Paguyuban Nagara-Nagara Asia Kidul Wétan
Paguyuban Nagara-Nagara Asia Kidul Wétan (Inggris: Association of Southeast-Asian Nation, dicekak dadi ASEAN) yaiku paguyuban nagarantara ing Asia Kidul Wétan. ASEAN dipunadegaken ing tanggal 8 Agustus 1967 ing Bangkok mawi Paklaring Bangkok. Ancasing ASEAN punika ngiyataken kerja sama régional. Negari anggota ASEAN ngawontenaken rapat umum saben sasi November. ASEAN nyakup wewengkon dharatan ingkang wiyaripun 4.46 yuta km² utawi watawis 3% saking total jembaripun dharatan ing Bumi, lan gadhah populasi watawis 600 yuta orang utawi 8.8% total populasi donya. Jembar tlatah seganten ASEAN tikel tiga saking jembaripun wewengkon dharatan. Ing taun 2010, kombinasi nominal GDP ASEAN sampun tuwuh ngantos 1,8 Triliun Dolar AS. Manawi ASEAN sampun dados entitas tunggal, ASEAN lajeng gadhah ékonomi paling ageng kasanga sasampunipun Amérikah Sarékat, Cina, Jepang, Jerman, Prancis, Brasil, Inggris, lan Italia.
Prinsip Utama ASEAN
[besut | besut sumber]Prinsip-prinsip utama ASEAN inggih punika:
- Ngurmati kamardikan, kadhaulatan, kesamaan, integritas wewengkon nasional, lan identitas nasional saben nagari
- Hak saben nagari mimpin kawontenan nasional bébas saking campur tangan, subversif utawi koersi pihak sanès
- Boten nyampuri urusan lebet nagari nagari anggota
- Ngrampungi prabélan utawi pasulayan kanthi cara damai
- Nulak pangginaan kakiyatan ageng / mbebayani
- Nyambut damel sesarengan sesami anggota
Anggota ASEAN
[besut | besut sumber]ASEAN sapunika gadhah 10 anggota nagari ing Asia Kidul-Wétan inggih punika:
Perbandingan kaliyan blok/nagara sanès
[besut | besut sumber]| Badan | Wewengkon km² |
Populasi | GDP (PPP) juta $AS |
GDP (PPP) per kapita $AS |
Nagari anggota |
| UE | 3.977.487 | 456.285.839 | 11.064.752 | 24.249 | 25 |
| ASEAN | 4.400.000 | 553.900.000 | 2.172.000 | 4.044 | 10 |
| CSN | 17.715.335 | 366.669.975 | 2.635.349 | 7.187 | 12 |
| NAFTA | 21.588.638 | 430.495.039 | 12.889.900 | 29.942 | 3 |
| AU | 29.797.500 | 850.000.000 | 1.515.000 | 1.896 | 53 |
| Nagari ageng |
Pamérangan pulitik | ||||
| India | 3.287.,590 | 1.102.600.000 | 3.433.000 | 3.100 | 35 |
| Cina | 9.596.960 | 1.306.847.624 | 7.249.000 | 5.200 | 33 |
| AS1 | 9.631.418 | 296.900.571 | 11.190.000 | 39.100 | 50 |
| Kanada1 | 9.984.670 | 32.507.874 | 958.700 | 29.800 | 13 |
| Russia | 17.075.200 | 143.782.338 | 1.282.000 | 8.900 | 89 |
Salebeting taun 2003. Sian kanggé aji paling ageng, ijem kanggé paling alit, ing antawisipun blok ingkang dipunbandhingaken.
Sumber: CIA World Factbook 2004, IMF WEO Database
1 Anggota NAFTA
Status ékonomi
[besut | besut sumber]Tabel PDB miturut PPP, dipunwedalaken déning IMF ing wulan September 2004.
| Nagara | PDB (PPP) yuta int. dolar |
PDB (PPP) per kapita int. dollar |
| 820.543 | 3.661 (6) | |
| 514.236 | 7.851 (4) | |
| 391.849 | 4.652 (5) | |
| 271.167 | 10.449 (3) | |
| 222.345 | 2.685 (7) | |
| 111.507 | 25.384 (1) | |
| 81.283 | 1.466 (10) | |
| 25.648 | 1.775 (9) | |
| 11.832 | 1.972 (8) | |
| 5.658 | 15.171 (2) |
Nami ASEAN ing basa-basa Asia Kidul Wétan
[besut | besut sumber]- Basa Indonesia: Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara (dipun-ginakaken ing Indonésia)
- Basa Jawa: Paguyuban Bangsa-Bangsa Asia Kidul-Wétan (dipun-ginakaken ing Indonésia)
- Basa Sundha: Paguyuban Bangsa-Bangsa Asia Kidul-Wétan (dipun-ginakaken ing Indonésia)
- Basa Melayu: Persatuan Negara-Negara Asia Tenggara (dipun-ginakaken ing Malaysia, Singapura, lan Brunei Darussalam)
- Basa Tionghoa: 东南亚洲国家的协会 / 東南亞國家聯盟 (dipun-ginakaken ing Singapura lan Malaysia)
- Basa Inggris: Association of Southeast Asia Nations (dipun-ginakaken ing Singapura lan Filipina)
- Basa Thai: สมาคมแห่งประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ / อาเซียน (dipun-ginakaken ing Thailand)
- Basa Vietnam: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (dipun-ginakaken ing Vietnam)
- Basa Tagalog: Kapisanan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya (dipun-ginakaken ing Filipina)
- Basa Laos: ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ (dipun-ginakaken ing Laos)
- Basa Burma/Myanmar: အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင် (dipun-ginakaken ing Myanmar)
- Basa Khmer: សមាគមន៏ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ (dipun-ginakaken ing Kamboja)
- Basa Tamil: ஆசியான (dipun-ginakaken ing Singapura lan Malaysia)
- Basa Tetun: Asosiasun ba Nasaun Sudeste Aziátiku (dipun-ginakaken ing Timor Leste)
Pranala njawi
[besut | besut sumber]- ASEAN Archived 2006-04-13 at the Wayback Machine.
- ASEAN News Network
- ASEAN Blog Archived 2005-03-28 at the Wayback Machine.
| Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |