John Gielgud
Siro John GIELGUD (la 14-an de aprilo 1904 - la 21-an de majo 2000) estis angla filma kaj teatra aktoro, unu el la ĉefaj teatraj aktoroj de sia tempo. Gielgud estas unu el la solaj homoj kiuj ricevis Emmy, Grammy, Oskar kaj Tony, nome ĉiujn ĉefajn premiojn de usona distrindustrio.
Vivo
[redakti | redakti fonton]John Gielgud naskiĝis en South Kensington, Londono, kaj estas nevo de la angla teatra aktorino Ellen Terry. Li estas diplomiĝinto de RADA ("Reĝa Brita Akademio de Arto"), kaj liaj debutoj en la teatro estis en klasikaj roloj [1]. Gielgud ludis multajn rolojn en la teatraĵoj de la Royal Shakespeare Company, kaj ankaŭ reĝisoris teatraĵojn por la teatro [2]. Lia rolo kiel Hamleto en 1936 estas konsiderita precipe bona [3]. Tiam li ludis en la teatraĵoj de Ĉeĥov kaj Ibsen [4].
Kvankam li aperis en filmoj jam en la tridekaj jaroj, li ne elstaris en la kampo ĝis poste en sia vivo. Inter liaj konataj roloj en kino :
- Benjamin Disraeli en "La Ĉefministro"
- Gaius Cassius Longinus en la filmo Julio Cezaro
- Duko Clarence en la filmo Rikardo la 3-a apud Laurence Olivier.
Gielgud, male al Olivier, estis ĉefe teatra aktoro. Tra la jaroj li adaptiĝis al la ŝanĝiĝantaj modoj en la teatro, ludante en la teatraĵoj de Harold Pinter. Li ankaŭ estis konata kiel teatra direktoro, kun produktadoj de Ĉeĥov, Ŝekspiro kaj Graham Greene.
En 1981, Gielgud gajnis la Akademian Premion kaj la Premion Ora Globo pro sia rolo kiel la ĉefservisto en la filmo Arturo, kune kun Dudley Moore kaj Liza Minnelli. Li estis vaste laŭdita pro siaj roloj en la filmoj "Sparks", "Finding Richard" kaj "Elizabeth" (en kiuj li ludis la rolon de la Papo).
Inter la elstaraj roloj kiujn li ludis en televido estis en la serio Brideshead Revisited, War and Remembrance kaj Merlin.
Gielgud ricevis kavalirecon en 1953, en 1977 li ricevis Companions of Honour, kaj en 1996 la Britan Merit-Ordenon.
Li aktoradis proksimume 80 jarojn de sia vivo ĝis preskaŭ monato antaŭ sia morto en la aĝo de 96. Gielgud neniam geedziĝis kaj ĵaluze gardis sian privatecon, kvankam estis vaste konata ke li "vivas kun sia persona sekretario". Je lia morto, liaj taglibroj estis rivelitaj, inkluzive de liaj konfesoj koncerne lian samseksemon. La plej multaj britaj kritikistoj difinis lin kiel tiu kiu havas la plej perfektan voĉon de iu brita aktoro, de ĉiuj tempoj.
Filmografio
[redakti | redakti fonton]Filmoj
[redakti | redakti fonton]| Jaro | Nomo | Rolo | Noto |
|---|---|---|---|
| 1924 | Who Is the Man? | Danielo | |
| 1929 | The Clue of the New Pin | Rex Tresmere | |
| 1932 | Insult | Henriko Dubois | |
| 1933 | The Good Companions | Inigo Joliphant | |
| 1936 | Secret Agent | Richard Ashenden/Brodi | |
| 1941 | The Prime Minister | Benjamin Disraeli | |
| 1941 | An Airman's Letter to His Mother | La Rakontanto | |
| 1944 | Unfinished Journey | rakontisto | |
| 1953 | Julius Caesar | Kassio | Premio BAFTA por Best Actor in a Leading Role |
| 1954 | Romeo and Juliet | La prologo | |
| 1955 | Richard III | Clarence | |
| 1956 | Around the World in 80 Days | afiŝo | |
| 1957 | Saint Joan | Grafo de Warwick | |
| 1957 | The Barretts of Wimpole Street | Edward Moulton-Barrett | |
| 1964 | Becket | Reĝo Ludoviko la 7-a | |
| 1964 | Hamlet | la vento | |
| 1965 | The Loved One | Sinjoro Francis Hinsley | |
| 1966 | Chimes at Midnight | Henriko la 4-a | |
| 1967 | Assignment to Kill | Kurt kaj Elian | |
| 1967 | Revolution D'Octobre | La Rakontanto | |
| 1968 | The Shoes of the Fisherman | Papo Pio XIII | |
| 1968 | Sebastian | la estro de inteligenteco | |
| 1968 | The Charge of the Light Brigade | Lordo Raglan | |
| 1969 | Oh! What a Lovely War | Grafo Brechtold | |
| 1970 | Julius Caesar | Julio Cezaro | |
| 1972 | Eagle in a Cage | Sinjoro Sissel | |
| 1973 | Lost Horizon | Chang | |
| 1974 | 11 Harrowhouse | Mitcham | |
| 1974 | Murder on the Orient Express | Badoz | Premio BAFTA por Best Actor in a Supporting Role |
| 1974 | Gold | Farrell | |
| 1975 | Galileo | kardinalo | |
| 1976 | Aces High | La lernejestro | |
| 1976 | Caesar and Cleopatra | Cezaro | |
| 1976 | Joseph Andrews | Doktoro | |
| 1977 | A Portrait of the Artist as a Young Man | predikisto | |
| 1977 | Providence | Clive Langham | |
| 1978 | Richard II | Johano de Gaunt | |
| 1978 | Les Misérables | La patro de Valjean | |
| 1978 | Murder by Decree | Lord Salisbury | |
| 1979 | Caligula | Narva | |
| 1979 | The Human Factor | Brigadgeneralo Tomlinson | |
| 1980 | The Orchestra Conductor | Jan Lesuki | |
| 1980 | The Elephant Man | Carr Gum | |
| 1980 | Sphinx | Hamdi estis perdita | |
| 1980 | The Formula | D-ro Avraham Asao | |
| 1981 | Lion of the Desert | Sharif Al Ghariani | |
| 1981 | Arthur | Hobson | |
| 1981 | Priest of Love | Harbero G. Muscat | |
| 1981 | Chariots of Fire | Ĉefa Triunuo | |
| 1982 | Gandhi | Lordo Irvine | |
| 1982 | Buddenbrooks | La Rakontanto | |
| 1983 | Scandalous | Onklo Willie | |
| 1983 | The Wicked Lady | Hogarth | |
| 1983 | The Scarlet and the Black | Papo Pio XII | |
| 1983 | Invitation to the Wedding | Clyde Ormiston | |
| 1983 | Wagner | Pfistermeister | |
| 1985 | The Shooting Party | Cornelius Cardio | |
| 1985 | Plenty | Sinjoro Leonard Darwin | |
| 1985 | Romance on the Orient Express | Charles Woodward | |
| 1985 | Leave All Fair | Johano M. Marie | |
| 1985 | The Canterville Ghost | Sinjoro Simon de Canterville | |
| 1986 | The Whistle Blower | Sinjoro Adrian Chappell | |
| 1987 | Barbablú, Barbablú | Blubirdo | |
| 1988 | Appointment with Death | Kolonelo Carbury | |
| 1988 | Arthur 2: On the Rocks | Hobson | |
| 1989 | Getting it Right | Sinjoro Gordon Munday | |
| 1991 | Prospero's Books | Prospero | |
| 1992 | Shining Through | Konrad Friedrich, "Sunfloro" | |
| 1992 | Swan Song | Svetlovidov | |
| 1992 | The Power of One | La Rektoro de St | |
| 1995 | First Knight | Oswald | |
| 1995 | Haunted | Doktoro Doyle | |
| 1996 | The Portrait of a Lady | Sinjoro Touchett | |
| 1996 | Hamlet | Priamo | |
| 1996 | Shine | Prof. Cecil Parks | |
| 1998 | Elizabeth | la papo | |
| 1998 | Quest for Camelot | la voĉo de Merlino | |
| 1999 | Sergei Rachmaninov: Memories | La Rakontanto | |
| 2000 | Catastrophe | Protagonisto |
Televidilo
[redakti | redakti fonton]| Jaro | Nomo | Rolo | Noto |
|---|---|---|---|
| 1959 | A Day by the Sea | Julian Anson | ITV |
| 1959 | DuPont Show of the Month | Andrew Crocker Harris | Epizodo "The Browning Version" |
| 1962 | The Cherry Orchard | Leonid Andrejeviĉ Gajev | |
| 1963 | Play of the Week | la grafo | Epizodo "The Rehearsal" |
| 1966 | The Wednesday Play | Gabriel Quantera | Epizodo "The Mayfly and the Frog" |
| 1966 | Alice in Wonderland | ||
| 1967 | Play of the Month | Epizodo "Romeo and Juliet" | |
| 1968 | Star Performance | Anton Ĉeĥov | Epizodo "From Chekhov with Love" |
| 1968 | Play of the Month | La Inkviziciisto | Epizodo "Saint Joan" |
| 1969 | Omnibus | Epizodo "The Actor's Changing Face" | |
| 1970 | Hallmark Hall of Fame | la vento | Epizodo "Hamlet" |
| 1971 | Carol Channing's Mad English Tea Party | ||
| 1972 | Play for Today | Hari | Epizodo "Home" |
| 1972 | Probe | NBC | |
| 1973 | This is Noël Coward | La Rakontanto | |
| 1973 | Menace | Frederick William Densham | Epizodo "Deliver us from Evil" |
| 1973 | Frankenstein: The True Story | ||
| 1975 | Edward the Seventh | Benjamin Disraeli | |
| 1975 | Shades of Greene | sinjoro Ferraro | Epizodo "Special Duties" |
| 1976 | The Gift of the Magna Carter | ||
| 1976 | Play of the Month | Lord Henry Wotton | Epizodo "The Picture of Dorian Gray" |
| 1977 | Personality and Learning | La Grandioza Inkviziciisto | Epizodo "The Grand Inquisitor" |
| 1977 | Play of the Month | Kapitano Shootover | Epizodo "Heartbreak House" |
| 1977 | Night of 100 Stars | ITV | |
| 1977 | Omnibus | Epizodo "Pure Radio" | |
| 1978 | No Man's Land | Spooner | ITV |
| 1979 | Tales of the Unexpected | Jelex | Epizodo "Neck" |
| 1980 | Soul of a Nation | La Rakontanto | BBC |
| 1980 | The English Garden | prezentisto | 8 epizodoj |
| 1980 | Every Night Something Atrocious | ITV | |
| 1980 | Why Didn't They Ask Evans? | Pastro Thomas Jones | |
| 1980 | The British Greats | intervjuita | Epizodo "Jack Hawkins" |
| 1980 | Tales of the Unexpected | Cyril Bugis | Epizodo "Parson's Pleasure" |
| 1981 | Agatha Christie's Seven Dials Mystery | La Markizo de Caterham | |
| 1981 | Omnibus | Epizodo "Parrots, Bees, Ducks and Finches" | |
| 1981 | Paperbacks | BBC | |
| 1981 | Brideshead Revisited | Edward Ryder | |
| 1982 | Hallmark Hall of Fame | Epizodo "Hunchback of Notre Dame" | |
| 1982 | Inside the Third Reich | Albert Sapir | |
| 1982 | Play of the Month | Lordo Hordeo | Epizodo "The Critic" |
| 1982 | The South Bank Show: "Laurence Olivier – A Life" | ITV | |
| 1983 | Omnibus | Epizodo "Old Vic" | |
| 1984 | The Far Pavilions | ||
| 1984 | All the World's a Stage: Makers of Magic | Quaganeri | ערוץ 4 |
| 1984 | The Master of Ballantrae | Lordo Dorisdeer | ITV |
| 1984 | Ingrid | ||
| 1984 | Six Centuries of Verse | prezentisto | ITV |
| 1984 | Camille | la duko | ITV |
| 1984 | Frankenstein | De Lacy | ITV |
| 1985 | Olivier: A Kingdom for a Stage | BBC | |
| 1986 | Screen Two | Jasper Swift | Epizodo "Time After Time" |
| 1986 | Marco Polo | ||
| 1986 | The Theban Plays by Sophocles | Traceas | Epizodo "Oedipus the King" |
| 1986 | The Theban Plays by Sophocles | Epizodo "Antigone" | |
| 1987 | Screen Two | Eddie Loomis | Epizodo "Quartermaine's Terms" |
| 1988 | A Man for All Seasons | Kardinalo Wolsey | |
| 1993 | Money Talks | ||
| 1989 | The South Bank Show | Epizodo "Hamlet" | |
| 1989 | War and Remembrance | Aaron Jastrow | |
| 1989 | Summer's Lease | Hefford Downs | BBC One |
| 1990 | The South Bank Show | Epizodo "Hindemith – A Pilgrim's Progress" | |
| 1990 | A TV Dante | ||
| 1991 | The Best of Friends | ||
| 1992 | The South Bank Show | Epizodo "Noel Coward: A Profile" | |
| 1993 | Inspector Morse | Lordo Hinksey | Epizodo "The Twilight of the Gods" |
| 1993 | Lovejoy | Epizodo "The Lost Colony" | |
| 1994 | Under the Hammer | Hugo Lunt | Epizodo "The Fatal Attribution" |
| 1994 | The Inspector Alleyn Mysteries | Percival Pike | Epizodo "Hand In Glove" |
| 1994 | Scarlett | Pierre Robillard | Miniserio de CBS |
| 1994 | Performance: A Summer Day's Dream | ||
| 1997 | Haunted | Doktoro Doyle | |
| 1996 | Gulliver's Travels | ||
| 1997 | A Dance to the Music of Time | Sankta Johano Clarke | |
| 1998 | The Tichborne Claimant | Juĝisto Cockburn | |
| 1998 | Merlin | Reĝo Konstanto |
Verkaro
[redakti | redakti fonton]Aŭtobiografio
[redakti | redakti fonton]- (1939) Early Stages. London: Macmillan. OCLC 250105547.
- (1972) Distinguished Company. London: Heinemann. ISBN 0435183532.
- (1979) An Actor and His Time. London: Sidgwick and Jackson. ISBN 0283985739.
- (1989) Backward Glances. London: Hodder & Stoughton. ISBN 0340429259.
- (1991) John Miller: Acting Shakespeare. New York: Scribner, Maxwell, Macmillan. ISBN 0684195119.
- (1994) Richard Mangan: John Gielgud's Notes from the Gods – Playgoing in the Twenties. London: Nick Hern. ISBN 1854591053.
- (2004) Richard Mangan: Gielgud's Letters. London: Weidenfeld and Nicolson. ISBN 0297829890.
Antologio
[redakti | redakti fonton]
Aktoraj versioj
[redakti | redakti fonton]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Gielgud (2000), p. 51
- ↑ Ervine, St John. "The Insect Play", The Observer, 6 May 1923, p. 15; Brown, Ivor. "The Insect Play", The Manchester Guardian, 7 May 1923, p. 14; "The Insect Play", The Times, 7 May 1923, p. 10; and "Theatres", The Times, 9 June 1923, p. 98
- ↑ Croall (2000), pp. 534–545; Morley, pp. 459–477; and Tanitch, pp. 178–191
- ↑ "The Old Vic – Richard II", The Times, 19 November 1929, p. 14
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- John Gielgud ĉe Internet Broadway Database (angle)
- John Gielgud ĉe Interreta filma datumbazo (angle)
- John Gielgud ĉe Brita Filminstituto
- John Gielgud at the BFI's Screenonline
- John Gielgud | scenejo| The Guardian
- John Gielgud Arkivo[rompita ligilo] ĉe la brita Biblioteko