. That led to radiologists relying on telemedicine more than other medical
professionals. The technology allowed them to receive images for telemedicine
consultations

1. Knowledge Acquisition (Pagkuha ng Kaalaman) sa Telehealth ng Nurse

 Ano ito?: Sa telehealth, ang mga nurse ay kumukuha ng impormasyon mula sa

mga pasyente gamit ang online platforms, mga questionnaire, o remote health
monitoring tools. Halimbawa, magtatanong sila ng mga sintomas o kasaysayan
ng kalusugan ng pasyente sa pamamagitan ng video call, chat, o telepono.
 Halimbawa: Kung may pasyente na may hypertension, hihingin ng nurse ang
mga vital signs tulad ng blood pressure, at tatanungin kung anong mga gamot
ang iniinom ng pasyente, pati na rin ang iba pang detalye ng kalusugan tulad ng
lifestyle at history ng sakit.

2. Knowledge Processing (Pagproseso ng Kaalaman) sa Telehealth ng Nurse

 Ano ito?: Pagkatapos makuha ang impormasyon mula sa pasyente, ang mga
nurse ay magsasagawa ng pagsusuri at pag-oorganisa ng mga datos para
matulungan ang doktor sa paggawa ng diagnosis at treatment plan. Maaari din
nilang gamitin ang mga resulta ng remote monitoring (tulad ng mga blood
pressure readings o blood glucose levels) para magbigay ng rekomendasyon o
gabay sa pasyente.
 Halimbawa: Kung ang nurse ay may access sa mga readings mula sa blood
pressure monitor ng pasyente, ipoproseso nila ito at ipapaabot sa doktor para
matulungan silang magdesisyon kung kailangan ng adjustment sa gamot o
lifestyle changes.

3. Knowledge Generation (Pagbuo ng Kaalaman) sa Telehealth ng Nurse

 Ano ito?: Sa telehealth, ang mga nurse ay maaari ring mag-ambag sa pagbuo
ng bagong kaalaman sa pamamagitan ng pagsusuri ng mga kasong telehealth,
pagpapabuti ng mga proseso, o pagpapakilala ng mga bagong pamamaraan
para sa mas mahusay na pangangalaga ng pasyente. Maaaring maghanap ang
mga nurse ng mga bagong evidence-based practices na magagamit sa remote
care.
 Halimbawa: Kung ang isang nurse ay nakakita ng pattern sa telehealth
consultations na nagpapakita ng mga problema sa pagsunod sa mga gamot sa
mga pasyente, maaari niyang i-document ito at mag-suggest ng mga bagong
paraan ng pagpapayo sa mga pasyente tungkol sa adherence sa gamot sa
telehealth settings.

4. Knowledge Dissemination (Pagpapalaganap ng Kaalaman) sa Telehealth ng Nurse

 Ano ito?: Ang nurse ay responsable sa pagpapakalat ng kaalaman tungkol sa

kalusugan at paggamit ng mga telehealth tools sa mga pasyente. Maaari nilang
gamitin ang telehealth platforms upang magbigay ng edukasyon at mga gabay
sa mga pasyente, upang matulungan silang maunawaan ang kanilang kondisyon
at paano makikinabang sa remote care.
 Halimbawa: Sa pamamagitan ng telehealth, ang nurse ay maaaring magbigay
ng online health education sessions, tulad ng kung paano i-monitor ang blood
pressure sa bahay, kung paano gumamit ng isang app para sa diabetes
 management, o pagpapaliwanag kung paano sundin ang mga medical
instructions na ibinigay sa pamamagitan ng teleconsultation.

Buod ng Pagkakaiba sa Telehealth ng Nurse:

 Knowledge Acquisition: Pagkuha ng impormasyon mula sa pasyente sa

pamamagitan ng online consultations at remote monitoring tools (hal. tatanungin
ang pasyente tungkol sa sintomas, vital signs, o history ng kalusugan).
 Knowledge Processing: Pagsusuri at pag-oorganisa ng mga nakuhang datos
para tulungan ang doktor at makapagbigay ng rekomendasyon (hal. pag-proseso
ng mga readings mula sa monitoring tools at pag-audit ng medical history ng
pasyente).
 Knowledge Generation: Pagbuo ng mga bagong kaalaman mula sa mga
karanasan sa telehealth at paggawa ng mga rekomendasyon para sa
pagpapabuti ng remote care processes (hal. pag-dokumento ng mga problema
sa adherence sa gamot at pag-imbento ng mga bagong solusyon).
 Knowledge Dissemination: Pagpapakalat ng kaalaman at edukasyon sa
pasyente sa pamamagitan ng online platforms at telehealth sessions (hal.
pagtuturo sa pasyente kung paano gamitin ang mga remote monitoring tools at
pagbibigay ng health education).

Narito ang mas detalyadong paliwanag hinggil sa mga positibo at negatibong epekto
ng mga driving forces ng telehealth sa Pilipinas, pati na rin ang mga posibleng
mangyari sa bansa kung magpapatuloy o tataas pa ang mga ito:

1. Demographics (Demograpiko)

Positibong Epekto:

 Mas magaan na access sa healthcare sa malalayong lugar:

o Sa Pilipinas, maraming tao ang nakatira sa mga remote o rural areas na
hirap makapunta sa mga ospital o healthcare centers. Kung magpapatuloy
ang paggamit ng telehealth, mas madali nilang maa-access ang mga
serbisyo ng mga doktor, nurse, at iba pang healthcare workers nang hindi
na kailangan pang maglakbay ng malayo.
o Halimbawa, isang pasyente na may chronic condition (tulad ng diabetes)
na nakatira sa isang liblib na bayan ay maaaring magkaroon ng regular na
virtual consultations sa doktor na hindi na kailangan pang maglakbay
patungo sa ospital.
 Mas malaking pagkakataon para sa mga matatanda at may chronic
conditions:
o Habang tumataas ang bilang ng mga matatanda, ang telehealth ay
nagiging malaking tulong sa pangangalaga ng matatanda at mga may
chronic diseases (tulad ng hypertension, diabetes, at iba pa). Maaaring
masubaybayan ng doktor ang kondisyon ng pasyente mula sa malayo
gamit ang mga apps o digital tools, kaya't mas madali silang mabigyan ng
guidance kahit na wala silang pisikal na pagbisita sa ospital.

Negatibong Epekto:

 Digital Divide (Kakulangan sa access sa teknolohiya):

o Hindi lahat ng mga pasyente, lalo na ang mga matatanda, ay may
kakayahan na gumamit ng mga teknolohiyang kinakailangan para sa
telehealth. Halimbawa, may mga tao na hindi marunong gumamit ng
smartphone o hindi kayang bumili ng internet connection na
kinakailangan para magamit ang telehealth services.
o Sa mga rural na lugar, hindi pa rin ganun ka-accessible ang internet,
kaya’t maraming tao ang hindi makikinabang sa telehealth. Kung ang
 isang pasyente ay hindi kayang bumili ng smartphone o magbayad para
sa internet, mawawala sa kanila ang pagkakataon na makagamit ng mga
serbisyong ito.
 Technology Illiteracy (Kakulangan sa kaalaman sa teknolohiya):
o Kahit na ang ibang mga pasyente ay may access sa teknolohiya, may ilan
pa ring nahihirapan gumamit ng mga apps o platform para sa telehealth.
Hindi lahat ng matatanda o mga hindi teknikal na tao ay komportable o
pamilyar sa paggamit ng mga bagong teknolohiya, kaya’t mahihirapan
silang magamit ang mga system at maaaring magdulot ito ng pagka-
frustrate.

2. Nursing and Healthcare Worker Shortages (Kakulangan ng Healthcare Workers)

Positibong Epekto:

 Mas maraming pasyente ang matutulungan kahit limitado ang healthcare

workers:
o Ang telehealth ay nagbibigay ng pagkakataon na mapadali ang workflow
ng mga healthcare workers, tulad ng nurses at doktor, sa pamamagitan ng
remote consultations. Hindi na kailangan ng healthcare workers na
magbigay ng personal na atensyon sa lahat ng pasyente, kaya’t maaari
silang mag-focus sa mga pasyenteng nangangailangan ng physical
examination.
o Halimbawa, isang nurse o doktor na may limitadong oras ay maaaring
magbigay ng remote care sa mga hindi urgent na kaso, habang inuuna
ang mga mas malalaking emergency cases na kailangang personal na
asikasuhin.
 Mas efficient ang serbisyo:
o Dahil sa telehealth, ang healthcare workers ay hindi na kailangang
gumugol ng oras sa physical consultations para sa mga simpleng
sintomas na puwedeng masolusyunan sa online consultation. Dahil dito,
magkakaroon sila ng mas maraming oras para sa mga pasyenteng
nangangailangan ng mas matinding pangangalaga.

Negatibong Epekto:

 Overburdened Healthcare Workers (Labing-labis na trabaho):

o Sa kabila ng pag-aalok ng telehealth, hindi ito kayang ganap na palitan
ang pisikal na pangangalaga, kaya’t ang mga healthcare workers ay
maaaring ma-overburden. Dahil sa kakulangan ng healthcare workers
sa Pilipinas, kahit na may mga remote consultations, madalas ay nagiging
overload ang workload ng mga healthcare workers, na magdudulot ng
burnout.
o Halimbawa, ang isang doktor na may 100 virtual consultations sa isang
araw ay maaaring mahirapan na bigyan ng tamang atensyon ang bawat
pasyente, kaya’t maaring bumaba ang kalidad ng pangangalaga.
 Problema sa kalidad ng pangangalaga:
o Bagamat epektibo ang telehealth sa pagbibigay ng remote consultations,
may mga pagkakataon na hindi ito sapat para magbigay ng tumpak na
diagnosis o solution. Kung ang pasyente ay may seryosong kondisyon,
kinakailangan pa rin ang personal na pagsusuri, na hindi kayang gawin
ng telehealth. Kung walang sapat na healthcare workers upang magbigay
ng ganitong serbisyo, maaaring magdulot ito ng delay sa pangangalaga.

3. Chronic Diseases and Conditions (Mga Chronic na Sakit)

Positibong Epekto:
  Mas madaling monitoring ng mga chronic conditions:
o Ang telehealth ay isang magandang solusyon para sa pasyenteng may
chronic conditions. Halimbawa, ang mga may hypertension ay
maaaring gumamit ng online monitoring tools upang masubaybayan
ang kanilang blood pressure at ipadala ang data sa kanilang doktor.
Makakatulong ito sa pag-manage ng kanilang kondisyon nang hindi
kailangang dumaan sa pisikal na check-ups.
o Ang regular na virtual consultations ay makakatulong upang maiwasan
ang mga komplikasyon sa chronic diseases, kaya’t mapapanatili ng mga
pasyente ang kanilang kalusugan sa bahay nang hindi na kailangang
lumabas o magpunta sa ospital.

Negatibong Epekto:

 Inaccurate Data (Maling Data):

o Ang accuracy ng monitoring devices tulad ng blood pressure cuff o
glucose meters ay depende sa pagkakagamit ng pasyente. Kung mali ang
paggamit ng mga device na ito, maaari itong magbigay ng maling data sa
doktor, na magreresulta sa maling diagnosis o treatment.
o Halimbawa, kung ang isang pasyente ay gumagamit ng hindi calibrated na
device o hindi sinusunod ang tamang proseso ng pagkuha ng data,
maaaring maapektuhan ang kanyang treatment plan.
 Limitasyon ng Telehealth sa Physical Examination:
o Ang telehealth ay hindi kayang palitan ang personal na pagsusuri ng
doktor, lalo na kung ang pasyente ay mayroong kumplikadong kondisyon.
Kung may physical signs na hindi kayang makita o ma-assess ng
telehealth platforms, maaaring magkamali sa diagnosis at hindi mabigyan
ng tamang solusyon.

4. Educated Consumers (Edukadong mga Konsyumer)

Positibong Epekto:

 Mas empowered na pasyente:

o Ang mga edukadong konsyumer ay may mas mataas na kaalaman sa
kanilang kalusugan at madalas ay gumagamit ng telehealth tools tulad
ng apps at websites upang subaybayan ang kanilang kondisyon. Dahil
dito, nagiging mas aktibo sila sa kanilang kalusugan at makakatulong ito
sa mas mabilis na pag-gamot o pag-iwas sa mga sakit.
o Halimbawa, ang isang pasyente na may hypertension ay maaaring
gumamit ng app para subaybayan ang kanyang blood pressure at mag-
schedule ng mga virtual consultations kung kinakailangan.

Negatibong Epekto:

 Misinformation (Maling Impormasyon):

o Sa kabila ng pagiging edukado, may mga pasyente na nagpapadala ng
maling impormasyon o umaasa sa mga unverified online resources.
Halimbawa, ang isang pasyente na may sakit ay maaaring maghanap ng
solusyon online at mag-self-medicate gamit ang mga hindi
rekomendadong gamot, kaya’t maaaring magdulot ito ng komplikasyon.
o Ang sobrang pag-asa sa mga online resources ay maaaring magdulot ng
misdiagnosis at hindi tamang paggamot.
 Overuse ng Telehealth:
o May mga pasyente na maaaring maging over-dependent sa telehealth, at
magpapa-consult sa kahit mga simpleng kondisyon na hindi naman
nangangailangan ng doktor. Ang mga ganitong uri ng pasyente ay
maaaring magdulot ng pagtataas ng workload ng healthcare workers at
makakaapekto sa resources ng system.
5. Economics (Ekonomiya)

Positibong Epekto:

 Mas mababang gastos sa healthcare:

o Sa pamamagitan ng telehealth, mababawasan ang mga gastos ng
pasyente tulad ng transportasyon, hospital fees, at iba pang gastos na
nauugnay sa personal na pagbisita sa ospital. Ang paggamit ng digital
tools ay maaaring maging isang mas murang alternatibo sa mga
traditional na pamamaraan ng pangangalaga.

Negatibong Epekto:

 Limitadong access sa technology (Limitadong access sa teknolohiya):

o Hindi lahat ng tao ay may kakayahan na bumili ng mga kinakailangang
teknolohiya tulad ng smartphones, computer, at internet subscription.
Kaya’t para sa mga hindi kayang mag-invest sa mga ganitong kagamitan,
mawawala ang kanilang pagkakataon na magamit ang telehealth services.
 Initial cost ng infrastructure:
o Para sa mga healthcare institutions, may malaking gastos sa pag-install
at pag-maintain ng mga telehealth systems at tools. Kung hindi sapat ang
pondo para sa mga ospital, maaari itong magdulot ng delay sa
implementasyon ng mga telehealth services, na magiging hadlang sa
pagpapalaganap ng solusyong ito.

Buod ng mga Positibo at Negatibong Epekto ng Telehealth:

Positibo:

 Mas madaling access sa healthcare sa mga remote areas at rural zones.

 Cost-effective na paraan upang ma-access ang healthcare services.
 Regular monitoring ng chronic conditions na tumutulong sa mas mabilis na
pagtugon sa kalusugan ng pasyente.

Negatibo:

 Digital divide at technology illiteracy na humahadlang sa mga hindi kayang

gumamit ng teknolohiya.
 Healthcare worker burnout at pagkabigo sa pagtugon sa lahat ng pasyente.
 Maling impormasyon at self-medication na nagmumula sa sobrang
pagtangkilik sa online health resources.

Sa pag-aaral ng mga benepisyo at hamon ng telehealth, mahalaga na tugunan ang

mga negative aspects upang maging mas epektibo at pantay-pantay ang mga
benepisyo nito sa lahat ng sektor ng lipunan.

Narito ang mga telehealth transmission formats at kanilang mga clinical

applications sa mas simpleng wika:

1. Store-and-Forward Telehealth

 Ano ito?
Sa store-and-forward telehealth, ang mga data, larawan, o video mula sa
pasyente ay ipinapadala muna at susuriin later ng doktor o healthcare provider.
Hindi ito nangyayari nang live o real-time.
  Mga Clinical Applications:
o Pagpapadala ng mga larawan para sa pagsusuri: Halimbawa, kung
may nararamdamang rashes ang pasyente, maaari niyang kunan ito ng
larawan at ipadala sa dermatologist para masuri ito.
o Pagpapadala ng clinical data: Pwedeng ipadala ng pasyente ang mga
readings tulad ng blood pressure o blood sugar sa doktor para
makakuha ng feedback o adjustments sa treatment plan.

2. Real-Time (Interactive) Telehealth

 Ano ito?
Ang real-time telehealth ay
 nangyayari kapag ang pasyente at
 doktor ay nag-uusap nang live gamit ang video o telepono. Magkakaroon agad
ng feedback o payo ang pasyente.
 Mga Clinical Applications:
o Health advice sa emerhensiya: Kung may biglaang sintomas ang
pasyente, maaari siyang magtanong sa doktor gamit ang video o telepono
at makakuha ng payo agad.
o Pagkonsulta gamit ang video: Kung may ubo o sipon ang pasyente,
maaari niyang gamitin ang video call para kumonsulta sa doktor at
makakuha ng tamang payo.

3. Remote Monitoring (Telemonitoring o Remote Patient Monitoring)

 Ano ito?
Ang remote monitoring ay gumagamit ng mga health monitoring devices tulad
ng blood pressure cuff o glucose meter para masubaybayan ang kondisyon
ng pasyente at ipadala ang data sa doktor, kahit hindi siya pumunta sa klinika.
 Mga Clinical Applications:
o Pagsubaybay sa chronic diseases: Halimbawa, kung may hypertension
ang pasyente, maaaring magpadala siya ng readings ng blood pressure
gamit ang device at ito ay susuriin ng doktor.
o Post-surgery monitoring: Pagkatapos ng operasyon, ang pasyente ay
pwedeng magpadala ng updates tungkol sa kanyang kondisyon gamit ang
remote monitoring tools.

4. Telephony (Telepono-Based Telehealth)

 Ano ito?
Ang telephony ay ang paggamit ng telepono para magbigay ng konsultasyon o
follow-up na tawag sa pasyente. Hindi ito gumagamit ng video, kaya’t tawag lang
sa telepono.
 Mga Clinical Applications:
o Pagbibigay ng advice at guidance: Pwedeng magbigay ng mga medical
advice ang doktor sa pamamagitan ng telepono, tulad ng kung paano i-
manage ang isang simpleng sakit o sintomas.
o Telehealth sa malalayong lugar: Sa mga lugar na walang internet, ang
telepono ay isang magandang paraan para makakuha ng serbisyo sa
kalusugan.

5. mHealth (Mobile Health)

 Ano ito?
Ang mHealth ay ang paggamit ng mga mobile phones at health apps para
 mag-monitor ng kalusugan ng pasyente. Halimbawa, may mga apps na
tumutulong mag-track ng physical activity o blood pressure.
 Mga Clinical Applications:
o Monitoring ng kalusugan: Halimbawa, ang pasyente ay gumagamit ng
app para i-track ang kanyang blood sugar at ipadala ang data sa doktor.

o Paggamit
o ng wearable devices: Ang mga smartwatches ay maaaring mag-monitor
ng heart rate, sleep patterns, at iba pang health parameters at ipadala ito
sa healthcare provider.

Nonclinical Uses of Telehealth Technologies

 Pag-promote ng good health at disease prevention: Hindi lang diagnosis ang

gamit ng telehealth. Maaari rin itong gamitin para magbigay ng impormasyon at
edukasyon tungkol sa prevention ng mga sakit at healthy lifestyle.
o Halimbawa, maaaring gamitin ang telehealth para magbigay ng tips sa
healthy diet, exercise, at mental health support, para maiwasan ang
mga sakit tulad ng diabetes o hypertension.

Buod

Ang mga telehealth formats tulad ng store-and-forward, real-time video, remote

monitoring, telephony, at mHealth ay tumutulong sa pagpapabuti ng access sa
healthcare at pagsubaybay sa kalusugan ng pasyente. Ito ay isang magandang
solusyon, lalo na sa mga lugar na mahirap makapunta sa ospital o klinika.
Gayunpaman, may mga challenges pa rin tulad ng kakulangan sa access sa
teknolohiya at edukasyon sa mga gamit na ito.

TELENURSING

Ang telenursing ay ang paggamit ng teknolohiya para magbigay ng pangangalaga sa

mga pasyente nang hindi kinakailangang magtulungan nang personal. Sa pamamagitan
ng mga telecommunication tools, tulad ng video calls at online platforms, ang mga
nurse ay maaaring mag-monitor, magbigay ng advice, at magbigay ng iba pang mga
nursing services mula sa malayo. Ang telenursing ay hindi lang limitado sa simpleng
konsultasyon, kundi nagiging bahagi na rin ng mas malawak na telehealth services na
may layuning mapabuti ang pangangalaga sa kalusugan ng mga tao, lalo na sa mga
lugar na mahirap abutin o sa mga oras na hindi available ang mga healthcare providers.

Isang magandang halimbawa ng telenursing sa praktika ay ang National Telenursing

Center sa Massachusetts, na tumutulong sa mga remote sexual assault forensic
exams. Sa pamamagitan ng telenursing, ang mga nurse ay maaaring magbigay ng
guidance at mag-assist sa mga forensic examinations para sa mga biktima ng sexual
assault nang hindi na kailangang pumunta ang mga pasyente sa ospital o medical
facility. Sa ganitong paraan, napapabilis ang proseso at nabibigyan ng suporta ang mga
biktima sa isang sensitibong sitwasyon, habang tinutulungan pa ang mga healthcare
professionals sa mga mahihirap na sitwasyon.

Sa pangkalahatan, ang telenursing ay nagbibigay ng mas mabilis na access sa

pangangalaga, mas malaking support sa mga nurse at doktor, at nakakatulong sa
pag-address ng healthcare shortages, pati na rin sa mga pasyenteng may special
needs o nakakaranas ng emergency situations.
Applications of Telenursing in Home Care

Mas mabilis na matutugunan ng mga nurse ang pangangailangan ng pasyente gamit

ang telehealth. Sa pamamagitan ng telehealth, mas napapadali ang konsultasyon,
kaya’t agad nakakatanggap ng tulong ang pasyente. Bukod dito, nakakatulong din ang
telehealth sa pagpapabuti ng self-management skills ng mga pasyente, tulad ng pag-
aalaga sa kanilang kalusugan, pag-inom ng gamot, at pagsubaybay sa kanilang
kondisyon, kahit nasa bahay o ibang lugar.

Isa pang mahalagang bahagi ng telehealth ay ang pagpapalawak ng konsepto ng

“home care”. Hindi na ito limitado sa mga pasyente na tumatanggap ng pangangalaga
sa bahay, kundi pati na rin sa mga pasyente sa nursing homes, assisted living
facilities, at iba pang lugar na may long-term care. Sa tulong ng telehealth, napapadali
ang pag-access ng mga pasyente sa mga serbisyong pangkalusugan at naaalagaan pa
rin sila nang maayos, kahit na sa mga lugar na mahirap makakuha ng medikal na
serbisyo.

Narito ang mga telehealth patient populations at kung paano makikinabang ang
bawat isa sa mga ito:

1. Pasyente na may Chronic Diseases (Mahahabang Sakit)

 Sino sila?
Mga pasyente na may mga long-term na kondisyon tulad ng diabetes,
hypertension, heart disease, at hika.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Pagsubaybay ng kondisyon: Maaari nilang gamitin ang mga device
tulad ng blood pressure monitors o glucose meters para magpadala ng
mga resulta sa doktor, at mabigyan agad ng payo kung kailangan ng
adjustment sa treatment.
o Regular na konsultasyon: Ang mga pasyente ay pwedeng kumonsulta
sa doktor nang hindi kailangan ng madalas na pagpunta sa ospital.

2. At-Risk Populations (Mga Taong Mataas ang Panganib)

 Sino sila?
Mga taong may mataas na panganib para sa mga sakit tulad ng mga matatanda,
buntis, at may mga pre-existing na kondisyon.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Pag-iwas sa sakit: Ang telehealth ay makakatulong sa pagbibigay ng
mga preventive care o edukasyon sa kalusugan upang maiwasan ang
paglala ng mga kondisyon.
o Mas madaling access sa healthcare: Nakakatulong ito sa mga at-risk na
grupo na makuha ang kinakailangang medical advice nang hindi
lumalabas ng bahay o nang hindi na-expose sa panganib.

3. Isolated Patients (Mga Pasyenteng Nasa Malalayong Lugar)

 Sino sila?
Mga pasyente na nakatira sa mga lugar na mahirap makapunta sa ospital o
klinika.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Access sa mga espesyalista: Pwedeng mag-consult ang mga pasyente
na malayo sa mga doktor at espesyalista nang hindi na kailangang
magbiyahe.
 o Mas mabilis na pangangalaga: Hindi na kailangang mag-travel ng
malayo para makakuha ng pangangalaga sa kalusugan.

4. Incarcerated Patients (Mga Pasyenteng Nasa Kulungan)

 Sino sila?
Mga taong nasa bilangguan na nangangailangan ng healthcare services.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Mas mabilis na pag-access sa medikal na pangangalaga: Hindi na
kailangang dalhin sa ospital ang mga pasyente sa kulungan para sa
konsultasyon. Pwedeng gawin ito gamit ang telehealth.
o Mental health support: Ang mga pasyente sa kulungan ay madalas may
mental health issues, kaya’t makakatulong ang telehealth para sa kanilang
counseling at psychological support.

5. Hospitalized Patients (Mga Pasyenteng Nasa Ospital)

 Sino sila?
Mga pasyente na kasalukuyang nasa ospital, maaaring dahil sa operasyon o
malubhang kondisyon.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Remote monitoring: Pwedeng gamitin ang telehealth para sa
pagsubaybay ng mga vital signs ng pasyente kahit hindi siya personal na
binibisita ng mga doktor.
o Virtual consultations: Maaaring kumonsulta ang mga espesyalista mula
sa ibang ospital para magbigay ng karagdagang opinyon o payo sa
paggamot.

6. Emergency Response Situations (Mga Sitwasyong Pang-emerhensiya)

 Sino sila?
Mga pasyente na may mga biglaang sakit o aksidente tulad ng stroke, heart
attack, o aksidente.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Agad na gabay: Ang mga pasyente o kanilang pamilya ay maaaring
kumonsulta agad sa doktor gamit ang telehealth para malaman kung ano
ang dapat gawin bago dumating ang emergency responders.
o Remote triage: Matutulungan ang doktor na i-assess ang kalagayan ng
pasyente at magbigay ng mabilis na tulong o payo.

7. Concerned Patients and Families (Mga Pasyente at Pamilya na Nababahala)

 Sino sila?
Mga pamilya na nag-aalala sa kalusugan ng isang mahal sa buhay at nais ng
regular na updates.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Suporta sa pamilya: Maaaring sumali ang pamilya sa mga video
consultations para makakuha ng updates tungkol sa kalusugan ng
pasyente.
o Mabawasan ang stress: Pwedeng makipag-usap ang pamilya sa doktor
tungkol sa mga plano sa paggamot, kaya’t naiintindihan nila ang
kondisyon ng kanilang mahal sa buhay.
8. Assisted Living and Subacute Patients (Mga Pasyenteng Nasa Assisted Living o
Subacute Care)

 Sino sila?
Mga pasyente na nasa assisted living facilities o mga may karagdagang
pangangalaga pagkatapos ng malubhang karamdaman o operasyon.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Regular na pagsubaybay: Ang mga pasyente sa assisted living ay
maaaring subaybayan gamit ang telehealth para matutukan agad ang
kanilang kondisyon.
o Pagtuturo ng tamang pangangalaga: Makakatulong ang telehealth sa
pagpapalaganap ng tamang pangangalaga at pagpapayo sa mga
caregiver ng mga pasyente.

9. Employers and Wellness Programs (Mga Empleyado at Wellness Programs ng mga

Employer)

 Sino sila?
Mga empleyado at mga kumpanya na gumagamit ng telehealth para sa mga
programa sa kalusugan at wellness ng kanilang mga tauhan.
 Mga Benepisyo ng Telehealth:
o Maginhawang access sa medikal na serbisyo: Ang mga empleyado ay
maaaring mag-consult sa doktor gamit ang telehealth kahit nasa trabaho
sila o pagkatapos ng oras ng trabaho.
o Pag-promote ng kalusugan: Makakatulong ang mga wellness programs
sa pamamagitan ng mga health check-ups, mental health support, at mga
seminar na magpapalaganap ng healthy lifestyle sa mga empleyado.

Buod

Ang telehealth ay may malaking benepisyo para sa iba't ibang uri ng mga pasyente.
Mula sa mga pasyente na may chronic diseases hanggang sa mga emergency
situations, ang telehealth ay nagbibigay ng mas mabilis at mas madaling paraan para
makakuha ng pangangalaga, lalo na sa mga lugar na may limitadong access sa
healthcare. Makakatulong din ito sa pagpapabuti ng kalusugan ng mga pasyente at
pamilya sa pamamagitan ng regular na monitoring at pagbibigay ng health
education.