Visla
| Visla | |
|---|---|
| Države | |
| Dužina | 1.047 km |
| Izvor | Jug Poljske, Barania gora |
| NV izvora | 1.106 m |
| Ušće | u blizini grada Gdanjska, Baltičko more |
| Sliv | Baltički |
| Prosječni protok | 1.080 m3/s na ušću |
| Površina sliva | 194.424 km2 km2 |
Visla (pol. Wisła) je najduža poljska rijeka i jedna od najdužih u istočnoj Evropi. S ukupnom dužinom od 1.047 km najduža je rijeka Poljske i 9. najduža rijeka u Evropi.[1][2] Izvire na jugu Poljske, ispod 1200 m visoke Barania gore, a ulijeva se u Gdanjski zaliv, u Baltičko more. Najvećim dijelom protječe kroz poljsku ravnicu.
Prolazi kroz nekoliko velikih poljskih gradova: Kraków, Varšavu, Gdańsk i kroz neke manje gradove. Slivno područje Visle ima površinu od 194.424 km2, od čega je 168.699 km2 na teritoriji Poljske,[3] a ostatak se nalazi u susjednim državama: Ukrajini, Bjelorusiji i Slovačkoj. Visla teče od juga prema sjeveru tako da dijeli Poljsku na istočni i zapadni dio.
Značenje naziva
[uredi | uredi izvor]Visla se pod ovim nazivom prvi put spominje u spisima Plinija 77. godine. Deminutivni nastavak -la često se koristi u mnogim indoevropskim jezičkim skupinama za nazive rijeka. Kad govori o Visli, Ptolomej koristi grčku riječ "Ouistoula", dok se u mnogim drugim historijskim izvorima ova rijeka naziva i "Istula". Međutim, današnji naziv vjerovatno potječe od Jordaneska, koji koristi termin "Viscla".
Sliv i tok
[uredi | uredi izvor]Tok rijeke Wisłe se može podijeliti na tri dijela: gornji tok, od njenog izvora do grada Sandomirca, srednji tok, od Sandomirca do područja gdje se u nju ulijevaju rijeke Nareu i Bug, i donji tok koji se proteže do sjevera gdje Visla pravi deltu pri ušću u Baltičko more. Sliv obuhvata 194.424 km2 a njegova prosječna visina je 270 m. Osim toga, većina sliva (55%) nalazi se na visinama od 100 do 200 m. Najviša tačka u slivu Visle nalazi se na 2.655 m (vrh Gerlah u Tatrama).
Delta
[uredi | uredi izvor]Visla pri svom ušću u Baltičko more kod grada Biala Gori tvori deltu naziva Żulawy Wislane, široku i do 50 km. Delta se cijepa na 2 glavne grane: Leniwka (lijevo) i Nogat (desno) te još nekoliko sporednih.
Pritoke
[uredi | uredi izvor]|
Desne: |
Lijeve: |
|
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Vistula River". pomorskie.travel. Arhivirano s originala, 13. 8. 2018. Pristupljeno 11. 7. 2019.
- ^ "10 Longest Rivers In Europe". ArrestedWorld (jezik: engleski). Arhivirano s originala, 27. 10. 2020. Pristupljeno 29. 10. 2020.
- ^ Statistical Yearbook of the Republic of Poland 2017, Statistics Poland, p. 85-86
- ^ Jerzy S. Majewski (29. 4. 2004). "Most Zygmunta Augusta". miasta.gazeta.pl. Pristupljeno 11. 7. 2019.
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1623/hysj.51.5.799 Arhivirano 17. 11. 2021. na Wayback Machine Historija poplava rijeke Visle (Hydrological Sciences Journal)