رزن
| رزن | |
|---|---|
| کشور | |
| استان | همدان |
| شهرستان | رزن |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) پیشین | رازان، رایزن |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۵،۳۷۱ |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۲۷۲۹ کیلومتر مربع |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۱ درجه سانتی گراد |
| میانگین بارش سالانه | ۳۸۰ میلیمتر |
| روزهای یخبندان سالانه | ۶۰ روز |
| اطلاعات شهری | |
| ره‌آورد | مواد معدنی، انگور، زردآلو، گردو، صنایع دستی |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۳۶۲۲ |
| شناسهٔ ملی خودرو | ۲۸ص |
| کد آماری | ۲۱۷۱ |
رزن | |
رَزَن شهری در شمال استان همدان در غرب ایران است. این شهر مرکز شهرستان رزن و بزرگترین شهر این شهرستان می‌باشد که در مسیر جاده همدان - تهران قرار گرفته است.
شهر کنونی رزن به واسطه جاده‌ای که از شمال ایران به خلیج‌فارس که توسط پهلوی اول ساخته شد و از رزن هم عبور می‌کرد گسترش یافت، سپس در دوران پس از انقلاب ۵۷ با ورود مهاجرانی از روستاهای اطراف گسترش بیشتری پیدا کرد و به شکل کنونی درآمد. شهر رزن در شمالی‌ترین نقطه استان همدان در دشت‌های دامنه خرقان واقع شده‌است.
نام‌گذاری
صاحب‌نظران بر این باورند که ریشه نام رزن کلمه «رزان» بوده است که به علت وجود باغ‌های انگور فراوان در این منطقه به این نام خوانده می‌شده است، (رَز به معنای انگور است)، که بعدها این نام به «رازان» و سپس رزن تغییر شکل داده است. همچنین روایت دیگری نیز نقل شده که رزن را برگرفته از كلمه رايزن می‌داند كه در اصطلاح رايزن به معنی مهمان‌دار بوده است. نام این شهر ریشه‌ای فارسی دارد.[۱]
آب و هوا
آب و هوای رزن سردسیر می‌باشد و نسبت به شهرهای دیگر استان هوای سرد تری دارد. اما در تابستان‌ها از آب و هوای نسبتا معتدلی برخوردار است و میانگین درجه حرارت سالیانه آن به‌طور متوسط ۱۱ درجه سانتی گراد است. متوسط بارندگی سالیانه این شهرستان نیز حدود ۴۰۰ میلیمتر محاسبه شده‌است و در مجموع با توجه به تقسیم‌بندی آب و هوایی آب و هوای شهرستان رزن سرد و معتدل کوهستانی محسوب می‌شود.
ترابری
رزن در مسیر جادهٔ همدان - قزوین قرار دارد و از این رو رزن به عنوان یکی از شهرهایی که در مسیر مواصلاتی غرب کشور قرار گرفته از اهمیت بالایی برخوردار است.
مردم
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱۵۳۷۱ نفر بوده‌است.[۲]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۷۵ | ۸٬۷۶۳ | — |
| ۱۳۸۵ | ۱۱٬۶۳۲ | ۳۲٫۷٪+ |
| ۱۳۹۰ | ۱۳٬۸۶۲ | ۱۹٫۲٪+ |
| ۱۳۹۵ | ۱۵٬۳۷۱ | ۱۰٫۹٪+ |
مردم
مردم شهر رزن به زبان ترکی آذربایجانی و فارسی صحبت می‌کنند.[۳][۴]
فرهنگ
زبان و فرهنگ
مردم رزن آذری‌ها هستند که به زبان ترکی آذربایجانی و فارسی صحبت می‌کنند، در ادارات و مدارس زبان فارسی رایج است.[۵]
گردشگری
- تخت خلیل: قلعه ای تاریخی با معماری خشتی مختص به دوران ساسانی که در فاصله ۱۵ کیلومتری جنوب غرب رزن در بر بلندای تپه ای در روستای کاج قرار دارد. ساخت این بنا مربوط به قرن هفتم و هشتم هجری است و در اثر بی توجهی محض سازمان میراث فرهنگی بخش های وسیعی از آن مخروبه شده و دیواره های باقی مانده نیز از استحکام کمی برخوردار است. به گفته منابع محلی آن دورانی که سازمان میراث فرهنگی می توانست تخت خلیل را احیا کند این کار را نکردند و بعد از مخروبه شدن اندک نگاهی به آن دارند.[۶]
- خانه تاریخی یگانه: بنای معروف به خانه یگانه با معماری دوران قاجار در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۰ توسط یکی از خوانین در بافت قدیمی شهر رزن ساخته شده است. این خانه دارای معماری منحصر بفرد دوران قاجار می باشد که در حال حاضر به دلیل مالکیت شخصی بنا و توجه دیرهنگام سازمان میراث فرهنگی بخش های زیادی از سقف و دیواره های آن تخریب شده است.
- امامزاده اظهر: برج و آرامگاه، معروف به امامزاده اظهر بن علی (واقع در درجزین (درگزین) در فاصلۀ ۵ کیلومتری شرق شهر رزن و به فاصلۀ ۸۵ کیلومتری شمال شرق همدان قرار دارد. بنای امامزاده عبارت از برجی استوانه‌ای شکل که ۲۰ متر ارتفاع و ۱۹ ترک دارد. هشت متر از ارتفاع برج را ساختمان و بنای امامزاده تشکیل می‌دهد که بقعه گنبد این بنا مخروطی شکل است. این بنا در تاریخ ۱۳۲۷/۱۲/۲ به شمارۀ ۳۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
- امامزاده هود: این امامزاده در ینگی قلعه و در ۳ کیلومتری شرق شهر رزن قرار دارد و از بناهای دوران مغول و قرن هشتم به‌شمار می‌آید. پلان نما دوازده ضلعی و از آجر ساخته شده‌است.
- زیستگاه حیات وحش و ارتفاعات بقراطی روستای بابانظر: این منطقه که در سی و پنج کیلومتری شهر رزن واقع شده یکی از زیستگاه‌های موجود پرندگان بومی مانند کبک، تیهو، باقرقره، در دامنه‌ها و حیواناتی مانند قوچ، میش وحشی، گرگ، روباه، شغال، اهو .خرگوش، احتمالاً کفتار و گورکن می‌باشد. به دلیل وجود بسیاری از داروهای گیاهی-توتیامحدود- در این منطقه که از حیث نوع و تعداد بی بدیل می‌باشند این ناحیه مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته و تنوع زیستی و مناظر فوق‌العاده زیبای گردشگری هر ساله در فصل بهار و به‌خصوص در اردیبهشت خیل عظیمی از کوهنوردان، گردشگران، خانواده‌ها و جویندگان داروهای گیاهی را به این منطقه می‌کشاند. قلهٔ اصلی رشته کوه بقراطی ۲۴۶۳ متر ارتفاع دارد.
کشاورزی و دامپروری
- شهرستان رزن سهم قابل توجهی در تولیدات کشاورزی در استان همدان را دارد، این شهرستان با تولید حدود ۱ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی رتبه نخست تولیدهای این بخش را در استان همدان از آن خود کرده است. انواع تولیدات کشاورزی این شهرستان شامل گندم، جو، سیب زمینی، دانه روغنی، یونجه، صیفیجات، رازیانه و غیره می‌باشد.
- رزن دارای انواع باغ‌های میوه از قبیل گردو و سیب و بخصوص باغات انگور می‌باشد که محصولات جانبی فراوانی از جمله شیره و کشمش از آن‌ها تولید می‌شوند.
- در شهرستان رزن واحدهای تولیدی گوشت طیور از جمله پرورش شترمرغ، بوقلمون، بلدرچین و تعداد زیادی واحد مرغ داری، گاوداری و دامداری فعالیت دارند که سهم قابل قبولی از تولید گوشت استان همدان را به خود اختصاص داده‌اند. در زمینه آبزی پروری نیز انواع استخر‌های پرورش ماهی قزل آلا در سطح شهرستان مشغول به کار هستند.
منابع
پانویس
- ↑ «شبكه بهداشت و درمان رزن - :: شهرستان رزن ::». razan.umsha.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۲.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «استانداری همدان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اكتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۹ اكتبر ۲۰۲۱. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=،|archive-date=را بررسی کنید (کمک) - ↑ http://iranatlas.net/index.html?module=module.language-distribution.hamadan#eyJ0IjoieCIsImkiOiI2NGYwMzM4NzQzNDliYmUxMDg2YWJhZjg2OTdjZDRkMCIsInMiOjE2NjIyNzY2MzkwMzZ9
- ↑ «رزن از نگاه عکس». انسان‌شناسی و فرهنگ. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۴.
- ↑ «رزن از نگاه عکس». انسان‌شناسی و فرهنگ. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۰۴.
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۳ خ.
- مختصات و ارتفاع
- همشهری آنلاین
- فرمانداری شهرستان رزن بایگانی‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine اطلاعات جغرافیایی و مختصات. بازبینی‌شده در ۵ دی ۱۳۹۰
- شهرداری رزن بایگانی‌شده در ۱ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine تاریخچه شهر و موقعیت جغرافیایی. بازبینی‌شده در ۵ دی ۱۳۹۰
- سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان شهرستان رزن. بازبینی‌شده در ۵ دی ۱۳۹۰
- سازمان جهاد کشاورزی استان همدان سیمای شهر رزن. بازبینی‌شده در ۷ مرداد ۱۳۹۰
- سازمان صنایع و معادن استان همدان شهرک صنعتی رزن. بازبینی‌شده در ۲۷ فروردین ۱۳۹۰
- صداو سیمای مرکز همدان امام زاده‌های استان همدان. بازبینی‌شده در ۵ دی ۱۳۹۰
- پایگاه ملی داده‌های علوم زمین، معادن ایران[پیوند مرده] معادن شهرستان رزن. بازبینی‌شده در ۵ بهمن ۱۳۸۹
- خبر گزاری ایرنا به نقل از مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رزن. بازبینی‌شده در ۱۱ خرداد ۱۳۹۰
- خبر گزاری فارس به نقل از مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رزن. بازبینی‌شده در ۱۷ خرداد ۱۳۹۰
- خبر گزاری فارس به نقل از رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان رزن. بازبینی‌شده در ۱۹ آذر ۱۳۹۰
- میراث آریا، خبرگزاری اجتماعی و فرهنگی به نقل از سرپرست معاونت صنایع‌دستی استان همدان. بازبینی‌شده در ۵ دی ۱۳۹۰
- ایران‌شناسی، زیارت و سیاحت[پیوند مرده] معرفی شهر رزن. بازبینی‌شده در ۵ دی ۱۳۹۰
- مصاحبه بامسئول مرکز پرورش اسب اصیل عرب، ابراهیم سیا منصوری. بازبینی‌شده در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۰
- شناسنامهٔ آبادی‌های استان همدان (شهرستان رزن - بخش قروه درجزین و سردرود)، دفتر آمار و اطلاعات معاونت برنامه‌ریزی استانداری، همدان، ۱۳۸۶
پیوند به بیرون
| مرکز شهرستان | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخش |
| ||||||||||||||||||||||||||||||