Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μόργκαν Φρίμαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μόργκαν Φρίμαν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Morgan Freeman (Αγγλικά)
Γέννηση1  Ιουνίου 1937[1][2][3]
Μέμφις[4][5]
ΕθνικότηταΑφροαμερικανοί[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Θρησκείααγνωστικισμός[7]
Ύψος188 cm Edit this on Wikidata
Βάρος79 kg Edit this on Wikidata
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8]
ΣπουδέςGreenwood Public School District[9]
Los Angeles City College
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπαραγωγός ταινιών
ηθοποιός τηλεόρασης
σκηνοθέτης κινηματογράφου
αεροπόρος
καρατερίστας
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός[10]
τηλεοπτικός παρουσιαστής
ηθοποιός φωνής[11]
μελισσοκόμος[12]
τηλεοπτικός παραγωγός[13]
ΕργοδότηςΈνοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ (1955–1959)
Καθαρή θέση120.000.000 δολάριο ΗΠΑ[14]
Περίοδος ακμής1964
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΔημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ
Οικογένεια
ΤέκναSaifoulaye Freeman
ΣυγγενείςE'Dena Hines (daughter's daughter)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΌσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου (2004)
Βραβείο Κένεντι
AFI Life Achievement Award (2011)
Χρυσές Σφαίρες
Αργυρή Άρκτος
Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[15]
Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών (2015)[16]
Clarence Derwent Awards
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μόργκαν Φρίμαν (αγγλικά: Morgan Freeman, 1 Ιουνίου 1937) είναι Αμερικανός ηθοποιός και σκηνοθέτης. Γνωστός για την διακεκριμένη βαθιά φωνή του, Ο Φρίμαν έχει διαδραματίσει πολυποίκιλους ρόλους σε διάφορα είδη ταινιών. Κατά την διάρκεια της πενηντάχρονης καριέρας του έχει λάβει πολλά βραβεία για τις ερμηνείες του. Βραβεύτηκε με Όσκαρ Β΄ Ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία «Million Dollar Baby» και έχει προταθεί για όσκαρ άλλες τέσσερις φορές, εκ των οποίων τρεις φορές για όσκαρ Α΄ ανδρικού ρόλου για τις ταινίες: Ο σοφέρ της κυρίας Ντέιζι (Driving Miss Daisy, 1989), Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ (The Shawshank Redemption, 1994) και Ανίκητος (Invictus, 2009), καθώς και μια φορά για όσκαρ Β' ανδρικού ρόλου για την ταινία Το δόκανο (Street Smart, 1988).

Γεννημένος στο Μέμφις του Τενεσί, ο Φρίμαν μεγάλωσε στο Μισισιπή όπου άρχισε να παίζει σε σχολικές παραστάσεις. Σπούδασε θέατρο στο Λος Άντζελες και εμφανίστηκε σε σκηνικές παραγωγές στην αρχή της καριέρας του. Έγινε γνωστός στη δεκαετία του 1970 για τον ρόλο του στην παιδική τηλεοπτική σειρά The Electric Company. Στη συνέχεια, ο Φρίμαν εμφανίστηκε στα σαιξπηρικά έργα Coriolanus and Julius Caesar, το πρώτο από τα οποία του χάρισε ένα βραβείο Obie. Ο ρόλος που τον έκανε γνωστό ήταν στην ταινία Street Smart (1987), υποδυόμενος έναν βομβαρδιστή, κάτι που του χάρισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου. Γνώρισε ακόμη μεγαλύτερη αναγνώριση στο Glory (1989), το βιογραφικό δράμα Lean on Me (1989) και την κωμικό-δράμα Driving Miss Daisy (1989), η τελευταία του κέρδισε μάλιστα την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου.

Το 1992, ο Φρίμαν πρωταγωνίστησε μαζί με τον Κλιντ Ίστγουντ στην ταινία γουέστερν Οι Ασυγχώρητοι, αυτή θα ήταν η πρώτη από τις πολλές συνεργασίες με τον Ίστγουντ. Το 1994, πρωταγωνίστησε στο δράμα The Shawshank Redemption για το οποίο έλαβε άλλη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ. Ο Φρίμαν πρωταγωνίστησε επίσης στο αστυνομικό θρίλερ του Ντέιβιντ Φίντσερ Se7en (1995) και στο ιστορικό δράμα του Στίβεν Σπίλμπεργκ Amistad (1997). Ο Φρίμαν κέρδισε το Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στο δράμα του Κλιντ Ίστγουντ το 2004 Million Dollar Baby. Το 2009, έλαβε την πέμπτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ για τον ρόλο του πρώην προέδρου της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα στο Invictus του Ίστγουντ. Ο Φρίμαν είναι επίσης γνωστός για την ερμηνεία του ως Λούσιους Φοξ στην Τριλογία του Σκοτεινού Ιππότη του Κρίστοφερ Νόλαν (2005–2012).

Εκτός από την υποκριτική, ο Φρίμαν έχει σκηνοθετήσει το δράμα Bopha! (1993). Ίδρυσε επίσης την εταιρεία παραγωγής ταινιών Revelations Entertainment με την επιχειρηματική συνεργάτιδα του, Λόρι ΜακΡίρι. Έχει τιμηθεί με το Kennedy Center Honor, το AFI Life Achievement Award, το Cecil B. DeMille Award και το Screen Actors Guild Life Achievement Award. Για τις ερμηνείες του σε θεατρικές παραγωγές, έχει κερδίσει τρία βραβεία Obie, μια από τις πιο σημαντικές διακρίσεις για την αναγνώριση της αριστείας του στο θέατρο.

Ο Μόργκαν Φρίμαν γεννήθηκε την 1η Ιουνίου 1937 στο Μέμφις του Τενεσί. Είναι γιος της Μάμι Έντνα (1912–2000), δασκάλας, και του Μόργκαν Πόρτφιλντ Φρίμαν (6 Ιουλίου 1915 – 27 Απριλίου 1961), ενός κουρέα, ο οποίος πέθανε από κίρρωση το 1961. Έχει τρία μεγαλύτερα αδέρφια. Σύμφωνα με ανάλυση DNA, μερικοί από τους προγόνους του ήταν από τους λαούς Songhai και Tuareg του Νίγηρα. Μερικοί από τους προ-προ παππούδες του Φρίμαν ήταν σκλάβοι που μετανάστευσαν από τη Βόρεια Καρολίνα στο Μισισιπή. Ο Φρίμαν ανακάλυψε αργότερα ότι ο καυκάσιος προ-προπάππος του από τη μητέρα του είχε συγκατοικήσει και θάφτηκε δίπλα στην Αφροαμερικανή προγιαγιά του Φρίμαν στον Νότο, καθώς οι δυο τους δεν μπορούσαν νόμιμα να παντρευτούν εκείνη την εποχή. Το τεστ DNA έδειξε ότι μεταξύ όλων των Αφρικανών προγόνων του, λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο προέρχονταν από την περιοχή που εκτείνεται από τη σημερινή Σενεγάλη έως τη Λιβερία και τα τρία τέταρτα προέρχονταν από την περιοχή Κονγκό-Αγκόλα.

Ως βρέφος, ο Φρίμαν στάλθηκε στη γιαγιά του από τον πατέρα του στο Τσάρλεστον του Μισισιπή. Μετακόμιζε συχνά κατά τη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας, ζώντας στο Γκρίνγουντ του Μισισιπή, στο Γκάρι της Ιντιάνα και τέλος στο Σικάγο του Ιλινόις. Όταν ο Φρίμαν ήταν 16 ετών, προσβλήθηκε από πνευμονία. Έκανε το ντεμπούτο του ως ηθοποιός σε ηλικία εννέα ετών, παίζοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια σχολική παράσταση. Στη συνέχεια πήγε στο λύκειο Broad Street, ένα κτίριο που λειτουργεί σήμερα ως δημοτικό σχολείο, στο Γκρίνγουντ του Μισισιπή. Σε ηλικία 12 ετών, κέρδισε έναν κρατικό διαγωνισμό δράματος, και ενώ εγκαταστάθηκε στο σχολείο, ανακάλυψε τη μουσική και το θέατρο.

Ο Φρίμαν αποφοίτησε από το λύκειο το 1955, αλλά απέρριψε μια μερική υποτροφία για τη δραματική σχολή από το Κρατικό Πανεπιστήμιο του Τζάκσον, επιλέγοντας αντ' αυτού να καταταγεί στην Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Υπηρέτησε ως επισκευαστής ραντάρ αυτόματης παρακολούθησης, φτάνοντας στο βαθμό του αεροπόρου πρώτης τάξης. Αφού υπηρέτησε από το 1955 έως το 1959, μετακόμισε στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια, και παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στο Pasadena Playhouse. Σπούδασε επίσης θέατρο στο Los Angeles City College, όπου ένας δάσκαλος τον ενθάρρυνε να ξεκινήσει μια καριέρα χορού.

Χρονιά Τίτλος Ρόλος
1964 Ο ενεχυροδανειστής Άνδρας στο δρόμο
1966 Ένας άνδρας με το όνομα Άνταμ Επισκέπτης πάρτι
1968 Που ήσουν όταν σβήσανε τα φώτα; Υπεύθυνος επικοινωνιών
1971 Who Says I Can't Ride a Rainbow! 'Αφρο
1980 Brubaker Γουολτερ
Attica Χαπ Ρίτσαρντς
1981 Eyewitness Στρατηγός Μπλακ
1984 Teachers Λιβάις
Harry & Son Σιμανόβσκι
1985 Marie Τσαρλς Τράμπερ
That Was Then... This Is Now Τσάρλι
1987 Street Smart Φαστ Μπλακ
1988 Clean and Sober Κρεγκ
1989 Glory: Ο δρόμος για τη δόξα Τζον Ρόλινς
Ο σοφέρ της κυρίας Ντέιζι Χοκ Κόλμπερν
Lean on me Τζο Λούις Κλαρκ
Johnny Handsome Στρατηγός Ντρόουνς
1990 Ο εμφύλιος πόλεμος Φρέντερικ Ντάγκλας
The Bonfire of the Vanities Δικαστής Γουάιτ
1991 Ρομπέν των Δασών: ο Πρίγκιπας των Κλεφτών Αζίμ Εντίν Μπασίρ Αλ Μπακίρ
1992 Οι Ασυγχώρητοι Νεντ Λόγκαν
The Power of One Γκιλ Πιέτ
1993 Bopha! - (Σκηνοθέτης)
1994 The Shawshank Redemption Έλις Μπόιντ Ρέντινγκ
1995 Seven Επιθεωρητής Ουίλιαμ Σόμερσετ
Outbreak Στρατηγός Μπίλι Φορντ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6zc88b4. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 41296. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  5. www.imdb.com/name/nm0000151/bio/?ref_=nm_ov_bio_sm.
  6. (Αγγλικά) BlackPast.org.
  7. www.semana.com/gente/articulo/perfil-morgan-freeman-2016/488086/.
  8. CONOR.SI. 22351459.
  9. «New Face: Morgan Freeman». (Αγγλικά) 21  Απριλίου 1978. Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2021.
  10. (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/title/tt0102798/. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουλίου 2019.
  11. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
  12. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  13. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2020.
  14. atlantablackstar.com/2014/09/25/54-richest-black-male-celebrities-with-a-collective-net-worth-over-9b/2/.
  15. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
  16. www.arts.gov/honors/medals/morgan-freeman.