ارسنجان
| ارسنجان ارسنجون | |
|---|---|
| کشور | |
| استان | فارس |
| شهرستان | ارسنجان |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) دیگر | ارسنگان (یکی از نام‌های قدیم) ، ارژنگان |
| نام(های) پیشین | ارسنگان ، ارژنگان |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۷٬۷۰۶ نفر(۱۳۹۵) |
| رشد جمعیت | ۲٪+ (۵سال) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۱۶۳۸ متر |
| اطلاعات شهری | |
| تأسیس شهرداری | ۱۳۳۵ |
| ره‌آورد | انار - آبنبات ارسنجان- حلوای سین ارسنجان - رب انار ارسنجان - انار ارسنجان- |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۷۱-۴۳۵۲-۰۰۰۰ |
| وبگاه | |
| شناسهٔ ملی خودرو | ۸۳ ص |
| کد آماری | ۱۳۲۱ |
ارسنجان | |
اَرسَنجان (به پارسی میانه: ارسنگان) از شهرهای استان فارس و مرکز شهرستان ارسنجان است.[۱] بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر بوده‌است.[۲]
پیرامون ارسنجان را جنگلهای سرسبز بناب و کوه‌های سربلند با مناظر بدیع احاطه کرده‌است. از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به جنگلهای سرسبز طبیعی بناب، فیجان، خلیل بگ، تنگ اشکن و چشمه‌سارها ارتفاعات دال‌نشین کوه‌های قلات، دریاچه طشک، غار ضحاک، چشمه شیرخون، پیر با صفا، مروارید سبز (تک درخت روییده بر سنگ)، دریاچه ارسنجان و باغ‌های سرسبز شمال و غرب جنوب ارسنجان اشاره کرد.[۳][۴]زبان اصلی مردم ارسنجان گویش فارسی دارند.
جمعیت
[ویرایش]بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۷٬۷۰۶ نفر (۵٬۲۸۴ خانوار) بوده‌است.[۵]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۴۵ | ۵٬۹۱۹ | — |
| ۱۳۵۵ | ۶٬۵۱۰ | ۱۰٪+ |
| ۱۳۷۰ | ۱۲٬۴۹۲ | ۹۱٫۹٪+ |
| ۱۳۷۵ | ۱۴٬۷۴۴ | ۱۸٪+ |
| ۱۳۸۵ | ۱۷٬۶۴۲ | ۱۹٫۷٪+ |
| ۱۳۹۰ | ۱۷٬۳۸۲ | ۱٫۵٪− |
| ۱۳۹۵ | ۱۷٬۷۰۶ | ۱٫۹٪+ |
وجه تسمیه
[ویرایش]اسم اولیه این شهرستان ارژنگان یا ارسنگان بوده، که از دو بخش ارسن به معنای خوش آب و هوا و گان به معنای جا و مکان تشکیل شده. بعد از یورش اعراب به ایران و تغییر زبان ایرانیان نام این شهر به ارسنجان تغییر یافته‌است.
ویژگی‌های تاریخی
[ویرایش]شهر ارسنجان در کتب گذشته همچون فارسنامه ناصری، آثار العجم فرصت الدوله شیرازی، بستان السیاحه زین العابدین صوفی، دائرةالمعارف علامه دهخدا از آن نام برده‌اند، اما تاریخ صحیح و دقیقی که بتوان بر آن استناد جست و سال بنای این شهر را دانست در دست نیست.[۶]
شهرستان ارسنجان دارای چندین اثر باستانی، میراث فرهنگی و گردشگری مانند مسجد جامع، مدرسه سعیدیه، ایوان قدمگاه مربوط به دوره هخامنشی، قلاتخوار، جمال آباد، تل مهره‌ای (کمال‌آباد)، قصر منوچهر، مربوط به دوره ساسانی، تل تیموریان و تل کاخ، سد دختر، چشمه گمبان و…[۷]
شاعرانی چون میرزا محمود خان آغاز، میرزا مصطفی خان انجام، ناصر الدین خان سالار، سکینه آغازی ارسنجانی و دکتر مهدی حمیدی شیرازی از شاعران کهن ارسنجان هستند.
زبان
[ویرایش]زبان مردم شهر و شهرستان ارسنجان فارسی است. اکثریت فارس زبان هستند و عدهٔ کمی ترک‌زبان و عربی تکلم می‌کنند.
پوشش گیاهی
[ویرایش]درختان این منطقه شامل درختان کهن بنه (پسته کوهی)، الوک، ارژن بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز را شامل می‌شود و گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، پرسیاوش، کنگر، قارچ کوهی (هکل و دنبل)، بن سرخ، پیازوک، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران و بسیاری از این قبیل می‌باشد.
آثار تاریخی
[ویرایش]از آثار تاریخی این شهرستان می‌توان به آثار زیر اشاره کرد:
- تل تیموران
- ایوان قدمگاه
- قصر منوچهر
- مدرسه سعیدیه ارسنجان
- مسجد جامع
- تل شاه ولی که متأسفانه با بی‌تدبیری از بین رفت و با خاک یکسان شد.
از دیگر آثار می‌توان به قلعهٔ گچی مربوط به زمان اسماعیلیه، آسیاب آبی تل سفید، تنوره و برج آسیاب ملکشاه و سد دختر نام برد.
جاذبه‌های گردشگری
[ویرایش]از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- چشمه گمبان
- جنگل بناب
- جنگل خلیل بیگ
- منطقه فیجان
- تنگ شکن
- دریاچه طشک
- غار ضحاک
- طاق پیر با صفا
- مروارید سبز ارسنجان
- غار سیده خاتون
- تل شرابی
- تل شنی
- تل روباهی
و باغ‌های سر سبز شمال، غرب و جنوب اشاره کرد.
تقسیمات کشوری
[ویرایش]بخش مرکزی بخش توابع،به مرکزیت شوراب
ره‌آورد
[ویرایش]از سوغات ارسنجان می‌توان اقلامی چون رب انار، حلوای سین، آبنبات ارسنجان، زرد انار، سفیداب، بنه، اناردانه و تک را یاد کرد.[۸]
مراکز آموزش عالی
[ویرایش]- دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
- دانشگاه پیام نور واحد ارسنجان
- دبیرستان متوسطه غیرانتفاعی سما
- دبیرستان علیرضا اسکندری
نگارخانه
[ویرایش]-
-
باغات ارسنجان
-
مروارید سبز ارسنجان در روز برفی
-
-
-
-
کوچه باغات ارسنجان در زمستان
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران.
- ↑ «مروارید سبز ارسنجان». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۱۸.
- ↑ ارسنجان قلب سبز استان فارس
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «ارسنگان شهر تاریخ و طبیعت». ایسنا.
- ↑ «جنگلهای بنه و بادام‌کوهی «بُناب» بزرگ جاذبه گردشگر ی طبیعی ارسنجان». روزنامه شیراز نوین. کاراکتر C1 control character در
|نشانی=در موقعیت 84 (کمک)[پیوند مرده] - ↑ زارعی، محمدمهدی (۱۳۹۱). سیمای گردشگری ارسنجان. انتشارات نوید شیراز.
- بلندا و جایگاه
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
| بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر | ||
|---|---|---|
| ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر | ||
| ۲۵ تا ۵۰ هزار نفر | ||
| ۱۰ تا ۲۵ هزار نفر | ||
| کمتر از ۱۰ هزار نفر | ||