Toneelstuk
| Letterkunde |
|---|
| Vernaamste vorms |
| Kortverhaal · Novelle |
| Genres |
|
Drama · Epiek · Hygliteratuur Komedie · Liriek · Mito-poësis Nonsens · Ridderroman · Satire Tragedie · Tragikomedie |
| Media |
| Boek |
| Tegnieke |
| Prosa · Poësie |
| Geskiedenis en Lyste |
| Letterkunde / Poësie toekennings |
| Bespreking |
| Sosiologie · Tydskrifte |
'n Toneelstuk word geskryf deur 'n toneelskrywer of dramaturg en is 'n vorm van die letterkunde wat amper altyd uit dialoog tussen die karakters bestaan. Oor die algemeen is 'n toneelstuk bedoel om opgevoer te word, in plaas van net gelees te word. Baie mense en veral skoliere, sal egter toneelstukke slegs lees of bestudeer, veral meer klassieke toneelstukke soos dié van William Shakespeare. Dus kan die term "toneelstuk" gebruik word om na die geskrewe werke van die toneelskrywers of na die volledige verhoogopvoering te verwys.
Terminologie
[wysig | wysig bron]Die term "toneelstuk" kan of 'n algemene term wees, of dit kan meer spesifiek na 'n nie-musikale toneelstuk verwys. Soms is die term "reguit toneelstuk" gebruik in kontras met "musiekblyspel", wat verwys na 'n toneelstuk gebaseer op musiek, dans, en liedere wat gesing word deur die toneelstuk se karaters.
Die term "draaiboek" verwys na die geskrewe teks van die toneelstuk. Na die voorwerk, soos die titel en outeur, begin dit konvensioneel met 'n dramatis personae: 'n lys met elk van die hoofkarakters van die toneelstuk volgens naam, gevolg deur 'n kort karakterisering (bv., "Stephano, 'n dronk bediende".)
Vir 'n musikale toneelstuk (opera, ligte opera, of musiekblyspel) word die term "libretto" algemeen gebruik, in plaas van "draaiboek".
'n Toneelstuk is gewoonlik verdeel in Bedrywe, soortgelyk aan hoofstukke in 'n roman. 'n Kort toneelstuk kan slegs uit 'n enkele optree bestaan. Bedrywe is verder verdeel in tonele. Bedrywe is genommerd, en ook tonele; die toneelnommering begin weer om 1 vir elke volgende optree, so Bedryf 4, Toneel 3 kan gevolg word deur Bedryf 5, Toneel 1. Elke toneel is ingestel op 'n spesifieke plek, wat aan die begin van die toneel in die draaiboek aangedui word (e.g., "Toneel 1. Buite die sel van Prospero."). Om van plek te verander, moet u gewoonlik die teaterversiering ook verander, wat tyd vat – selfs al is dit net 'n geverfde agtergrond is – en kan slegs tussen tonele gedoen word.
Langs die teks wat deur die akteurs gepraat moet word, bevat 'n draaiboek "verhoogaanwysings". Die mees algemene tipe is vir die in- en uitstappie van akteurs, e.g. "[Exeunt Caliban, Stephano, en Trinculo.]" (Exeunt is die Latynse meervoud van uitgang, wat beteken "[hulle] vertrek".) Ander toneelaanwysings kan die wyse van aflewering van die teks aandui, soos "[Eenkant]" of "[Sing]",of om geluide aan te dui wat van die verhoog af vervaardig moet word, soos "[Donderweer]".