Uzengija (anatomija)
| Uzengija (Stapes) | |
|---|---|
Izgled uzengije: (A) – Čeoni (B)– Odozdo | |
| Detalji | |
| Prekursor | 2. škržni luk |
| Artikulacije | Nakovanjskouzengijski zglob |
| Identifikatori | |
| MeSH | D013199 |
| TA98 | A15.3.02.033 |
| TA2 | 895 |
| FMA | 52751 |
| Anatomska terminologija | |
Uzengija ili stremen (lat. stapes) je mala kost u srednjem uhu ljudi i drugih sisara. Uključena je u sprovođenje zvučnih vibracija u unutrašnje uho. To je mala kost u obliku uzengije (po kojoj je imenovana). Primljene zvučne (mehaničke) vibracije od nakovnja, prenosi na ovalno okno, koje je medijalno. Uzengija je najmanja i najlakša kost u ljudskom tijelu, a imenovana je zbog svoje sličnosti sa pravom uzengijom (koja ide uz sedlo za jahanje).[1][2][3]
Struktura
[uredi | uredi izvor]Uzengija je je treća u slijedu od tri slušne koščice u srednjem uhu. Ona počiva na ovalnom oknu, sa kojim je povezana prstenastim ligamentom. Uzengija ima bazu koščice, na ovalnom oknu, kao i glavu koja se zglobljava sa nakovnjem. Povezani su sa prednjim i zadnjim nastavcima
Razvoj
[uredi | uredi izvor]Uzengija se razvija od drugog ždrijennog luka, tokom šeste do osme sedmice embrionskog života. Centralna uzengijska šupljina je prokrvljena prisustvom embrionske uzengijske arterije, koja se kasnije degradira.
Ostale životinje
[uredi | uredi izvor]Uzengija je jedna od tri slušnje koščice sisara. Kod ostalih četveronožnih životinja, homogn kost uzengije obično se naziva kolumela. Međutim, u gmizavaca mogu se koristiti oba termina. U riba, homologna kost se zove hiomandibula i dio je škržnog luka, podržavajući bilo odušak ili vilice, u zavisnosti od vrste. Ekvivalenti u vodozemaca su parovi medijalnih plektera.
Funkcija
[uredi | uredi izvor]Smještena između nakovnja i unutrašnjeg uha, uzengija prenosi zvučne vibracije iz nakovnja u ovalno okno, membranu koja pokriva otvor unutrašnjeg uha. Uzengiju stabilizira i uzengijski mišič, koji se nadražuje nervnim vlaknima facijalisa. [4][5]
Klinički značaj
[uredi | uredi izvor]Otoskleroza je kongenitalna ili spontana pojava bolesti koju karakterizira abnormalno remodeliranje kosti u unutrašnjem uhu. Često uzrokuje da se uzengija pridržava za ovalno okno, što otežava njenu sposobnost da provodi zvučna treperenja, što je uzrok provodne gluhoće. Klinička otoskleroza se javlje u oko 1% ljudi, iako je češća u obliku koji ne uzrokuju uočljiv gubitak sluha. Otoskleroza je češće kod osoba mladih uzrasta i žena. Dva uobičajena tretmana su stapedektomija, hirurško uklanjanje uzengijke i zamjena veštačkom protezom, i stvaranjem malog otvora u podnožju uzengije, a zatim umetanje veštačke proteze u tu rupu.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Korene Z., Hadžiselimović R., Maslić E. (2001). Biologija 8. Sarajevo: Svjetlost. ISBN 9958-10-396-6.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2004). Biologija 1. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-686-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Romer A. S., Parsons T. S. (1977). The Vertebrate Body. Philadelphia, PA: Holt-Saunders International. ISBN 0-03-910284-X.
- ^ Drake R., Vogl A. W., Mitchell A.W. M. (2014). Gray's anatomy for students (3 izd.). Philadelphia, Pa: Elsevier. ISBN 9780702051319.CS1 održavanje: upotreba parametra authors (link)