Рэгент
Выгляд
Рэгенцтва (ад лац.: regens, «кіруючы») — у манархічных дзяржавах дачаснік замест манарха (пры маленстве, хваробе дзеючага манарха). Рэгент таксама прызначаўся пры немагчымасці манарха выконваць свае абавязкі, яго адсутнасці, або калі род манарха прыпаніўся.
Рэгенты ў Еўрапейскай гісторыі
[правіць | правіць зыходнік]Іспанія
[правіць | правіць зыходнік]- Марыя Крысціна Старэйшая — падчас маленства сваёй дачкі Ізабелы II з 1833 па 1840.
- Марыя Крысціна Малодшая — падчас маленства свайго сына Альфонса XIII з 1886 па 1902.
Францыя
[правіць | правіць зыходнік]- Ганна Кіеўская — падчас маленства Філіпа I;
- Бланка Кастыльская — падчас маленства Людовіка IX;
- Кацярына Медычы — падчас маленства Карла IX і часова пасля яго смерці да вяртання з Рэчы Паспалітай Генрыха III;
- Марыя Медычы — падчас маленства Людовіка XIII;
- Ганна Аўстрыйская — падчас маленства Людовіка XIV;
- Герцаг Філіп II Арлеанскі — падчас маленства Людовіка XV.
Англія
[правіць | правіць зыходнік]- У перыяд маленства Генрыха VI (1422-1430-я) лордам-пратэктарам Англіі быў яго дзядзька Хамфры Ланкастэрскі, герцаг Глостэр, а рэгентам Францыі (Стагадовая вайна) — іншы дзядзька Джон Ланкастэрскі, герцаг Бедфард.
- Пасля смерці Эдуарда IV пры яго малалетнім сыне Эдуардзе V (1483) лордам-пратэктарам Англіі быў яго дзядзька Рычард, герцаг Глостэр, неўзабаве які зрушыў пляменніка і каранаваўся як Рычард III.
- У валадаранне малалетняга караля Эдуарда VI (1537—1553, кароль з 1547), лордам-пратэктарам быў спачатку Эдуард Сеймур, 1-ы герцаг Сомерсет, дзядзька караля па маці. Пасля яго звяржэння ў 1549 лорд-пратэктар афіцыйна больш не прызначаўся. Фактычна рэгентам быў Джон Дадлі, граф Уорык (з 1551 года — герцаг Нартумберленд).
- У 1811—1820 (эпоха Рэгенцтва) — па прычыне ўтрапёнасці караля Георга III рэгентам быў яго сын, будучы Георг IV.
Венгрыя
[правіць | правіць зыходнік]Міклаш Хорці — у 1920—1944 гадах рэгент Венгрыі, якое з'яўлялася каралеўствам без караля.
Фінляндыя
[правіць | правіць зыходнік]- Пер Эвінд Свінхувуд, Карл Густаў Эміль Манергейм у 1918—1919 гг.