Tremolit

Tremolit
Ümumi məlumatlar
Kateqoriya	Mineral
Formul (təkrarlanan vahid)	☐Ca₂Mg₅Si₈O₂₂(OH)₂
Strunz təsnifatı	VIII/D.05b
Xüsusiyyətləri
Zolaq rəngi	ağ
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tremolit Ca₂Mg₅ (OH,F)₂ [Si₄O₁₁]₂  — monoklinik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.

Növ müxtəliflikləri

Xromlu tremolit, manqantremolit, bissolit – mineralın asbestəoxşar naziklifli və nefrit – gizlikristallik əmələgəlmələri.

Xassələri

Rəng – ağ, sədəfi-boz, müxtəlif çalarlı yaşıl, qəhvəyi; Mineralın cizgisinin rəngi – rəngsiz, yaşılımtıl - ağ;  Parıltı – şüşə, tutqun (nefritin), ipəyi (asbestin); Şəffaflıq – işığı keçirəndən qeyri-şəffafadək; Sıxlıq – 2,9-3,0; Sərtlik – 5,5-6; Kövrəkdir; Ayrılma – {110} üzrə 56° bucaq altında mükəmməl, {010} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – pilləli, qabıqlı (nefritdə), tikanlı (asbestdə, nefritdə); Morfologiya – kristallar: uzunprizmatik, iynəvari, bəzən tük şəkilli, İkiləşmə: polisintetik; Mineral aqreqatları: şüalı, lifli, çubuq- və keçəvari, sıx.

Mənşəyi və yayılması

Karbonat süxurlarının və hiperbazitlərin regional metamorfizminin erkən mərhələsinin səciyyəvi mineralıdır. Kontakt-metamorfik süxurların əsas minerallarından biridir. Mərmərləşmiş əhəngdaşlarında, kristallik şistlərdə, alp tipli damarlarda, roqoviklərdə, nadir hallarda kolçedan yataqlarında qeyd edilir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: talk, kalsit, dolomit, xlorit, epidot, qlaukofan, serpentin. Mineralın tapıldığı yerlər:  Saxa Respublikasında Aldan rayonu, cənub-qərbi Pribaykalyedə Slydyanka yatağı, Cənubi Uralda Sanarka və Kamenka çay dərələri (Rusiya); Kampolunqo (İsveçrə) və b.  Azərbaycanda Kiçik Qafqaz ofiolit qurşağının hiperbazitlərində və Daşkəsən rayonunun mərmərləşmiş əhəngdaşlarında, Konqur-Alangöz intruzivinin cənub-qərb hissəsinin kontakt oreolunda qeyd olunur. Lev nefritoid (nefritin paralel-lifli növ müxtəlifliyi) yatağı və Kilsəli təzahürü Kəlbəcər rayonunun, Narzanlı yatağı isə Laçın rayonunun serpentinitlərində yerləşir.

Tətbiqi

Nefrit yarımqiymətli daşdır. Nefritoiddən məmulat daşı kimi, bəzən həm də müxtəlif bəzək əşyalarının hazırlanmasında istifadə edilir. Tremolit-asbest – bissolit oda-, turşuya- və qələviyədavamlı mühüm material olub, sənayenin bir çox sahələrində geniş tətbiq olunur.

Mənbə

• Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.

Xarici keçidlər

• THE MINERAL TREMOLITE