pak

Kurmancî

Rengdêr 1

Pozîtîv	Komparatîv	Sûperlatîv
pak	paktir	herî pak paktirîn

pak

1. paqij, bijûn, temîz, xawên
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
2. baş, rind, temam, okey
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Ji wêjeya klasîk

• Ke'b û Murre hem Kilab û hem Qusey
  Hem ji pişta wî Quseyyê pak û saf
  Ew emanet hate nik 'Ebdulmenaf — (Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720)

Nîşeyên karanînê

Li devera Serhedê pak bi ramana çê, baş, qenc bi kar tê û paqij pakbûnê diyar dike; herwekî ku pîs bo bed, neçê, xirab bi kar tê û bo pîsatiyê qirrêj, qilêr tê gotin. Ev diyarde li başûrtirê zimanên kurdî jî diyar e wek xas û gen.

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: پاک‎

Dijmane

 

• gemarî
• heram
• herimî
• lewitî
• qirêj
•  genî
•  pîs

Jê

 

• dilpak
• dilpakî
• (lêker) pak bûn
• (navdêr) pakbûn
• (rengdêr) pakbûyî
• (navdêr) pakkirin
• (lêker) pak kirin
• (rengdêr) pakkirî
• pakrewan
• pakrewanî
• pakî
• pakîparêz
• pakîparêzî

Bide ber

 

• gemar
• genî
• helal
• heram
• lekeyî
• lewitî
• tewizî
• zelal
• şêlî

Etîmolojî

proto-hindûewropî: *peu- / *pu- ("pak kirin, paqij kirin")

proto-îranî:

partî: pewag

pehlewî: pak, pakih ("pak, paqij")

farisî: pak ("pak, paqij")

kurmancî: pak, paqij ("pak, paqij")

soranî: pak ("pak, paqij")

zazakî: pak ("pak, paqij")

sanskrîtî: paveka- ("pak, paqij")

latînî: purus, putus ("pak, paqij") > fransî: pur, îngilîzî: pure

Çavkanî: Horn p.62, Watkins p.67, Etymonline

Werger

• Afrîkansî: skoon, suiwer, eie → af
• Albanî: dëlirë → sq, pastër → sq
• Almanî: rein → de, reinlich → de, sauber → de, einwandfrei → de, ^?Besenrein
• Danmarkî: ren → da
• Erebî: نظیف‎, صافي‎, نقي‎, طيب‎, طاهر‎, ^?بتول‎ → ar, ^?مبارك‎
• Esperantoyî: pura
• Farisî: بیغش‎ → fa, پاک‎ → fa, تمیز‎ → fa, پاکیزه‎ → fa
• Ferî: reinur
• Fînî: puhdas → fi
• Fransî: propre (sans saleté, sans impureté)
• Frîsî: skjin
• Gaelîka skotî: glan
• Holendî: schoon → nl, proper → nl, puur → nl, rein → nl
• Îdoyî: neta → io
• Îngilîziya kevn: clæne
• Îngilîzî: clean → en, pure → en, untainted → en, cleanly → en, unspotted → en, undesigning → en, ^?candid → en, ^?incorrupted → en, ^?spotless → en, ^?taintless → en, ^?virtuous → en, ^?fair and square → en, ^?fair-minded → en, ^?impeccable → en, ^?inviolate → en, ^?on the square → en
• Îtalî: pulito → it, limpido → it
• Îzlendî: hreinn → is
• Latînî: purus
• Malezî: bersih → ms
• Mayayiya yukatekî: hanil
• Mecarî: tiszta → hu
• Norwecî: ren → no
• Papyamentoyî: limpi, puro
• Polonî: czysty → pl
• Portugalî: castiço → pt, limpo → pt, puro → pt
• Rusî: чистый → ru (čistyj)
• Sirananî: krin
• Spanî: limpio → es, neto → es
• Swahîlî: safi → sw
• Swêdî: ren → sv
• Tagalogî: dalisay → tl
• Tirkî: temiz → tr, iyice → tr, pak → tr, arı → tr, saf → tr
• Yûnanî: καθαρός → el (katharós), παστρικός → el (pastrikós)
• Zuluyî: -hlanzekileyo

Rengdêr 2

pak

1. Ji bo qelîte yan jî tenduristîyê ne baş ne jî xerap, li ortê.

   Tu çewa yî? − Pak im.

   Hewa çewa ye? − Pak e.

   Soleke pak kirî.

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Albanî

Hoker

pak

1. kêm, hindik, piçek, hinekî
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên kêm hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Çekî

Hoker

pak

1. paşî, piştre, dûre, dûvre
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên paşî hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Tirkî

Rengdêr

pak

1. pak, paqij, arraste
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)