Γεώργιος Παπαβασιλείου

Γεώργιος Παπαβασιλείου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Γεώργιος Παπαβασιλείου (Ελληνικά)
Γέννηση	Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου 24 Απριλίου 1846 Χαλκίδα, Ελλάδα
Θάνατος	1916 Αθήνα, Ελλάδα
Χώρα πολιτογράφησης	Έλληνας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας

Για άλλα πρόσωπα με το όνομα Γεώργιος Παπαβασιλείου, δείτε: Γεώργιος Παπαβασιλείου (αποσαφήνιση).

Ο Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (Χαλκίδα, 24 Απριλίου 1846 - 1916, Αθήνα), ήταν Έλληνας καθηγητής στην "Ελληνική Σχολή Κλασσικών και Εμπορικών Σπουδών της Χάλκης" στην Κωνσταντινούπολη, σύμβουλος της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας και ένας από τους αναμορφωτές του ελληνικού δευτεροβάθμιου εκπαιδευτικού συστήματος, μεταξύ του 19ου και 20ου αιώνα.

Βιογραφία

Ο Γεώργιος Παπαβασιλείου, ήταν γιος του Αναγνώστη Παπαβασιλείου και γεννήθηκε στις 24 Απριλίου 1846 στην Χαλκίδα, όπου και τελείωσε τις εγκύκλειες σπουδές του. Μετά τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ Φιλοσοφίας. Λίγο αργότερα, το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Κέντρου της Χάλκης στην Κωνσταντινούπολη, του προσφέρει την έδρα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας. Κατά την διάρκεια της πενταετούς διδακτικής και παιδαγωγικής συνεισφοράς του στην Ελληνική Σχολή Κλασσικών και Εμπορικών Σπουδών της Χάλκης, ο Παπαβασιλείου, έθεσε τις βάσεις και προδιέγραψε τα μέσα για τον προσανατολισμό της σπουδάζουσας νεολαίας και θεωρείται ότι "ανύψωσε το κύρος της Σχολής, που εθεωρείτο τότε, η πρώτη Σχολή της Ανατολής και ισάξια των δυτικών Πανεπιστημίων". Στη συνέχεια επιστρέφοντας στην Ελλάδα δίδαξε αρχικά φιλολογία στο Α' Γυμνάσιο Αθηνών (τότε είχε τον χαρακτήρα του σημερινού Λυκείου) στο οποίο κατόπιν ανέλαβε και ως Διευθυντής. Κατά το χρονικό διάστημα αυτό, ο Παπαβασιλείου, εφήρμοσε παιδαγωγικό πρόγραμμα, που έγινε αποδεκτό από την τότε διοίκηση του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας.

Ο Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου υπήρξε τακτικό μέλος της "εν Αθήναις Γλωσσικής Εταιρείας" και επίσης μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, εκλεγείς, για πρώτη φορά μετά τους Γ. Γιαννούλη, Β. Λεονάρδο και Γ. Στρέϊτ, το 1900. Διετέλεσε γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας το 1909 και "συνεισέφερε ανελλιπώς, με το έργο του, μέχρι του θανάτου του, το 1916". Η συμμετοχή του Γεώργιου Α. Παπαβασιλείου σ' αυτήν και το αρχαιολογικό του έργο περιγράφεται, μεταξύ άλλων και στην πανηγυρική έκδοση: "Η ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, η Ιστορία των 150 χρόνων της, 1837 - 1987", Αθήνα 1987, όπου στις σελίδες 95, 108, 109, 112, 114, 116, 120, 123, 316, 365, 366, 367 & 403, όπου αναφέρεται, επιγραμματικά, μέρος του έργου του. Υπήρξε άριστος χειριστής της Ελληνικής γλώσσας, "εις τρόπον ώστε να συνθέσει ποίημα στην Ομηρική διάλεκτο, στο οποίο εξυμνούνται, ως ομηρικό έπος, οι Βαλκανικοί Πόλεμοι και η απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου και μέρους της Θράκης. Του έργου αυτού εδημοσιεύθη μόνο η εισαγωγή, υπο τον τίτλον ΜΟΙΡΩΝ ΠΡΟΡΡΗΣΙΣ, στην Αθήνα, το 1915. Ο θάνατος του το 1916, επίσης, δεν επέτρεψε την ολοκλήρωση της έκδοσης, ούτε, ακόμη, την ευόδωση της προσπάθειας του στον πολιτικό στίβο, να εκλεγεί βουλευτής, ως υποψήφιος του νομού Ευβοίας.

Αρχαιολογικές έρευνες

Οι αρχαιολογικές έρευνες και μελέτες απετέλεσαν ένα επιπλέον τομέα στον οποίο επίσης δραστηριοποιήθηκε ο Γεώργιος Παπαβασιλείου. Η επίσημη εφημερίδα της Αρχαιολογικής Εταιρείας (1900 - 1910), περιλαμβάνει πολλές μελέτες του, κυρίως επί επιγραφών, που ανευρέθησαν κατά την διάρκεια των αρχαιολογικών ανασκαφών, τις οποίες πραγματοποίησε ο ίδιος στην Εύβοια.

Κατά την διάρκεια των εργασιών του "Διεθνούς Αρχαιολογικού Συνεδρίου του 1905", που διεξήχθη στις αίθουσες τελετών του Πανεπιστημίου και της Ακαδημίας Αθηνών, ο Παπαβασιλείου έτυχε "βαθειάς εκτιμήσεως εκ μέρους των σοφών της Δύσης, για τις σπουδαίες ανακοινώσεις του. Από τις πρώτες μέρες του συνεδρίου οι ειδικές μελέτες του έγιναν επίκεντρο ενδιαφέροντος και οι ανακοινώσεις του συνοδεύτηκαν από τα παρατεταμένα χειροκροτήματα των συνέδρων."

Αναμορφωτής της γυμναστικής αγωγής

Ο Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου υπήρξε και αναμορφωτής της γυμναστικής αγωγής στα σχολεία. Η επιβράβευση της πρωτοβουλία του αυτής έρχεται με την, υπ' αρθμ.πρωτ.1210 από 24 Ιανουαρίου 1898, απόφαση του Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, δια της οποίας γίνεται εύφημος μνεία στον "Γ. Παπαβασιλείου γυμνασιάρχην του Β' Βαρβακείου Γυμνασίου", στην οποία, επί λέξει, αναγράφεται:

"Άσμενοι επληροφορήθημεν, ότι φιλοτίμως επιδεικνύεσθε αξιέπαινον ζήλον και προθυμίαν υπέρ των γυμναστικών ασκήσεων συνειδότες τα εκ τούτων πηγάζοντα πολύτιμα αγαθά.

Επειδή κατ' αρχήν είναι δίκαιον να αμοίβωνται οι των αγαθών ερασταί, καθήκων ημέτερων θεωρούμεν να εκφράσωμεν υμίν την πλήρη ημών ευαρέσκειαν εφ' ώ διατρανούτε ζήλω υπέρ της προαγούσης την υγείαν και ρώμην του σώματος γυμναστικής. Ευχόμεθα δε ίνα και έτεροι αναφανώσι μιμηταί του αξιολόγου παραδείγματος υμών.

Ο Υπουργός

Ανδρέας Παναγιωτόπουλος"

Εργογραφία

Συνέγραψε αρκετά εκπαιδευτικά συγγράμματα. Τα βιβλία του ενεκρίθηκαν και υιοθετήθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας και απετέλεσαν την βάση του δευτεροβάθμιου εκπαιδευτικού συστήματος. Σημαντικό του έργο επίσης ήταν η "Διατριβή επί των αρχαίων Ευβοικών τάφων, της προμηκυναϊκής, μηκυναϊκής και καθαρά ιστορικών χρόνων εποχής". Η ευρυμάθεια του καθηγητή Παπαβασιλείου, που διακρίνεται και για το φιλολογικό του ταλέντο, οδήγησε στη δημοσίευση ιδιαίτερα αξιόλογων έργων:

• * Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1882). Ελληνική Χρηστομάθεια: Προς χρήσιν των εν τοις Ελληνικοίς Σχολείοις και Παρθεναγωγείοις μαθητευόντων, Τχ. 1, Εν Αθήναις, 1882, ΦΣΑ 1105.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1883). Διορθώσεις χωρίων Ἑλλήνων συγγραφέων Σοφοκλέους, Πολυαίνου, Γαληνού, Ιώσηπου, Περιοδικό Πλάτων, 5, 6-7 (1883), σσ. 253-256.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1884). Δύο ανέκδοτα επιγράμματα (Τρικούπης, Σχολή Χάλκης), Περιοδικό Πλάτων, Τόμος Ζ (1884), σσ. 44.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1884). Ερμηνευτικά και κριτικά (Πλάτων Γοργίας), Περιοδικό Πλάτων Τόμος Σ (1884), σσ. 77-83.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1887). Ελληνική Χρηστομάθεια: Προς χρήσιν των εν τοις Παρθεναγωγείοις μαθητριών Μετά σημειώσεων /  Υπό Γεωργίου Α. Παπαβασιλείου κατά το τελευταίον πρόγραμμα του Υπουργείου συντεταγμένη.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1897). Υποδείγματα συνθέσεων: Προς χρήσιν των εν τοις ελληνικοίς σχολείοις και παρθεναγωγείοις και των εν τη Α΄και Β΄ τάξει των γυμνασίων μαθητευόντων /Γεωργίου Α. Παπαβασιλείου. 2η εκδ. κατά το τελευταίον πρόγραμμα του υπουργείου διεσκευασμένη. Εν Αθήναις: Εκδότης Γεώργιος Κασδόνης,1897.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1898). Ελληνική Χρηστομάθεια: προς χρήσιν των εν τη Α΄ τάξει των ελληνικών σχολείων μαθητευόντων / υπό Γεωργίου Α. Παπαβασιλείου, Εν Αθήναις: Βιβλιοπωλείον της Εστίας εκ του τυπογραφείου της Εστίας, 1898. Βραβευθείσα εν τω διαγωνισμώ των διδακτικών βιβλίων κατά τον ΒΡΛ΄ νόμον.
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1900). Ελληνική Χρηστομάθεια προς χρήσιν των εν τη Α΄ τάξει των ελληνικών σχολείων μαθητευόντων. Έκδοσις δεκάτη κατά το τελευταίον πρόγραμμα και τας επισήμους οδηγίας του υπουργείου διεσκευασμένη. Εν Αθήναις: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1900. Βραβευθείσα εν τω διαγωνισμώ των διδακτικών βιβλίων κατά τον ΒΡΛ΄ νόμον.
• Γεώργιος Παπαβασιλείου (1910). Περί των εν Ευβοία αρχαίων τάφων. Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2012. 
• Γεώργιος Α. Παπαβασιλείου (1915). ΜΟΙΡΩΝ ΠΡΟΡΡΗΣΙΣ. Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου, 1915.

Πηγές

• Εύφημος μνεία Υπουργείου Παιδείας (1898), αρθμ.πρωτ.1210 από 24 Ιανουαρίου 1898 έγγραφο του Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως.
• Γ. A. Παπαβασιλείου, Πρακτικά της Αρχαιολογικής Εταιρείας (ΠΑΕ) (1904) 31-2.
• Γ. A. Παπαβασιλείου, Πρακτικά Αρχαιολογικής Εταιρείας (ΠΑΕ) (1906) 50, 167-168.
• Γ. Α. Παπαβασιλείου, Πρακτικά Αρχαιολογικής Εταιρείας (ΠΑΕ) (1907) 114.
• Γ. A. Παπαβασιλείου, Αρχαιολογική Εφημερίς (1907) 1-14.
• William N. Bates, American Journal of Archaeology, Vol. 13, No. 3. (Jul. - Sep., 1909), pp. 345-386.
• Γεώργιος Παπαβασιλείου (1910). Περί των εν Ευβοία αρχαίων τάφων. Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2012. 
• Beuve Eugène, Martinville Henri & Collectif, Les Hommes et Les Oeuvres, Paris 1914, pp 83-84
• Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, επιμ. (1937). Λεύκωμα της εκατονταετηρίδος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας 1837 - 1937. Εν Αθήναις: Αρχαιολογική Εταιρεία. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2010. 
• Η ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, η Ιστορία των 150 χρόνων της, 1837 - 1987, Αθήνα 1987