Pretor
Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Bu məqalə qaralama halındadır. |
|
Qədim Roma tarixi | ||
Senat və Roma xalqı | ||
| Dövrlər | ||
| Roma çarlığı | ||
| Roma Respublikası | ||
| Roma İmperiyası ( e. ə. 27 — 1453-cü illər) | ||
|
| ||
| Respublika konstitusiyası | ||
| ||
| Magistratlar | ||
|
| ||
| Fövqəladə magistratlar | ||
|
| ||
| Titullar | ||
| ||
| Sülalələr | ||
| ||
| Əhali, inzibati və sosial tərkib | ||
| ||
| Qədim Romada hüquq | ||
| ||
Pretor (lat. praetor, lat. prae-ire — irəlidə getmək, idarə etmək) — Qədim Romada dövlət vəzifəsi. Tarixi dövrlərdən asılı olaraq bu vəzifənin məzmunu və funksiyası müxtəlif olmuşdur. İlkin respublika dövründə iki ali magistrat — konsul və diktator pretor adlandırılırdı. E.ə. 367-ci ildə Litsini-Seksti qanunlarına görə ali dövlət vəzifəsi konsul, ondan sonrakı ikinci dərəcəli vəzifə pretor adlandırılırdı və onun əsas səlahiyyətlərinə ancaq vətəndaşların işlərinə baxan şəhər məhkəməsi daxil idi. Konsul olmadıqda ali hakimiyyət onun səlahiyyətinə keçmiş olurdu.
E.ə. 242-ci ildən başlayaraq iki pretor seçilməyə başlanılır:Roma vətəndaşları arasındakı məhkəmə işlərinə rəhbərlik üçün, şəhər pretoru (lat. Praetor urbanus) və vətəndaş olmayan, gəlmə sakinlər üçün, eləcə də onlarla vətəndaşlar arasındakı məhkəmə işlərinə rəhbərlik üçün pretor (lat. Praetor peregrinus).
Sullanın zamanında pretorların sayı səkkizə, Sezarın vaxtında isə on altıya, imperiya dövründə isə on səkkizə çatmış olmuşdur.