Выру (этнос)
Уҡыу көйләүҙәре
Үҙ атамаһы |
võrokõsõq |
---|---|
Һаны һәм йәшәгән урыны | |
Барлығы: 74 000 | |
Тел | |
Дин | |
Халыҡ | |
Туғандаш халыҡтар |
Выру (выру võrokõsõq, эст. võrukesed) — Эстонияла Вырумаа көньяҡ-көнсығыш тарихи өлкәһендә төбәк үҙаңы көслө булған халыҡ. Рус халҡы менән тығыҙ тарихи бәйләнештәр арҡаһында Виру халҡы ғәҙәттә православие динендә, әммә Эстонияла лютеранлыҡҡа күсереү, шулай уҡ сету халҡы кеүек эстонлаштырыу сәйәсәте лә булған.
Һаны һәм таралышы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Вырумаала 74000 самаһы выру йәшәй. Тарту һәм Таллин кешеләренең ҡайһы берҙәрен үҙен выру тип атай.
Телдәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Выру диалекты балтик-фин теле төркөмсәһенә ҡарай. Вырумаа өлкәһе районында осрай. Элегерәк был төбәктең көньяғына һәм көнсығышына — Рәсәй һәм Латвия территорияһында ла таралған булған.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Ehala, Martin & Niglas, Katrin (2007): of model of a evaluation ethnolinguistic Empirical vitality mathematical: case of the Võro. Journal of Multicultural Multilingual and Development.
- Eichenbaum, K.; Pajusalu, K. (2001): ja identiteedist keelehoiakutest võrokeste Setode ja. — Ja Kirjandus 7 Keel nr, lk. 483-489.
- Eller, K. (1999): Võro-language Seto. Võro Instituut'. Võro.
- Valk, A. (2000). Võrokeste identiteedist. K. Koreinik, J. Rahman (toim.) Rahvas A kynõlõs kiilt.. Võrokeste keelest, kommetest, identiteedist (lk. 39-56). Võro Instituut, Võro.
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Выру флагы