ՄԱԿ-ի տնտեսական և սոցիալական խորհուրդ
| ՄԱԿ-ի տնտեսական և սոցիալական խորհուրդ | |
|---|---|
| Տեսակ | principal organ of the United Nations? |
| Հապավում | ECOSOC[1] և CÉSNU[1] |
| Հիմնադրված | 1945[1] |
| Գլխադասային գրասենյակ | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[1] |
| Վերադաս կազմակերպություն | Միավորված ազգերի կազմակերպություն |
| Կայք | ecosoc.un.org/en(անգլ.), ecosoc.un.org/zh(չին.), ecosoc.un.org/fr(ֆր.), ecosoc.un.org/es(իսպ.), ecosoc.un.org/ru(ռուս.) և ecosoc.un.org/ar(արաբ.) |
ՄԱԿ-ի տնտեսական և սոցիալական խորհուրդ (ԷԿՕՍՕՍ), ՄԱԿ-ի գլխավոր մարմիններից մեկը, որը համակարգում է համագործակցությունը ՄԱԿ-ի տնտեսական, սոցիալական ոլորտներում և նրա մասնագիտացված հաստատություններում։
Ընդհանուր տեղեկություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կազմակերպությունը գտնվում է Նյու Յորքում։ Հիմնադրվել է 1945 թվականի հունիսի 26-ին։
ՄԱԿ-ի կանոնադրությամբ ԷԿՕՍՕՍ-ը հիմնադրվել է որպես գլխավոր մարմին, որը պատասխանատու է ՄԱԿ-ի 15 մասնագիտացված հաստատությունների, 9 գործառնական հանձնաժողովների և 5 տարածաշրջանային հանձնաժողովների գործունեության համակարգման համար տնտեսական և սոցիալական ոլորտում[2]։ Խորհուրդը նաև կենտրոնական համաժողով է՝ քննարկելու միջազգային տնտեսական և սոցիալական խնդիրները և առաջարկություններ մշակելու անդամ պետությունների և ՄԱԿ-ի համակարգի քաղաքականության վերաբերյալ՝ ստանալով զեկույցներ ՄԱԿ-ի 11 հիմնադրամներից և ՄԱԿ-ի ծրագրերից։
Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի գործառույթներն են[2]․
- Խթանել տնտեսական և սոցիալական առաջընթացը, այդ թվում, բարձրացնել կենսամակարդակը
- Տնտեսական և սոցիալական ոլորտներում և առողջապահության ոլորտում միջազգային խնդիրների լուծման ուղիների մշակում
- Աջակցություն մշակութային և կրթական ոլորտում միջազգային համագործակցություն
- Պայմաններ ստեղծել մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների համընդհանուր հարգանքի համար
Խորհուրդը լիազորված է մարդասիրական բնույթի արտակարգ իրավիճակների հատուկ նիստեր հրավիրել անհրաժեշտության դեպքում և կարգով։
Խորհուրդը լիազորված է մարդասիրական բնույթի արտակարգ իրավիճակների հատուկ նիստեր հրավիրել անհրաժեշտության դեպքում և կարգով։ ԷԿՕՍՕՍ- ն իրականացնում կամ կազմակերպում է հետազոտություններ իր գործունեության ոլորտն ընդգրկող հարցերի վերաբերյալ և զեկույցներ հրապարակում։ Նա նաև աջակցություն է ցուցաբերում տնտեսական և սոցիալական խնդիրների վերաբերյալ միջազգային համաժողովների նախապատրաստման և կազմակերպման գործում, նպաստում այդ կոնֆերանսների որոշումների իրականացմանը։ Իր լիազորությունների իրականացման համար խորհրդի տնօրինմանը հատկացվել է ՄԱԿ-ի ողջ համակարգի մարդկային և ֆինանսական ռեսուրսների ավելի քան 70 %-ը[2]։
ԷԿՕՍՕՍԻ նախագահություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Յուրաքանչյուր տարեկան նստաշրջանի սկզբում ընտրվում է տնտեսական և սոցիալական խորհրդի նախագահությունը։ Նախագահության հիմնական գործառույթներն են՝ օրակարգի նախապատրաստումը, աշխատանքի ծրագիրը կազմելը և նստաշրջանի կազմակերպումը՝ ՄԱԿ-ի քարտուղարության աջակցությամբ[3]։
ԷԿՕՍՕՍ-ի կազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Խորհուրդը բաղկացած է 54 պետությունների ներկայացուցիչներից, որոնք ընտրվում են ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի կողմից երեք տարի ժամկետով։ Վերընտրվելու սահմանափակումներ չկան. եկող անդամը կարող է վերընտրվել անմիջապես։ ԷԿՕՍՕՍԻ յուրաքանչյուր անդամ ունի 1 (մեկ) ձայն։ Որոշումներն ընդունվում են ներկա և քվեարկությանը մասնակցող անդամների ձայների պարզ մեծամասնությամբ։
ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 1971 թվականի դեկտեմբերի 20-ի № 2847 բանաձևը (A/RES/2847(XXVI) սահմանել է ԷԿՕՍՕՍ-ում տեղերի բաշխման կարգը[4]։
| Տարածաշրջանային խումբ | Տեղերի քանակ |
|---|---|
| Ասիա | 11 |
| Աֆրիկա | 14 |
| Արևելյան Եվրոպա | 6 |
| Արևմտյան Եվրոպա և այլ պետություններ | 13 |
| Լատինական Ամերիկա և Կարիբյան ավազան | 10 |
Հինգ տարածաշրջանային հանձնաժողովներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Եվրոպական տնտեսական հանձնաժողով
- Ասիայի և Խաղաղ օվկիանոսի տնտեսական և սոցիալական հանձնաժողով
- Արևմտյան Ասիայի տնտեսական և սոցիալական հանձնաժողով
- Աֆրիկայի տնտեսական հանձնաժողովը
- Տնտեսական հանձնաժողով Լատինական Ամերիկայի և Կարիբյան ավազանի համար