Saltar ao contido

Cuauhtémoc

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaCuauhtémoc

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento1495 Editar o valor en Wikidata
Tenochtitlán Editar o valor en Wikidata
Morte1525 Editar o valor en Wikidata (29/30 anos)
Causa da morteexecución extraxudicial, enforcamento Editar o valor en Wikidata
Tlatoani de Tenochtitlán
25 de xaneiro de 1521 – 1525
← CuitláhuacJuan Velázquez Tlacotzin →
Emperador
Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónmilitar, gobernante Editar o valor en Wikidata
Familia
CónxuxeIsabel Moctezuma (–1525 (Gregoriano)) Editar o valor en Wikidata
PaiAhuízotl Editar o valor en Wikidata
IrmánsChimalpilli II
Xilabela Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteDicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron
Appletons' Cyclopædia of American Biography Editar o valor en Wikidata
BNE: XX1364159 Find a Grave: 9909 Editar o valor en Wikidata

Cuauhtémoc (en náhuatl: Cuāuhtēmoc; ‘a aguia pousouse’ ‘cuāuhtli 'aguia'; tēmoc, 'descendeu, pousouse'), nado en 1496 e finado en 1525, coñecido polos conquistadores españois como Guatemuz[1] foi o derradeiro tlatoani mexica de México-Tenochtitlán. Asumiu o poder en 1520, un ano antes da toma de Tenochtitlán por Hernán Cortés e as súas tropas.

O nome Cuāuhtémōc que significa literalmente 'aguia que descendeu (pousouse)' (náhuatl cuāuh(-tli) 'aguia', temō- 'descender', -c PASADO). A forma honorífica de Cuāuhtémōc é Cuāuhtémōctzīn (o sufijo -tzīn úsase para designar unha dignidade similar a "son" ou "señor" en galego).

Cuāuhtémōc, fillo de Ahuizotl e curmán de Moctezuma Xocoyotzin e, Tecuichpo (náhuatl, 'copo de algodón') ó chegar esta á nubilidade. Cando asumiu o poder, os conquistadores xa foran expulsados de Tenochtitlán, pero a cidade estaba devastada pola fame, a varíola e a falta de auga potable. Cuauhtémoc chegaba a este momento tras ser tlacatlecutli (xefe de armas) da resistencia ós conquistadores, dado que dende a morte de Moctezuma previo á Noite Triste, é identificado como líder militar dos mexicas.

  1. Bernal del Castillo "Historia Verdadera de la Conquista de la Nueva España"

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Andrews, J. Richard, Introduction to Classical Nahuatl Norman: University of Oklahoma Press 2003.
  • Gillingham, Paul. Cuauhtémoc's Bones: Forging National Identity in Modern Mexico. Albuquerque: University of New Mexico Press.
  • Johnson, Lyman L. "Digging Up Cuauhtémoc" in Death, Dismemberment, and Memory: Body Politics in Latin America, Lyman L. Johnson, ed. Albuquerque: University of New Mexico Press 2004, pp. 207–244.
  • Restall, Matthew, Seven Myths of the Spanish Conquest. Oxford e Nova York: Oxford University Press 2004.