Εκρωσισμός των Πολωνών κατά τη διάρκεια των διαμελισμών

Δύο τεύχη του ίδιου δημοφιλούς βιβλίου προσευχής, Auksa altorius («Χρυσός Βωμός»). Το αριστερό ήταν παράνομο γιατί ήταν τυπωμένο με λιθουανικό αλφάβητο. Αυτό στα δεξιά ήταν νόμιμο και πληρώθηκε από την κυβέρνηση.

Ο εκρωσισμός των Πολωνών (πολωνικά: rusyfikacja Polaków w okresie zaborów, ρωσικά: Русификация Польшы‎‎) ήταν μια έντονη διαδικασία εκρωσισμού, ειδικά στο πλαίσιο της διαμελισμένης Πολωνίας, όταν το ρωσικό κράτος είχε στόχο να αποεθνικοποιήσει τους Πολωνούς μέσω της σταδιακής επιβολής της γλώσσας, του πολιτισμού, των τεχνών, της ορθόδοξης θρησκείας και των ρωσικών πρακτικών. Ο πιο δυναμικός εκρωσισμός επιβλήθηκε στα παιδιά, λόγω της κακής γνώσης του πολωνικού πολιτισμού και γλώσσας.

Ιστορία

Η αποφασιστικότητα του Μεγάλου Δούκα Κωνσταντίνου Πάβλοβιτς της Ρωσίας και η παραβίαση του Συντάγματος του Βασιλείου της Πολωνίας, μαζί με την άνοδο των μυστικών εταιρειών, οδήγησαν στη Νοεμβριανή Εξέγερση (1830-1831). Η εντατικοποίηση του εκρωσισμού σημειώθηκε μετά την αποτυχία της προαναφερθείσας εξέγερσης, που οδήγησε στην κατάργηση του Συντάγματος του 1815 (παροχή εθνικής αυτονομίας στο Βασίλειο της Πολωνίας). Το 1832, με την εφαρμογή του Οργανικού Καταστατικού του Βασιλείου της Πολωνίας, το Σέιμ εκκαθαρίστηκε μαζί με τις ένοπλες δυνάμεις του Βασιλείου, οι ρωσικοί θεσμοί και ο νόμος εφαρμόστηκε και οποιοσδήποτε είχε βοηθήσει στη Νοεμβριανή Εξέγερση του κατασχέθηκε η περιουσία.

Ο στρατιωτικός νόμος εφαρμόστηκε το 1833. Όλες οι αποφάσεις λήφθηκαν από τους Ρώσους στρατιωτικούς αρχηγούς και τον Αντιβασιλέα, Ιβάν Πασκέβιτς. Το διατηρηθέν Συμβούλιο της Επικρατείας (μέχρι το 1914) είχε ρωσική πλειοψηφία. Σταδιακά, οι περισσότερες πτυχές της κοινωνίας υπάγονταν στην κεντρική εξουσία στην Αγία Πετρούπολη. Το Πανεπιστήμιο του Βίλνιους, το Λύκειο του Κσεμιένιετς και άλλα πολωνικά σχολεία εκκαθαρίστηκαν.

Το ρωσικό νομισματικό σύστημα εφαρμόστηκε το 1841, ακολουθούμενο από τον ρωσικό κώδικα δικαίου το 1847. Η επόμενη κίνηση προς τα εμπρός ήταν η υποταγή του Βασιλείου της Πολωνίας στον Ρώσο Αντιβασιλέα, Ιβάν Πασκέβιτς. Το 1837, τα πολωνικά βοεβοδάτα, που αποτελούσαν τη διοικητική διαίρεση του Βασιλείου, μετονομάστηκαν σε κυβερνεία, αντανακλώντας το ρωσικό αυτοκρατορικό μοντέλο.

Πρόσοψη του Παλατιού του Στάσιτς, όπου μετά το 1893 στήθηκε το Τσέρκβα της Αγίας Τατιάνας της Ρώμης, με βυζαντινό-ρωσικό στυλ, που αναδεικνύει το αρχιτεκτονικό στοιχείο του εκρωσισμού στη Βαρσοβία

Η επόμενη έξαρση του εκρωσισμού ήρθε μετά την αποτυχημένη Ιανουαριανή Εξέγερση (1863-1864): ο εκρωσισμός διοικητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και η εκκαθάριση της Ουνιτικής Εκκλησίας. Τον Ιανουάριο του 1874, Ρώσοι στρατιώτες σκότωσαν τουλάχιστον 10 Ουνίτες στο Ντρέλουφ και 13 στο Πρατούλιν. Πολωνοί υπέστησαν απελάσεις και τους πήραν την περιουσία. Αρχικά, τα πολωνικά ονόματα πόλεων εκρωσίστηκαν. Το 1869, το Κεντρικό Σχολείο της Βαρσοβίας έκλεισε και στη θέση του άνοιξε το Ρωσικό Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο. Τα έτη 1869-1885, είδαν τη συστηματική αφαίρεση της πολωνικής γλώσσας από το εκπαιδευτικό σύστημα, το τελικό αποτέλεσμα, το 1885, ήταν η τοποθέτησή της ως δεύτερη, μη υποχρεωτική σχολική γλώσσα. Μόνο η θρησκεία διδάσκονταν στα πολωνικά. Τα εγχειρίδια ιστορίας του Ντμίτρι Ιλοβάισκι επιβλήθηκαν στα σχολικά μαθήματα ιστορίας, παραποιώντας την ιστορία και ως εκ τούτου εφάρμοζαν συνεχώς τον εκρωσισμό. Επιπλέον, η ρωσική γλώσσα εισήχθη στα λαϊκά σχολεία. Συμπερασματικά, η ομιλία της πολωνικής γλώσσας απαγορεύτηκε στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Υπήρξε επίσης μια προσπάθεια εισαγωγής του κυριλλικού αλφαβήτου στα πολωνικά.

Ο προϋπολογισμός του Βασιλείου της Πολωνίας συγχωνεύτηκε σε αυτόν της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Το 1874, η θέση του Αντιβασιλέα αντικαταστάθηκε από το Γενικός Κυβερνήτης. Το Γενικό Κυβερνείο θα ήταν επικεφαλής της Στρατιωτικής Περιφέρειας της Βαρσοβίας που περιλάμβανε όλη την Πολωνία του Συνεδρίου.

Η συμβολική φιγούρα πίσω από τον εκρωσισμό ήταν ο Γενικός Κυβερνήτης της Στρατιωτικής Περιφέρειας της Βαρσοβίας, Αλεξάντερ Απούκτιν, ο οποίος, μεταξύ άλλων, εισήγαγε την εκπαίδευση ικανών πληροφοριοδοτών και τη διπλή διασταύρωση των μαθητών, κάτι που έγινε θεμελιώδες για την αστυνόμευση στα σχολεία. Το 1869, τα ρωσικά έγιναν η μόνη νόμιμη γλώσσα για τα δικαστήρια και τη διοίκηση. Το 1875, η τότε πολωνική δικαστική διαδικασία καταργήθηκε υπέρ του ρωσικού ομολόγου της. Μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Βασίλειο της Πολωνίας κατακλύζονταν από «έκτακτα δικαιώματα», με τα οποία το Γενικό Κυβερνείο είχε την εξουσία να παραπέμψει οποιοδήποτε πολιτικό άτομο σε δίκη σε στρατιωτικό δικαστήριο ή να το στείλει στη Ρωσική Άπω Ανατολή εάν κρινόταν ως «πολιτικός ύποπτος». Το 1885, η Τράπεζα της Πολωνίας αντικαταστάθηκε από την Ρωσική Κρατική Τράπεζα.

Πιο ριζοσπαστικός εκρωσισμός συνέβη σε μέρη της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, που μετά τους διαμελισμούς δεν ενσωματώθηκαν στο Βασίλειο της Πολωνίας και αντ΄ αυτού απευθείας στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Το Πανεπιστήμιο του Βίλνιους και το Λύκειο του Κσεμιένιετς έκλεισαν, ως αντίποινα για τη συμμετοχή των μαθητών στη Νοεμβριανή Εξέγερση. Μεταξύ 1832 και 1834, με βασιλικό προνόμιο του Τσάρου Νικολάου Α΄, αρκετές χιλιάδες πολωνικές οικογένειες εκδιώχθηκαν στη Σιβηρία από τη Βολυνία και την Ποδολία. Όταν το 1839 η Ουνιτική Εκκλησία εκκαθαρίστηκε, οι οπαδοί και οι ιερείς της αναγκάστηκαν να προσηλυτίσουν στην Ανατολική Ορθοδοξία. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είδε περαιτέρω περιορισμούς, με τον πλούτο της να κατάσχεται, αφού διακήρυξε υποστήριξη στην Ιανουαριανή Εξέγερση. Παρομοίως κατασχέθηκαν περιουσίες από τους συμμετέχοντες στην Ιανουαριανή Εξέγερση, με τους ιδιοκτήτες γης να τους επιβάλλεται πρόσθετος φόρος στην περιουσία τους. Απαγορευόταν στους Πολωνούς να αγοράζουν γη. Πολωνικά θέατρα, περιοδικά, σχολεία και κοινωνίες εκκαθαρίστηκαν. Οι προαναφερθείσες μέθοδοι εκρωσισμού επιβλήθηκαν και σε άλλους μη ρωσικούς πληθυσμούς, με το είδος της σοβαρότητας να εξαρτάται από την τοποθεσία.