János Kemény (verkisto)
| János Kemény | |
|---|---|
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 5-an de septembro 1903 en Picburgo |
| Morto | 13-an de oktobro 1971 (68-jaraĝa) en Târgu Mureș |
| Mortokialo | Pulma kancero |
| Lingvoj | hungara • angla • rumana |
| Ŝtataneco | Hungario Rumanio |
| Familio | |
| Patro | István Kemény (en) |
| Edz(in)o | Sevastie - Augusta Paton (en) |
| Infanoj | Zsuzsanna Kemény, Klió Kemény, Árpád Kemény |
| Okupo | |
| Okupo | ĵurnalisto |
KEMÉNY János, barono (kemenj) rumanuja hungara verkisto, literaturorganizanto, teatrestro. Li naskiĝis en Pittsburgh, Usono la 5-an de septembro 1903 kaj mortis en Târgu Mureș la 13-an de oktobro 1971. Li estis la patro de operkantistino Klió Kemény kaj pentristo Árpád Kemény.
Biografio
[redakti | redakti fonton]János Kemény estis ido de malriĉigita baronfamilio. Li revenis Transilvanujon jam en sia infanaĝo. La mezlernejon li finis en Koloĵvaro. Li publikigis en la volumo de junaj transilvanujaj verkistoj (Tizenegyek antológiája, 1923). Post kiam heredis li subtenis la rumanujajn verkistojn kaj la literaturon. Kun Aladár Kuncz en sia kastelo en Marosvécs li organizis la Verkista laborkomunumo Helikon (1928). Ekde 1928 li estis la prezidanto de Kemény Zsigmond Társaság kaj ankaŭ tiu de Erdélyi Irodalmi Társaság. Ekde 1930 direktis la teatron en Koloĵvaro. Post la dua mondmilito la komunistaj aŭtoritatoj forprenis lian kastelon kaj bienojn, li subtenis sin kaj sian familion kiel korplaboristo, poste en Marosvásárhely estis bibliotekisto, kunlaboranto de revuo Új Élet.
Ĉefaj verkoj
[redakti | redakti fonton]- Rákoc Kis Mihály (r., Kolozsvár, 1929);
- Kutyakomédia (r., Kolozsvár, 1934);
- Ítéletidő. Történetek és rajzok a Havas életéből (Kolozsvár, 1938, 1942);
- A havas dicsérete (novellák; Marosvásárhely, 1957);
- Vadpáva (r., Marosvásárhely, 1958);
- Farkasvölgy (r., Bukarest, 1963);
- Halász, vadász, madarász (elb., Bukarest, 1968);
- Kakukkfiókák (önéletrajzi r., Bukarest, 1972);
- Vásárhelytől Lazacországig (útirajz, Kolozsvár, 1972);
- Apolló megtérése (összegyűjtött novellák, bev. Kántor Lajos, Bukarest, 1972).
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- K. J. emlékezete (Igaz Szó, 1971. 11. sz.);
- Sütő András: K. J. ravatalánál (Forrás, 1972. 4. sz.);
- Tóbiás Áron: Emlékezés K. J.-ra (Magy. Nemzet, 1972. nov. 19.);
- Marosi Ildikó: Közelképek. Húsz romániai magyar író (Bukarest, 1974);
- Jancsó Elemér: Búcsú K. J.-tól (Kortársaim, Bukarest, 1976);
- Domokos Géza: Őszi sorok (A Hét, 1978. 39. sz.).
- Jékely Zoltán: K. J. sírjánál (vers, Élet és Irod., 1971. 50. sz.);
- Thury Zsuzsa: Barátok és ellenfelek (viszszaemlékezések, Bp., 1979).