Jump to content

Yin asin yang

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Yin asin yang
An simbolong yin asin yang, na kun saen an itom nagrerepresentar sa yin asin an puti nagrerepresentar sa yang
Pangaran na Intsik
Tradisyonal na Intsik陰陽
Pinasimpling Intsik阴阳
Pangaran na Bietnames
Bietnamesâm dương
Hán-Nôm陰陽
Pangaran na Koreano
Hangul음양
Hanja陰陽
Pangaran na Mongolyano
Silirikong Mongolyanoарга билиг / арга билэг ("arga bilig/bileg", meaning "method of knowledge/wisdom")
Iskriptong Mongolyano ᠡ‍ᠠ‍᠊ᠷ᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠪᠢ᠊ᠯ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ / ᠠᠷᠭ᠎ᠠ ᠪᠢᠯᠢᠭ
Pangaran na Hapones
Kanji陰陽
Hiraganaいんよう, おんよう, おんみょう

An yin asin yang iyo an sarong konseptong pilosopikong Intsik na naglaladawan kan kabaliktaran alagad may relasyon na pwersa. Sa kosmolohiyang Intsik, an uniberso nalalang gikan sa sarong pangenot na kariribokan sa materyal na enerhiya, na inorganisar sa mga siklo nin yin asin yang asin nabibilog na magin mga bagay asin buhay. An Yin iyo an pag-resibe asin an yang iyo an aktibong prinsipyo, nahihiling sa gabos na porma nin pagbabago asin pagkakaiba arog kan taonan na siklo (taglipot asin tig-init), an tanawon (sa amihanan na nakaatubang na limpoy asin sa habagatan nakaatubang na liwanag), sekswal na pagdodorog (babae asin lalaki), an paghaman kan mga lalaki sagkod babayi bilang mga karakter asin sosyopolitikal na historya (masamok asin orden).[1]

Si Taiji o Tai chi sarong terminong Intsik na kosmolohiko para sa "Supreme Ultimo" estado nin daing kaagid na absoluto asin daing kasagkoran na potensyal, an pagkasararo bago an dualidad, na kun saen an yin asin yang naggikan. Ikakokomparar iyan sa daan nang wuji. Sa kosmolohiya manongod sa yin asin yang, an materyal na enerhiya, na linalang mismo kan unibersong ini hale, inaapod man na qi. Tinutubod na an organisasyon nin qi sa kosmolohiyang ini nin yin asin yang nagporma nin dakul na bagay.[2] Kaiba sa mga pormang ini iyo an mga tawo. An dakol na natural na dualidad (arog baga nin liwanag asin diklom, kalayo asin tubig, pagpahiwas asin pagpiot) ibinibilang na pisikal na mga kapahayagan kan dualidad na isinisimbolo kan yin asin yang. An dualidad na ini yaon sa ginikanan kan dakol na klasikong Intsik na siyensya asin pilosopiya, siring man sa pagigin pangenot na giya kan tradisyonal na medisinang Intsik, asin an prinsipal na prinsipyo nin laen - laen na klase nin martial arts asin ehersisyo nin Intsik, arog baga kan baguazhang, taijiquan (tai chi chuan), asin qigong (Chi Kung), siring man mahihiling sa mga pahina kan I Ching.[3]

An ideya dapit sa dualidad manonompongan sa dakol na lugar, arog baga kan Communities of Practice. An terminong "dualistiko-monismo" o diyalektong monismo ginibong kataga sa pagprobar na maipahayag an mabungang paradox na ini nin durungan na pagkasararo asin dualidad. An Yin asin yang pwedeng pag-isipon bilang komplemento (imbes na kalaban) na mga pwersa na nagheheras sa pagbilog nin sarong dinamikong sistema na kun saen an bilog mas dakula kisa sa tiripon na parte.[4] Segun sa pilosopiyang ini, an gabos na bagay pareho may yin asin yang aspekto (halimbawa, an anino dai pwedeng mag - eksister na mayo nin liwanag). Arin man sa duwang pangenot na aspekto an tibaad mas makosog na mahayag sa sarong partikular na bagay, depende sa basehan kan obserbasyon. An yin yang (i.e. taijitu symbol) nagpapahiling nin pagkabalanse kan duwang magkabaliktadan na parte na may magkabaliktad na elemento sa kada kabtang.

Sa mga metapisikang Taoista, magkalain an marahay asin maraot, kaiba an iba pang mga paghuhukom sa moral, an pakarisa, bakong tunay; Kaya, an duon nin yin asin yang bilog na dai mababanga. Sa etika nin Confucianismo sa ibong na lado, orog na sa pilosopiya ni Dong Zhongshu (c. Ika-2ng siglo BC), sarong moral na dingkilan an nakatakod sa ideya nin yin asin yang.[5]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ Feuchtwang, Stephan (2016). Religions in the Modern World: Traditions and Transformations. New York: Routledge. p. 150. ISBN 978-0415858816. 
  2. ↑ Feuchtwang, Sephan. "Chinese Religions." Religions in the Modern World: Traditions and Transformations, Third ed., Routledge, 2016, pp. 150–151.
  3. ↑ Porkert (1974). The Theoretical Foundations of Chinese MedicineFree registration required. MIT Press. ISBN 0262160587. 
  4. ↑ Georges Ohsawa (1976). The Unique Principle. ISBN 978-0918860170 – via Google Books. 
  5. ↑ Taylor Latener, Rodney Leon (2005). The Illustrated Encyclopedia of Confucianism. 2. New York: Rosen Publishing Group. p. 869. ISBN 978-0823940790. 
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Yin_asin_yang&oldid=241592"