anezhañ

Brezhoneg

Etimologiezh

→ Etimologiezh da glokaat (Ouzhpennañ)

Furm araogenn

Gour	Furm
U1	ac'hanon
U2	ac'hanout
U3g	anezhañ
U3b	anezhi
L1	ac'hanomp
L2	ac'hanoc'h
L3	anezho, anezhe
D	ac'hanor

anezhañ /aˈneːzã/

Furm an araogenn a, eus, displeget en trede gour unan gourel implijet evel renadenn eeun :
- diskuliañ un den : diskuliañ anezhañ
  - Anez em bije diskuilhet anezhañ diouzhtu d'an archerien. — (Klaoda ar Prad, Marvailhou ar Vretoned e-tal an tan, Sant-Brieg, 1907, p. 97.)
- gervel un den : gervel anezhañ
  - Aliañ a eure heritourien Pêr da lakaat ar Sant da laer, ha da c’helver anezhañ dirak ar Justis en ur lavaret n’en doa biskoazh paeet an tamm leve en doa staget ouzh e iliz. — (Gabriel Morvan, Buez ar Zent, Brest, 1894, p. 320.)
- laerezh un den : laerezh anezhañ
  - E gwirionez, ar pezh a ran n'eo ket brav... Kemer a ran un dra fiziet ennon gant va mestr, laerezh a ran anezhañ en ur laerezh e vignon. — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 6.)
- reiñ an dour: reiñ anezhañ:
  - Lavaret e vez n'eo ket mat lezel an dour da heoliañ a-raok reiñ anezhañ d'al loened. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 216.)
- respont un den : respont anezhañ
  - Koad a-us dezhañ, koad dindanañ, koad tro-dro dezhañ, kaer en devez hopal, den ne respont anezhañ ? - Ar person er gador sarmon. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Troisième Partie, 1974, p. 329.)
tremen un den : tremen anezhañ
- Tremen a rae anezhañ, bep ma c'h ae, dindan fri hemañ ha henhont en ur lavaret gant ur vouezh truezus-meurbet : Vit an anaon ! Piv en deus devosion 'vit an anaon ! — (Anatol ar Braz, lakaet e brezhoneg gant Erwan ar Moal, Mojenn an Ankou, Mouladurioù Hor Yezh, 1986, p. 30.)
A verk ar perc'hennañ pa gomzer eus traoù dreist-holl)
- Hini sant Jozeb, eus Priel, ruz-tan hag aour, ken tev ha ken hir an troad anezhañ ha gwern ur gobar, a oa lorc'h ar barrez. — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 52.)
A verk ar renadenn ameeun :
gant ar verb komz : komz anezhañ

gant ar verb lavarout eus den pe dra, ober eus den pe dra:
- Ha da zervezh pesketa, petra leverez din anezhañ ? — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 8.)
- Ur goaf a leverer anezhañ. — (Lez-Breizh, er Barzhaz Breizh.)
gant ar verb ober (eus den pe dra) :
- Kloareg Lamour 'reer anezhañ. — (Gwerz Markiz Trezegidi e-barzh Kanaouennoù Pobl, 1950.)
- Lell a vez graet anezhañ. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 49.)
Gant ober goap (renadenn araogennel d'an anv goap):
- Marteze e kredas e oa an holl dud-se oc'h ober goap anezhañ ? — (Jakez Konan, Lannevern e kañv ha danevelloù all, Al Liamm, 1980, p. 26.)
E-lec'h ar verb bezañ:
- Bremañ, setu ur paotr brav anezhañ, hep gwenneg en e c'hodell da gaout an disterañ tamm da derriñ e naon. MABL 59
- Un tamm arsodig a oa anezhañ. — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 504.)
- ... ar paour kaez a zo anezañ. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 75.)
- Ar barner ne oa ket ur paotr sot anezhañ. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 281.)

Skriturioù all

anezañ e KLT.

Deveradoù