Մոր Տան

Մոր Տան; հունգ.՝ Than Mór
Ծնվել է	հունիսի 19, 1828
Ծննդավայր	Բեչեյ, Սերբիա
Վախճանվել է	մարտի 11, 1899 (70 տարեկան)
Մահվան վայր	Տրիեստ, Ավստրո-Հունգարիա
Քաղաքացիություն	Ավստրիական կայսրություն և Հունգարիա
Կրթություն	Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա (1855)
Մասնագիտություն	նկարիչ, history painter և դիմանկարիչ
Ժանր	դիմապատկեր
Ներշնչվել է	Miklós Barabás?
	Mór Than Վիքիպահեստում

Մոր Տան (հունգ.՝ Than Mór, գերմ.՝ Moritz Than, հունիսի 19, 1828(1828-06-19)^[1], Բեչեյ, Սերբիա - մարտի 11, 1899(1899-03-11)^[1], Տրիեստ, Ավստրո-Հունգարիա^[2]), հունգարացի նկարիչ։ 1848-1849-ական թվականներին հունգարական հեղափոխության մասնակից։

Կյանք և ստեղծագործություն

Մոր Տան սովորել է իրավաբանություն, ապա որոշել է իրեն նվիրել նկարչությանը։ Մասնկացել է 1848-1849 թվականների հունգարիական հեղափոխությանը։ Ավելի ուշ սովորել է Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիայի նկարիչ Կարլ Ռալյի մոտ։ Ուսումն ավատելուց հետո կատարել է ճանապարհորդություն՝ նախ Գերմանիա, Բելգիա ապա Փարիզ, որտեղ էլ 1856 թվականին նկարել է «Մոհաչյան ճակատամարտ» կտավը (1526)։ Հետագայում երեք տարի ապրել է Հռոմում, որտեղ բարոն Սինայի (Georg Simon von Sina) պատվերով նկարել է առասպելական բովանդակությամբ նկարներ, օրինակ, «Ոդիսևս և Նավսիկա», «Ոդիսևս և Պենթիսլեյա»։ 1859 թվականին նկարիչը պատվեր է ստանում, ձևավորել Պեշտում գտնվող Ռեդուտյան դահլիճը։

Տան Մորը նաև նկարել է նկարներ պատմական բավանդաությամբ, դիմանկարներ (այդ թվում նաև Ավստրո-Հունգարիայի կայսեր դիմանկարը, Ավստրալիայի Ազգային գրադարանի նոր շենքի գլխավոր դահլիճի ձևովորման համար)^[4]։

Հունգարական առաջին նամականիշի ստեղծում

1848 թվականին Մոր Տանը ստեղծել է առաջին հունգարիական փաստային նամականիշը^[5]։ Սակայն այդ նամականիշը այդպես էլ չեն օգտագործվել, քանի որ, 1849 թվականին Հունգարիան կորցրել է անկախությունը մտնելով Ավստրիայի կայրսրության կազմը։ Մոր Տանի ստեղծած նամականիշը այժմ Բուդապեշտի փոստային նամականիշների թանգարանում զբաղեցնում է պատվավոր տեղ^[6]։

Պատկերասրահ

Աթթիլաի խնջույքը
Մոհանյան կռիվ 1526 թվական
Ճարտարապետ Պոլակաի դիմանկարը
Կոմարնոյան ճակատամարտ
Ֆերենց Ռակոցի II (1864)
Ադամի արարում(1860)
Ֆերենց Ռակոցի II
Բուդապեշտի պաշարում
Գուսարի

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #1026389321 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ Magyar életrajzi lexikon (հունգ.) / K. Ágnes — Budapest: Akadémiai Kiadó, 1967.
↑ Autorenkollektiv. Meyers Konversationslexikon. — 4. Auflage. — Leipzig und Wien: Verlag des Bibliographischen Instituts, 1885—1892. — Bd. 15: Sodbrennen — Uralit.(գերմ.) (Ստուգված է 28 Մարտի 2010)
↑ Visnyovszki G. Stamps. — Budapest: Állami Nyomda Publishing, 1996. — P. 85.(անգլ.)
↑ «Hungarian Philatelic Society of Great Britain» (անգլերեն). Trill Towers — Сайт Венгерского общества филателистов Великобритании. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 28-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոր Տան» հոդվածին։

[_efd1275004a793cc-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_960b297ad0522413-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #1026389321 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_af48f04e628dbf72-3] Magyar életrajzi lexikon (հունգ.) / K. Ágnes — Budapest: Akadémiai Kiadó, 1967.

[4] Autorenkollektiv. Meyers Konversationslexikon. — 4. Auflage. — Leipzig und Wien: Verlag des Bibliographischen Instituts, 1885—1892. — Bd. 15: Sodbrennen — Uralit.(գերմ.) (Ստուգված է 28 Մարտի 2010)

[5] Visnyovszki G. Stamps. — Budapest: Állami Nyomda Publishing, 1996. — P. 85.(անգլ.)

[hpsgb-6] «Hungarian Philatelic Society of Great Britain» (անգլերեն). Trill Towers — Сайт Венгерского общества филателистов Великобритании. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 20-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 28-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]