ჯონ გოლზუორთი

ჯონ გოლზუორთი
დაბადების თარიღი	14 აგვისტო, 1867(1867-08-14)
დაბადების ადგილი	Kingston upon Thames ან ლონდონი
გარდაცვალების თარიღი	31 იანვარი, 1933(1933-01-31) (65 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	ლონდონი
დასაფლავებულია	ჰაიგეიტის სასაფლაო
ფსევდონიმი	John Sinjohn
საქმიანობა	დრამატურგი, მწერალი , რომანისტი, სცენარისტი და პროზაიკოსი
ენა	ინგლისური ენა
მოქალაქეობა	გაერთიანებული სამეფო  დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო
ალმა-მატერი	ჰეროუს სკოლა და ახალი კოლეჯი
Magnum opus	The Forsyte Saga, Saint's Progress, The Silver Box, Strife და Justice
ჯილდოები	ნობელის პრემია ლიტერატურაში
მეუღლე	Ada Galsworthy
ხელმოწერა
ჯონ გოლზუორთი ვიკისაწყობში

ჯონ გოლზუორთი (ინგლ. John Galsworthy; დ. 14 აგვისტო, 1867, ლონდონი ― გ. 31 იანვარი, 1933, იქვე) — ინგლისელი მწერალი. ნობელის პრემიის ლაურეატი (1932).

ბიოგრაფია

ცნობილი ლონდონელი ვექილის შვილი ჯონ გოლზუორთი დაიბადა 1867 წელს. დაამთავრა საშუალო კლასის წარმომადგენელთა შვილებისათვის განკუთვნილი პრივილეგირებული სასწავლებელი და ოქსფორდის უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი. მშობლების და პირადად მისი სურვილი იყო საფუძვლიანად შეესწავლა საზღვაო სამართალი, რის გამოც ორი თუ სამი წელი სავაჭრო გემზე მოგზაურობაში გაატარა. ასე შემოიარა ევროპა, სამხრეთი არქიპელაგი, ავსტრალია, აშშ და რუსეთი. ბეჭდვა 1897 წლიდან დაიწყო. გოლზუორთიმ ლიტერატურის თითქმის ყველა ჟანრში მოსინჯა თავისი კალმის ძალა. ნოველებსა და პიესებში მწერალმა მრავალი დასამახსოვრებელი სახე გამოკვეთა. იგი, როგორც ჭეშმარიტ რეალისტს შეჰფეროდა, თვალს არ არიდებდა არც სოციალურ ყოფით ამბებს. სწორედ ამ სოც-ფსიქოლოგიურ თემათა სიუხვემ განაპირობა მისი, როგორც მწერლისა და დრამატურგის წარმატება.

ჯონ გოლზუორთი იმ რჩეულ, მცირერიცხვოვან მწერალთა ჯგუფს ეკუთვნის, რომლის კალამმა მომავალ თაობებს და ისტორიის ანალებს სამუდამოდ შემოუნახა გარდასულ დროში მცხოვრებ ადამიანთა ფერუცვლელი, ამაღლებული სიყვარულის განცდის წადილი, მისკენ ლტოლვა. მწერალმა დაურიდებლად აღწერა აგრეთვე ადამიანთა სულმდაბალი, ანგარებიანი, ეგოისტური მიდრეკილებანი. გოლზუორთიმ უკვდავი ფუნჯით დაგვისურათხატა XIX საუკუნის დასასრულსა და XX საუკუნის გარიჟრაჟზე ბრიტანეთის კუნძულების საშუალო კლასის და მისი ზედაფენის წარმონადგენელთა პიროვნული ცხოვრების ამბები და საზოგადოებრივი ურთიერთობანი. და როგორც პირადად თვითონ უყვარდა თქმა: ქაღალდზე შემოუნახა ისტორიას ადამიანები, მათი ურთიერთობანი და განცდები ისე, როგორც ჰერმეტულად დახურულ ქილებში პომიდორს ინახავენ საკუთარ წვენში... ჩვენი ეპოქით დაინტერესებულ მკითხველს შეუძლია მათი იქიდან ამოღება, ხილვა, ფერის, გემოსა და სურნელის შეგრძნება”.

აღიარება

დიდი ყურადღება მიიქცია მწერლის პირველივე პიესამ ვერცხლის კოლოფი. ამ პიესაში გოლზუორთიმ ამხილა ბურჟუაზიულ კანონმდებელთა ფარისევლობა. პიესაში სრულიად აშკარად ჩანს, რომ ინგლისის სასამართლლოს ორი კანონი გააჩნია, ერთს, უფრო ლმობიერს შეძლებულთათვის იყენებს, მეორეს, უფრო მკაცრსა და პირქუშს - ღარიბების წინააღმდეგ. ამ თემის გაღრმავებასა და ინგლისის სასამართლოს კიდევ უფრო ულმობელ მხილებას ეძღვნება პიესა მართლმსაჯულება. გოლზოურთი ინგლისელ მწერალთა შორის ის პიონერია, ვინც თავისი პიესის ”ბრძოლის” გმირებად მუშათა კლასის წარმომადგენლები გამოიყვანა.

გოლზუორთის კალამს მრავალი პიესა ეკუთვნის. მათი რიცხვი ოცდაათამდე აღწევს. მის მეგობარსა და სახელგანთქმულ კრიტიკოსს ედვარდ გარნეთს მწერლის პიესები და ნოველები ფორსაიტების საგის ტოლფასოვნად მიაჩნდა. გოლზუორთის ნოველები ერთიანად სოციალ-ფსიქოლოგიურია.

ლიტერატურა

• გაჩეჩილაძე გ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 208.