Abdul Hamid II
| Abdul Hamid II | |
|---|---|
| Sultan Osmanskog Carstva | |
| Vladavina | 31. august 1876 - 27. april 1909. |
| Prethodnik | Murat V |
| Nasljednik | Mehmed V |
| Supružnik | Nazikeda Kadinefendi Safinaz Nurefzun Kadinefendi Bedrifelek Kadinefendi Bijdar Kadinefendi |
| Rođenje | 21. septembar 1842. Topkapi palata, Istanbul |
| Smrt | 10. februar 1918 (75 godina) Bejlerbeji palata, Istanbul |
Abdul Hamid II (osmanski turski: عبد الحميد ثانی, `Abdü’l-Ḥamīd-i sânî; turski: İkinci Abdülhamit; 21. septembar 1842 – 10. februar 1918) bio je sultan Osmanskog Carstva od 1876. do 1909.[1][2] Bio je posljednji sultan koji je imao autokratsku kontrolu nad carstvom. Tokom njegove vladavine došlo je do pada moći i obima Osmanskog Carstva. Kako bi zaštitio državu proglasio je prvi osmanski ustav 1876, što je bio znak progresivnog razmišljanja koji je obilježio njegovu ranu vladavinu. Nakon pritiskanja parlamenta na rat sa Rusijom kojem se protivio, Abdul Hamid II je suspendovao osmanlski ustav i parlament 1878. i započeo apsolutnu vlast, završavajući time prvo ustavno doba Osmanskog Carstva.
Nakon uklanjanja Abdul Hamida II sa prijestolja 1909. godine tokom Mladoturske revolucije, većina osmanlijskih građana je podržala povratak ustavne vladavine nakon tri desetljeća. Uprkos svom konzervativizmu i despotskoj vladavini, tokom njegove vladavine došlo je do modernizacije Osmanskog Carstva. To uključuje reformu birokratije, proširenje željeznice u Rumeliji i Anadoliji te izgradnja željeznice do Bagdada i Hedžaza, osnivanje sistema registracije stanovništva, osnivanje prvih modernih škola 1898, reorganizovanje Ministarstva pravde i razvijanje telegrafskih sistema.
Vladavina
[uredi | uredi izvor]Abdul Hamid II sultanom postaje 31. augusta 1876. godine poslije smjene mentalno nesposobnog brata Murata V, a naslijedio je financijski bankrotiranu državu kojoj prijeti pobuna u današnjim Bosni i Hercegovini potpomognuta od Srbije, Crne Gore i Rusije. Rat koji počinje sljedeću godinu je totalna katastrofa. Mirovnim sporazumom koji je dogovoren na Berlinskom kongresu, Rumunija postaje u stvarnosti nezavisna. Srbija dobija Niš i potvrdu nezavisnosti, a slično prolazi i Crna Gora. Bosna i Hercegovina postaje osmanlijski teritorij pod okupacijom Austrije. Za poslove posredovanja pri sklapanju ovog sporazuma Velika Britanija zahtjeva i dobija Kipar. Sudbinu sličnu Bosni uskoro dobija i Egipat koji je također još uvijek formalno teritorij Turske, ali od 1882. godine pod Britanskom okupacijom.
Godine 1885. Bugarska i formalno proglašava nezavisnost. Turska u nemogućnosti reagiranja ništa ne poduzima dok Srbija objavljuje rat novonastaloj državnoj tvorevini. Posljedica tog rata je totalni srpski poraz. Samo strah od nastanka slavenskog carstva spašava Srbiju kada Austrija uputi ultimatum Bugarskoj. Nemogućnost proširenja na zapad rezultira Bugarskim širenjem na jug 1899. kada joj se priključuje istočna Rumelija. Dvije godine ranije Grčka uz podršku zapadnih sila vrši aneksiju turske Krete.
Ti stalni gubici teritorija koju su podržavale Rusija, Velika Britanija i Francuska rezultira odlukom Abdul Hamida II da veže sudbinu svoje države s Njemačkom, a takvu politiku neće napuštati sve do kraja Osmanskog Carstva.
Negova odluka je da odbije oprost polovine državnog duga u zamjenu za dopuštenje Židovima da se nasele u Palestini.
Nezadovoljstvo općom državnom situacijom dovodi do njegovog svrgavanja 27. aprila 1909. Naslijedio ga je brat Mehmed V koji će državu uvesti u Prvi svjetski rat.
Nakon svrgavanja do Balkanskih ratova živi u Solunu nakon čega se zbog straha od neprijateljskog zarobljavanja preseljava u Istanbul.
Za vrijeme vladavine Abdul Hamida II usvojen je grb Osmanskog Carstva.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "OTTOMAN WEB SITE - ABDULHAMID II". www.osmanli700.gen.tr. Pristupljeno 27. 3. 2016.
- ^ "Abdulhamid II | Ottoman sultan". Encyclopedia Britannica. Pristupljeno 27. 3. 2016.
| Prethodi: | Vladar Osmanskog Carstva (1876. - 1909.) | Slijedi: |
| Murat V | Mehmed V |