Aristoteles

Aristoteles

Aristoteles (K. a. 384 - K. a. 322) Grezia Klasikoko filosofo eta zientzialaria izan zen.

Esanak

• "Adimena ez da jakituria bakarrik; jakituria praktikan jartzeko trebetasuna ere bada".
• "Arima; bizi, sentitu eta pentsatzen dugun zergati hori da".
• "Artea, esperientzia baino jakituria mota handiago bat da".
• "Ausardia, koldarkeria eta jauzkortasun buruarinaren erdiko puntua da".

• "Beharrezkoa da legearen burujabetza nahi izatea, bere herritar batena baino".
• "Benetako ikaslea, maisua gainditzen duena da".
• "Benetako zoriona ongia egitean datza".
• "Bere desioak menperatzen dituena, bere etsaiak menperatzen dituena baino adoretsuagotzat daukat; Garaipenik gogorrena norberaren gaineko garaipena baita".
• "Bertutea erdian dago".
• "Bertutea, borondatez hartutako ahalmena da; bi mutur txarren arteko erdibidean dagoena, gehiegizkoa eta gabezia".
• "Bikaintasun morala, ohituren emaitza da. Justuak bihurtzen gara, justiziazko ekintzak eginez; neurrikoak, neurrizko ekintzak eginez; adoretsuak, adorezko ekintzak eginez".
• "Buruak beti du arrazoia. Jateko gogoa eta irudimena oker egon daitezke baina".

• "Definizio bat, gauza baten esentzia adierazten duen esaldi bat da".
• "Demagogoen iskanbilak botatzen ditu lurrera gobernu demokratikoak".
• "Demokrazia, zenbat eta demokratago bihurtu, herri xumeak gobernatzeko joera hartzen du, oklokrazia baten bihurtuaz".
• "Demokraziatan, iraultzak, demagogoen lanak izaten dira ia beti".

• "Edukitzean baino, gozatzean datza aberastasunak".
• "Egia bakarra errealitatea da".
• "Egunero egiten duguna gara; Beraz bikaintasuna ez da ekintza bat, jokaera bat baizik".
• "Erotasun puntu bat ez duen jeniorik ez da".
• "Esperantza, gizaki iratzarrien ametsa da".
• "Estatu bat hobeto gobernatzen du gizaki on batek, lege on batzuk baino".
• "Estatu egonkor bakarra, bere herritarrak legearen aurrean berdinak direna da".
• "Ez du gobernu perfektu batek falta egiten, praktikoa den batek falta egiten du".
• "Ezaguera handiak, zalantza handiak sortzen ditu".
• "Ezbeharretan bertutearen argia ateratzen da".
• "Ezjakinak baieztatu egiten du, jakintsuak zalantzatu eta pentsatu".

• "Filosofiatik aterako duzun abantaila, besteek agindu gabe gauzak egitea izango da; beste batzuk legearekiko beldurrarengatik egingo dutena."

• "Gaztetatik ohitura bat edo beste hartzeak ez dauka garrantzi gutxi: erabateko garrantzia dauka".
• "Gezurtiaren zigorra, egia esaten duenean ere, ez sinistua izatea da".
• "Gizaki bakartia piztia edo jainkoa da".
• "Gizaki gehienak bere arazoen epaile txarrak dira".

Politika III, 1280a15.

• "Gizakia animalia politikoa da".
• "Gizakiak animali sozialak gara eta gure helburuak komunitate baten barruan garatzen ditugu".
• "Gizakiak mila plan ditu berarantzat. Zoriak, bakoitzarentzat bat".
• "Gizakirik boteretsuena, norbere jabe dena da".
• "Gizartetik at, gizakia piztia edo jainkoa da".
• "Gure izaera gure portaeraren ondorio da".
• "Gure izaera, gure jokaeren emaitza da".
• "Guztien laguna ez da laguna".

• "Hasera, osotasunaren erdia baino gehiago da".
• "Haserako errore txikiena, bukaeran handiena izan liteke".
• "Haserretzea erraza da. Baina tamaina egokian haserretzea, eta pertsona eta momentu egokian; hori jakintsuen gauza da".
• "Haurrak ongi hezten dituzten horiek, gurasoek beraiek baino oraindik ohore gehiago merezi dute. Azken hauek bizitza soilik eman zien; haiek, ongi bizitzearen artea".
• "Herritarrek beraien artean adiskidetasuna jorratuko balute, ez lukete justizia beharrik".
• "Historiak gertatu zena kontatzen du; Poesiak, gertatu behar zena".

• "Ikasi behar duguna, eginez ikasten dugu".
• "Ikusmena gorputzarentzat dena, arrazoia arimarentzat da".
• "Inoiz ez da erabateko egia lortzen, eta inoiz ez da harengandik erabat urrunduta ere egoten".
• "Irakastea, ulertzeko modu garbiena da".
• "Ironia mespretxua egiteko modu bat da".
• "Itxaropena gizaki esnatuaren ametsa da".

• "Jainkoa dena mugitzen duen gurpil antzeko bat da, baina berori mugitzen ez dena".
• "Jainkoak eta naturak ez dute ezer alperrik egiten".
• "Jakintsuak mina ekiditea bilatzen du, ez plazera".
• "Jakintsuak ez du inoiz pentsatzen duen guztia esaten, baina esaten duen guztia pentsatzen du beti".
• "Jakintsuak ez du pentsatzen duen guztia esaten, baina beti pentsatzen du esaten duen guztia".
• "Jendetzak, behararrari, arrazoiari baino kasu gehiago egiten dio; eta zigorrei ohoreari baino gehiago".

• "Maitasuna bertutedun pertsonen artean soilik ematen da".
• "Mundu guztiaren laguna dena ez da lagun".

• "Nekeaz lorturikoa gehiago atsegiten da".

• "Oinarri eragile bakarra dago: desioa".
• "Ondo agintzen jakiteko, beharrezkoa da esana egiten jakitea; oinarri ukaezin bat da".
• "Onena, bizitzatik jai batetik bezala irtetea da, ez egarriz ezta mozkortuta ere".
• "Ongia egiten soilik izan daiteke benetan zoriontsu".
• "Osasuna, beroaren eta hotzaren arteko neurri justua da".

• "Pentsatu jende jakintsuak pentsatzen duen bezala, baina jende apalak hitz egiten duen moduan hitz egin".
• "Platon nire laguna da, baina egia lagunagoa da".

• "Tiranoak gizaki txarrez inguratzen dira lausengatuak izatea gustuko dutelako, eta arima handiko gizaki batek ere ez dute lausengatuko".

• "Zientziak sustrai mingotsak ditu, baina fruitu gozoak".
• "Zoriona arimaren aisian dago".
• "Zoriona, norberarekin nahikoa dutenen barnean dago".