Hartmann Schedel

Hartmann Schedel
La blazono de la Familio Schedel.
Persona informo
Naskiĝo	13-an de februaro 1440 (1440-02-13) en Nurenbergo
Morto	28-an de novembro 1514 (1514-11-28) (74-jaraĝa) en Nurenbergo
Lingvoj	germana
Ŝtataneco	Nurenbergo
Alma mater	Universitato de Lepsiko
Parencoj	Hermann Schedel senior (en) (kuzo aŭ kuzino)
Okupo
Okupo	kartografo grafikartisto ksilografiisto kuracisto historiisto kolektanto
Verkoj	Nurenberga Kroniko

Hartmann SCHEDEL (13a de februaro 1440 – 28a de novembro 1514) estis germana kuracisto, humanisto, historiisto, kaj unu el la unuaj kartografiistoj kiuj uzis presmaŝinon. Li naskiĝis kaj mortis en Nurenbergo. Matheolus Perusinus estis lia tutoro.

Gravo

Schedel estas konata ĉefe pro sia verkado de la teksto por la Nurenberga Kroniko, alinome Schedelsche Weltchronik (tio estas: Mondokroniko de Schedel), publikigita en 1493 in Nurenbergo. Ĝi estis mendita de Sebald Schreyer (1446–1520) kaj Sebastian Kammermeister (1446–1503). La mapoj de la Kroniko estis la unuaj bildoj de multaj urboj kaj landoj.

Pro la invento de la presmaŝino fare de Johannes Gutenberg en 1447, tio ebligis presi librojn kaj mapojn je pli granda skalo. La antaŭaj manskribitaj libroj estis raraj kaj multekostaj. Schedel estis ankaŭ elstara kolektanto de libroj, artaĵoj kaj antikvaj majstropresaĵoj. Albumo kiun li bindis en 1504, kiu iam enhavis kvin gravuraĵojn de Jacopo de' Barbari, havigis gravan pruvaron por datigo de la verkaro de de' Barbari.

Galerio

• 
  Nurenbergo
• 
  Krakovo
• 
  Breslau
• 
  Prago
• 
  Hans Böhm, nome "Pauker von Niklashausen"
• 
  Akuzo pri sango: supozita murdo de kristana knabo fare de judoj en Trento en 1475
• 
  Bruligo de judoj pro la supozita senhonorigo de sakramentaj hostioj en Deggendorf, Bavario, en 1492
• 
  Konstantinopolo en 1493
• 
  Jerusalemo
• 
  La detruo de Jerusalemo fare de Ĥaldeanoj
• 
  Morto de Seneko
• 
  Ezopo
• 
  Senkolora Mondomapo de Nurenberga Kroniko (1493).
• 
  Vido de Florenco fare de Hartmann Schedel, presita en Nurenbergo fare de Anton Koberger en 1493.

Bibliografio

• Elisabeth Rücker: Hartmann Schedels Weltchronik, das größte Buchunternehmen der Dürerzeit. Verlag Prestel, München 1988. ISBN 3-7913-0876-9
• Stephan Füssel (Hrsg.): 500 Jahre Schedelsche Weltchronik. Carl, Nürnberg 1994. ISBN 3-418-00372-9
• Peter Zahn: Hartmann Schedels Weltchronik. Bilanz der jüngeren Forschung. In: Bibliotheksforum Bayern 24 (1996), 230-248
• Christoph Reske: Die Produktion der Schedelschen Weltchronik in Nürnberg. Harrassowitz, Wiesbaden 2000. ISBN 3-447-04296-6
• Michael Zellmann-Rohrer, Constantine Hadavas, Selim S. Nahas: Liber Chronicarum Translation Volume 1. Boston. ISBN 978-0-9831407-2-6

Eksteraj ligiloj

• Informoj pri Hartmann Schedel en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
• Nicolaus C. Heutger: Schedel, Hartmann. En: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Volumo 9, Bautz, Herzberg 1995, ISBN 3-88309-058-1, kolumnoj 26–29.
• Liber chronicarum. Nuremberg, Anton Koberger, 23a Dec. 1493. El Rare Book and Special Collections Division de Kongresa Biblioteko de Usono