აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭო

აფხაზეთის ასს რესპუბლიკის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭო — აფხაზეთის ასსრ-ის მერვე მოწვევის უმაღლესი წარმომადგენლობითი და საკანონმდებლო ორგანო 1971-1975 წლებში.

ისტორია

1971-1975 წლების განმავლობაში სულ ჩატარდა აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს რვა სესია.

მმართველი რგოლი

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს ხელმღვანელობა შემდგენაირად დაკომპლექტდა:

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე — მუშნი ლავრენტის ძე ხაშბა;

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე — ეფრემ კონსტანტინეს ძე გეთია;

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე — ლუბა ივანეს ასული ლიუშნიოვა.

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმი შემდგენაირად დაკომპლექტდა:

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავმჯდომარე — ბაგრატ ვასილის ძე შინკუბა;

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავმჯდომარის მოადგილე — გიორგი ვიქტორის ძე დავითაია;

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავმჯდომარის მოადგილე — ვლადიმერ დიმიტრის ძე ტანია;

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის მდივანი — ნელი მიხეილის ასული ტრაფში;

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის წევრები: ვალერიან ოსმანის ძე კობახია, ივანე ალექსის ძე გიორგბერიძე, ხუტა ნიკოლოზის ძე ჯიქია, ევდოკია ათანასის ასული მუხინა, ასტხიკ მარტიროსის ასული კალაიჯიანი, ოდიკ აქვსენტის ძე ურიდია, ივანე გამსარატის ძე ამიჩბა, მარინე ეფრემის ასული ეშბა და ივანე გიორგის ძე პაპასკირი..

სესიები

I სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს I სესია მოწვეულ იქნა 1971 წლის 5 ივლისს დილის 11:00 საათზე, სოხუმის ს. ჭანბას სახელობის დრამატული თეატრის შენობაში.

დეპუტატმა შ. შარტავამ უხუცესთა საბჭოს სახელით შეიტანა წინადადება სესიის გახსნა მიენდოთ უხუცესი დეპუტატის მწერლის ი. პაპასკირისათვის. თანხმობისთანავე სესიაზე მისასალმებელი სიტყვით გამოვიდა ი. პაპასკირი. შემდეგ სიტყვით გამოვიდა დეპუტატი გ. დავითაია, რომელმაც უხუცესთა საბჭოს დავალებით დაასახელა, ხოლო სესიამ ერთხმად დაამტკიცა:

1. უმაღლესი საბჭოს თავჯდომარედ — მ. ხაშბა,
2. მოადგილეებად: ე. გეთია და ლ. ლიუშნიოვა.

დამტკიცდა დღის წესრიგი:

1. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს სამანდატო კომისიის არჩევნები;
2. მშრომელთა დეპუტატების სასოფლო და სადაბო საბჭოების მუშაობის მდგომარეობისა და მისი გაუმჯობესების ღონისძიებათა შესახებ;
3. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს მუდმივი კომისიების არჩევნები;
4. აფხაზეთის ასსრ-ის პრეზიდიუმის ბრძანებულებათა და მტკიცება;
5. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის არჩევა;
6. აფხაზეთის ასსრ-ის მთავრობის — აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს შექმნა.

აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატთა რწმუნებათა შესამოწმებლად აირჩიეს სამანდატო კომისია 7 კაცის ოდენობით (სამანდატო კომისიის თავჯდომარე — გ. ალანი).

შემდეგ სესიამ მოისმინა აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარის დეპუტატ პ. გილაშვილის მოხსენება „მშრომელთა დეპუტატების სასოფლო და სადაბო საბჭოების მუშაობის მდგომარეობისა და მისი გაუმჯობესების ღონისძიებათა შესახებ“. მოხსენების შემდეგ კამათში მონაწილეობა მიიღეს: ვ. კოკაიამ და ხ. ხვარწკიამ.

შემდეგ, სიტყვა მოხსენებისათვის აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატების რწმუნებათა შემოწმების შედეგების შესახებ მიეცა სამანდატო კომისიის თავჯდომარეს დეპუტატ გ. ალანს. დასასრულს, დეპუტატ ხ. ავიძბას წინადადებით უმაღლესმა საბჭომ ერთხმა დაადგინა, რომ ცნობილიყო ყველა არჩეული დეპუტატის რწმუნებანი, ხოლო საარჩევნო კომისიის მუშაობა ჩათვლილიყო დასრულებულად.

გაგრძელდა კამათი პ. გილაშვილის მოხსენების შესახებ, რომლის დროსაც სიტყვით გამოვიდნენ: ვ. ეზუგბაია, ვ. ტვანბა, ვ. ანქვაბი, ნ. ცხომარია, შ. ჭოლოკუა, ს. ცინცაბაძე და ვ. ხიშბა. საბჭომ ერთხმად მიიღო დადგენილება განხილულ საკითხებზე.

თავჯდომარემ წაიკითხა აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარის პ. გილაშვილის განცხადება, რომ რესპუბლიკის მთავრობა იხსნის რწმუნებებს უმაღლესი საბჭოს წინაშე. უმაღლესმა საბჭომ დააკმაყოფილა აღნიშნული წინადადება და დეპუტატ პ. გილაშვილს მიანდო ახალი მინისტრთა კაბინეტის ფორმირება, მანამდე კი ძველ მინისტრთა საბჭოს გაუგრძელდა ვადა ახალი მინისტრთა კაბინეტის ფორმირებამდე.

შემდეგ სესია შეუდგა მუდმივი კომისიების ფორმირებას.

1. საკანონმდებლო განზრახულობათა კომისია 7 კაცის ოდენობით (თავჯდომარე ვ. იოსავა);
2. საგეგმო-საბიუჯეტო კომისია 7 კაცის ოდენობით (თავჯდომარე ა. გვარამია);
3. მრეწველობის, ტრანსპორტისა და კავშირგაბმულობის კომისია 7 კაცის ოდენობით (თავჯდომარე ვ. აშხაცავა);
4. სოფლის მეურნეობის კომისია 9 კაცის შემადგენლობით (თავჯდომარე ლ. ღუწკაია);
5. განათლებისა და კულტურის კომისია 7 კაცის ოდენობით (თავჯდომარე შ. ინალ-ფა);
6. ჯანმრთელობის დაცვის ფიზიკური კულტურისა და სოციალური უზრუნველყოფის კომისია 7 კაცის ოდენობით (თავჯდომარე ბ. ლაპინი);
7. ვაჭრობისა და საზოგადოებრივი კვების კომისია 7 კაცის ოდენობით (თავჯდომარე ლ. გოლდინოვი);
8. საბინაო მშენებლობის, კომუნალური მეურნეობისა და მოსახლეობის საყოფაცხოვრებო მომსახურების კომისია 9 კაცის შემადგენლობით (თავჯდომარე გ. ჯაყელი);
9. ახალგაზრდობის საქმეტა კომისია 9 კაცის შემადგენლობთ (თავჯდომარე მ. ხვარწკია).

შემდეგ უმაღლესი საბჭო შეუდგა აფხაზეთის ასსრ-ის პრეზიდიუმის ბრძანებულებათა და მტკიცებას. ამის შესახებ სიტყვით გამოვიდა დეპუტატი ნ. ტრაფში. უმაღლესმა საბჭობ ერთხმად მიიღო პრეზიდიუმის ბრძანებულებები:

1. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის თავჯდომარეობის მოვალეობიდან მ. მაისურაძის განთავისუფლების შესახებ;
2. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის თავჯდომარედ ლ. გალუსტოვის დანიშვნის შესახებ;
3. აფხაზეთის ასსრ-ის იუსტიციის მინისტრად შ. ჭოლოკუას დანიშვნის შესახებ.

შემდეგ სესიამ აირჩია უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმი შემდეგი შემადგენლბით:

1. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავჯდომარე — ბ. შინკუბა;
2. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის თავჯდომარის მოადგილეები: გიორგი დავითაია და ვლადიმერ ტანია.
3. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის მდივანი — ნელი ტრაფში;
4. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის წევრები: ვალერიან კობახია, ივანე გიორგბერიძე, ხუტი ჯიქია, ევდოკია მუხინა, ასტხიკ კალაიჯიანი, ოდიკ უდირია, ივანე ამიჩბა, მარინე ეშბა და ივანე პაპასკირი.

შემდეგ სესიამ დაამტკიცა პ. გილაშვილის მიერ შემოთავაზებული აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა ახალი საბჭო შემდეგი შემადგენლბით:

1. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარე — პავლე გილაშვილი;
2. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარის პირველი მოადგილე — გიორგი ბერულავა;
3. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარის მოადგილე — ასლან ოტირბა;
4. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარის მოადგილე — იური ჭანბა;
5. აფხაზეთის ასსრ-ის შინაგან საქმეთა მინისტრი — ვალერი ხინტბა;
6. აფხაზეთის ასსრ-ის მოსახლეობის საყოფაცხოვრებო მომსახურების მინისტრი — ოლეგ ორანსკი;
7. აფხაზეთის ასსრ-ის ჯანმრთელობის დაცვის მინისტრი — შოთა გოგოხია;
8. აფხაზეთის ასსრ-ის კომუნალური მეურნეობის მინისტრი — ნიკოლოზ ცხომარია;
9. აფხაზეთის ასსრ-ის კულტურის მინისტრი — ნიკოლოზ კიუტი;
10. აფხაზეთის ასსრ-ის ადგილობრივი მრეწველობის მინისტრი — დიმიტრი ხვარწკია;
11. აფხაზეთის ასსრ-ის განათლების მინისტრი — ალექსი ჯონუა;
12. აფხაზეთის ასსრ-ის სოფლის მეურნეობის მინისტრი — აკაკი ღვინჯილია;
13. აფხაზეთის ასსრ-ის სოციალური უზრუნველყოფის მინისტრი — ილარიონ კაკალია;
14. აფხაზეთის ასსრ-ის ვაჭრობის მინისტრი — რააჟდენ ხიკუბა;
15. აფხაზეთის ასსრ-ის ფინანსთა მინისტრი — დავით ჯიჭონაია;
16. აფხაზეთის ასსრ-ის იუსტიციის მინისტრი — შოთა ჭოლოკუა;
17. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს საგეგმო კომისიის თავჯდომარე — ლუბა ნაზაძე;
18. აფხაზეთის ასსრ-ის სახალხო კონტროლის კომიტეტის თავჯდომარე — შამილ ლაკობა;
19. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს მშენებლობისა და არქიტექტურის საქმეთა სახელმწიფო კომიტეტის თავჯდომარე — სერგო ცინცაბაძე;
20. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს სატყეო მეურნეობის სახელმწიფო კომიტეტის თავჯდომარე — ვლადიმერ ხიშბა;
21. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს შრომითი რესურსების გამოყენების სახელმწიფო კომიტეტის თავჯდომარე — ვლადიმერ კვარჭელია;
22. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს რესპუბლიკური გაერთიანება „აფხაზსოფლტექნიკის“ თავჯდომარე — ილია წივწივაძე;
23. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის თავჯდომარე — ლევან გალუსტოვი;
24. აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული საგზაო სამმართველოს უფროსი — ლევან კარანაძე.

დღის წესრიგი ამოიწურა. აფხაზეთის ასსრ-ის მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს პირველი სესია დახურულად გამოცხადდა.

პრეზიდიუმის ბრძანებულებები

1971 წლის 29 ნოემბრის აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული კინოფიკაციის სამმართველო გარდაიქმნა, აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს კინემატოგრაფიის სახელმწიფო კომიტეტად.

1971 წლის 29 ნოემბრის აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს კინემატოგრაფიის სახელმწიფო კომიტეტის თავჯდომარედ დაინიშნა ვახტანგ ჭელიძე.

II სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს II სესია მოწვეულ იქნა 1971 წლის 27 დეკემბერს დილის 10:00 საათზე, სოხუმის დრამატული თეატრის შენობაში.

სესია გახსნა უმაღლესი საბჭოს თავჯდომარემ მ. ხაშბამ. დამტკიცდა სესიის მუშაობის შემდეგი დღის წესრიგი:

1. აფხაზეთის ასსრ-ის სახალხო მეურნეობის განვითარების 1971-1975 წლების ხუთწლიანი სახელმწიფო გეგმისა და აფხაზეთის ასსრ-ის სახალხო მეურნეობის განვითარების 1972 წლის სახელმწიფო გეგმის შესახებ;
2. აფხაზეთის ასსრ-ის 1972 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტისა და აფხაზეთის ასსრ-ის 1970 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესრულების შესახებ;
3. აფხაზეთის ასსრ-ის მშრომელთა დეპუტატების რაიონული საბჭოსა და მშრომელთა დეპუტატების საქალაქო საბჭოს კანონების პროექტის შესახებ;
4. აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულებათა დამტკიცება.

„აფხაზეთის ასსრ-ის სახალხო მეურნეობის განვითარების 1971-1975 წლების ხუთწლიანი სახელმწიფო გეგმისა და აფხაზეთის ასსრ-ის სახალხო მეურნეობის განვითარების 1972 წლის სახელმწიფო გეგმის შესახებ“ სიტყვით გამოვიდა ფინანსთა მინისტრი დ. ჯიჭონაია, რომლის შემდეგ თანამოხსენებით გამოვიდა საგეგმო-საბიუჯეტო საბჭოს კომისიის თავჯდომარე ა. გვარამია. მოხსენებისა და თანამოხსენეის ირგვლივ კამათში გამოვიდნენ დეპუტატები: გ. ალანი, მ. გოგოხია, ს. პოზდნიაკოვი, ა. ღვინჯილია, ა. შონია, ხ. ავიძბა, გ. ჩაჩიბაია, ო. ორანსკი, დ. გოგობერიშვილი, ვ. ანქვაბი, ა. კალაიჯიანი და ა. ჯონუა. ბოლოს დამასრულებელი სიტყვით გამოვიდა მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარე პ. გილაშვილი, რის შემდეგადაც სესიამ ერთხმა დაადტკიცა აფხაზეთის ასსრ-ის 1972 წლის სახალხო მეურნეობის სახელმწიფო გეგმა.

„აფხაზეთის ასსრ-ის 1972 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტისა და აფხაზეთის ასსრ-ის 1970 წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის შესრულების შესახებ“ სიტყვით გამოსული იყო ფინანსთა მინისტრი დ. ჯიჭონაია, რომელიც ასევე ერთხმად იყო მიღებული და დამტკიცებული სესიის მიერ.

„აფხაზეთის ასსრ-ის მშრომელთა დეპუტატების რაიონული საბჭოსა და მშრომელთა დეპუტატების საქალაქო საბჭოს კანონების პროექტის შესახებ“ სიტყვით გამოვიდა საკანონმდებლო განზრახულობათა მუდმივი კომისიის თავჯდომარე ვ. იოსავა. მოხსენების თაობაზე კამათში გამოვიდნენ დეპუტატები: შ. ჭოლოკუა, ი. ლეკვეიშვილი და ო. ურიდია.

ბოლოს, სესიამ დაამტკიცა აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულებები, რის შემდეგადაც დღის წესრიგი ამოიწურა. აფხაზეთის ასსრ-ის მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს მეორე სესია დახურულად გამოცხადდა.

III სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს III სესია მოწვეულ იქნა 1972 წლის 27 ივლისს.

IV სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს IV სესია მოწვეულ იქნა 1973 წლის 15 იანვარს.

V სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს V სესია მოწვეულ იქნა 1973 წლის 23 ივლისს.

VI სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს VI სესია მოწვეულ იქნა 1973 წლის 28 დეკემბერს.

VII სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს VII სესია მოწვეულ იქნა 1974 წლის 22 ივლისს.

VIII სესია

აფხაზეთის ასსრ-ის VIII მოწვევის უმაღლესი საბჭოს VIII სესია მოწვეულ იქნა 1974 წლის 30 დეკემბერს.

პრეზიდიუმის ბრძანებულებები

1974 წლის 30 დეკემბერს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის საბინაო-კომუნალური მეურნეობის მინისტრად დაინიშნა ნოდარ კიზარია.

1974 წლის 30 დეკემბერს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული საგზაო სამმართველოს უფროსის მოვალეობისაგან განთავისუფლდა ლ. კარანაძე.

1974 წლის 30 დეკემბერს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოსთან არსებული საგზაო სამმართველოს უფროსად დაინიშნა მამია ჯახუა.

1975 წლის 18 იანვარს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის მდივნის მოვალეობიდან განთავისუფლდა ნელი ტრაფში.

1975 წლის 18 იანვარს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის მდივნად დაინიშნა ვალერიან კობახია.

1975 წლის 18 იანვარს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის დადგენილებით, აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს ტელევიზიისა და რადიომაუწყებლობის სახელმწიფო კომიტეტის თავჯდომარედ დაინიშნა მეჯით ხვარწკია.

1975 წლის 19 მარტს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის ბრძანებულებით, 1975 წლის 15 ივნისს დაინიშნა აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოსა და აფხაზეთის ასსრ-ის მშრომელთა დეპუტატების რაიონული, საქალაქო, სასოფლო და სადაბო საბჭოების არჩევნები.

1975 წლის 25 მარტს აფხაზეთის ასსრ-ის კონსტიტუციის 22 მუხლის და „აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს არჩევნების დებულების“ 25-ე და 26-ე მუხლების საფუძველზე, აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმმა დაადგინა შექმნილიყო აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს არჩევნების 130 საარჩევნო ოლქი.

1975 წლის 31 მარტს „აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს არჩევნების დებულების“ 36 და 37 მუხლების საფუძველზე — აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმმა დაადგინა: დამტკიცებულ იქნეს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს არჩევნების ცენტრალური საარჩევნო კომისია საზოგადოებრივი ორგანიზაციებისა და მშრომელთა საზოგადოებების შემდეგი შემადგენლობით:

• ცენტრალური საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარე — რუშნი ბგანბა;
• ცენტრალური საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარის მოადგილე — სვეტლანა ქეცბა;
• ცენტრალური საარჩევნო კომისიის მდივანი — გალაკტიონ ნაჭყებია;
• ცენტრალური საარჩევნო კომისიის წევრები: რუფეტ ბუთბა, იზოლდა გახარია, მურმან დოლბაია, ივანე ლაზარიდი, თინა მაისურაძე, იაკობ მორდვენკოვი, აზადუი სარეციანი, ეთერ სურმავა, ვიაჩესლავ ცუგბა და ლიუდმილა ცუშბა.

1975 წლის 29 აპრილს აფხაზეთის ასსრ-ის ჯანმრთელობის დაცვის მინისტრობიდან განთავისუფლდა ი. ჩოჩუა;

1975 წლის 15 მაისს აფხაზეთის ასსრ-ის მინისტრთა საბჭოს თავჯდომარის მოადგილეობიდან განთავისუფლდა ა. ოტირბა და დაინიშნა შ. შაკაია; აფხაზეთის ასსრ-ის კულტურის მინისტრობიდან განთავისუფლდა ი. ქეცბა და დაინიშნა ა. არგუნი; აფხაზეთის ასსრ-ის ადგილობრივი მრეწველობის მინისტრობიდან განთავისუფლდა ვ. შირიაევა და დაინიშნა ზ. ლაბახუა; აფხაზეთის ასსრ-ის ჯანმრთელობის დაცვის მინისტრად დაინიშნა გ. ზანთარია.

1975 წლის 16 ივნისს აფხაზეთის ასსრ-ის უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმმა დაადგინა: აფხაზეთის ასსრ-ის კონსტიტუციის 36 მუხლის საფუძველზე, აფხაზეთის ასსრ-ის IX მოწვევის უმაღლესი საბჭოს პირველი სესია მოწვეულ იქნეს 1975 წლის 25 ივნისს ქ. სოხუმში.

ლიტერატურა

• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Совета Абхаз. АССР. Первая сессия Восьмого созыва. 5 июля 1971 г. - Сухуми : Алашара, 1972.
• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Совета Абхаз. АССР. Третья сессия восьмого созыва 27 июля 1972 г. - Сухуми : Алашара, 1973.
• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Совета Абхаз. АССР. Четвертая сессия восьмого созыва. 15 янв. 1973 г. - Сухуми : Алашара, 1973.
• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Совета Абхаз. АССР. Пятая сессия восьмого созыва 23 июля 1973 г. - Сухуми : Алашара, 1974.
• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Совета Абхаз. АССР. Шестая сессия восьмого созыва 28 дек. 1973 г. - Сухуми : Алашара, 1974.
• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Совета Абхаз. АССР. Седьмая сессия восьмого созыва 22 июля 1974 г. - Сухуми : Алашара, 1974.
• Стенографический отчет [Текст] / Заседание Верховного Соевта Абхаз. АССР. Восьмая сессия Восьмого созыва. 30 дек. 1974 г. - Сухуми : Алашара, 1975.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, პირველი სესია, 1971 წლის 5 ივლისი : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1972.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, მეორე სესია, 1971 წ. 27 დეკ. : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1972.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, მესამე სესია, 1972 წ. 27 ივლისი : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1973.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, მეოთხე სესია, 1973 წ. 15 იანვარი : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1973.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, მე-5 სესია, 1973 წ. 23 ივლისი : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1974.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, მეშვიდე სესია, 1974 წ. 22 ივლისი : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1974.
• აფხაზეთის ასსრ მერვე მოწვევის უმაღლესი საბჭოს სხდომები, მე-8 სესია, 1974 წლის 30 დეკემბერი : სტენოგრ. ანგარიში. - სოხუმი : ალაშარა, 1975.