-ێ
پاشگر
[دەستکاری]-ێ
- پاشگرا ناڤدارێن مێ یێن تەواندی یە.
- ئاڤ →ئا ڤێ ڤەدخوم.
- سێڤ → سێڤەکێ بخوە.
- مالا وێ (ەو + -ێ).
- ژییان → ژییانێ چ گۆت؟
- پاشگرەکئە بۆ پەیڤێن یەکژمار یێن زایەندنێر دەما نۆمینەک (جیناڤەک / ناڤدێرەک / رەنگدێرەک) دیارکەر ل دوو وێ پەیڤێ بێت.
- کوررێ وی.
- مێرێ فاتمایێ.
- دیوارێ کەڤن.
- پاشگرا بانگکرنا ل کەسێن یان تشتێن زایەندمێ یە.
- حەروها: -ێی (ب دەڤۆکی)
- کەچێ، کا وەرە!.
- یارێ، تەئە ز هەلاندم.
- د هن دەڤۆکان دە پاشگرا پررژماریێ یە دەما دیارکەرەک بدە دوو پەیڤ سەرەکە.
- من دو دەفتەرێ نوو هەنە لێ من ژ بیر چەند پێنووسێ دن ژی ژ خوە رە بکررم.
- پاشگرەکە ل شوونا وی/وێ
- پاشێ (پاش وی/وێ)
- ل سەرێ (ل سەر وی/وێ)
- ئەڤ شەڤە دەرەنگ شەڤ هەررە دەرگەهێ وی بقوتەئوو بێژێ (ببێژە وی): برایێ رەمەزان، منئێ کێ کوشتیئوو ئە ڤە شورتەهێ ل دیف م ڤە دێ م گرن یانئە و نەیارێ'د من ل دیف م ڤە دێ م کوژنئوو م دڤێتئە ڤ شەڤە تو ب من خوەدان کی هەتا ساهارێ.
- ئەڤ شەڤا گۆتێ (گۆتە وی) سەەت دۆزدەه تو دێ چی مالا وان بێژی بابێ منێ گۆتی هەئە هە بلا بێتە ڤێرێ. — (ئونگەر، جهرستۆپهەر، 2012، بادن کوردسه مۆدال پارتجلەس دێئا ند دا: پرۆجەدورال سەمانتجسئا ند لانگواگە ڤاراتۆن)
- ل داویا بانگنیشانانئوو لێکەرێن د رەوشا بلانی/فەرمانی دە تێ دانین; نەخاسما بۆ مێزایان.
- پۆرکوررێ، خوەدێنەهێشتێ
دەستێ خوە راکر کو خوە نیشان بدیێ
کا پێ لێ کەئوو دەنگ بدایێ
من دیا تە گایێ!
- پۆرکوررێ، خوەدێنەهێشتێ
بدە بەر
[دەستکاری]بنەرە هەروها
[دەستکاری]ژێ
[دەستکاری]ئەتیمۆلۆژی
[دەستکاری]رامان 1: ژ فۆرما بەرێئوو دەڤۆکی *-ا، د زازاکیئوو دەڤۆکێن بەرفەراتی دە هێ /ا/ یە، هەڤزایا -ا (یزافە). ا ژ بەرێ ڤە د زمانکێنئی رانی دە رامانکا مێزاهیێ ددە.
رامان 2: حەڤرەها -ی، سۆرانی -ی، فارسی -، پەهلەوی -ێ، فارسیا کەڤن -ەهیە،ئا ڤەستایی -ەهە ژ زمانێنئی رانی.
رامان 3: ژ *-ا، ژ *-ای، ب هەمانئا وایێ رامان 1. د زمانێن دنئێ ن کوردی دە گوهەررینا /ا/ێن داوین > /ە/ چێبوویە ل شوونا /ا/ > /ێ/. حەڤزایا فارسیا کلاسیک ـﺎ (-ا) (بێزایەند)، سۆرانی ـە (-ە) (بێزایەند)، زازاکی -ە (مێ).
رامان 4: کورتکرنا -ێن د ڤەگۆتنا رۆژانە دە.
رامان 5: حەڤزایا سۆرانی ـﯽ (-ی، -ی) لێ وەک کورتکرنا وی/وێ د ڤەگۆتنا رۆژانە دە ب کار تێ.